MENU
Κερδίστε Προσκλήσεις
ΤΡΙΤΗ
05
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΚΘΕΣΗΣ
ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΕΚΘΕΣΗ X
2nd Nature: Έκθεση των Pieris.Architects στο Ωδείο Αθηνών
Από 08/11/2024 έως 16/11/2024
Dali Cybernetics: Μία εμπειρία εμβύθισης στο σύμπαν του σπουδαίου ζωγράφου στον «Ελληνικό Κόσμο»
Από 18/10/2024 έως 30/11/2024
Grand Tour: 17 έργα φιλελλήνων από την Κυβερνητική Συλλογή Τέχνης του Ηνωμένου Βασιλείου σε μια έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη
Από 05/07/2023 έως 01/06/2025
The First Harvest: Έκθεση του Λιβανέζου ζωγράφου Gilbert Halaby στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας
Από 05/10/2024 έως 15/11/2024
«Wanderlust/All Passports»: Μια ομαδική έκθεση σύγχρονης τέχνης καταλαμβάνει τους χώρους του Μεγάρου Σλήμαν
Από 17/10/2024 έως 17/11/2024
Ένα εύθραυστο θαύμα: Φωτογραφική έκθεση του Χάρη Κακαρούχα στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα»
Από 07/11/2024 έως 24/11/2024
Αρχαία Ελλάδα: Ένα εντυπωσιακό θεματικό πάρκο έρχεται στο Ολυμπιακό Κέντρο Γουδί
Από 05/10/2024 έως 15/12/2024
Δίχως αυτολογοκρισία: Ο Πέτρος Καραβέβας ζωγραφίζει την ανθρώπινη φύση στην γκαλερί Contemporary Athens
Από 07/11/2024 έως 30/11/2024
Δημοκρατία: Η τέχνη συνομιλεί με την πολιτική ιστορία της Νότιας Ευρώπης σε μια έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη
Από 11/07/2024 έως 02/02/2025
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων: Η Nelly’s μέσα από τη ματιά του συλλέκτη
Από 13/07/2024 έως 10/11/2024
Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950: Το αποτύπωμα μιας ταραγμένης δεκαετίας μέσα από μια ψηφιακή έκθεση
Από 15/11/2021 έως 31/12/2026
Δύο αφετηρίες. Παράλληλες διαδρομές: Έκθεση της Μαρίας Γρηγορίου και του Γιάννη Παπαδόπουλου στην γκαλερί Bernier/Eliades
Από 03/10/2024 έως 07/11/2024
ΕΜΣΤ: Ένα μουσείο «κατειλημμένο» από γυναίκες εικαστικούς
Από 13/06/2024 έως 10/11/2024
ΕΜΣΤ: Μεγάλη αναδρομική έκθεση της φεμινίστριας εικαστικού Penny Siopis
Από 17/05/2024 έως 10/11/2024
Η Ελλάδα της Nelly’s στα Χανιά
Από 13/07/2024 έως 10/11/2024
Κυκλαδίτισσες - Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων: Μοναδικά έργα "ταξιδεύουν" στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Από 12/12/2024 έως 04/05/2025
Κωνσταντίνος Κακανιάς: Συναντώντας την κυρία Τεπενδρή μέσα από μια "Θεϊκή Διαταραχή Προσωπικότητας"
Από 23/10/2024 έως 21/12/2024
Κόκκινο: Ομαδική έκθεση στον Ελληνογαλλικό Σύνδεσμο
Από 04/11/2024 έως 16/11/2024
Μηχανισμοί [δια]προσωπικών συνδέσεων: Έκθεση της Βάλλυς Νομίδου στην αίθουσα Τέχνης Έκφραση – Γιάννα Γραμματοπούλου
Από 31/10/2024 έως 30/11/2024
Νομίζω πως σ’ έφτιαξα στο μυαλό μου: Έκθεση της Νίνας Παπακωνσταντίνου στη Citronne Gallery
Από 31/10/2024 έως 07/12/2024
Ο αισθησιακός μυστικισμός της γλυπτικής: Αναδρομική έκθεση του κορυφαίου Ιταλού γλύπτη Novello Finotti στο Ίδρυμα Θεοχαράκη
Από 04/06/2024 έως 11/11/2024
Σκιές: Ένα εικαστικό αφιέρωμα στον John Cassavetes στην Ελληνοαμερικανική Ένωση
Από 21/10/2024 έως 09/11/2024
Φυσάει ο Χρόνος στα Όνειρα: Ζωγραφική έκθεση της Κάτιας Βαρβάκη στην γκαλερί Αστρολάβος-Δεξαμενή
Από 01/11/2024 έως 30/11/2024
Χθόνιο Φως. Πώς η κεραμική τέχνη συνομιλεί με το σήμερα, στο Λόφος art project
Από 01/11/2024 έως 31/12/2024
Ζωγραφική

