11 Κριτικοί κινηματογράφου ψηφίζουν τις καλύτερες ταινίες του 2021

Μια χρονιά που σημαδεύτηκε και πάλι από τον κορονοϊό αλλά σε σχέση με το 2020 έχει περισσότερα θετικά παρά αρνητικά να επιδείξει.

Και κυρίως πολλές και καλές ταινίες, η πλειονότητα των οποίων προβλήθηκε ευτυχώς στις αίθουσες ενώ στη χώρα μας η σεζόν ξεκίνησε καθυστερημένα από τα μέσα Μαΐου κι έπειτα. Τότε δηλαδή που το δεύτερο lockdown έληξε και λειτούργησαν ξανά τα σινεμά.

Ζητήσαμε, όπως κάνουμε κάθε χρόνο εθιμοτυπικά την αγαπημένη δεκάδα ταινιών από 11 διακεκριμένους κριτικούς κινηματογράφου κι εκείνοι ανταποκρίθηκαν. Από τις προτιμήσεις τους δεν προκύπτει κάποιο ξεκάθαρο φαβορί αλλά η «Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον κι ο «Πατέρας» του Φλόριαν Ζέλερ επιλέχτηκαν από 8 κριτικούς στις λίστες τους με τα αγαπημένα φιλμ της χρονιάς.

1. «Annette» του Λεός Καράξ
2. «Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον
3. «West Side Story» του Στίβεν Σπίλμπεργκ
4. «Η Γυναίκα που Έφυγε» του Χονγκ Σανγκ-σου
5. «Παράλληλες Μητέρες» του Πέδρο Αλμοδόβαρ
6. «Ανάμνηση» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν
7. «Άσπρο Πάτο» του Τόμας Βίντερμπεργκ
8. «Μικρή Μαμά» της Σελίν Σιαμά
9. «Ιστορίες της Τύχης και της Φαντασίας» του Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι
10. «Μπενεντέτα» του Πολ Βερχόφεν

“Annete” του Λεός Καράξ

«Σταματήστε να με κοιτάτε!» Πώς να το κάνεις αυτό σε μια ταινία τόσο όμορφη, ιδιοσυγκρασιακή, φαντασιακή, που σε κάθε σεκάνς της σου κόβει την ανάσα; Σχεδόν μια δεκαετία μετά το «Holy Motors», μετά από (παραδοσιακές, στο έργο του), καθυστερήσεις, μετά από πανδημίες και την επίσημη πρεμιέρα στις Κάννες και το βραβείο Σκηνοθεσίας, ο Λεός Καράξ επέστρεψε μ’ ένα κράμα σινεμά, αγάπης και οργής που θέτει, απ’ ευθείας, τον θεατή στο εδώλιο, αναγκάζοντάς τον να πάρει αποφάσεις για την κοσμοθεωρία του, την ώρα που μαγεύεται από ένα τραγικό love story. Αυτό εδώ είναι ένα θέαμα, μαγικό κι υπερβατικό, καμία σχέση δεν έχει με τον ρεαλισμό, εκτός από τις ιδέες που θέλει να μεταφέρει: αυτές είναι πέρα για πέρα αληθινές.»

1. «Annette» του Λεός Καράξ
2. «Μικρή Μαμά» της Σελίν Σιαμά
3. «Ιστορίες της Τύχης και της Φαντασίας» του Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι
4. «Μάρτιν Ίντεν» του Πιέτρο Μαρτσέλο
5. «Ανάμνηση» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν
6. «The Matrix Resurrection» της Λάνα Γουατσόφσκι
7. «Old» του Μ. Νάιτ Σιάμαλαν
8. «Bacurau» των Ζουλιάνο Ντορνέλες και Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιου
9. «First Cow» της Κέλι Ράιχαρντ
10. «Παράλληλες Μητέρες» του Πέδρο Αλμοδόβαρ

