Χριστούγεννα στο ΚΠΙΣΝ: Τέσσερις εντυπωσιακές φωτεινές εγκαταστάσεις παρουσιάζονται στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος

Για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά, τέσσερις εντυπωσιακές φωτεινές εγκαταστάσεις κορυφαίων ξένων και Ελλήνων δημιουργών παρουσιάζονται στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), και συνθέτουν ένα μαγικό χριστουγεννιάτικο σκηνικό.

Κάντε τη χειμωνιάτικη βόλτα σας στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, στην ονειρική ατμόσφαιρα του Θόλου, του Ξέφωτου, του Πευκώνα και των Φυτεμένων Δωμάτων, ανακαλύψτε την ελευθερία του παιχνιδιού για όλες τις ηλικίες και εξερευνήστε τα όρια μεταξύ φωτός, χρωμάτων και κίνησης.

Ακολουθήστε τις φωτεινές διαδρομές του εμπνευσμένου από τη φυσική συμμετρία Aqueous της Jen Lewin στο Ξέφωτο. Παίξτε με τις διαδραστικές πλατφόρμες του, που είναι σχεδιασμένες για να ανιχνεύουν τις ανθρώπινες κινήσεις.

Συνεχίζοντας τη βόλτα σας προς τον Πευκώνα, συναντήστε το Living Lantern των NEON και Frankie Boyle Studio, ένα κινητικό έργο που συνδυάζει φως, χρώμα και μορφή και χαρίζει μια ευεργετική ανάπαυλα διαλογισμού.

Αμέσως μετά, αφήστε τη λάμψη των πυγολαμπίδων του Firefly Field του Studio Toer να σας οδηγήσει στον Θόλο, εκεί όπου στο δικτύωμα του αιωρούνται εκατοντάδες κινούμενα σημεία φωτός.

Τέλος, περπατήστε στο μονοπάτι του Φάρου που φωτίζεται από τους τέλειους κύκλους του Crop Circles των Beforelight, οι οποίοι ξεπηδούν από τα Φυτεμένα Δώματα και βρίσκονται σε αντίθεση και, ταυτόχρονα, συνομιλούν με τη γεωμετρία του κτηρίου του ΚΠΙΣΝ.

Οι φωτεινές εγκαταστάσεις λειτουργούν καθημερινά 17.00 με 00.00 μέχρι τις 06/01/22. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Το Aqueous αποτελείται από διαδοχικές διαδραστικές πλατφόρμες φώτων LED που σχηματίζουν φωτεινές διαδρομές. Στη διάρκεια της ημέρας, το γλυπτό αλλάζει χρώματα και αντανακλάσεις, αντικατοπτρίζοντας τον ουρανό και δημιουργώντας μια σουρεαλιστική ατμόσφαιρα. Τη νύχτα, το Aqueous ακτινοβολεί σε πλήρη φωτεινή διάδραση, περιβάλλοντας την ανθρώπινη δραστηριότητα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο τοπίο.

Εμπνευσμένο από τη συμμετρία των φυσικών συστημάτων, το Aqueous είναι ένα από τα πρώτα γλυπτά επαναλαμβανόμενου μοτίβου που έχουν κατασκευαστεί σε τέτοια κλίμακα. Αποτελούμενο από εκατοντάδες διαδραστικές πλατφόρμες, το γλυπτό μπορεί να εγκατασταθεί με πολλές διαφορετικές διαρρυθμίσεις.

Κάθε πλατφόρμα ελέγχεται από κώδικα που έχει γράψει η καλλιτέχνης Jen Lewin, που της επιτρέπει να ανιχνεύει κάθε μεμονωμένη ανθρώπινη αλληλεπίδραση, αλλά και να συνδέει τις πλατφόρμες μεταξύ τους, σχηματίζοντας διασυνδεδεμένες διαδρομές φωτεινών εφέ.

© 2021 Jen Lewin

Η Jen Lewin είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη γλύπτρια νέων μέσων και διαδραστικών γλυπτών, με έδρα το Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Στη διάρκεια της 25ετούς σταδιοδρομίας της, η Lewin έχει φιλοτεχνήσει μεγάλης κλίμακας διαδραστικά γλυπτά για δημόσιους χώρους, που ενθαρρύνουν την αλληλεπίδραση και το παιχνίδι στην ανθρώπινη κοινότητα.

Συνδέοντας τη φύση με την τεχνολογία, η Lewin στοχάζεται πέρα και έξω από τα παραδοσιακά εκφραστικά μέσα, προκειμένου να ενθαρρύνει ανθρώπινες εμπειρίες που προσδίδουν ζωντάνια στους δημόσιους χώρους.

