Βασίλη Καραμητσάνη τι νέο φέρνει το Animasyros 2021;

Το φετινό Animasyros θα διεξαχθεί από τις 22 έως τις 26 Σεπτεμβρίου στη Σύρο, με κέντρο των εκδηλώσεων το υπέροχο θέατρο Απόλλων στην καρδιά της Ερμούπολης, αλλά και πολλούς εξωτερικούς χώρους στο νησί. Ο Βασίλης Καραμητσάνης μάς παρουσιάζει τις καινοτομίες της φετινής διοργάνωσης που για δεύτερη χρονιά θα γίνει σε phygital μορφή.

Στα 14 χρόνια ζωής του το Animasyros ανανεώνεται και εξελίσσεται συνεχώς, γι’ αυτό και έχουμε κερδίσει ένα σταθερό κοινό που μας παρακολουθεί πάντα με ενδιαφέρον. Φέτος, είχαμε ρεκόρ συμμετοχών, με περισσότερες από 4000 προτάσεις δημιουργών από κάθε γωνιά του πλανήτη. Από αυτές, θα προβληθούν 180 ταινίες στο πλαίσιο των  επτά διαγωνιστικών προγραμμάτων και των αφιερωμάτων. Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, το φεστιβάλ είναι προσανατολισμένο θεματικά στην έννοια της Ελευθερίας και τελούμε υπό την αιγίδα της Επιτροπής “Ελλάδα 2021”.

Πάνω στον θεματικό άξονα της Ελευθερίας κινήθηκε και η πολύ δημιουργική συνεργασία μας με το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, το οποίο από φέτος εγκαινιάζει ένα νέο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα Animation. Στο πλαίσιο, αυτό κάποιες από τις ταινίες του αφιερώματος στην ελευθερία θα κάνουν πρεμιέρα στη Δράμα πριν τις δούμε στη Σύρο.

Οι 20 ταινίες που έχουν επιλεγεί, προσεγγίζουν την έννοια της Ελευθερίας από διάφορες οπτικές: από την εθνική ελευθερία, την κοινωνική επανάσταση και τη διεκδίκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέχρι την ερωτική ελευθερία, τις ελεύθερες σχέσεις και την προσωπική ελευθερία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η θεματική για την Ελευθερία διατρέχει και όλα τα εκπαιδευτικά μας εργαστήρια. Μετά τη δύσκολη περσινή χρονιά, που αναγκαστήκαμε να περιορίσουμε τις δια ζώσης δράσεις, φέτος επανερχόμαστε με πέντε εκπαιδευτικά προγράμματα για μικρούς και μεγάλους, επανεντάσσοντας ομάδες που για λόγους υγειονομικής ασφάλειας είχαν αποκλειστεί. Έτσι θα έχουμε και πάλι εκπαιδευτικά εργαστήρια για ηλικιωμένους των ΚΑΠΗ του δήμου Σύρου- Ερμούπολης καθώς και για ΑΜΕΑ, τηρώντας πάντα όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλά.

Την Αγορά μας, που εδώ και επτά χρόνια αποτελεί τη μόνη αγορά για το animation σε όλη τη Νότια Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Έχουμε διατηρήσει τη λέξη και στ΄αγγλικά, στο πρότυπο της Αρχαίας Αγοράς που δε αφορούσε μόνο την αγοροπωλησία προϊόντων αλλά και την ανταλλαγή ιδεών. Το τμήμα αυτό, που φέτος γίνεται σε συνεργασία με το παγκοσμίου φήμης Animation Studio Folimage, προσφέρει τη δυνατότητα στους δημιουργούς να παρουσιάσουν ολοκληρωμένα ή υπό εξέλιξη έργα τους στο κοινό, αλλά και σε μια διεθνή επιτροπή από επαγγελματίες του animation. Στο πλαίσιο της Αγοράς πραγματοποιούνται παράλληλες δράσεις όπως παρουσιάσεις, στρογγυλά τραπέζια, σεμινάρια και συναντήσεις δικτύωσης. Nα σημειώσουμε ότι το φετινό μας πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης το MEDAnima, ένα αφιέρωμα σε δημιουργούς και ταινίες animation από την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, όπως τη Βόρειο Αφρική, το Ισραήλ, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Μάλτα και επιλεγμένες Βαλκανικές χώρες.

Πλέον το “phygital”, δηλαδή ο συνδυασμός physical και digital δεν είναι ένας σέξι νεολογισμός. Τα περισσότερα κινηματογραφικά φεστιβάλ στον κόσμο διεξάγονται μ’ αυτό τον τρόπο, πόσο μάλλον ένα φεστιβάλ σαν το Animasyros που από τη φύση του είναι άμεσα συνδεδεμένο με την τεχνολογία. Έτσι, παρόλο που πέρσι ήταν από τα λίγα ελληνικά φεστιβάλ που έγιναν κανονικά, όλες μας οι ταινίες προβλήθηκαν σε πραγματικό χρόνο, δωρεάν και μέσω της πολύ εύχρηστης ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία θα είναι και φέτος διαθέσιμη για θεατές απ’ όλο τον κόσμο, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς.

