Στέλλα: Η ταινία που άφησε εποχή στον ελληνικό κινηματογράφο και έγραψε ιστορία στις Κάννες

Σαν σήμερα, 21 Νοεμβρίου του 1955, έκανε πρεμιέρα στους ελληνικούς κινηματογράφους μία ταινία που άφησε εποχή, η “Στέλλα” του Μιχάλη Κακογιάννη.

Με πρωταγωνίστρια την Μελίνα Μερκούρη, αυτή ήταν η μόλις δεύτερη ταινία του σπουδαίου σκηνοθέτη, που πριν ένα χρόνο είχε κάνει το ντεμπούτο του με το “Κυριακάτικο Ξύπνημα”, μία επίσης σημαντική ταινία για τον ελληνικό κινηματογράφο με διεθνείς διακρίσεις.

Η “Στέλλα”, όμως, έγινε ταινία-σταθμός τόσο για τον Μιχάλη Κακογιάννη όσο και για την Μελίνα Μερκούρη, αφενός γιατί εδραίωσε τις δύο αυτές σημαντικές προσωπικότητες για τον πολιτισμό, αφετέρου γιατί με το τολμηρό του θέμα ήταν ίσως η πρώτη πραγματικά “φεμινιστική” ταινία του ελληνικού κινηματογράφου.

Φυσικά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε και την συγκλονιστική μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, που με τη βοήθεια του Βασίλη Τσιτσάνη, έγραψε τα τραγούδια “Το Φεγγάρι είναι Κόκκινο”, “Εφτά Τραγούδια Θα σου Πω” και φυσικά το «Αγάπη που ‘γινες δίκοπο μαχαίρι», το οποίο η Μερκούρη απογείωσε με την ερμηνεία της.

Η Σοφία Βέμπο, η Βούλα Ζουμπουλάκη και η Μελίνα Μερκούρη, έξω από το κέντρο “Ο Παράδεισος”

Ο Μιχάλης Κακογιάννης σκηνοθέτησε μόλις 15 ταινίες σε όλη την καριέρα του, κάθε μία όμως από αυτές άφησε εποχή. Αποθανατίζοντας τις αντιθέσεις της ελληνικής κοινωνίας, ο κινηματογραφιστής αποτύπωσε την σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, όπως λίγοι σκηνοθέτες.

Έτσι, και στην “Στέλλα” ο Κακογιάννης θέλησε να αποτυπώσει την πραγματικότητα των γυναικών της εποχής, που επιθυμούσαν να είναι ελεύθερες. Αψηφώντας τις προκαταλήψεις της εποχής, λοιπόν, ο Κακογιάννης έδωσε φωνή σε μία ανεξάρτητη γυναίκα, που ζούσε απελευθερωμένη από τις κοινωνικές συμβάσεις.

Κάπως έτσι, γεννήθηκε η “Στέλλα”, μία λαϊκή τραγουδίστρια που ερωτεύεται παράφορα τον Μίλτο, που υποδύεται ο πρωτοεμφανιζόμενος τότε Γιώργος Φούντας. Δέχεται να τον παντρευτεί, αλλά το μετανιώνει αμέσως, αφού δεν θέλει να περιοριστεί από έναν γάμο. Έτσι, τον στήνει στην εκκλησία και περνά τη νύχτα της με έναν νεαρό που γνώρισε, τον Αντώνη (Κώστας Κακκαβάς).

Γιώργος Φούντας και Μελίνα Μερκούρη στην ταινία “Στέλλα”

Όπως είναι λογικό, όταν η ταινία προβλήθηκε για πρώτη φορά, η ελληνική κοινωνία αντέδρασε μπροστά στην εικόνα μίας ανεξάρτητης γυναίκας, που όχι μόνο δεν ήθελε να παντρευτεί, αλλά ήταν και σεξουαλικά απελευθερωμένη. Οι κριτικές του ελληνικού Τύπου, λοιπόν, ήταν διχασμένες. Όλα, όμως, άλλαξαν όταν η “Στέλλα” ταξίδεψε στις Κάννες και κέρδισε τα εύσημα που άξιζε.

Η “Στέλλα” του Μιχάλη Κακογιάννη, λοιπόν, διακρίθηκε αρχικά με τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξένης Ταινίας το 1956 και με το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Ρετροσπεκτίβας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1960.

Μάλιστα, όπως, αναφέραμε η ταινία “ταξίδεψε” και στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών, όπου θεωρείτο φαβορί για τον Χρυσό Φοίνικα, το οποίο όμως τελικά δεν κέρδισε. Παρ’ όλ’ αυτά, κάποια μέλη της κριτικής επιτροπής “ερωτεύτηκαν” τόσο την ερμηνεία της Μελίνας Μερκούρη, που της έδωσαν ένα ειδικό βραβείο ερμηνείας, το οποίο ονομάστηκε “Βραβείο Ίσα Μιράντα”, με το όνομα δηλαδή της Ιταλίδας σταρ και μέλος της επιτροπής που πάλεψε για αυτή τη διάκριση.

Στη φωτογραφία η Μελίνα Μερκούρη με τον Federico Fellini και την Jeanne Moreau, με την οποία μοιράστηκε το βραβείο καλύτερης ηθοποιού

Τελικά, πέντε χρόνια αργότερα, η Μελίνα Μερκούρη κέρδισε το “κανονικό” Βραβείο Ερμηνείας στο Φεστιβάλ Καννών, αυτή τη φορά για την ταινία “Ποτέ την Κυριακή” του Ζυλ Ντασσέν.