Σαρλ Μπωντλαίρ: Τα σπουδαία λόγια ενός λογοκριμένου ποιητή
Σαν σήμερα, 201 χρόνια πριν, ήρθε στη ζωή ο Σαρλ Μπωντλαίρ, ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους ποιητές, ο οποίος σύντομα ανακηρύχτηκε «καταραμένος».
Στις 9 Απριλίου του 1821, γεννήθηκε στο Παρίσι της Γαλλίας ο Σαρλ Πιέρ Μπωντλαίρ, ένας ποιητής που θα βίωνε έντονη κριτική για το έργο του και θα έμπαινε πολύ γρήγορα στον κύκλο των «καταραμένων ποιητών».
Ο πατέρας του ήταν η πηγή για την καλλιτεχνική φλέβα του Σαρλ Μπωντλαίρ, όμως σε νεαρή ηλικία έπρεπε να τον αποχαιρετήσει. Ο πατριός του λίγο αργότερα, θα έμπαινε εμπόδιο σε αυτή την καλλιτεχνική φύση, όμως ο Σαρλ ποτέ δεν έπαιρνε στα σοβαρά τα εμπόδια.
Απογοητευμένος από την στάση της οικογένειάς του, αποπειράθηκε να κάνει ένα ταξίδι στις Ινδίες, όμως δεν κατάφερε να φτάσει στον τελικό προορισμό του. Όπως είχε πει και ο Καβάφης άλλωστε, σημασία δεν έχει ο προορισμός αλλά το ταξίδι και πράγματι, ο Μπωντλαίρ από το σύντομο ταξίδι του είχε κερδίσει μεγάλη έμπνευση και φαντασία, την οποία μετέφερε στα έργα του. Η απέχθειά του στον καθωσπρεπισμό και στις παραδοσιακές αστικές αξίες, τόν οδήγησαν να δημιουργήσει ποιήματα που ασκούσαν έντονη, και κάποιες φορές χυδαία, κριτική, η οποία όμως του ασκήθηκε εντονότερη από τους λογοτεχνικούς κύκλους.
Ο Σαρλ Μπωντλαίρ υπήρξε ένας από τους εξαιρετικά επηρεαστικούς ποιητές της εποχής του, ο οποίος έφερε στη Γαλλία τον Συμβολισμό και τον υποστήριξε παρά τις αντιδράσεις του κοινού. Το 1857 θα εκδώσει τα Άνθη του Κακού, την ποιητική συλλογή του η οποία γνώρισε δριμεία κριτική και του έδωσε απλόχερα μία θέση στους «καταραμένους ποιητές», δίπλα στον Έντγκαρ Άλαν Πόε, τον οποίο και θαύμαζε. Τα Άνθη του Κακού προκάλεσαν τόσες αντιδράσεις, που τελικά 6 ποιήματα λογοκρίθηκαν ως προσβολές της δημοσίας αιδούς και αφαιρέθηκαν από την συλλογή, έτσι ώστε αυτή να μπορέσει αυτή να ξανά κυκλοφορήσει.
Η απογοήτευσή από τον καθωσπρεπισμό της εποχής του είχε για ακόμα μία φορά κάνει την εμφάνισή της στην καρδιά του Σαρλ Μπωντλαίρ, δεν κατάφερε όμως να βάλει φρένο στην πένα του, η οποία συνέχιζε χωρίς καμία πνευματική λογοκρισία να γράφει. Στο σύνολό του, το έργο του διακατέχεται από εικόνες βίας, ομορφιάς, σατανικής κακίας, ηδονής, φρίκης, έκστασης, μελαγχολίας και με το σκοτεινό του χιούμορ αναλύει τις σχέσεις μεταξύ αυτών των εννοιών στη ζωή των ανθρώπων.
«Από παιδί δύο συναισθήματα αντιμάχονταν στην καρδιά μου: η φρίκη της ζωής και η έκσταση της».
Στις 31 Αυγούστου του 1867, ο Σαρλ Μπωντλαίρ αποχαιρέτισε έναν κόσμο που δεν μπόρεσε να συλλάβει την σημασία του έργου του. Είχε φύγει από την ζωή χωρίς να γνωρίσει τις τιμές και τις δόξες ενός σπουδαίου ποιητή, καθώς η αναγνώρισή του δεν ήρθε παρά μόνο πολλά χρόνια αργότερα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε παρέα με την αφασία, που του είχε προκαλέσει η σύφιλη από την οποία έπασχε, και του στερούσε τη δυνατότητα να δημιουργήσει και να διευρύνει την ποιητική παρακαταθήκη του.
Τα λόγια του Σαρλ Μπωντλαίρ που μας εμπνέουν:Τα ποιήματα του Σαρλ Μπωντλαίρ ήταν τόσο έμμεσα και τολμηρά, που δε θα μπορούσαν να έχουν εκτιμηθεί στην εποχή τους. Σήμερα όμως, του έχουν χαρίσει μία θέση ανάμεσα στους σημαντικότερους λογοτέχνες. Δέκα είναι όμως οι φράσεις του σπουδαίου ποιητή που ξεχωρίζουν για την αλήθεια τους.
«Η πιο ωραία πονηριά του διαβόλου είναι να μας πείσει ότι δεν υπάρχει.»
«Αγάπη: η ανάγκη να φύγεις από τον εαυτό σου.»
«Δεν μπορώ να συλλάβω κάποιο τύπο ομορφιάς, στον οποίο δεν υπάρχει μελαγχολία.»
«Τι σημασία έχει η αιώνια καταδίκη για κάποιον που έχει βρει μέσα σε ένα δευτερόλεπτο το άπειρο της ηδονής;»
«Η φαντασία είναι το βασίλειο της αλήθειας, ενώ το εφικτό είναι μια από τις επαρχίες της.»
«Το ξέφρενο πάθος για την Τέχνη είναι μια γάγγραινα που καταβροχθίζει όλα τα άλλα.»
«Οτιδήποτε είναι ωραίο και ευγενές είναι αποτέλεσμα λογικής και υπολογισμού.»
«Αυτό που είναι ενοχλητικό με τον έρωτα είναι ότι πρόκειται για ένα έγκλημα που δεν μπορείς να το διαπράξεις χωρίς συνένοχο.»
«Ό, τι είναι δημιούργημα του πνεύματος είναι πιο ζωντανό από την ύλη.»
«Ο τρόμος είναι μια όαση μέσα σε μια έρημο ανίας.»