Νίκος Εγγονόπουλος – Ο Ορφέας του Υπερρεαλισμού: Έκθεση αφιερωμένη στον εμβληματικό καλλιτέχνη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη

To Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη εγκαινιάζει την έκθεση «Νίκος Εγγονόπουλος. Ο Ορφέας του Υπερρεαλισμού» με περισσότερα από 148 έργα του σπουδαίου Έλληνα εικαστικού προερχόμενα από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.

Νίκος Εγγονόπουλος - Ο Ορφέας του Υπερρεαλισμού: Έκθεση αφιερωμένη στον εμβληματικό καλλιτέχνη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη
Νίκος Εγγονόπουλος - Ο Ορφέας του Υπερρεαλισμού: Έκθεση αφιερωμένη στον εμβληματικό καλλιτέχνη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη
Monopoli Team

Την Τετάρτη, 9 Μαρτίου 2022, θα εγκαινιαστεί από την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η έκθεση «Νίκος Εγγονόπουλος. Ο Ορφέας του Υπερρεαλισμού», στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη.

Εκατόν σαράντα οκτώ και πλέον πολύτιμα έργα του Εγγονόπουλου, δανεισμένα από τις συλλογές του Ιδρύματος Ωνάση, της Alpha Bank, του Τελλογλείου Ιδρύματος Τεχνών Α. Π. Θ., της Δημοτικής Πινακοθήκης Ρόδου, της Λεβεντείου Πινακοθήκης, καθώς και πολλών ιδιωτικών συλλογών, όπως του Δ. Ν. Π., του κυρίου Κρίτωνα Ιωαννίδη, της κυρίας Ειρήνης Παναγοπούλου, του κυρίου Μπάμπου και της κυρίας Άντζελας Οικονομίδη και του Μ. Μ., ολοκληρώνουν τη φυσιογνωμία της μεγάλης αυτής έκθεσης.

Νίκος Εγγονόπουλος - Ο Ορφέας του Υπερρεαλισμού: Έκθεση αφιερωμένη στον εμβληματικό καλλιτέχνη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη

Κορυφαία έργα όπως «Ορφεύς, Ερμής και Ευρυδίκη», 1949, «Αργώ», 1948, «Ορφεύς», 1957, «Οι Αδιάφθοροι», 1967, «Ο ζωγράφος και το μοντέλο του», 1970, «Ορφεύς», 1968, «Ομηρικό με τον ήρωα», 1938, «Ολυμπία», 1970, «Ο Μερκούριος Μπούας», 1971, «Nico hora ruit», 1939, «Συναυλία», 1960, «Ο Καβάφης», 1948, «Καζανόβας», 1968, «Μεσογειακή Μούσα», 1984, «Οι αδιάφθοροι», 1967, μεταξύ των άλλων, αποκαλύπτουν το πολυεπίπεδο έργο του.

Νίκος Εγγονόπουλος - Ο Ορφέας του Υπερρεαλισμού: Έκθεση αφιερωμένη στον εμβληματικό καλλιτέχνη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη

Η κυρία Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ γράφει στον ομότιτλο κατάλογο της έκθεσης:

«Αν με ρωτούσαν ποιος είναι για μένα ο απόλυτος υπερρεαλιστής (δεν λέω σουρεαλιστής για να μην στρεβλώσω την έννοια του όρου), ξένος ή Έλληνας, αδίστακτα θα απαντούσα ο Νίκος Εγγονόπουλος. Έκανε τη λέξη ως ποιητής και την εικόνα ως ζωγράφος να υπακούσουν στη δική του σύνταξη και γραμματική και να συνθέτουν μια ιδιαίτερη στοχαστική και αισθητική πραγματικότητα. Αν πάλι με ρωτούσαν ποιόν θεωρώ ποιο σπουδαίο, τον Εγγονόπουλο ποιητή ή τον Εγγονόπουλο ζωγράφο, θα έλεγα ότι η ερώτηση είναι ανεδαφική. Ο Εγγονόπουλος κάνει ποίηση ζωγραφίζοντας και δημιουργεί εικαστική τέχνη με την ποίησή του. Ο άρρηκτος αυτός συνδυασμός μου δίνει το δικαίωμα να τον ονομάσω τον απόλυτο υπερρεαλιστή που πολέμησε να πει ποιητικά ότι “η Τρίτη γύφτισσα είναι ο στρατηγός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης”, και ότι “τα αγάλματα κάνουν μεταφυσικές επεμβάσεις” και να ζωγραφίσει την “Μεταθανάτια αυτοπροσωπογραφία του”.

Άλλοι, πολύ πιο ειδικοί, καλλίτεροι γνώστες από εμένα, θα γράψουν για το ζωγραφικό έργο του Εγγονόπουλου. Ως προς αυτό το θέμα, νοιώθω σαν “τον υδραίο στρατηγό του Εγγονόπουλου που βρέθηκε στη Λάρισα”. Να τονίσω μόνο ότι η λαμπρότητα των χρωμάτων του Εγγονόπουλου, το μπλε Κοβάλτιο, το Κάδμιο κίτρινο, το εκτυφλωτικό κόκκινο με όλες του τις αποχρώσεις συντείνουν στο να γίνεται μυθικό το κάθε μυθολογικό θέμα που εικονογραφεί ο ζωγράφος Εγγονόπουλος. Παρεμπιπτόντως άλλωστε να σημειώσω, αντίθετα ίσως από τους ξένους ομότεχνούς του, ότι ο Εγγονόπουλος ζωγραφίζει σκηνές, θέματα με υπερρεαλισμό βέβαια τρόπο, χωρίς να έχει απαραίτητα ανάγκη από ένα τίτλο ή μια επεξηγηματική λεζάντα με προέλευση υπερρεαλιστική». 

Νίκος Εγγονόπουλος - Ο Ορφέας του Υπερρεαλισμού: Έκθεση αφιερωμένη στον εμβληματικό καλλιτέχνη στο Ίδρυμα Θεοχαράκη

Ο επιμελητής της έκθεσης, Τάκης Μαυρωτάς, επισημαίνει στον ίδιο κατάλογο:

«O Εγγονόπουλος με λογισμό και όραμα, κινείται από το παρόν στο παρελθόν, από το όνειρο στον μύθο και από την πραγματικότητα στη φαντασίωση. Αδιαπραγμάτευτα ειλικρινής και ανιδιοτελής απέναντι στη ζωή, αντιμετώπισε με θάρρος τους επικριτές και πολέμιούς του, αντιπαραθέτοντας τη ζωγραφική και την ποίησή του, οι οποίες είναι έντονα συνδεδεμένες με τα όνειρα και τους ονειρικούς μηχανισμούς, με το παράλογο και τη “ζούρλια”, μια λέξη που συχνά χρησιμοποιούσε ο ίδιος. Αυτό το μυστηριακό σύμπαν εκφράζει τη δική του αλήθεια, έναν απέραντο κόσμο, που αντανακλά το πάθος του για καθετί ωραίο, αλλά και την κριτική του στάση απέναντι στα μεγάλα λάθη. Έτσι, οι μνήμες από τα δύσκολα χρόνια της κατοχής έγιναν εικόνες και στίχοι με ενάργεια και συναισθηματική ένταση.(…)