«The Matrix Resurrection» της Λάνα Γουατσόφσκι

«Γιατί να χρησιμοποιήσεις παλιό κώδικα για να αναπαράξεις κάτι νέο;» Η ίδια η ύπαρξη του Matrix Resurrections είναι ένα παράδοξο, λειτουργώντας ταυτόχρονα ως σίκουελ, ως ριμέικ και ως αποδόμηση του ίδιου του franchise, σα να ήταν μια φωτεινή αντανάκλαση του Twin Peaks: The Return του Ντέιβιντ Λιντς. Μια ταινία που έχει πλήρη συναίσθηση του εαυτού της, της ιστορίας της, του τρόπου με τον οποίο επίδρασε στην ποπ κουλτούρα, της θέσης της μέσα σε ένα εμπορικό τοπίο που τρώει την ουρά του υπνωτισμένο από καλογυαλισμένη νοσταλγία, της στάσης της όταν οι φανταστικοί κόσμοι με τους οποίους κάποτε (πριν το τέλος της Ιστορίας, πίσω στο 1999) συγγένευε έχουν παραδοθεί αμαχητί σε ένα αυστηρά ελεγχόμενο corporate σύμπλεγμα. Όλα αυτά δίχως ειρωνική αποστασιοποίηση ή κυνισμό («ο κόσμος δεν θέλει αυτόν τον… συναισθηματισμό», λέει ο Villain με απέχθεια), αντιθέτως με ένα βλέμμα αθεράπευτα ρομαντικό και αισιόδοξο, με δύο ενήλικες ήρωες στο κέντρο που έχουν ζήσει πολλά και όμως πάνε το «αγάπα με αν τολμάς» σε νέα επίπεδα. Ένας περίεργος μπλοκμπάστερ μονόκερος που αντιμέτωπος με κάθε τι προκαθορισμένα binary αντιδρά αμφισβητώντας τα πάντα – και πρωτίστως τον εαυτό του.»

1. «Πατέρας» του Φλόριαν Ζέλερ
2. «Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον
3. «Dune» του Ντενί Βιλνέβ
4. «First Cow» της Κέλι Ράικαρντ
5. «Titane» της Ζουλιά Ντικουρνό
6. «Δεν Υπάρχει Κακό» του Μοχάμαντ Ρασούλοφ
7. «Η Χώρα των Νομάδων» της Κλόι Ζάο
8. «Μικρή Μαμά» της Σελίν Σιαμά
9. «Κολέκτιβ» του Αλεξάντερ Νανάου
10. «Άσπρο Πάτο» του Τόμας Βίντερμπεργκ

«Πατέρας» του Φλόριαν Ζέλερ

«Από το ντεκουπάζ μέχρι τον πιο ανεπαίσθητο αναστεναγμό του φυσικού φαινομένου που λέγεται Άντονι Χόπκινς, τούτο το φιλμ είναι ένα σπαραχτικό μέσα στην ακρίβειά του οδοιπορικό στους υπό αλλοίωση νευρώνες του ανθρώπινου μυαλού. Ένα κινηματογραφικό εγκεφαλογράφημα σπάνιας επίτευξης -κάτι σαν επιστημονικό θαύμα στην τέχνη».

(Η καταγραφή γίνεται κατά ημερομηνία Α’ προβολής των ταινιών στις αίθουσες)
1. «Digger» του Τζώρτζη Γρηγοράκης
2. «Υποσχόμενη νέα γυναίκα» του Εμεραλντ Φενέλ
3. «Άσπρο Πάτο» του Τόμας Βίντερμπεργκ
4. «Πατέρας» του Φλοριάν Ζέλερ
5. «Cry Macho» του Κλιντ Ίστγουντ
6. «No time to die» του Κάρι Τζόγκι Φουκουνάγκα
7. «Παράλληλες Μητέρες» του Πέδρο Αλμοδόβαρ
8. «Εξόριστος» του Βίσαρ Μορίνα
9. «Η γαλλική αποστολή» του Γουές Άντερσον
10. «Μην κοιτάτε πάνω» του Άνταμ Μακ Κέι

«Cry Macho» του Κλιντ Ίστγουντ

«Αν και η τελευταία ταινία του κορυφαίου αμερικανού δημιουργού δεν έχει την δύναμη αριστουργημάτων του όπως τα «Ασυγχώρητοι», «Σκοτεινό ποτάμι», «Gran Torino», δεν παύει να εκπέμπει μια ευπρόσδεκτη τρυφερότητα και αγάπη για την ζωή χάρη στην γενικότερη φιλοσοφία της: «macho (δυνατός) είναι ένας υπερτιμημένος όρος, απλώς το συνειδητοποιείς όταν τα χρόνια έχουν πια περάσει», όπως λέει ο πρώην αναβάτης αλόγων ροντέο που υποδύεται με σταθερότητα ο ίδιος ο Ίστγουντ.»

