212 Μήδεια: Ατομική έκθεση της Στεφανίας Στρούζα στο Μέγαρο Μουσικής

Το annexM, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Άννας Καφέτση, αρχίζει το φθινοπωρινό του πρόγραμμα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με δύο νέες παραγωγές που παρουσιάζονται από τις 4 Νοεμβρίου 2021 έως τις 23 Ιανουαρίου 2022 στην Υπηρεσιακή Αυλή και στο Project Space. Πρόκειται για τις ατομικές εκθέσεις «Η αυλή των ηρώων» του Κώστα Ρουσσάκη και «212 Μήδεια» (Aφηγήσεις από ένα χώρο μετέωρο) της Στεφανίας Στρούζα σε επιμέλεια αντίστοιχα του Χρήστου Χρυσόπουλου και της Δάφνης Δραγώνα.

Με ένα σύνολο έργων που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα –δύο από τα οποία δημιουργήθηκαν ειδικά για την έκθεση–, η καλλιτέχνις αναφέρεται στη μετέωρη συνθήκη στην οποία βρίσκεται ο πλανήτης σήμερα. Εστιάζει σε στιγμές σύγκρουσης, αποτυπώματα καταστροφής καθώς και στο ενδεχόμενο επανόρθωσης και αναδημιουργίας.

H έκθεση παίρνει τον τίτλο της από έναν αστεροειδή με το όνομα 212 Μήδεια που απασχόλησε τη Στεφανία Στρούζα στο πλαίσιο του καλλιτεχνικού και ερευνητικού της έργου γύρω από τον μύθο της Μήδειας. Οι αστεροειδείς με την είσοδο τους στην ατμόσφαιρα της Γης μεταμορφώνονται σε διάττοντες αστέρες και σε απειλητικά για τη γη σώματα σε περίπτωση πρόσκρουσης. H Μήδεια ταυτίζεται με το απρόβλεπτο και το καταστροφικό αλλά και με την εναντίωση στο αυτονόητο και το επιβεβλημένο.

Μελετώντας την ιστορία της, η Στρούζα επικεντρώνεται σε μια ανεξερεύνητη πλευρά του χαρακτήρα της που καταδεικνύει τη σχέση της αντι-ηρωίδας με φυσικά φαινόμενα, ζωικά ένστικτα και την ίδια τη Γη ενώ, ταυτόχρονα, παραμένει πάντα ξένη. Η ύπαρξη του αστεροειδούς 212 Μήδεια γίνεται αφορμή για να παράξει η καλλιτέχνις ένα εικαστικό αφήγημα, στο οποίο φανερώνονται οι σύγχρονες συνδηλώσεις του μύθου σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον.

Εικόνα από το Monologue (Medean Remix) 2021 ψηφιακό βίντεο (ασπρόμαυρο, χωρίς ήχο) 07´05´´

Στην έκθεση παρουσιάζονται τρία έργα γλυπτικής και ένα βίντεο. Τα γλυπτά υποδηλώνουν σώματα γεωλογικά και συμπαντικά, ανθρώπινα και μη ανθρώπινα, υλικά και ενεργά, σώματα που φέρουν ίχνη σύγκρουσης αλλά που ταυτόχρονα μπορούν να επιφέρουν αλλαγές. Κεντρική θέση κατέχει το γλυπτό 212 Medea (Perpetual Silence Prevails in the Empty Space of Capital), που μοιάζει τόσο με αστεροειδή σε τροχιά πρόσκρουσης όσο και με θηλυκό σώμα και αναφέρεται στη σχέση έμφυλης ταυτότητας και κλιματικής κρίσης.

Το γλυπτό 212 Medea (If only I had stayed the animal I was) παραπέμπει στην αναγνώριση άλλων έμβιων κόσμων πέρα από τον άνθρωπο, ενώ τα μικρότερα γλυπτά SPK-ID 2000212 (Α880 CA) με τη μορφή θραυσμάτων αναφέρονται στις ροές της ύλης, σε στιγμές έκρηξης και συνεχούς μεταμόρφωσης. Τέλος, το βίντεο Monologue (Medean Remix) βασίζεται σε αποσπάσματα από τα έργα των Ευριπίδη, Pier Paolo Pasolini [Πιερ Πάολο Παζολίνι] και Heiner Müller [Χάινερ Μύλλερ]. Σε αυτό, η Μήδεια θυμίζει τις θεμελιώδεις σχέσεις περιβάλλοντος και πολιτισμού, ανθρώπου και άλλων έμβιων όντων, ενσαρκώνοντας τες.

Η Στεφανία Στρούζα είναι εικαστικός που ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το έργο της εξετάζει πολιτισμικές αφηγήσεις διαφορετικών χρονικών περιόδων και την παραγωγή νέων υβριδικών ταυτοτήτων μέσα από αυτές. Η καλλιτέχνις δημιουργεί γλυπτικά έργα και εγκαταστάσεις που συνδέουν τον συμβολικό κόσμο των αντικειμένων με τις έννοιες της χρονικότητας, του σώματος και της γεωγραφίας.

Το έργο της έχει παρουσιαστεί σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως στην 3η Μπιενάλε Βιομηχανικής Τέχνης στην Κροατία, στο Pinta Miami 2018, στο Μουσείο Μπενάκη, στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Μυκόνου (συνεργασία του ΝΕΟΝ με την Whitechapel Gallery), στην 6η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, Ελλάδα, στην a.antonopoulou.art, Ελλάδα (ατομική), στο Wiener Art Foundation, Αυστρία (ατομική), στη Neue Galerie Innsbruck, Aυστρία (ατομική), στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2014, Ελλάδα (ατομική), στο BOZAR, Βέλγιο, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ελλάδα κ.ά.

H Στρούζα είναι αποδέκτης του Inspire Prize 2021, του βραβείου της Ακαδημίας Καλών Τεχνών της Βιέννης, του ARTWORKS (Πρόγραμμα Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος) και του Bραβείου Nέων Kαλλιτεχνών της Εθνικής Τράπεζας, μεταξύ άλλων. Είναι επίσης υποψήφια διδάκτωρ στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων-Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Η Δάφνη Δραγώνα είναι ανεξάρτητη επιμελήτρια εκθέσεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων με έδρα το Βερολίνο. Εκθέσεις ή δράσεις της έχουν φιλοξενηθεί στους χώρους των πολιτιστικών ιδρυμάτων ΕΜΣΤ (Αθήνα), Στέγη Ιδρύματος Ωνάση (Αθήνα) Akademie Schloss Solitude (Στουτγκάρδη), European Media Art Festival (Όσναμπρουκ), Laboral (Γκιχόν), Aksioma (Λιουμπλιάνα), NeMe (Λεμεσός), Alta Tecnologia Andina (Λίμα), Le Lieu Unique (Νάντη).

Υπήρξε επιμελήτρια του φεστιβάλ για την τέχνη και τον ψηφιακό πολιτισμό transmediale (Βερολίνο) από το 2015 έως το 2019. Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε βιβλία, περιοδικά, ακαδημαϊκές επιθεωρήσεις και καταλόγους εκθέσεων από τους εκδοτικούς οίκους Diaphanes, Springer, Sternberg Press, Leonardo Electronic Almanac κ.ά. Έχει συμμετάσχει σε επιτροπές αξιολόγησης συνεδρίων και φεστιβάλ όπως το ISEA καθώς και σε προγράμματα υποτροφιών όπως αυτό της ARTWORKS του Ιδρύματος Νιάρχος. Είναι διδάκτωρ του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.