Τα τρία φιλιά… Η Σταχτιά γυναίκα, του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου στο θέατρο Μεταξουργείο

Μετά την επιτυχημένη παρουσίαση του θεατροφίλμ «Τα τρία φιλιά… Η Σταχτιά γυναίκα», η Σοφία Φιλιππίδου επανέρχεται στα θεατρικά έργα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, αυτή τη φορά, επί σκηνής.

Η παράσταση θα παρουσιάζεται, σε διασκευή – σκηνοθεσία Σοφίας Φιλιππίδου στο Θέατρο Μεταξουργείο από την Παρασκευή 12 Νοεμβρίου και κάθε Παρασκευή στις 18.30 και στις 21.00.

«Τα τρία φιλιά… Η Σταχτιά γυναίκα» μετά την διαδικτυακή παρουσίαση στο youtube ως «θεατροφίλμ», μεταφέρονται τώρα στο θέατρο Μεταξουργείο.

Το έργο – ένα ρομαντικό δράμα με συμβολικές αναφορές – είναι μια διασκευή από δύο έργα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, που μας έχει μαγέψει με την αισθητική του λεπτολογία, το πάθος και τους μυστηριώδεις συμβολισμούς του.

Η έλξη των σωμάτων και των φύλων, μια εμμονή στα φιλιά και η σημασία που δίνει σ’ αυτά ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, τα τρία μοιραία φιλιά, – προς την άπιαστη «ιδανική» ερωμένη – μια ουτοπία – η αναφορά στην συμβολική θυσία ενός παιδιού με το όνομα Δώρος – κάτι σαν το θείο βρέφος – η «ανάσταση» της ηδονής, που λεπταίνει τις αισθήσεις καθώς και η μυστική ένωση με την φύση, μας φαίνονται ίσως απόκοσμα και μυθικά, αποκτούν όμως μέσα από την σουρεαλιστική μεταφορά στο σήμερα, ένα νέο νόημα που μας ξαφνιάζει με την διαχρονικότητα του. Το απρόβλεπτο τραγικό στοιχείο που ενεδρεύει στο έργο σε συνάρτηση με τον συμβολισμό της θυσίας, συναντάει την ανησυχία μας στο εδώ και τώρα και επιβεβαιώνει την αρχαία αλλά και εν τέλει παντοτινή υπαρξιακή αγωνία.

Σοφία Φιλιππίδου

Η Δόρα και η Λιάνα, δύο ορφανά κορίτσια, βρίσκονται σε μυστικό ραντεβού -στο προαύλιο ενός παρθεναγωγείου – με τον Εύελπι Φαίδη. Η Δόρα έχει ήδη συνάψει σχέση με τον νεαρό και έχει πάρει το πρώτο του φιλί, ενώ η Λιάνα είναι κρυφά ερωτευμένη μαζί του. Λίγα χρόνια αργότερα, η Δόρα και ο Φαίδης παντρεύονται, η Δόρα αρρωσταίνει βαριά από φυματίωση και η Λιάνα επισκέπτεται το ζευγάρι στο δωμάτιο του ξενοδοχείου τους. Η Δόρα ζητάει από τον Φαίδη να την φιλήσει μια τελευταία φορά, ξέροντας πως αυτό που θα ακολουθήσει («σκηνοθεσία» του θανάτου της) θα τους χωρίσει για πάντα…

Εν τω μεταξύ ο ερχομός της Σταχτιάς Γυναίκας δημιουργεί μια απόκοσμη, εφιαλτική κατάσταση στην έπαυλη ενός νεαρού παντρεμένου ζευγαριού μιας άλλης εποχής. Μπροστά στο ανοιχτό παράθυρο, ο μικρός Δώρος, ο γιος τους, θα γλιστρήσει μέσα από την αγκαλιά της και θα χαθεί στα βράχια της θάλασσας. Ο νεαρός όμορφος σύζυγος μαγεύεται από την ελκυστική παρουσία της Σταχτιάς γυναίκας ενώ – η νεαρή γυναίκα του, μέσα στο παραλήρημα της «φεύγει» ακολουθώντας μια εσωτερική δύναμη που την «καλεί» σε μια μυστική ένωση με την παιδικότητα και την φύση.

Ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος ιδρυτής της Νέας Σκηνής, γεννήθηκε στην Αθήνα την 1η Αυγούστου 1867 και πέθανε την 1η Νοεμβρίου 1911.

Ο βίος του Χρηστομάνου περιβάλλεται από το ρομαντικό παραμύθι, όπου ο ευγενής και χτυπημένος από τη μοίρα καμπούρης ερωτεύεται παθιασμένα αλλά πλατωνικά την απρόσιτη βασίλισσά του.

Ο Μωρίς Μπαρρές μεταφραστής του στα γαλλικά έγραψε για τη συνάντηση του με την αυτοκράτειρα Ελισάβετ της Αυστρίας:
…ήταν ένας νέος Αθηναίος φοιτητής που μελετούσε όλη την ημέρα ίσα μ’ αργά το απόβραδο σε μια μελαγχολική πολυκατοικία κάποιου προαστίου της Βιέννης. Μονάχος εκεί που ξεφύλλιζε λατινικά κείμενα για τη διδακτορική του διατριβή, ονειρευόταν και κάποτε κι αναστέναζε. Όταν έπεφτε το βράδυ, ένα κοτσύφι ερχόταν και ακουμπούσε στην αντικρινή στέγη κι ετραγουδούσε, τραγουδούσε ως που το σκοτάδι έσβυνε το μικρούλι του σχήμα και τη γλυκόλαλη φωνούλα του. Και να που μια φορά της κατέβηκε της Αυτοκρατόρισσας να μάθει ελληνικά και θέλησε έναν νέο Έλληνα να την ακολουθάει στους περιπάτους της. Της είπαν τότε για το φοιτητή. Κι εκείνη έστειλε αμέσως μια χρυσή καρότσα και τον πήρε στο παλάτι της..

Ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος έγραψε την Σταχτιά γυναίκα πρώτα στα γερμανικά το 1896. Το έργο μεταφράστηκε στα ελληνικά από ένα άγνωστο μεταφραστή και δεν ανέβηκε ποτέ στο θέατρο. Τα «Τρία φιλιά» – δραματικό τρίπρακτο έργο γράφτηκε το 1908 και πρωτοπαρουσιάστηκε την ίδια χρονιά από τους διαδόχους του στη Νέα Σκηνή. Επιτυχία έγινε όταν το έπαιξε η Μαρίκα Κοτοπούλη… που ζωντάνεψε τον κύριο ρόλο με όλη τη δύναμη του ώριμου πια ταλέντου της και δόνησε τη φορτική αλλά και μελωδική του φρασεολογία με τη θέρμη της συναρπαστικής και γοητευτικής της φωνής…

Ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος υπήρξε ο πρώτος Έλληνας που είχε ευρωπαϊκή εκδοτική επιτυχία (με το πολυμεταφρασμένο “Tagebucher”), ενώ θεωρείται ο κατεξοχήν πρωτεργάτης του νεοελληνικού θεάτρου. Η προσπάθεια που έκανε με τη Νέα Σκηνή μνημονεύεται μέχρι τις μέρες μας ως η εκσυγχρονιστική στροφή του θεάτρου μας και η βάση της θεατρικής παιδείας του τόπου. Η γενικότερη συνεισφορά του στο ελληνικό θέατρο παραμένει ανεκτίμητη.

Το link στο YouTube όπου μπορείτε να δείτε το θετροφίλμ «Τα τρία φιλιά… Η Σταχτιά γυναίκα» και να διαβάσετε πληροφορίες για τους συντελεστές:

* Για την είσοδό τους, οι θεατές θα πρέπει να διαθέτουν έγκυρο πιστοποιητικό εμβολιασμού/νόσησης καθώς και αποδεικτικό ταυτοπροσωπίας. Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική.