Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου: Τα βιβλία που αγαπήσαμε ως παιδιά και δεν θα ξεχάσουμε ποτέ

Σήμερα, Σάββατο 2 Απριλίου, είναι η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, μία ημέρα αφιερωμένη στα βιβλία που μάς κρατούσαν συντροφιά στην παιδική μας ηλικία και φυσικά μία υπέροχη ευκαιρία για να εισάγουμε την νέα γενιά παιδιών στον μαγικό αυτό κόσμο που ονομάζεται “Βιβλίο”.

Σίγουρα, τα παιδικά βιβλία που μας “μεγάλωσαν” είναι αμέτρητα, τόσο από την ελληνική, όσο και από τη ξένη λογοτεχνία. Άλλοι αγαπήσαμε τα κλασικά, άλλοι πιο σύγχρονα, άλλοι τα βιβλία ιστορίας, άλλοι φαντασίας, άλλοι τα παραμύθια. Όλοι όμως έχουμε ένα βιβλίο, που “στιγμάτισε” την παιδική μας ηλικία και θα κρατάμε για πάντα φυλαγμένο στην καρδιά μας, όσα χρόνια κι αν περάσουν.

Αυτή ήταν η συζήτηση που κάναμε τις τελευταίες ημέρες στο γραφείο, με αφορμή την ημέρα. Έτσι, αποφασίσαμε να γράψουμε για τα βιβλία αυτά που τόσο αγαπήσαμε και δεν θα σταματήσουμε να διαβάσουμε, όσο κι αν μεγαλώσουμε.

Ομολογώ ότι, λόγω ηλικίας, πρώτα γνώρισα την κινηματογραφική εκδοχή και ύστερα, χάρη στη μικρή αλλά αξιοσημείωτη συλλογή παιδικών βιβλίων της αδερφής μου, ήρθα σε επαφή με την «Ματίλντα» του Ρόαλντ Νταλ. Ωστόσο, όταν έπιασα το βιβλίο στα χέρια μου και κατάφερα να παρασυρθώ στον κόσμο και τον τρόπο σκέψης αυτής της τόσο ιδιαίτερης και ευαίσθητης ηρωίδας αισθάνθηκα την πραγματική δύναμη της να εμπνέει και να παρακινεί τον ίδιο τον αναγνώστη να θέλει να κάνει τον κόσμο του καλύτερο. Η ιστορία αφορά ένα μικρό ευφυέστατο κοριτσάκι με ξεχωριστές ικανότητες και τρομερή ενσυναίσθηση, το οποίο παρά την αδιαφορία και την απόρριψη των γονιών της, καθώς και την αποτρόπαια και τρομακτική στα όρια της κακοποίησης συμπεριφορά της διευθύντριας του σχολείου της, καταφέρνει μέσα από την επινοητικότητα και τη γενναιότητα της, αλλά και τη δύναμη της φιλίας και της αγάπης να υπερνικήσει τα εμπόδια με ακλόνητη πίστη στον εαυτό της. Αν κάτι μου έμεινε περισσότερο, πέρα από την επιθυμία να είχα και εγώ τηλεκινητικές δυνάμεις, είναι η μεγάλη αγάπη της για τα βιβλία, το καταφύγιο της στις δύσκολες στιγμές, και ο τρόπος που μιλάει γι’ αυτά, που με παρακίνησε να γίνω ένας πιο συστηματικός αναγνώστης.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Το να επιλέξω το αγαπημένο μου παιδικό βιβλίο μού φάνηκε σχεδόν τόσο δύσκολο όσο το να επιλέξω το αγαπημένο μου τραγούδι. Η λίστα είναι μεγάλη και δεν θα ήθελα να “αδικήσω” κανένα από τα βιβλία που αγάπησα ως παιδί. Το “Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν” όμως, για εμένα δεν είναι απλά το αγαπημένο μου παιδικό βιβλίο. Είναι ίσως το καλύτερο βιβλίο που έχω διαβάσει ποτέ -ακόμα και στην ενήλικη ζωή μου, κανένα άλλο έργο δεν με έχει συγκινήσει τόσο. Η Μπέττυ Σμιθ με μετέφερε στο Μπρούκλιν και στη ζωή, όπως ήταν για τους μετανάστες που προσπαθούσαν να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον μέσα σε συνθήκες απίστευτης φτώχειας. Όσο διαφορετικές κι αν ήταν οι ζωές μας, ένιωσα ότι μεγάλωνα μαζί με την Φράνσι και ένα πράγμα δεν θα ξεχάσω ποτέ: Όσο άδικος κι αν είναι αυτός ο κόσμος, δεν πρέπει ποτέ να το βάζεις κάτω. Εγώ είχα διαβάσει το πρωτότυπο, υπάρχει όμως και η παιδική διασκευή, που σίγουρα είναι πιο κατάλληλη επιλογή για παιδιά.
Η διασκευή για παιδιά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.

Το αγαπημένο μου παιδικό βιβλίο πιστεύω πως είναι «Η Μικρή Πριγκίπισσα» της Φράνσες Χότζον Μπαρνέτ. Φυσικά, αγαπώ και το κλασικό βιβλίο «Ο Μυστικός Κήπος» της ίδιας, αλλά κάτι στην Μικρή Πριγκίπισσα θυμάμαι πως με είχε συνεπάρει. Έχω ακόμη στην μνήμη μου να το διαβάζω. Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από την Σάρα Κρου, ένα πλούσιο κορίτσι επτά χρονών που έρχεται στο Λονδίνο από την Ινδία με τον πατέρα της για να την αφήσει σε ένα οικοτροφείο. Εκεί, η εξυπνάδα και οι καλοί της τρόποι την κάνουν να ξεχωρίζει ώσπου…χάνει τον πατέρα της και βυθίζεται στην φτώχεια. Σπαρακτικό και συγκινητικό, δίνει μια δική του ιδιαίτερη ματιά στο τι σημαίνει να μεγαλώνει κανείς απότομα και σίγουρα «μεγαλώνει» κι ο αναγνώστης μαζί του. Μου άφησε ένα σημαντικό αποτύπωμα και για αυτό συνιστώ να το (ξανά)διαβάσετε.
Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Όταν με ρωτάνε ποιο είναι το αγαπημένο που παιδικό βιβλίο, πάντα μία είναι η απάντηση. Από μικρή με θυμάμαι να διαβάζω ξανά και ξανά «Το καταραμένο περιδέραιο της Νιαουφερτίτης» του Πέτρου Χατζόπουλου (ναι ναι, του Αύγουστου Κορτώ). Ίσως εκεί να οφείλεται η μεγάλη μου αγάπη στην Αιγυπτιακή ιστορία, αλλά σίγουρα σε τέτοιου είδους παιδικά βιβλία οφείλεται η γενικότερη αγάπη μου στη λογοτεχνία. Η ιστορία είναι απλή, ο σκίουρος-ντετέκτιβ Κορνήλιος Κρικ με τη βοηθό του Μάρθα, θα επιβιβαστούν σε μία κρουαζιέρα στο Νείλο, όπου η περίφημη γατοηθοποιός Ουμ Χαδιαρούμ τους προσκάλεσε να επιβεβαιώσουν την αυθεντικότητα του θρυλικού περιδέραιου της Νιαουφερτίτης που έχει στην κατοχή της. Τα πράγματα θα… στραβώσουν λίγο στην πορεία, όμως ο πολυμήχανος Κορνήλιος θα βρει για ακόμα μία φορά τη λύση στο μυστήριο και θα γεμίσει όλες τις παιδικές, και προφανώς όχι μόνο, ψυχούλες διασκέδαση, λογοτεχνία και μυστήριο. Εγώ πάντως, με αφορμή αυτή τη μέρα, ξαναδιάβασα το βιβλίο και μου φαίνεται το ίδιο συναρπαστικό με παλιά!
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

Μου ήταν πραγματικά δύσκολο να επιλέξω ένα συγκεκριμένο βιβλίο της σειράς Πίγκου, των αγαπημένων ολιγοσέλιδων παιδικών βιβλίων, με τα οποία έχουν μεγαλώσει τα περισσότερα παιδιά των ’90s.Ένα από αυτά τα ήμουν και εγώ, μιας και και τα συγκεκριμένα βιβλία ήταν αυτά που συνηθίζαμε να διαβάζουμε ξανά και ξανά με τα αδέρφια μου. Σήμερα, έχουν περάσει στην κατοχή του πεντάχρονου ανιψιού μου, ο οποίος τα έχει επίσης αγαπήσει. Η ιστορία του Πίγκου είναι απλή αλλά τόσο γλυκιά. Τα παιδικά βιβλία που είναι μεταγενέστερα του ομώνυμου καρτούν, αφορούν την καθημερινότητα του Πίγκου, ενός μικρού πιγκουίνου που μένει με τους γονείς του και την μικρή του αδερφή Pinga στον Νότιο Πόλο, σε ένα ιγκλού. Παιχνιδιάρης και σκανταλιάρης, πολλές φορές τον βρίσκουμε να κάνει ζημιές και άλλες φορές να ψαρεύει ή να παίζει με την αδερφή του και τον αγαπημένο του φίλο Robby.
Από τις εκδόσεις Στρατίκη.

Το αγαπημένο βιβλίο των παιδικών μου χρόνων δεν είναι παιδικό, ανήκει στην κλασική λογοτεχνία και είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται και από μεγάλους: είναι οι «Μεγάλες Προσδοκίες» του Κάρολου Ντίκενς. Το βρήκα στη βιβλιοθήκη της γιαγιάς και του παππού μου και ξεκίνησα να το διαβάζω κάπου στα μέσα της Δ’ Δημοτικού (και ίσως και να το τελείωσα στις αρχές της Ε’). Η εντύπωση που μου είχε κάνει ήταν τόσο έντονη που το θεωρούσα αγαπημένο μου για πάρα πολλά χρόνια και εξακολουθώ να το θεωρώ πολύ σημαντικό. Δεν ξέρω τι να πρωτοπώ γι’ αυτό… Καταρχάς, ταυτιζόμουν με τον Πιπ, τον μυθιστορηματικό ήρωα, ένα μικρό παιδί σαν κι εμένα. Η ιστορία του ξεκινούσε με περιπετειώδη τρόπο και συνεχιζόταν εξίσου συναρπαστικά. Τα πάντα μου φαίνονταν τρομερά ενδιαφέροντα και συγκινητικά, η ζωή και η προσωπικότητα του ήρωα, τα υπόλοιπα πρόσωπα, όλα… Θυμάμαι πολύ καλά με πόση προσοχή διάβαζα για τις επισκέψεις του Πιπ στη μυστηριώδη έπαυλη της μις Χάβισαμ – σχεδόν νομίζω πως ήμουν εγώ η ίδια εκεί. Αν έπρεπε να εξηγήσω γιατί μου άρεσε τόσο πολύ, θα έλεγα, για όλους τους παραπάνω λόγους, αλλά και γιατί η άγνοια του ήρωα για τη ζωή ταίριαζε πολύ ωραία με τη δική μου άγνοια. Με ενδιέφερε πολύ ο τρόπος που παρουσιαζόταν η εξέλιξή του καθώς περνούσαν τα χρόνια. Παρατηρούσα ότι στην αρχή του βιβλίου, ο συγγραφέας έδινε μια μονοδιάστατη πλευρά των χαρακτήρων και των καταστάσεων, έναν κόσμο των εντυπώσεων και των καθιερωμένων απόψεων, όπως εμφανίζεται η πραγματικότητα στα μικρά παιδιά. Στη συνέχεια όμως, αυτές οι εντυπώσεις ανατρέπονταν, τα πάντα αποκτούσαν περισσότερες διαστάσεις, οι χαρακτήρας αποδεικνυόταν ότι αλληλοεπιδρούσαν μεταξύ τους και τίποτα δεν ήταν όπως φαινόταν αρχικά. Κατά κάποιον τρόπο, ήταν σαν να παρακολουθούσα έναν άνθρωπο να μεγαλώνει, κι αυτό βέβαια με ενδιέφερε πάρα πολύ προσωπικά.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, σε διασκευή για παιδιά.

Και ποιος μπορεί να αρνηθεί πως ο Ευγένιος Τριβιζάς δικαίως κατέχει τον τίτλο του «εθνικού παραμυθά» μας, αφού οι περισσότεροι από εμάς μεγαλώσαμε με τα βιβλία του – και πολλοί δεν έχουμε σταματήσει να διαβάζουμε ακόμη και στην ενήλικη ζωή μας. Για πρώτη φορά το βιβλίο «Η ζωγραφιά της Χριστίνας: Το βιβλίο που δεν το διάβαζε κανείς» έπεσε στα χέρια μου όταν ήμουν περίπου 10 και μέχρι και σήμερα, 17 χρόνια μετά, δεν θα ξεχάσω τις στιγμές που «ρουφούσα» αχόρταγα τις σελίδες του. Η ιστορία ακολουθεί την Χριστίνα, ένα κοριτσάκι που παίρνει την απόφαση να φύγει από το βιβλίο της γιατί κανείς δεν το διάβαζε. Από φόβο μήπως την φάει κάποια στιγμή το βιβλιοφάγο σκουλίκι, αναζητά καταφύγιο σε κάποιο άλλο βιβλίο. Για να βρει το πιο κατάλληλο για εκείνη ξεκινάει ένα μεγάλο ταξίδι σε άλλα βιβλία – από βιβλία μαγειρικής μέχρι και τον «Χρυσό Οδηγό» – και βρίσκεται στα πιο παράξενα μέρη, μέχρι τελικά να καταλήξει πως το δικό της βιβλίο είναι αυτό που χρειάζεται πραγματικά. Το τέλος είναι ιδιαίτερα απολαυστικό και πρωτότυπο αλλά δεν θα το προδώσω γιατί πιστεύω πως κάθε μικρός (αλλά και μεγάλος) θα το απολαύσει διαβάζοντάς το, αφού οι περιπέτειες της μικρής Χριστίνας είναι ευφάνταστες, αστείες, ενώ περνούν και πολύ ωραία μηνύματα.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.