Ο σκηνοθέτης Ντίνος Ψυχογιός μιλά για την παράσταση «Knock» στο Θέατρο Φούρνος

Ένα φθινοπωρινό απόγευμα, σε παλιό μικρό θέατρο, ο θίασος συναντιέται για πρόβα. Το εγχείρημά τους: να μεταφέρουν στην σκηνή την ανατριχιαστική ιστορία της Ίντι, νεαρής γυναίκας που σιγά σιγά παραδίνεται στην ψύχωσή της. Την δουλειά τους θα κάνουν ακόμα πιο δύσκολη κάποια παράξενα γεγονότα καθώς οι ήρωες βουλιάζουν σταδιακά σε μια πρωτόγνωρη συνθήκη.

Αυτό είναι με λίγα το πρωτοεμφανιζόμενο έργο της Μέγκαν Τζένκινς, που μετέφρασε και παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ο Ντίνος Ψυχογιός. Ένα σύγχρονο έργο μέσα στο έργο, που θίγει επίκαιρα ζητήματα, όπως η ψυχική υγεία και οι δοκιμασίες των ανθρώπινων σχέσεων, μέσα από μια σκοτεινή – και ενίοτε χιουμοριστική – ματιά στην διαδικασία της πρόβας.

Πρόκειται για ένα έργο που ισορροπεί μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας με άξονα την θεατρική σκηνή, έναν χώρο-κράμα στον οποίο αναμιγνύεται η αλήθεια με το ψέμα. Ενθυμούμενη την επιλόχειο κατάθλιψη της μητέρας της και συνεπαρμένη από τα «στοιχειωμένα» βικτωριανά θέατρα του Ηνωμένου Βασιλείου, η Τζένκινς εξιστορεί με απλότητα τους προβληματισμούς και τους φόβους που κρύβονται στην ενσάρκωση ασυνήθιστων ρόλων και στην αναπαράσταση της ψύχωσης.

Με αφορμή την πρώτη του αυτή σκηνοθετική απόπειρα, κάναμε μια κουβέντα με τον σκηνοθέτη, ο οποίος εξομολογείται μεταξύ άλλων πως, μετά από δύο χρόνια θεατρικής απραγίας, απολαμβάνει την πραγματικά ευχάριστη συνθήκη να δουλεύει με μια καλή ομάδα και ένα όμορφο έργο.

Το έργο ασχολείται με μια ιδιαίτερη συνθήκη που δεν συναντάμε συχνά στο θέατρο και έχει κάτι πολύ άμεσο και φρέσκο σε σχέση με τον λόγο και τους χαρακτήρες. Είναι αρκετά απλό αλλά ταυτόχρονα πολυδιάστατο, όποτε το είδα σαν μια ενδιαφέρουσα πρόκληση και δοκιμασία. Επίσης είναι από μια πολύ νέα συγγραφέα και αφορά επίσης νέους ανθρώπους κυρίως.

Εγώ το προσέγγισα με αρκετή πίστη στο αρχικό κείμενο και έχοντας στο μυαλό μου πως πρέπει να αναδειχθεί η αμεσότητα του λόγου και η φυσικότητα των χαρακτήρων, αλλά ταυτόχρονα και το ιδιαίτερο της ατμόσφαιρας. Η Αουλόνα, ο Δημήτρης και η Ιωάννα που πρωταγωνιστούν έκαναν εξαιρετική δουλειά σε σχέση με το πρώτο σκέλος και φαίνεται, και οι υπόλοιποι συντελεστές συνέβαλλαν στο θέμα της ατμόσφαιρας.

Ουσιαστικά παρακολουθούμε μια πρόβα. Τρεις άνθρωποι πάνε στο θέατρο για την πρόβα τους αλλά αρχίζουν να συμβαίνουν κάποια περίεργα πράγματα που αναδεικνύουν τον ψυχισμό του εκάστοτε χαρακτήρα, τις μεταξύ τους σχέσεις αλλά και το πώς τους επηρεάζει σιγά σιγά η ίδια η διαδικασία της πρόβας. Κάνοντας θέατρο μέσα στο θέατρο δηλαδή παίζουμε λίγο με συνθήκες που σε εμάς είναι γνώριμες κατά τη διάρκεια μιας πρόβας, αλλά τώρα τις παρουσιάζουμε και στο κοινό.

Είναι μεγάλη η ικανοποίηση να μπορείς να πραγματοποιείς κάτι που ξεκίνησε από το μηδέν σαν μια ενδιαφέρουσα ιδέα. Το ανέβασμα ενός έργου από το απόλυτο μηδέν δεν είναι εύκολο και η επιλογή ενός άγνωστου έργου έχει κάποιο ρίσκο, αλλά νομίζω πως αξίζει τον κόπο για να παρουσιάσεις κάτι διαφορετικό. Είμαι πολύ χαρούμενος και τυχερός που έτυχα πάνω σε εξαιρετικούς ηθοποιούς και συντελεστές που το πίστεψαν και του έδωσαν ζωή.

