Γαλήνη Χατζηπασχάλη: Δεν με ενδιαφέρει η δόξα, όσο με ενδιαφέρει η καλοπέραση

Δύο τρόποι θα έκαναν αυτή τη συνέντευξη εφικτή: Είτε θα την οργανώναμε σε ώρες σχολείου, είτε θα βρίσκαμε ένα… συνεργό ν’ απασχολήσει τα τρία της παιδιά για όσο χρόνο θα ήμασταν μαζί. Δεν έχει σημασία ποιον τρόπο τελικά επιλέξαμε αφού η Γαλήνη Χατζηπασχάλη ήταν εκεί, παρούσα, στις ελάχιστες διαθέσιμες ώρες που έχει εκτός θεάτρου και προβών για τον «Προμηθέα». Η πολυαναμενόμενη νέα παραγωγή της Στέγης σε σκηνοθεσία του σταθερού συνεργάτη της Νίκου Καραθάνου την ξαναφέρνει στη σκηνή, σε μια από τις πιο ιδιαίτερες προσπάθειες τόσο για την ομάδα όσο και για την ίδια.

Όπως και να έχει, η Γαλήνη Χατζηπασχάλη μιλάει για τα πάντα – από το θέατρο, τη ζωή και την οικογένεια της ή ακόμα και τις απόψεις της – με λόγια ταπεινά που αν τα άκουγες από το στόμα κάποιου άλλου, ίσως να έμοιαζαν και επιτηδευμένα.

Στη δική της περίπτωση, υπάρχει μια σπάνια φυσικότητα στο διάλογο μας, κάτι τόσο πηγαίο, γι’ αυτό και απολύτως σπάνιο. Και πιθανότατα είναι αυτό που αναγνωρίζει κανείς και στη Γαλήνη Χατζηπασχάλη όταν τη βλέπει να παίζει και που – πάω στοίχημα – δεκάδες συνάδελφοι της θα ‘σκότωναν’ για να έχουν. Εκείνη, πάλι, το αποδίδει στην ανάγκη της να εμπλέκεται στη ζωή, να παρατηρεί τους άλλους, στην ανάγκη της να κάνει τέχνη για το παιχνίδι κι όχι για το σταριλίκι.

Πρόσφατα, μάλιστα, ο πατέρας της, της θύμισε μια παλιά διατυπωμένη επιθυμία της όταν αποφάσιζε να σπουδάσει υποκριτική: «Εγώ το μόνο που θέλω είναι να μπαίνω από τη μια πλευρά της σκηνής και να βγαίνω από την άλλη», είχε πει. Και να που κατάφερε πολλά περισσότερα· απλώς εξακολουθεί ν’ ακούγεται σαν εκείνο το αφιλόδοξο πλάσμα που το ξεστόμιζε.

H Γαλήνη Χατζηπασχάλη πρωταγωνιστεί στον, κατά Καραθάνο, «Προμηθέα»

Πάντα η τηλεόραση ήταν must. Tώρα ίσως λόγω covid και λόγω εγκλεισμού ο κόσμος ήθελε και μπορούσε να δει πιο πολύ τηλεόραση. Και τα κανάλια πόνταραν πιο πολλά λεφτά. Συνεπώς, υπάρχει πιο μεγάλη ζήτηση και προσφορά. Με λίγα λόγια, η συγκεκριμένη αγορά – σε σχέση με όλο το άλλο βούλιαγμα – πήρε τα πάνω της. Εγώ, πάντως, δεν είχα ποτέ κανένα καημό να παίξω μπροστά στις κάμερες, να φλερτάρω με φακούς και τέτοια. Κι έτσι κάπως από επιλογή, κάπως από διάφορες συγκυρίες, δεν βρέθηκα σε τέτοια μέρη. Δεν το κυνήγησα ποτέ. Η ζωή είναι μεγάλη, βεβαίως.

Γενικά, δεν αποκλείω τίποτα. Μολονότι δεν γνωρίζω την τηλεόραση, ξέρω πως δεν είναι μακριά από την τέχνη μας. Αν προκύψει κάτι, κάτι που μου αρέσει, πιστεύω ότι θα το τολμήσω.