1. «First Cow» της Κέλι Ράιχαρτ
2. «Κβο βάντις Άιντα;» της Τζασμίλα Ζμπάνιτς
3. «Πατέρας» του Φλόριαν Ζέλερ
4. «Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον
5. «Dune» του Ντενί Βιλνέβ
6. «Titane» της Ζουλιά Ντικουρνό
7. «Δεν Υπάρχει Κακό» του Μοχάμαντ Ρασούλοφ
8. «Υποσχόμενη νέα γυναίκα» του Εμεραλντ Φενέλ
9. «Χαρακτηριστικά Γνωρίσματα» της Φερνάντα Βαλαντές
10. «The hand of God» του Πάολο Σορεντίνο

«The hand of God» του Πάολο Σορεντίνο

«Ακραίες κωμικές καταστάσεις που στην ψυχή τους όμως κρύβουν βαθιά δράματα. Ερωτική κάψα ανάμεικτη με μια ζωώδη ανάγκη αναγνώρισης αν όχι επιβίωσης. Στιγμές άφατης μελαγχολίας που ανακατεύονται με διαλλείματα ατόφιας διασκέδασης. Και κυρίως το μαγικό χέρι του Μαραντόνα όταν αγγίζει τη θεία αύρα του maestro Φελίνι. Ο Σορεντίνο αρέσκεται σε ένα εκρηκτικό όσο και σαγηνευτικό σινεμά, όπου η εικαστική μεγαλοπρέπεια συναντά την αχαλίνωτη φαντασία. Και όλα αυτά δίνονται μέσα από μια αφοπλιστική απλότητα και μια καθαρή, ανόθευτη ματιά».

1. «Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό» του Ράντου Ζούντε
2. «Dune» του Ντενίς Βιλνέβ
3. «Κβο βάντις Άιντα;» της Τζασμίλα Ζμπάνιτς
4. «Digger» του Τζώρτζη Γρηγοράκη
5. «Η Νύχτα με τις Μάσκες 2» του Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν
6. «Πατέρας» του Φλοριάν Ζέλερ
7. «First Cow» της Κέλι Ράιχαρτ
8. «Μπενεντέτα» του Πολ Βερχοφεν
9. «Παγιδευμένοι» των Φρέντερικ Λούις Χβιντ, Αντερς Ολχολμ
10. «Ιστορίες της Τύχης και της Φαντασίας» του Ριουσούκε Χαμαγκούτσι

«Κβο βάντις Άιντα;» της Τζασμίλα Ζμπάνιτς

«Ασφαλώς και η σαρωτική δύναμη της ταινίας δε θα μπορούσε να βασίζεται μονάχα στην καταγγελτική της γλώσσα. Η φρενήρης αφήγηση του «Κβο βάντις Άιντα;», που μοιάζει να ανατρέχει ιστορικά ολόκληρη την φιλμογραφία του πολιτικού θρίλερ (με γενναίες δόσεις Κώστα Γαβρά) είναι από μόνη της ένα μεγάλο κινηματογραφικό επίτευγμα. Το οποίο όμως θα ήταν κενός χώρος, μια φούσκα, δίχως την βαθιά συναισθηματική εμπλοκή του ανθρώπου πίσω από την κάμερα. Είμαι σίγουρος πως κάποιοι ενδέχεται να βρουν το φινάλε «μελοδραματικό» – και από μια, ας πούμε, ακαδημαϊκή σκοπιά, ίσως να έχουν τα δίκια τους. «Δεν έβαλε φρένο» ή «της ξέφυγε» θα πουν. Λοιπόν, εγώ δεν καταλαβαίνω γιατί είναι κακό να «ξεφεύγουν» οι ταινίες που και που, να υπερβαίνουν τα όρια, να απαιτούν την προσοχή σου. Ζω γι’ αυτές τις στιγμές στο σινεμά. Είναι σχεδόν ανύπαρκτες πια».

1. «Ανάμνηση» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν
2. «Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό» του Ράντου Ζούντε
3. «Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον
4. «The Velvet Underground» του Τοντ Χέινς
5. «Η Χώρα των Νομάδων» της Κλόι Τζάο
6. «Κολέκτιβ» του Αλεξάντερ Νάναου
7. «Πατέρας» του Φλοριάν Ζελέρ
8. «Bacurau» των Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιου και Τζουλιάνο Ντορνέλες
9. «First Cow» της Κέλι Ράιχαρτ
10. «Πού Κρύβεται η Άννα Φρανκ» του Άρι Φόλμαν