Θεωρώ ότι αυτή είναι πλέον η νέα πραγματικότητα για τα κινηματογραφικά φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο καθώς ένα φεστιβάλ είναι ένας χώρος ώσμωσης, αλληλεπίδρασης και δικτύωσης δεν μπορεί και δεν πρέπει να χάσει το δια ζώσης κομμάτι του. Μην ξεχνάμε ότι ειδικά το animation είναι ένας χώρος, με ατέλειωτες ώρες μοναχικής δουλειάς, οπότε είναι σημαντικό που φέρνει τους δημιουργούς σ’ επαφή. Σε κάθε περίπτωση όμως πιστεύω ότι η χώρα μας όφειλε να τρέξει πιο γοργά στον ψηφιακό μετασχηματισμό και αυτό περιλαμβάνει πολλούς τομείς, από τις απλές καθημερινές συναλλαγές με το δημόσιο, μέχρι τα πολιτιστικά γεγονότα. Άρα ήταν μια αναπόφευκτη, θετική εξέλιξη που ήρθε λίγο ταχύτερα λόγω των συνθηκών.

Σίγουρα η μονομερής διάδοση των πολιτιστικών προϊόντων μόνο μέσα από τις ψηφιακές οδούς μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στην αγορά του κινηματογράφου. Όμως για το animation, που αποτελεί μόνο το 5% της κινηματογραφικής παραγωγής, η πραγματικότητα της ψηφιακής διάδοσης υπήρχε και πριν την πανδημία. Για μένα όμως είναι πολύ θετική εξέλιξη που ένας θεατής από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου μπορεί να βλέπει τις ταινίες μας την ώρα που προβάλλονται στη Σύρο, εντελώς δωρεάν.

Οι προβολές του Animasyros, εκτός από τη ζωντανή τους μετάδοση μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας, θα πραγματοποιούνται σε εμβληματικούς χώρους της Σύρου, όπως το θέατρο Απόλλων, ο θερινός κινηματογράφος Παλλάς, σε υπαίθριους χώρους όπως η Πλατεία Φοίνικα, η παραλία του ξενοδοχείου Καμέλο στην παραλία Βάρης και η αυλή της Μονής Πατέρων Καπουκίνων στην Άνω Σύρο.

Στόχος μας ήταν να στήσουμε ένα φεστιβάλ αναφοράς για το animation που θα παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις στο χώρο. Δεν θέλαμε όμως να κάνουμε ένα φεστιβάλ εσωτερικής κατανάλωσης. Μας ενδιέφερε ρητά και στρατηγικά η εξωστρέφεια. Ωστόσο, και χωρίς να θέλω να ακουστώ σεμνός, δεν περιμέναμε ποτέ ότι θα είχαμε αυτή την επιτυχία και ότι ένας τόσο «μικρός χώρος» της βιομηχανίας του κινηματογράφου, θα λάμβανε αυτή την προσοχή από την Ελλάδα και από το εξωτερικό.

Πρόθεσή μας από την αρχή του φεστιβάλ ήταν να αγκαλιαστεί από το τοπικό κοινό, ακόμα και από εκείνους που δεν ασχολούνται με τον πολιτισμό και ειδικά με έναν χώρο όπως το animation. Αυτό το καταφέραμε μέσα από συντονισμένες δράσεις όλα αυτά τα χρόνια, που έκαναν πιο «οικείο» το φεστιβάλ στην τοπική κοινωνία. Την ίδια στιγμή το Animasyros φέρνει πολλούς επισκέπτες στo νησί και μάλιστα στο τέλος Σεπτεμβρίου, που δεν θεωρείται υψηλή τουριστική σεζόν. Εκτός λοιπόν από το καλλιτεχνικό αποτύπωμα, η αύξηση της τουριστικής κίνησης ήταν εξ αρχής ένας από τους στόχους μας και δεν είναι τυχαίο που ο ΕΟΤ είναι υποστηρικτής μας.

Η Αγορά επιστρέφει για 7η χρονιά, εγκαινιάζοντας μία νέα στρατηγική συνεργασία με το παγκοσμίου φήμης Animation Studio Folimage. Στο πλαίσιο της Αγοράς, διοργανώνονται παρουσιάσεις, στρογγυλά τραπέζια, σεμινάρια και συναντήσεις δικτύωσης.

Δεν είναι λίγο το ότι έχουμε συνεργαστεί με όλους τους μεγάλους πολιτιστικούς φορείς της χώρας, μπολιάζοντας πάντα με animation τις συνεργασίες μας. Και αν πρέπει να επισημάνουμε κάτι είναι η ανθεκτικότητα αυτού του φεστιβάλ, που βγήκε αλώβητο και συνεχίστηκε ακόμα και σε περιόδους κρίσεων για τη χώρα και τον πολιτισμό.

Πιστεύω ότι συνέβαλε ουσιαστικά στην εξωστρέφεια του ελληνικού animation διεθνώς αλλά και το έκανε πιο «ορατό» στην Πολιτεία η οποία πλέον το στηρίζει έμπρακτα. Επιπλέον με την καινούργια ψήφιση του κανονισμού του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου υπάρχει πλέον διακριτή και διακριτική μεταχείριση για το ελληνικό animation. Όλα αυτά σίγουρα δεν υπήρχαν πριν 14 χρόνια, οπότε θα έλεγα ότι η εξέλιξη του Animasyros ξεπέρασε κάθε αρχικό μας όραμα.

Εκτός από τη συνεργασία με το Φεστιβάλ της Δράμας, που για εμάς είναι πολύ σημαντική, στα σχέδιά μας είναι να συνεχίσουμε τις δράσεις μας όλο το χρόνο με εργαστήρια σε όλη τη χώρα, με μικρές ή μεγάλες παραγωγές animation και καλλιτεχνικές συνέργειες με πολιτιστικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Όλα αυτά βεβαία με προσεκτικά βήματα και ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του φορέα μας που παραμένει εθελοντικός.