Ασφαλώς και μου αρέσει να έχω πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια παράσταση – κυρίως, όμως, για να είμαι περισσότερη ώρα μέσα στο παιχνίδι, όχι για την πρωτιά

Δεν είμαι εσωστρεφής και ντροπαλή ούτε όμως και γιούργια! Είμαι… σαν κανονική, τόσο στη δουλειά όσο και στη ζωή. Οπότε νομίζω πως εκμεταλλεύτηκα το ταλέντο μου… κανονικά. Τώρα, αν ήμουν πιο φιλόδοξη, θα μπορούσα να είχα παίξει και στο… Χόλυγουντ. Όμως, η τεμπελιά μέσα μου πάντα νικούσε τη φιλοδοξία. Δεν είχα ποτέ στο νου μου να φύγω εκτός Ελλάδος – όπως άλλοι συνάδελφοι. Δεν κάνω μεγαλεπήβολα σχέδια. Δεν με ενδιαφέρει η δόξα, όσο με ενδιαφέρει η καλοπέραση.

Θα σου πω το εξής: Κάποια στιγμή – επειδή από μικρή έλεγα πως θα γίνω ηθοποιός – ο μπαμπάς μου, μου θύμισε κάτι που είχα πει: «Εγώ το μόνο που θέλω είναι να μπω από τη μια πλευρά της σκηνής και να βγω από την άλλη». Τόσο τιποτένια ήταν τα όνειρα μου για το θέατρο. Τώρα, ασφαλώς και μου αρέσει να έχω πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια παράσταση – κυρίως, όμως, για να είμαι περισσότερη ώρα μέσα στο παιχνίδι, όχι για την πρωτιά. Η πρωτιά δεν μου λέει κάτι.

Μια χαρά μου αρέσει, απλώς αφαιρώ από αυτόν την έννοια του σταρ. Η πρωταγωνίστρια παραπέμπει και σε κάτι άπιαστο, μοναδικό κι αυτό δεν με αφορά. Όλο το άλλο στο πρωταγωνιστιλίκι μου αρέσει, το θέλω. Μου αρέσει να αγωνίζομαι κι εγώ πρώτη.

«Η τεμπελιά μέσα μου πάντα νικούσε τη φιλοδοξία» παραδέχεται.

Αλίμονο! Με απασχολεί φυσικά, αλλά γυρνάω το κεφάλι γιατί αυτό το πράγμα έχει πολύ τρέλα μέσα του. Αυτά τα, εκ των υστέρων δεν με αφορούν πολύ – όχι πως δεν τα καλοδέχομαι. Στην πραγματικότητα, μου αρέσουν κιόλας. Άνθρωπος είσαι και σου λένε συγχαρητήρια και μπράβο. Όμως το καλό κομμάτι του γλυκού είναι την ώρα του παιχνιδιού. Εντάξει μετά λέμε κι οι δυο τι ωραία που περάσαμε – δεκτό. Η φάση, όμως, παίζεται την ώρα που γίνεται το νταλαβέρι.

Θέλω να ξεχωρίζω, αλλά κάπως αθώα. Δηλαδή, θέλω να έχω κι εγώ τον χώρο μου, όπως όλοι οι ηθοποιοί και όλοι οι άνθρωποι. Κι εκεί να έχω ελευθερία. Το ωραίο είναι να ξεχωρίζουν όλοι. Τότε, είναι πραγματικά ωραίος ο αγώνας και ξεχωριστός.

Προσπαθώ να έχω μια ταπεινότητα γιατί η ζωή είναι τόσο μεγάλη, τόσο πονεμένη τόσο φωτεινή άρα μέσα σε αυτό, ψάχνοντας τη θέση μου, με βρίσκω σε μια καρέκλα να κοιτάω κι εγώ τον ουρανό

Δεν νιώθω έτσι, συνεσταλμένη. Προσπαθώ να έχω μια ταπεινότητα γιατί η ζωή είναι τόσο μεγάλη, τόσο πονεμένη τόσο φωτεινή άρα μέσα σε αυτό, ψάχνοντας τη θέση μου, με βρίσκω σε μια καρέκλα να κοιτάω κι εγώ τον ουρανό.