«Ανάμνηση» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν

«Τη χρονιά που το καλλιτεχνικό σινεμά και η κινηματογραφική αίθουσα βίωσαν τη μεγαλύτερη κρίση τους κατά τις τελευταίες δεκαετίες, αυτή η μαγική ταινία εμφανίστηκε σαν από άλλο πλανήτη για να γεφυρώσει μοναδικά τους δυο αυτούς κόσμους και να επισημάνει για ακόμη μια φορά τη θεσπέσια συμβιωτική τους σχέση. Γιατί κάποιες ταινίες είναι σπάνια, εξωτικά φυτά που μπορούν να «ανθίζουν» μόνο στο φυσικό τους περιβάλλον-τη σκοτεινή αίθουσα και μόνο εκεί απελευθερώνουν τα παράξενα «αρώματά» τους. Νιώθω λοιπόν τυχερός που παρακολούθησα το φιλμ σε σινεμά εξοπλισμένο με την κατάλληλη εικόνα και ήχο, όσο και περήφανος που έτσι το παρουσιάσαμε σε πανελλήνια πρώτη προβολή, τον περασμένο Σεπτέμβρη στις 27ες Νύχτες Πρεμιέρας. Γιατί, εκτός από μυσταγωγική εμπειρία που θα θυμάμαι για καιρό, η «Ανάμνηση» αναπτέρωσε την πίστη μου σε έναν κινηματογράφο πολύτιμο σαν το πιο γοητευτικό μυστήριο. Και δύσκολο να τοποθετηθεί σε λέξεις, όπως ακριβώς ένα όνειρο».

1. «Ανάμνηση» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν
2. «Παράλληλες Μητέρες» του Πέδρο Αλμοδόβαρ
3. «Υποσχόμενη νέα γυναίκα» του Εμεραλντ Φενέλ
4. «Άσπρο Πάτο» του Τόμας Βίντεμπεργκ
5. «Χαρακτηριστικά Γνωρίσματα» της Φερνάντα Βαλαντές
6. «Η Γυναίκα που Έφυγε» του Χονγκ Σαν-σου
7. «Κβο βάντις Άιντα;» της Τζασμίλα Ζμπάνιτς
8. «Digger» του Τζώρτζη Γρηγοράκης
9. «Mήλα» του Χρήστου Νίκου
10. «Φυσικά και νοιάζομαι» του Τζέι Μπλέικσον

«Ανάμνηση» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν

«Περισσότερο από μια ταινία το «Memoria» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν είναι μια αληθινή εμπειρία που σου ζητά να βυθιστείς, να αφεθείς και να πιστέψεις: να πιστέψεις στη δύναμη του σινεμά και την ικανότητα του να σε ταξιδέψει με τρόπους και σε συναισθηματικούς τόπους που πιθανότατα δεν μπορούσες να φανταστείς».

1. «Άσπρο Πάτο» του Τόμας Βίντεμπεργκ
2. «Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον
3. «Annette» του Λεός Καράξ
4. «Ανάμνηση» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν
5. «Η Χώρα των Νομάδων» της Κλόι Ζάο
6. «Mήλα» του Χρήστου Νίκου
7. «Μετά την Αγάπη» του Αλίμ Καν
8. «Ιστορίες της Τύχης και της Φαντασίας» του Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι
9. «Πατέρας» του Φλόριαν Ζέλερ
10. «Γαλλική Αποστολή» του Γουές Αντερσον

«Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον

«Με βοηθό της την εξαιρετική διευθύντρια φωτογραφίας Aρι Bέγκνερ, η Κάμπιον επενδύει στην ησυχία. Αυτή θα σε στοιχειώσει και πολύ μετά τους τίτλους τέλους. Η μοναχικότητα των άδειων κάδρων, η αβάσταχτη μοναξιά των μεγάλων μυστικών. Έξω στη φύση, ο κινηματογραφικός φακός καταγράφει επικά, αλλά και με πυκνή μελαγχολία, το μεγαλείο των οροπεδίων, την απεραντοσύνη του ουρανού, την υπόσχεση του ανοιχτού ορίζοντα. Μέσα στην έπαυλη των αδελφών, ο αέρας τελειώνει. Οι φιγούρες των ανθρώπων φωτοσκιάζονται έτσι ώστε να εξαφανίζονται, σαν να τους καταπίνει το σκοτάδι μέσα στα τεράστια δωμάτια με τα μαονένια έπιπλα και τα παχιά περσικά χαλιά. Αυτή η ησυχία θέτει τον τόνο στην ταινία της Κάμπιον. Δεν χρειάζεται να πει πολλά, δεν την ενδιαφέρει ένα μεγαλόστομο μανιφέστο, είναι πολύ πιο έξυπνη από αυτό. Η Νεοζηλανδή σκηνοθέτης θα σου δώσει γενναιόδωρα τα κλειδιά, το γλωσσάρι της κινηματογραφικής γλώσσας, για να πλέξεις εσύ το λάσο που τυλίγεται αργά αργά στο λαιμό των ηρώων. Εκείνη, δεν βιάζεται να ανοίξει τα χαρτιά της. Η αφήγηση αναπτύσσεται με το βασανιστήριο της σταγόνας – κάθε πλάνο, κάθε ήχος, κάθε έκφραση κουβαλά έναν απειλητικό υπαινιγμό. Σ’ ένα τέτοιο γουέστερν, σε αυτό το νουάρ κάτω από τον καυτό ήλιο, η βία καραδοκεί σαν τον κροταλία στα ξηρά χόρτα. Και στο γεμάτο μίσος βλέμμα ενός άντρα που μισεί τον εαυτό του».