Η ζωγραφική για τον Εγγονόπουλο ήταν μια άσκηση πνευματικής ελευθερίας. Δούλευε καθημερινά με μαεστρία, ενίοτε ελαιογραφίες, με τον ίδιο τρόπο που δούλευε την αυγοτέμπερα, χρησιμοποιώντας λιγοστά καθαρά και λαμπερά χρώματα, όπως την ώχρα, το μπλε του κοβαλτίου ή το ούλτρα μαρίν, το βαθύ πράσινο και το κόκκινο και άλλοτε υδατογραφίες, όπου σε αρκετές από αυτές προσέθετε σινική μελάνη. Ξεκινούσε πάντα με ένα bozzetti, όπως ο ίδιος το αποκαλούσε, δηλαδή με την απόδοση του οράματός του σε χαρτί, μικρών διαστάσεων, ζωγραφισμένο από υδατοχρώματα και σινική μελάνη, ακόμη και χρωματιστά μολύβια. Στη συνέχεια, προχωρούσε στην ακριβή αποτύπωση του σχεδίου, χρησιμοποιώντας μολύβι ή κάρβουνο ή και τα δύο μαζί. Έτσι, με ακρίβεια, το αποτύπωνε το σχέδιο πάνω στον μουσαμά, το ξύλο ή το χαρτόνι για να ολοκληρώσει, με την επιλογή των χρωμάτων, τους μνημειακούς του πίνακες.

Πρωταγωνιστές του ήταν οι ανθρώπινες μορφές. Ευθυτενείς, καλλίγραμμες, με δηλωτικές κινήσεις, αλλά με ανύπαρκτα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προσώπου τους. Αυτές οι απρόσωπες μορφές μας βυθίζουν στον χρόνο, φέρνοντας μας αντιμέτωπους με μοναχικούς ήρωες ή ερωτικά ζευγάρια, από την μυθολογία και τη λογοτεχνία, την ιστορία και την ποίηση, με αναφορές άλλοτε στον Ορφέα, στην Ευρυδίκη, στον Ερμή, στην Ιώ, στον Ηρακλή, στον Οδυσσέα, στην Καλυψώ, στην Θέτιδα και στον Πηλέα, στον Ιάσωνα, στην Μήδεια και άλλοτε στον Άνθιμο τον Τραλλέα και στον Ισίδωρο τον Μιλήσιο». 

Λίγα λόγια για τον εμβληματικό υπερρεαλιστή καλλιτέχνη

Ο Νίκος Εγγονόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1907 και πέθανε το 1987. Σπούδασε στη ΑΣΚΤ με δασκάλους τους Κωνσταντίνο Παρθένη, Δημήτριο Μπισκίνη, Θωμά Θωμόπουλο και Γιάννη Κεφαλληνό. Στη συνέχεια, χάρη στην μαθητεία του κοντά στο Φώτη Κόντογλου και τον καθηγητή Αλέξανδρο Ξυγγόπουλο ήλθε σε επαφή με την παράδοση και την ουσία της βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης. Το 1967 διορίστηκε καθηγητής στην έδρα της ζωγραφικής στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Μετσόβειου Πολυτεχνείου, όπου από τα τέλη της δεκαετίας του 1930 εργαζόταν ως επιμελητής.

Το 1939 παρουσίασε την πρώτη ατομική του έκθεση, στην οικία του Ν. Καλαμάρη, προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις της κριτικής, και ακολούθησε σειρά ατομικών παρουσιάσεων και συμμετοχών σε ομαδικές και διεθνείς εκθέσεις. Το 1954 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε της Βενετίας και ένα χρόνο αργότερα πήρε μέρος στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο.

Το 1958 τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο Ποίησης του Υπουργείου Παιδείας και το 1966 του απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του Γεώργιου Α΄ για το ζωγραφικό του έργο. Οι ποιητικές του συλλογές και η σκηνογραφική του δουλειά, με τη δύναμη της προσωπικής του έκφρασης στερεώνουν κείμενα των Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ, Βασίλη Παπαδόπουλου, Κατερίνας Περπινιώτη-Αγκαζίρ και Τάκη Μαυρωτά.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑΜια σύγχρονη εικαστική ματιά στον μύθο του «Ρεμπέτικου» από τον ΟΠΑΝΔΑ12.09.2018

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Καλλιτέχνης: Νίκος Εγγονόπουλος
Χώρος: Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη, Βασιλίσσης Σοφίας 9 &, Μέρλιν 1
Διάρκεια Έκθεσης: 9 Μαρτίου - 19 Ιουνίου 2022
Πληροφορίες Χώρου: Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη, Βασιλίσσης Σοφίας 9 &, Μέρλιν 1, Αθήνα. Τηλ: 210 3611206. Ε: [email protected] | https://thf.gr/el/
Περισσότερα από ΕΚΘΕΣΕΙΣ