Από παλιά στη σχολή, είχαμε επισημάνει πόσο χρήσιμη είναι για έναν ηθοποιό η παρατηρητικότητα. Φυσικά, δεν αρκεί αυτή, πρέπει και να εμπλέκεσαι. Κι εμένα μου αρέσει να προσεγγίζω τους άλλους ανθρώπους, να τους βλέπω πιο καλά και να τους ‘κλέβω’. Κι αυτό, εκτός από το θέατρο με βοηθάει στη ζωή μου. Όταν παρατηρείς κυλάει πιο άνετα η ζωή. Γιατί το ζητούμενο είναι να φεύγει ωραία η ζωή, να περνάνε πιο γρήγορα τα πράγματα. Όσο πιο είσαι πιο μέσα στη ζωή, τόσο καλύτερα.

«Δεν είμαι καθόλου τελειομανής – δεν κατανοώ την έννοια καθόλου» ομολογεί.

Να είμαι σε ευφορία, να βρίσκομαι όσο πιο κοντά γίνεται σε αυτό που είμαι. Η καλοπέραση στα μάτια μου έχει να κάνει πολύ με την εσωτερική ισορροπία. Να είσαι καλά μέσα σε αυτά που έχεις επιλέξει. Κι επίσης, όπως προανέφερα, για μένα έχει σημασία η τεμπελιά. Δεν είμαι καθόλου τελειομανής – δεν κατανοώ την έννοια καθόλου. Μου αρέσει να κάνω τα πράγματα απλά, χωρίς ένταση και χωρίς ιδιαίτερη πίστη. Ξέρεις αν πιστεύω κάπου – εκεί καταλήγω – είναι στη μεγάλη απιστία. Το ξέρω ότι αυτό ακούγεται αναρχικό, αλλά δεν έχω μεγάλη πίστη στη ζωή χωρίς αυτό να μου δημιουργεί απαισιοδοξία. Τα πράγματα ρέουν και δεν μπορώ να τους δίνω μεγάλη βαρύτητα. Αυτό με οδηγεί και στην καλοπέραση.

Δεν θυμάμαι να μην είναι το θέατρο στη ζωή μου. Είναι μεγάλο κομμάτι μου. Σε μια παράσταση o Παπαβασιλείου μας μετέφερε τα λόγια ενός σπουδαίου ηθοποιού «πως ελεύθερος είσαι μόνο όταν παίζεις». Επειδή, λοιπόν, μου συμβαίνει αυτό στη ζωή μου από μικρή, συχνά είναι δύσκολο να ζω καταπιεσμένη από κάτι. Αυτήν τη στάση απέναντι τα πράγματα, την είχα γραμμένη στο DNA· αλλά και το θέατρο μου την εδραίωσε για τα καλά μέσα μου.

Το ξέρω ότι αυτό ακούγεται αναρχικό, αλλά δεν έχω μεγάλη πίστη στη ζωή, χωρίς αυτό να μου δημιουργεί απαισιοδοξία. Τα πράγματα ρέουν και δεν μπορώ να τους δίνω μεγάλη βαρύτητα.

Δεν έχει κανένα κακό. Προσωπικά, μου αρέσει η κωμωδία: Περνάμε καλά, γελάμε, δε φοβόμαστε όσο στα σοβαρά. Όμως, η πηγή είναι ίδια πάντα. Ζητάς από τον κόσμο να έρθει κοντά, να αγκαλιαστούμε, είτε να κλάψουμε ή να γελάσουμε. Αγκαλιές και μάτια ζητάμε όλοι οι άνθρωποι.

Καλή νιώθω, ωραία. Στο θέατρο, όπως και παντού, η ψυχή μετράει.

«Δεν θυμάμαι να μην είναι το θέατρο στη ζωή μου. Είναι μεγάλο κομμάτι μου» λέει.