1. «Ανάμνηση» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν
2. «Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον
3. «Η γαλλική αποστολή» του Γουές Άντερσον
4. «Ιστορίες της Τύχης και της Φαντασίας» του Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι
5. «Παράλληλες Μητέρες» του Πέδρο Αλμοδόβαρ
6. «The hand of God» του Πάολο Σορεντίνο
7. «Το βιβλίο της εικόνας» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ
8. «Δεν Υπάρχει Κακό» του Μοχάμαντ Ρασούλοφ
9. «Η Χώρα των Νομάδων» της Κλόι Ζάο
10. «Gunda» του Βίκτορ Κοσακόφσκι & «Διακόσια μέτρα» του Αμίν Ναϊφέχ

«Το βιβλίο της εικόνας» του Ζαν-Λικ Γκοντάρ

«Μια παρέλαση ταινιών που είναι ταυτόχρονα και η ίδια η ιστορία του κινηματογράφου. Μέσα από πλάνα που δεν προφτάνεις να απολαύσεις (και να ξεδιαλύνεις), σε ένα είδος εικαστικής διάρροιας που σε προκαλεί, σε βάζει σε διαλογισμό με τον εαυτό σου και που σου ανατρέπει την ιδέα που είχες για τον κινηματογράφο. Αυτό που προσπαθούσε από την πρώτη κιόλας ταινία του να κάνει ο πάντα νέος αυτός «παππούς» που λέγεται Ζαν-Λικ Γκοντάρ. Καταφέρνοντας ταυτόχρονα να σε συναρπάζει!»

1. «First Cow» της Κέλι Ρέιχαρντ
2. «Η Εξουσία του Σκύλου» της Τζέιν Κάμπιον
3. «Η Χώρα των Νομάδων» της Κλόι Ζάο
4. «Παράλληλες Μητέρες» του Πέδρο Αλμοδόβαρ
5. «Πατέρας» του Φλοριάν Ζελέρ
6. «Titane» της Ζουλιά Ντικουρνό
7. «Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό» του Ράντου Ζούντε
8. «Dune» του Ντενί Βιλνέβ
9. «Μάρτιν Ίντεν» του Πιέτρο Μαρτσέλο
10. «Μικρή Μαμά» της Σελίν Σιαμά

«Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό» του Ράντου Ζούντε

«Όλα όσα όμως συμβαίνουν στους δρόμους του Βουκουρεστίου ωχριούν μπροστά στη φαρσική παράνοια που θα επικρατήσει στη συγκέντρωση, ένα μίνι θεατρικό του παραλόγου, για το οποίο ο Ζούντε μας έχει προετοιμάσει με ένα ιντερμέδιο-«εγκυκλοπαιδικό λεξικό» δοκιμιακού και ιστορικού χαρακτήρα, όπου κανένας εθνικός θεσμός δεν μένει όρθιος. Σπρώχνοντας τη θεόπικρη σάτιρά του στα άκρα, τσαλαβουτώντας με παιχνιδιάρικη αθωότητα και ιερόσυλη τόλμη στο γκροτέσκο, σαρκάζοντας κάθε ψευτομαρξιστική, ηρωικοπατριωτική και φιλελεύθερη αγκύλωση, δοκιμάζει στο τέλος ακόμα και τις αντοχές του ίδιου του θεατή, επιστρατεύοντας τρία(!) άκρως παρωδιακά φινάλε τα οποία αποδομούν και το έσχατο ιδεολογικό ή αφηγηματικό ταμπού»