F_act: Περί όχλου και άλλων δαιμονίων

Ρινόκερος. © Kostas Giokas

Ας συμφωνήσουμε ότι έχουν ειπωθεί όλα – ή περίπου όλα – για την υπόθεση αποχώρησης Σερβετάλη από τον «Ρινόκερο». Το πιο εύκολο στις μέρες μας, εξάλλου, είναι να πεις και να γράψεις δημόσια την άποψη σου. Το ανησυχητικό είναι πως – ακόμα κι αν κανείς θεωρεί λανθασμένη, επικίνδυνη ή ό,τι άλλο την κίνηση του Άρη Σερβετάλη – είναι ελεύθερος να υιοθετεί αγελαία συμπεριφορά και γλώσσα για να το διατυπώσει. Ειδικά, όταν οι περισσότεροι εξ αυτών ταυτίζονται με το χώρο του πνεύματος, του θεάτρου, του πολιτισμού. Και το λιγότερο που θα περίμενε κανείς να μην επιδείξουν αντανακλαστικά όχλου.

Άρης Σερβετάλης @Ελίνα Γιουνανλή

Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά τους τελευταίους μήνες που ο καλλιτεχνικός χώρος παρουσιάζει αιμοδιψείς τάσεις, υπερασπιζόμενος με τον ίδιο φανατισμό – που θεωρητικά αντιμάχεται – πράγματα και απόψεις. Ακόμα κι αν το μένος του εκφράζεται κατά προσώπων που και έχουν ενοχοποιηθεί και πρόκειται να τιμωρηθούν γι’ αυτό. Όμως, τελικά, ποια είναι τα όρια; Δεν θα έπρεπε να υπάρχουν όρια;

Κατά τα άλλα, ας μην κοροϊδευόμαστε. Ο διαχωρισμός ανθρώπων μέσα από την Τέχνη δεν είναι φαινόμενο της covid εποχής. Αν οι καλλιτέχνες θέλουν να είναι ειλικρινείς και συνεπείς στις θέσεις τους για την ισότιμη διαχείριση των θεατών θα πρέπει πρωτίστως να απαιτήσουν από τους παραγωγούς και τους θεατρώνες τους, τους αιθουσάρχες και τους διαχειριστικές συναυλιακών χώρων καθολική πρόσβαση σε άτομα με κινητικά προβλήματα, σε άτομα με προβλήματα όρασης και ακοής και σε κάθε άλλη εμποδιζόμενη κατηγορία θεατών που ζουν εκτοπισμένοι εδώ και δεκαετίες από όλες τις μορφές τέχνης.

Τα έχουμε πει πολλές φορές. Δεν υπάρχει άλλος κλάδος που πλήγηκε περισσότερο κατά την πανδημία από την Τέχνη. Ο περασμένος χειμώνας ήταν εφιαλτικός και σύσσωμοι οι καλλιτέχνες και όλες οι ειδικότητες του κλάδου διεκδικούσαν την ορατότητα τους από την Πολιτεία που εδώ και δεκαετίες αρνείται να οργανώσει και να περιφρουρήσει θεσμικά το χώρο. Είναι, λοιπόν, απορίας άξιο πως μετά από τέτοια περιπέτεια, τόσοι καλλιτέχνες διακινδυνεύουν την υγεία και την ασφάλεια τους, την ασφάλεια του δημιουργικού τους έργου και των συναδέλφων τους και εν ολίγοις το δικαίωμα τους στην εργασία και στην αμοιβή με την απόφαση του μη εμβολιασμού τους. Τη στιγμή δε, που συναναστρέφονται εκατοντάδες ανθρώπων ημερησίως. Λίγοι ήταν οι παραγωγοί που έθεσαν, από την αρχή της σεζόν, τον εμβολιασμό ως προϋπόθεση μιας σχετικής ασφάλειας όλων των παραπάνω παραγόντων.

Μαρία Μαγκανάρη. ©Panos Kefalos

Η νύχτα της Ιγκουάνα φεύγει, ο Ματωμένος Γάμος έρχεται. Η Μαρία Μαγκανάρη εξακολουθεί να κινείται σε ρυθμό κλασικών έργων κι έτσι μετά τον Τένεσι Ουίλιαμς στη σκηνή του Θεάτρου Πορεία, εστιάζει στην πρώτη της συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο με το πολύφημο και σπαρακτικό έργο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Δίχως να αποχωρίζεται δύο από τις βασικές πρωταγωνίστριες των παραστάσεων της, τη Μαρία Κεχαγιόγλου και την Σύρμω Κεκέ, η Μαγκανάρη μεταφέρεται στην ύπαιθρο της Ανδαλουσίας για να αφηγηθεί την γνωστή ιστορία μιας «παράνομης» αγάπης. Στην πρωταγωνιστική ομάδα, συμμετέχουν ακόμα η Μαρία Σκουλά, ο Νικόλας Παπαγιάννης, η Νόνη Ιωαννίδου, η Δήμητρα Βλαγκοπούλου, ο Γιάννης Σαμσιάρης, ο Βαγγέλης Αμπατζής, η Ευσταθία Λαγιόκαπα. Η Μαρία Μαγκανάρη, μετά την ανάθεση της Ελένης Ευθυμίου, είναι η δεύτερη γυναίκα που σκηνοθετεί φέτος στις σκηνές ενηλίκων του Εθνικού. Η πρεμιέρα της παράστασης προγραμματίζεται για τα τέλη Ιανουαρίου.