Σχέση κανονική, με τα όλα της! Θαυμάζω το Νίκο κι αυτό είναι το πρώτο. Το δεύτερο είναι ότι ταιριάζουμε καλλιτεχνικά. Όταν παίζουμε μαζί και δεν σκηνοθετεί είναι πολύ ευχάριστο. Όταν, πάλι, σκηνοθετεί εξακολουθεί να είναι ευχάριστο, αλλά είναι και κάπως δύσκολο. Πολλές φορές, είναι πολύ μπροστά οι ιδέες του· δεν τον φτάνω εύκολα. Στο τέλος, όμως, ταξιδεύεις μαζί του με μεγάλη χαρά γιατί πάντα είναι πολύ απελευθερωτικοί οι κόσμοι του. Είναι ωραίο και πολύ βοηθητικό να δουλεύεις με ανθρώπους που ξέρεις και αγαπάς. Γλυτώνεις χρόνο.

Η αντίσταση μου στην αρρώστια του επαγγέλματός μου είναι να την υποτιμώ ή με λόγια ή με πράξεις

Όταν τελείωσα το πρώτο έτος της δραματικής σχολής στη Θεσσαλονίκη, γύρισα το καλοκαίρι στην Αλεξανδρούπολη και προσπαθούσα να ησυχάσω μέσα μου· να βρω έναν δρόμο ταιριαστό στις σκέψεις μου. Είχα καταλάβει πως το παιχνίδι αυτό έχει πολύ ναρκισσισμό, πολλή έπαρση ανταγωνισμό και πολλή τρέλα. Όλα αυτά ήταν πολύ έκδηλα, σχεδόν εμετικά και μου προκαλούσαν αποστροφή. Πήρα, λοιπόν, την απόφαση πως, είτε δε θα γυρίσω πίσω ή θα γυρίσω και δε θα τα ξαναδώ όλα αυτά προκειμένου να μπορέσω να κάνω τη δουλειά μου. Η αντίσταση μου, λοιπόν, από τότε στην αρρώστια του επαγγέλματός μου είναι να την υποτιμώ ή με λόγια ή με πράξεις.

Τον πρώτο καιρό που ήρθα σε αυτό το συμπέρασμα – ως μια απλή επαρχιωτοπούλα – ήμουν πιο κλειστή στο θεατρικό σύστημα που αναγνώριζα απέναντι μου. Πλέον, έχω αποφασίσει πως θα πω και την κουβέντα μου αν έχω απέναντι μου κάποιον περίεργο. Ξέρω, εκ των προτέρων, πως δεν μπορώ να τον συνεφέρω. Μπορώ, όμως, μέσα από την ελαφρότητα μου να του δείχνω έναν άλλο τρόπο. Πιστεύω, πως στα πράγματα, δεν χωράει η εξουσιομανία. Προφανώς και δεν αγνοώ τον εξουσιομανή σκηνοθέτη, δεν παριστάνω πως δεν υπάρχει, αλλά του δείχνω με τον τρόπο μου ότι η συμπεριφορά του δεν έχει κανένα νόημα. Και πιστεύω δεν είμαι μόνη σε αυτήν την προσπάθεια. Υπάρχουν κι άλλοι σαν κι εμένα.

Με αφορμή τη νέα συνεργασία με το Νίκο Καραθάνο παρατηρεί: “Θαυμάζω το Νίκο και ταιριάζουμε καλλιτεχνικά. Πολλές φορές, είναι πολύ μπροστά οι ιδέες του· δεν τον φτάνω εύκολα”. 

Αυτή η ελαφρότητα με βοηθάει να μην πάρω σοβαρά τίποτα – και το θέατρο. Θεωρώ το θέατρο μια ξεφτιλισμένη δουλειά. Και κατά συνέπεια, πιστεύω πως η σοβαροφάνεια στο θέατρο είναι μια γελοιότητα, δεν την αντέχω.

Αναγνωρίζω πως παίζοντας έρχεται κανείς κοντά με κάτι θεϊκό, μέσα από αυτό το «πάρε – δώσε». Πάντως, το θέατρο επιστήμη δεν είναι.

