Μπορεί ο Μιχαήλ Άγγελος να χρειάστηκε τρία ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρώσει τον αριστουργηματικό του Δαβίδ, οι υπεύθυνοι της Dubai Expo 2020 όμως χρειάστηκαν μόνο λίγες ώρες για να τον λογοκρίνουν.
Συγκεκριμένα, πέντε αιώνες μετά τη πρώτη δημιουργία του, ο αριστουργηματικός Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου έγινε η έμπνευση μιας ψηφιακής καινοτομίας. Τον περασμένο Μάιο έλαβε μορφή ένα τρισδιάστατο ομοίωμα του 5 μέτρων θρυλικού αγάλματος. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, μέσα σε μόλις 4 μήνες δημιούργησαν με τη χρήση υπερσύγχρονης τεχνολογίας τρισδιάστατης εκτύπωσης το ακριβές αυτό ομοίωμα, το οποίο τώρα αποτελεί κεντρικό έκθεμα στο περίπτερο της Ιταλίας στη φετινή Dubai Expo, στο Θέατρο της Μνήμης.
Το ψηφιακό “δίδυμο” του Δαβίδ, όπως αποκαλείται από τους δημιουργούς του, είναι κατασκευασμένο από ακρυλική ρητίνη και ανακυκλωμένα μπουκάλια νερού και ζυγίζει περίπου 550 κιλά, λιγότερο από το ένα δέκατο τού αρχικού μαρμάρινου έργου, το οποίο εκτιμάται πως ζυγίζει παραπάνω από επτά τόνους.
Ο Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου, για παραπάνω από πέντε αιώνες συμβολίζει την τελειότητα του ανδρικού κορμιού και θαυμάζεται από πλήθος καλλιτεχνών και τουριστών. Στο Ντουμπάι, γνώρισε ένα είδος λογοκρισίας, πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της εποχής, αρκετά συνηθισμένο όμως για τα Εμιράτα.
Παρά την μεγάλη προσπάθεια των δημιουργών να φτιάξουν ένα πιστό ψηφιακό δίδυμο, οι διοργανωτές αγχώθηκαν για την… γύμνια του! Το μεγαλύτερο άγχος τους ήταν το πως θα παρουσιάσουν το αντίγραφο της Αναγεννησιακής γλυπτικής στους συντηρητικούς επισκέπτες της έκθεσης. Στο Ντουμπάι μάλιστα, οτιδήποτε φανερώνει το γυμνό σώμα σε δημόσιο χώρο, θεωρείται παραβίαση του νόμου, οπότε τα εμπόδια ήταν αρκετά.
«Σκεφτήκαμε ακόμα και να φορέσουμε εσώρουχα στο γλυπτό» ανέφερε στη La Repubblica ένας από τους διοργανωτές. «Καταλάβαμε πολύ αργά πως ήταν λάθος να φέρουμε το γλυπτό ενός γυμνού άνδρα στα Εμιράτα» πρόσθεσε, αφήνοντάς μας να καταλάβουμε πως υπήρξαν και σκέψεις να μην εκτεθεί τελικά ο Δαβίδ.
Την κατάσταση ήρθε να σώσει η αρχιτεκτονική του χώρου, η οποία αποδείχτηκε πραγματικά σωτήρια. Παρόλο που κατά τη διαδικασία της δημιουργίας του τρισδιάστατου αντίγραφου, το ύψος του γλυπτού ήταν αυτό που δυσχέραινε την διαδικασία, στην Dubai Expo ήταν αυτό που επέτρεψε στο γλυπτό να εκτεθεί τελικά. Η σχεδόν παράνομη γύμνια του τρισδιάστατου Δαβίδ, μπόρεσε να καλυφθεί, καθώς το άγαλμα θα εκτεθεί σε ένα οκτάγωνο κενό μεταξύ δύο ορόφων, και τα επίμαχα σημεία του θα καλύπτονται από τον τοίχο μεταξύ των 2 ορόφων.
Η απάντηση του καλλιτεχνικού διευθυντή
Απαντώντας στις συζητήσεις για επιβεβλημένη λογοκρισία, ο καλλιτεχνικός διευθυντής Davide Rampello τόνισε πως ο τελικός στόχος τους ήταν οι επισκέπτες να σταθούν στο ίδιο ύψος με το πελώριο αριστούργημα του Μιχαήλ Άγγελου και να το δουν στα μάτια, καθώς οι λάτρεις της τέχνης μπορούν πάντα να επισκεφτούν την πινακοθήκη της Ακαδημίας στην Φλωρεντία για να θαυμάσουν το πρωτότυπο άγαλμα.
«Ο Δαβίδ, μια εικόνα της ομορφιάς και της τελειότητας, βρίσκεται στο κέντρο του Θεάτρου Μνήμης. Στη σημερινή κουλτούρα, συγχέουμε την έννοια της μνήμης με κάτι το αρχειακό. Αλλά η μνήμη έχει πολύ περισσότερα, τον συναισθηματικό παράγοντα: ο Δαβίδ, σε αυτή τη θέση, προσφέρει αμέσως το βλέμμα του στους επισκέπτες, γίνεται η μαρτυρία της μνήμης. Είναι μια πρωτοφανής, ενδοσκοπική και συναρπαστική προοπτική… Αυτή ήταν η εννοιολογική προσέγγιση, τα υπόλοιπα είναι ερμηνείες» πρόσθεσε ο Rampello, σε μία προσπάθειά του να ελαττώσει τις φήμες για λογοκρισία, την ίδια στιγμή που χιλιάδες Ιταλοί μιλούν για μία απαράδεκτη ταπείνωση του σπουδαίου γλυπτού.