Η χορογράφος Βάσω Γιαννακοπούλου μάς καλεί να εισβάλουμε στον προσωπικό χώρο ενός άνδρα

Η Βάσω Γιαννακοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα και από το 2011 ζει και εργάζεται στη Σύρο. Υπήρξε μέλος της χορογραφικής ομάδας των τελετών έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων Αθήνα 2004 και της τελετής έναρξης των Πρώτων Ευρωπαϊκών Αγώνων Μπακού 2015, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση και σκηνοθεσία του Δημήτρη Παπαϊωάννου, ενώ έχει επιμεληθεί την κίνηση σε πολλές θεατρικές παραστάσεις.

To 2003 παρουσίασε την πρώτη της χορογραφική δουλειά, με τίτλο «Night Mirror» και το 2004 ίδρυσε, μαζί με τον φωτιστή Τάσο Παλαιορούτα, το χοροθέατρο Νταλίκα, σε μία προσπάθια δημιουργίας παραστάσεων που δεν θα περιορίζονταν στο θέαμα, ούτε θα υπηρετούσαν μία συγκεκριμένη φόρμα, αλλά θα αντιμετώπιζαν τον χορό ως μέσο έκφρασης και αφήγησης μιας ιστορίας, ως έναν τρόπο κατανόησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς και του σύγχρονου πολιτισμού. Έργα της, όπως το «Δίγωνο», το «Φύλλο και φτερό», το «Πουθενά», οι «Ευγενείς αποδράσεις», η «Η Μαρία πάει στο ποτάμι» και το «Πύθωνος 36» έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή Φεστιβάλ στην Ελλάδα και το Εξωτερικό.

Το 2019 παρουσίασε το  έργο «Πύθωνος 36», μία παράσταση για τον άνθρωπο στον προσωπικό του χώρο. Τότε είχαμε δει τη γυναικεία εκδοχή, τώρα, επιστρέφει με το «Flutter», και σειρά έχει η ανδρική.

Της ζητήσαμε να μοιραστεί μαζί μας μερικές από τις σκέψεις της, απόρροια μακρόχρονης σπουδής και έρευνας επάνω στο ανθρώπινο σώμα. Στόχος της ήταν και είναι να ανεβάζει έργα που αφορούν όλους. Όπως μας λέει, «ο ήρωας του Flutter θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε άνδρας, οποιοσδήποτε άνθρωπος, ο καθένας μας στον προσωπικό του χώρο»…

Φωτογραφίες: Χριστίνα Γεωργιάδου

Βρισκόμαστε στον προσωπικό χώρο ενός άνδρα, σήμερα, στην Αθήνα. Ή κάπου στον κόσμο. Δεν ενδιαφέρει και πολύ. Θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε άνδρας, οποιοσδήποτε άνθρωπος, ο καθένας μας. Στον προσωπικό του χώρο. Κι εκεί, στο μοναδικό ίσως μέρος που μας επιτρέπεται να μην παίξουμε κάποιο ρόλο, εστιάζουμε στο χρόνο που όλοι μας έχουμε με τον εαυτό, κάποια ώρα της ημέρας. Στιγμές χαράς, στιγμές ονείρου ή εφιάλτη, στον ύπνο ή στον ξύπνιο.

Σαφώς και συνομιλούν, στο μέτρο που ο κεντρικός νοηματικός άξονας είναι ο ίδιος. Η προσέγγιση όμως είναι τελείως διαφορετική. Κι αυτό έχει να κάνει τόσο με το ότι ο ερμηνευτής είναι άλλος και συνεπώς το υλικό που μας έδωσε διαφορετικό, όσο και με τη στιγμή στην οποία μας βρήκε η περιπλάνηση στη διαδικασία της δημιουργίας. Δεν υπάρχει πάντως κάποια συνέχεια από τη μία παράσταση στην άλλη.

Πάντοτε με απασχολούσε το βάθος της ψυχής, ο τρόπος με τον οποίο στεκόμαστε στα πράγματα, ο διάλογος με τον εαυτό.

Πάντοτε με απασχολούσε το βάθος της ψυχής, ο τρόπος με τον οποίο στεκόμαστε στα πράγματα, ο διάλογος με τον εαυτό. Λιγότερο ή περισσότερο αυτή είναι η θεματική μου σε όλες τις παραστάσεις που έχω κάνει, μόνον το αφηγηματικό πλαίσιο αλλάζει. Μετά το τέλος μιας παράστασης του ‘Πύθωνος 36’, ένας θεατής μου είπε ‘α, πρόκειται δηλαδή για μια παράσταση για τη γυναίκα, σωστά;’. Για μένα όμως δεν ήταν ποτέ συγκεκριμένη η αναφορά. Είχα στο μυαλό μου τον καθένα μας, απλά τύχαινε ο ερμηνευτής να είναι γυναίκα. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα για ένα δεύτερο σόλο, με ίδιο νοηματικό άξονα, αυτή τη φορά για άνδρα. Κι όπως φαίνεται, αυτό το παιχνίδι θα μπορούσε να συνεχιστεί επ’ άπειρον. Γιατί κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Κι όσες προσωπικές προσεγγίσεις έχουμε άλλες τόσες διαφορετικές ιστορίες μπορούν να προκύψουν. Δεν έχουν τέλος αυτές οι ιστορίες και είναι με βεβαιότητα όλες εξίσου συναρπαστικές.

Φωτογραφίες: Χριστίνα Γεωργιάδου

Επί της ουσίας δε νομίζω. Αυτό που άλλαξε είναι ότι βρεθήκαμε σε αναγκαστική και διαρκή επαφή ο καθένας με τον εαυτό του, λόγω της καραντίνας. Κι αυτό σίγουρα χάρισε μια μετατόπιση, τουλάχιστον για τους γενναίους.

Σαφώς. Την επιθετικότητα, ως απόρροια του θυμού. Όμως αυτό συνέβαινε πάντα, ειδικά στις μεγάλες πόλεις. Τώρα απλά βιώνουμε μια γενίκευση σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού και σε μεγαλύτερη ένταση.

Η δουλειά μου γεννιέται στη συντροφικότητα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για μένα.

Το «Πύθωνος 36» γιατί το υλικό μας τότε είχε να κάνει με διάφορα ζώα που υποδυόταν η γυναίκα και ψάξαμε μια οδό που να έχει να κάνει με ζώο. Κατά τα άλλα ήταν τυχαία επιλογή, google search δηλαδή. Η διεύθυνση «Κρίσσης 11» όπου συμβαίνει το Flutter, είναι πολύ κοντά στην Πύθωνος και έκανε στο μυαλό μου ένα παιχνίδι τόσο σχετικά με το περιεχόμενο της δουλειάς μας όσο και με την τρέχουσα πραγματικότητα παγκοσμίως.

Δεν πιστεύω ότι έχει αλλάξει κάτι επί της ουσίας, από κτήσεως κόσμου.

Και πάλι η απάντηση μου είναι η ίδια. Η ζωή ήταν είναι και θα είναι το ίδιο συναρπαστική και δύσκολη, πάντα. Μόνο το περιτύλιγμα αλλάζει.

Φωτογραφίες: Χριστίνα Γεωργιάδου

Εξαρτάται από το πόσο θαρραλέος είναι κανείς. Αν θα επιλέξει κανείς να κοιτάξει λίγο πιο βαθιά προς τα μέσα. Κι ακόμα και τότε ανοίγει άλλο τεράστιο πεδίο ρίσκου κι επικινδυνότητας σχετικά με το πόσο βαθιά θα επιλέξει να έρθει κανείς σε επαφή με αυτά που, ευτυχώς, απώθησε στο παρελθόν.

Ποτέ δεν είναι προκαθορισμένο το περιεχόμενο στις παραστάσεις μου. Όπως είπα πάντοτε θα με ενδιαφέρει η ανθρώπινη ψυχή, τα πάθη της και οι δυναμικές της. Από εκεί και πέρα αυτό που με συναρπάζει είναι η εξερεύνηση, το ‘παιχνίδι’ με τους ερμηνευτές και όλους τους συνεργάτες, μέσα από αυτοσχεδιασμούς, κουβέντα, κάθε είδους έρευνα. Η δουλειά μου γεννιέται στη συντροφικότητα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για μένα.

Με συναρπάζει η εξερεύνηση, το ‘παιχνίδι’ με τους ερμηνευτές και όλους τους συνεργάτες.

Ο Νώντας είναι εξαιρετικός ερμηνευτής και σκληρός ‘εργάτης’ μα πάνω από όλα καλόκαρδος άνθρωπος. Είναι απελευθερωτική η απλότητα με την οποία προσεγγίζει τα πράγματα στη συνεργασία και είναι απολαυστικές οι ποιότητες αμεσότητας που μας χάρισε. Τόσο η Παυλίνα Ανδριοπούλου όσο και ο Νώντας Δαμόπουλος ήταν οι άνθρωποι που με βοήθησαν να δημιουργήσω ιστορίες καθημερινές από ένα γοητευτικό κόσμο που τα έχει όλα: μπαλαφάρα, βαρεμάρα, βουτιά στο κενό. Εδώ θα ήθελα να πω και για κάποιους σταθερούς συνεργάτες / συν-δημιουργούς του έργου, υπέροχοι φίλοι που δουλεύουμε χρόνια μαζί. Τον Τάσο Παλαιορούτα εξαιρετικό φωτιστή με τον οποίο ιδρύσαμε μαζί το χοροθέατρο Νταλίκα το 2004, τον Σίμο Πατιερίδη δραματουργό, συν-δημιουργό το δεξί μου χέρι που λέμε, με τον οποίο συνεργαζόμαστε από το 2008 και τον Χρύσανθο Χριστοδούλου εξαιρετικό μουσικό που συνεργαζόμαστε από το 2010 σταθερά. Μια υπέροχη ομάδα που όπως έχω ξαναπεί χωρίς αυτούς δεν είναι τίποτα το ίδιο…

Η πανδημία επέβαλε αποχή από τη συναναστροφή κι η ανάσχεση αυτή, μας έφερε λαχτάρα και διαφορετική ορμή να υπάρξουμε.

Ναι, και βέβαια είναι εμπόδιο. Γιατί οι παραστατικές τέχνες και ειδικά ο χορός απαιτούν σωματική επαφή. Όταν η πανδημία επιβάλλει για κάποιο διάστημα την αποχή από τη συναναστροφή είναι αδύνατο να δημιουργήσει κανείς και ειδικά εγώ που, όπως ήδη ανέφερα δημιουργώ σε περιβάλλον συντροφικότητας. Ταυτόχρονα όμως, η ανάσχεση αυτή λόγω της πανδημίας μας στέρησε για σημαντικό χρόνο την ποιότητα αυτή κι ως εκ τούτου μας έφερε λαχτάρα. Και διαφορετική ορμή να υπάρξουμε.

Υπάρχει εδώ και κάποιον καιρό η θολή, μέχρι στιγμής, ιδέα να παρουσιαστούν τα δύο soli μαζί, με κάποιον τρόπο. Αλλά δεν ξέρω ακόμα. Θέλει πολλή δουλειά και έρευνα ένα τέτοιο εγχείρημα. Για την ώρα δε βλέπω την ώρα να μοιραστώ το Flutter με τους συνανθρώπους μου. Κι αυτό είναι παραπάνω από αρκετό.