Όλοι έχουμε ψυχικά ζητήματα να λύσουμε. Κι εγώ έγινα ηθοποιός γιατί είχα κάποια θέματα. Σε μένα ήταν πολύ χαρακτηριστικό το θέμα της αποδοχής. Με ευχαριστεί να κάνω καραγκιοζιλίκια κι εσείς να γελάτε ή να κλαίτε.

Έχω αποφασίσει πως θα πω και την κουβέντα μου αν έχω απέναντι μου κάποιον περίεργο. Ξέρω, εκ των προτέρων, πως δεν μπορώ να τον συνεφέρω. Μπορώ, όμως, μέσα από την ελαφρότητα μου να του δείξω έναν άλλο τρόπο. Πιστεύω πως στα πράγματα δεν χωράει η εξουσιομανία.

Να ζήσει χαρούμενος, ελεύθερος, μαζί με άλλους. Τα δύο πρώτα είναι λίγο δύσκολα αλλά το τρίτο γίνεται και είναι μεγάλη παρηγοριά κι ελπίδα.

Γενικά, δεν επιμένω. Φοβάμαι να επιμένω γιατί μετά αν τα φέρνει τούμπα η ζωή θα πρέπει ξαφνικά να στηρίξω και την επιμονή μου. Δηλαδή, δεν θα μου φτάνει που ήρθαν αλλιώς τα πράγματα, θα έχω κι αυτό; Οπότε το παίζω γενικά λίγο τουρίστας…

«Μαγεύτηκα πολύ απ’ τη ζωή από μικρή. Έχω μια αίσθηση ότι τα’ χασα, που λένε» ομολογεί.

Για τους γονείς μου, τα αδέρφια μου και για όλους τους ανθρώπους από τότε που ήμουν παιδί. Και ο άντρας μου μετά, είναι μεγάλη έμπνευση για μένα! Αλλά και τα μέρη οι ήχοι, η ομορφιά και το μεγαλείο της φύσης και της ζωής. Μαγεύτηκα πολύ απ’ τη ζωή από μικρή. Έχω μια αίσθηση ότι τα ‘χασα, που λένε.

Είναι ο μούσος μου! Ο Πάνος με απογείωσε! Ήμουν ήδη καλά στη δουλειά μου αλλά η αίσθηση του με βοήθησε πολύ στο θέατρο. Με εμπνέει ο τρόπος που αντιμετωπίζει τα πράγματα και το βλέμμα που έχει πάνω στους ανθρώπους. Έχει ένα ταλέντο να τους σκανάρει και έβαλε και μένα σ’ αυτό το παιχνίδι.

Πιστεύω στα λαχεία και ο Πάνος ήταν για μένα ένα τέτοιο μεγάλο λαχείο. Αντίστοιχα στο θέατρο έχω τραβήξει καλούς λαχνούς. Το Νίκο Καραθάνο, τη Μάρθα Φριντζήλα, τον Γιάννη Αναστασάκη.

Θεωρώ το θέατρο μια ξεφτιλισμένη δουλειά. Και κατά συνέπεια, θεωρώ πως η σοβαροφάνεια στο θέατρο είναι μια γελοιότητα, δεν την αντέχω.

Μάλλον, έχω ένα αίσθημα γενικής πίστης. Κι αυτό σημαίνει ότι μπορώ να πιστεύω σε όλα, χωρίς δεσμεύσεις.

Μεγαλωμένη στην Αλεξανδρούπουλη σημειώνει: «Να φανταστείς, πως ακόμα παριστάνω ότι δεν ζω στην Αθήνα. Σε ένα βαθμό, μ’ ενοχλεί που ζω εδώ».

Η πρώτη μετάβαση από την Αλεξανδρούπολη, ήταν η Θεσσαλονίκη όπου και σπούδασα – οπότε κάπως εξοικειώθηκα με την άλλη κλίμακα. Πραγματικά, όμως, μόλις μετακόμισα στη Θεσσαλονίκη υπήρχαν κάποιες δυσκολίες. Για παράδειγμα, θυμάμαι πως κάποια στιγμή, πήγα να διασχίσω ένα κεντρικό δρόμο ενώ έβλεπα πως στον ορίζοντα ερχόταν ένα αυτοκίνητο. Ε, λοιπόν, αυτό το αυτοκίνητο με είχε φτάσει μέχρι εγώ να περάσω απέναντι. Τότε, συνειδητοποίησα ότι πρέπει να υπολογίζω αλλιώς τα μεγέθη των πραγμάτων στην πιο μεγάλη πόλη.

Να φανταστείς, πως ακόμα παριστάνω ότι δεν ζω στην Αθήνα. Σε ένα βαθμό, μ’ ενοχλεί που ζω εδώ. Και προσπαθώ να το ισορροπώ μέσα μου άλλοτε φεύγοντας συχνά ή έχοντας επιλέξει ένα σπίτι κοντά στον Υμηττό. Μου δίνει μια αίσθηση φυγής. Την ίδια ώρα, αγαπώ την Αθήνα γιατί εδώ γνωρίστηκαν οι γονείς μου κι εδώ γεννήθηκα κι εγώ.

Πράγματι, είχε μια ησυχία η πόλη μου από μόνη της. Είναι και η θάλασσα σημαντικό στοιχείο της. Αν ήθελες, ‘έφευγε’ το μάτι. Και ο Έβρος, η Τουρκία, η Κομοτηνή – όλα αυτά τα γύρω – ήταν μέρη παράξενα, σχεδόν εξωτικά. Και ναι, επιστρέφω κυρίως για τους ανθρώπους αλλά πάντα μυρίζω, βλέπω και ακούω εκείνα τα υλικά που συνέθεσαν κάποτε για μένα τη μαγεία της ζωής.

Τα παιδιά είναι ανάγκη φυσική. Είναι ΤΟ νόημα. Όλα τα άλλα είναι ανάγκες επίκτητες. Έτσι νομίζω.

Άλλαξε η αίσθηση του χρόνου. Η πορεία του χρόνου είναι διαρκώς προς τα μπροστά και συνεχόμενη. Ναι αυτό άλλαξε, δεν μπορώ πια να σταθώ, δεν μπορώ να κάτσω σε μια καρεκλίτσα!

Γι’ αυτό δεν νιώθω ευθύνη. Νιώθω αναγκασμένη. Μην το ακούς βαρύ, είναι αληθινό. Λέει ο Προμηθέας «μπροστά στην ανάγκη είμαστε ένα τίποτα» Και μια άλλη στιγμή λέει «τη μοίρα του πρέπει κανείς να την κρατάει σαν να ναι πούπουλο». Αυτό το λέω για την ευθύνη που μου είπες.

Γενικά, δεν επιμένω. Φοβάμαι να επιμένω γιατί μετά αν τα φέρνει τούμπα η ζωή θα πρέπει ξαφνικά να στηρίξω και την επιμονή μου. Δηλαδή, δεν θα μου φτάνει που ήρθαν αλλιώς τα πράγματα, θα έχω κι αυτό;

Τον φόβο θα έδιωχνα κι έτσι θα έφευγε και ο πόνος.

Φοβάμαι για τα παιδιά, θέλω να είναι καλά τα παιδιά μου. Για μένα πάλι, φοβάμαι μην με προδώσει ο εαυτός μου. Φοβάμαι την ανημπόρια, την αρρώστια, δεν μπορώ να τα χειριστώ αυτά τα θέματα με ευκολία. Μικρότερη είχα μια απόσταση από αυτά, νόμιζα πως δεν θα με αγγίξουν. Κανείς, άλλωστε, δεν με είχε προετοιμάσει ότι θα είναι έτσι. Κάποτε τελειώνει το παραμύθι και, ειδικά εκεί στα 40, συνειδητοποιείς τι ισχύει.

Πολλά έμαθα μεγάλη και πόσα ακόμα μακάρι να μάθω. Μα πιο πολύ μου άρεσε όταν κατάλαβα πως τα ξέρουμε όλα από την αρχή!