Παντρεύοντας την τέχνη με την τεχνολογία και την κοινωνική ζωή, τα γλυπτά της αναδεικνύουν την αλυσιδωτή επίδραση που έχει κάθε άτομο στην κοινωνία και στο περιβάλλον όπου ζει και κινείται, τη δυναμική της ανθρώπινης διασύνδεσης και τη δύναμη της συλλογικής δράσης. Στο ΚΠΙΣΝ έχει ξαναπαρουσιαστεί έργο της, το γλυπτό The Pool τα Χριστούγεννα του 2019.

Το Living Lantern (Ζωντανό Φανάρι) αντιπροσωπεύει τη δεκτικότητα της ανθρωπότητας και την ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε και να συνεργαζόμαστε όταν αντιμετωπίζουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις.

Αυτή η κινητική φωτεινή εγκατάσταση διαθέτει μια δυναμική εξωτερική μεμβράνη υψηλής ευαισθησίας στον άνεμο, η οποία ανοίγει και κλείνει, φιλτράροντας το φως που εκπορεύεται από τον πυρήνα της.

Τα φανάρια (lanterns) συμβολίζουν οικουμενικά το φως, την καθοδήγηση, την υπερβατικότητα. Σε διάφορους πολιτισμούς θεωρούνται σύμβολα αγάπης, σοφίας και διαφωτισμού.

Το Living Lantern προσφέρει μια αίσθηση ελπίδας και χαράς, ενεργοποιώντας με μοναδικό τρόπο τον δημόσιο χώρο. Συνδυάζοντας φως, χρώμα και μορφή, προκαλεί μια αισθητηριακή εμπειρία σύνδεσης του ατόμου με τα συναισθήματά του και μας προσφέρει μια ευεργετική ανάπαυλα διαλογισμού.

Η μνημειώδης κατασκευή μετεξελίσσεται διαρκώς, προσαρμοζόμενη στα φυσικά στοιχεία, τη δύναμη των οποίων δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Ο άνεμος τροφοδοτεί οργανικές κινήσεις που με τη σειρά τους «ζωντανεύουν» την εγκατάσταση.

Τη νύχτα, η οπτική εμπειρία ενισχύεται από κινούμενες φωτεινές ακολουθίες που πλημμυρίζουν τον χώρο με έναν χείμαρρο χρωμάτων. Η υποβλητική μεταμόρφωση του φαναριού προσελκύει από μακριά τους επισκέπτες, με αποτέλεσμα μια εντονότερη και διαρκή συναισθηματική σύνδεση των ανθρώπων με τον περιβάλλοντα χώρο.

Photo: Nikos Karanikolas

Η NΕΟΝ είναι μια καλλιτεχνική σύμπραξη με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία εξερευνά το πεδίο μεταξύ τέχνης, αρχιτεκτονικής και ντιζάιν. Πιστεύουν ότι η τέχνη έχει την ικανότητα να εμπλουτίζει τις ζωές των ανθρώπων. Στόχος τους είναι να σχεδιάζουν έργα που δεν είναι απλώς καλαίσθητα και προσελκύουν το ενδιαφέρον του κοινού, αλλά και που προκαλούν συναρπαστικές αισθητηριακές και συναισθηματικές εμπειρίες.

Στη διάρκεια των οκτώ ετών που δραστηριοποιούνται, έχουν αποκτήσει σημαντική πείρα στις site specific δημιουργίες. Αντί να υιοθετούν ενιαίο ύφος σε κάθε τους προσέγγιση, αφουγκράζονται το ιδιαίτερο στοιχείο μοναδικότητας κάθε ανάθεσης και το αξιοποιούν ως βάση για να οικοδομήσουν την απόκρισή τους.

Η Frankie Boyle είναι εικαστικός με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο και ειδικεύεται στη γλώσσα του φωτός ως μορφή έκφρασης.

Η Frankie διαγνώστηκε σε μικρή ηλικία με κάποια διαταραχή λόγου-ομιλίας, γεγονός που την οδήγησε αβίαστα σε έναν κόσμο επικοινωνίας με άλλους τρόπους. Όπως τη δίδαξε η εμπειρία της, η ελάττωση μίας αίσθησης οδηγεί στην ενίσχυση των άλλων.

Η ίδια πιστεύει πως η ισχυρότερη αίσθησή μας είναι η όραση και πως χωρίς φως οι άνθρωποι δεν θα είχαν όραση. Γλώσσα της Frankie είναι το φως.

Το έργο της εξερευνά τον τρόπο με τον οποίο οι εξελισσόμενες τεχνικές ανακαλύψεις στη βιοφωταύγεια (δηλαδή στο φαινόμενο παραγωγής και έκλυσης ορατού φωτός από ζωντανούς οργανισμούς) σε συνδυασμό με πολυαισθητηριακά στοιχεία μπορούν να ενισχύσουν και να βαθύνουν τη σύνδεσή μας με τα βιώματά μας.