Ιωάννα Καλλιτσάντση κι Δημήτρης Δρόσος στο «Knock».

Ναι ανέβηκε για πρώτη φορά πριν τρία χρόνια. Εγώ τότε δεν το είχα δει, ήταν ένα μικρό, σχεδόν δοκιμαστικό ανέβασμα. Αργότερα το κείμενο έπεσε στα χέρια μου. Το έργο έχει πολλά στοιχεία για τα οποία ο τόπος δεν κάνει μεγάλη διαφορά. Οι νέοι καλλιτέχνες, που είναι οι χαρακτήρες μας, έχουν πολλά κοινά και στην Αγγλία και στην Ελλάδα. Και οι πρόβες το ίδιο. Η ιστορία βέβαια και η κουλτούρα που έχει κάθε χώρα γύρω από το θέατρο είναι διαφορετική και εδώ μπορώ να σας πω πως στην Ελλάδα κάποιες αντιλήψεις γύρω από τα τελετουργικά του θεάτρου δεν είναι οι ίδιες όποτε νομίζω πως θα είναι ενδιαφέρον για όποιους τα παρατηρήσουν. Κατά κανόνα όμως η πλοκή και τα σημαντικά νοήματα δεν διαταράσσονται, ούτε αλλάζουν.

Κάθε φορά που ξαναδιαβάζω ή κάνω πρόβα το έργο, ανακαλύπτω κάτι καινούριο. Οι ηθοποιοί βοηθάνε πολύ σε αυτό. Οι ερμηνείες αναδεικνύουν πράγματα που μπορεί η συγγραφέας να μην τα σκεφτόταν καν και το συγκεκριμένο έργο χρειάστηκε μια φοβερή αφοσίωση στους ρόλους από τους ηθοποιούς. Τους έκαναν δικούς τους κυριολεκτικά. Για τον εαυτό μου ανακάλυψα εκ νέου μετά από σχεδόν δύο χρόνια θεατρικής απραγίας, πόση ενέργεια παίρνω από αυτή την διαδικασία και πόσο καλά περνάω να δουλεύω με μια καλή ομάδα και ένα όμορφο έργο.

Φρέσκο, ιδιαίτερο, ατμοσφαιρικό.

Για να δει κάτι καινούριο και διαφορετικό, να συστηθεί με νέους καλλιτέχνες, να θαυμάσει εξαιρετικούς ηθοποιούς επί τω έργω και να αναρωτηθεί μερικά ασυνήθιστα πράγματα.

Δημήτρης Δρόσος και Aulona Lupa στο «Knock».

Δύσκολη ερώτηση. Το θέατρο παρά τον κοινοτικό, τελετουργικό του χαρακτήρα μπορεί να είναι μια βαθιά προσωπική εμπειρία για κάποιον. Με ενδιαφέρει σαφώς να φεύγει κανείς γεμάτος από συναισθήματα ή σκέψεις, αλλά με το συγκεκριμένο έργο είναι δύσκολο να τα προσδιορίσεις καθώς θα εξαρτώνται από τα βιώματα του καθενός. Τυχαίνει πολύ συχνά κάποιοι να γελάνε σε σημεία όπου άλλοι τρομάζουν ή κάποιοι να συγκινούνται σε σημεία όπου άλλοι οργίζονται. Άρα νομίζω πως απλώς εύχομαι ο θεατής να περάσει καλά και ο,τι συναίσθημα ή σκέψη προκύψει, είναι κέρδος.

Θα το μοιραστώ εμμέσως για να μην αποκαλύψω πολλά, γιατί είναι ένα έργο που συμβαίνουν αρκετά αναπάντεχα. Εγώ ξεχωρίζω κυρίως τους διαλόγους που οδηγούν στο φινάλε. Μια κόντρα δύο ανθρώπων με πολύ ρεαλιστικές συνθήκες που πολλοί από εμάς μπορεί να έχουμε ζήσει. Είναι μια πολύ πραγματική συνθήκη που με συγκλονίζει.

Δεν υπάρχουν επίσημες εξελίξεις ακόμα. Έχω κάποια πράγματα στο μυαλό μου για το τι θα ήθελα να κάνω μετά. Αυτόν τον καιρό ολοκληρώνω κάποιες μουσικές συνθέσεις που θα κυκλοφορήσουν μέσα στο ’22 και συνεχίζω να ψάχνομαι με κάποιες θεατρικές προτάσεις.