Τσέρνομπιλ, Πηνελόπη Τσιλίκα ©AlexKat

Την αγάπη του για το αφηγηματικό θέατρο δηλώνει φέτος ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος και – μετά την «Τριλογία των Λήμαν» στο Θέατρο Ιλίσια σκηνοθετεί στο Θέατρο του Νέου Κόσμου μαρτυρίες επιζησάντων του Τσέρνομπιλ. Για όσους έχουν διαβάσει το μυθιστόρημα της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς – στο οποίο και βασίστηκε η ομώνυμη συνταρακτική μίνι σειρά του ΗΒΟ – ξέρουν ότι έχουν να διαχειριστούν πιθανώς την πιο σκοτεινή σελίδα της ευρωπαϊκής ιστορίας από τα 80’s μέχρι σήμερα. Είναι πολύ επώδυνο το υλικό που προτείνει η παράσταση και είναι ακόμα πιο μετωπική η αντιμετώπιση του δια της αφήγησης. Όμως, υπάρχουν και οι ηθοποιοί που τιμούν το είδος ιδιαίτερα: Δώστε προσοχή στον Στέλιο Μάϊνα, τη Μαρία Κατσιαδάκη και την Πηνελόπη Τσιλίκα.

Η Κολεξιόν στο Faust

Μετά την θεότρελη ανάγνωση της ελληνικής επανάστασης για το καλοκαιρινό ρεπερτόριο του Εθνικού Θεάτρου, ο Τάσος Πυργιέρης παρουσιάζει μια ακόμα αξιοπρόσεκτη σκηνοθεσία. Στο ρετιρέ του Faust ανεβάζει με πολύ φινέτσα και με τέλεια υπογραμμισμένο το λεπτό χιούμορ του Πίντερ, την «Κολεξιόν». Η υποκειμενικότητα (όπως και η αμφισβήτηση) της αλήθειας, της ερωτικής επιθυμίας, της σεξουαλικότητας και της λειτουργικότητας των διαπροσωπικών σχέσεων εμφανίζεται μέσα από μια καλά οργανωμένη παρτιτούρα που ‘κουνάει’ ευχάριστα τον συγγραφέα από τις παραδοσιακές αναγνώσεις. Όμως, επειδή ο Πίντερ είναι και χαρακτήρες, πολύ ωραίο χτίσιμο των ηρώων τους φέρουν στη σκηνή οι Αλέξανδρος Βάρθης, Θάνος Λέκκας, Παναγιώτα Βιτετζάκη και Χρήστος Σταθούσης. Παίζει μόνο Σαββατοκύριακα.

Λάκης Λαζόπουλος @Ελίνα Γιουνανλή

Στα εγκαίνια της δραματικής σχολής «Τεχνών 100» υπό την εποπτεία του Λάκη Λαζόπουλου θυμηθήκαμε τι σημαίνει κατάλληλος χώρος για να φιλοξενηθεί μια εκπαιδευτική διαδικασία. Δυστυχώς, ελάχιστες είναι οι δραματικές σχολές που λειτουργούν – ακόμα κι αν προσφέρουν ένα εκπαιδευτικό έργο επιπέδου – σε συντηρημένα κτήρια, με κατάλληλες αίθουσες, ασφαλή πρόσβαση και (πλέον σε εποχές κορωνοϊου) με καλό αερισμό.
Η «Τεχνών 100» που άνοιξε πέρυσι, λίγους μήνες πριν το ολικό lockdown, λειτουργεί στο θρυλικό Μέγαρο της Έβδομης Τέχνης στην πλατεία Κάνιγγος – εκεί όπου πριν από 60 χρόνια φιλοξενούνταν οι μεγαλύτερες κινηματογραφικές εταιρείες παραγωγής της χώρας. Ο τρίτος όροφος του Μεγάρου όσο και η είσοδος του από τη Στοά Χόλυγουντ ανακαινίστηκαν και προετοιμάστηκαν κατάλληλα για τη νέα τους χρήση. Φέτος, είναι η πρώτη χρονιά που η σχολή λειτουργεί απρόσκοπτα, λόγω των υγειονομικών δεδομένων.