Το φως, το χρώμα και η μορφή αναμειγνύονται για να δημιουργήσουν εμπειρίες που συνδέονται με τα συναισθήματά μας. Η Frankie παίρνει την ιστορία που θέλετε να διηγηθείτε και την εναρμονίζει με τα συναισθήματα του κοινού.

Το Firefly Field (Πεδίο Πυγολαμπίδων) είναι εμπνευσμένο από τις πυγολαμπίδες που φωσφορίζουν στο σκοτάδι χάρη στη βιοφωταύγεια. Χρησιμοποιώντας εκατοντάδες αιωρούμενα σημεία φωτός, το Studio Toer δημιουργεί έναν φωτεινό θόλο που προσομοιώνει τις κινήσεις των νυχτόβιων πυγολαμπίδων.

Η φαινομενικά μινιμαλιστική διάταξη είναι στην πραγματικότητα φώτα LED μέσα σε διαφανείς κάψουλες. Η ελάχιστα ορατή κατασκευή από μεταλλικές ράβδους και μικρούς κινητήρες δημιουργεί έναν παράδεισο απρόβλεπτων φώτων που κινούνται με φυσικότητα στο δικτύωμα του Θόλου από πάνω μας. Η εγκατάσταση επανασχεδιάστηκε ειδικά για την παρουσίασή της στο ΚΠΙΣΝ.

Όλες οι δημιουργίες του Studio Toer ξεκινούν από την ελευθερία του παιχνιδιού.

To Toer είναι ένα πολυσυλλεκτικό στούντιο ντιζάιν με έδρα την Ολλανδία, το οποίο ιδρύθηκε το 2011 από τους Castor Bours και Wouter Widdersshoven.

Με μια ιδιαίτερα ισχυρή διερευνητική και πειραματική προσέγγιση, το Studio Toer προεκτείνει τόσο τα τεχνικά όσο και τα αισθητικά όρια του ντιζάιν σε ένα ευρύ φάσμα εφαρμοσμένων τεχνών: από φωτεινές εγκαταστάσεις και αντικείμενα έως διαδραστικές εμπειρίες και καινοτόμα προϊόντα.

Το Studio Toer έχει προσελκύσει την παγκόσμια προσοχή για έργα του όπως: το «Cumulus», μια αυτόνομη ομπρέλα που φουσκώνει και μεταμορφώνεται παίρνοντας το σχήμα σύννεφου με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας· το «Fiet», ένα φωτεινό κινητικό γλυπτό που αντιδρά σε αλλαγές στο περιβάλλον του· και το «Shaped by Time», ένα ρολόι που αποκτά μορφή με την πάροδο του χρόνου. Οι διαδραστικές εγκαταστάσεις των Toer έχουν παρουσιαστεί σε πολυάριθμα διεθνή φεστιβάλ και το κοινό μπορεί να τις απολαύσει σε πολλά μέρη ανά τον κόσμο.

Photo: Nikos Karanikolas

Στο μονοπάτι που οδηγεί στον Φάρο, στα Φυτεμένα Δώματα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, οι Beforelight εγκαθιστούν μια σειρά από τέλειους φωτεινούς κύκλους οι οποίοι έρχονται σε αντίθεση αλλά και συνομιλούν με την αυστηρή γεωμετρία του κτηρίου του ΚΠΙΣΝ.

Καθώς οι κύκλοι βρίσκονται μέσα στην πυκνή βλάστηση των Φυτεμένων Δωμάτων, δημιουργούν έναν διάλογο με τη φύση αλλά και ένα ιδιαίτερο χειμερινό τοπίο που παραπέμπει στα αγρογλυφικά (crop circles), το οποίο ζωντανεύει ο επισκέπτης με το πάτημα ενός κουμπιού. Το έργο έχει ξαναπαρουσιαστεί στο ΚΠΙΣΝ τα Χριστούγεννα του 2017 και του 2018.

Η ομάδα Beforelight σχηματίστηκε για να πειραματιστεί με το φως. Τα μέλη της έχουν καταπιαστεί με τον αρχιτεκτονικό και τον θεατρικό φωτισμό, αλλά ως ομάδα, έχει κύρια δραστηριότητα τις εικαστικές εγκαταστάσεις και τα αστικά δρώμενα, αναζητώντας νέους τρόπους για να αποδώσει τη δυναμική εμπειρία του φωτός.

Οι Beforelight έχουν κάνει εικαστικές παρεμβάσεις στον δημόσιο αστικό χώρο πόλεων όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, ο Βόλος, τα Χανιά, το Ρότερνταμ και το Μάαστριχτ, έχουν συμμετάσχει σε εκθέσεις σύγχρονης τέχνης και έχουν οργανώσει δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες.