11ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας ΑΓΩΝ: Δυναμική επανεκκίνηση στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος

Ήταν το μακρινό 1995 όταν η σκηνοθέτις Μέμη Σπυράτου εμπνεύστηκε τη δημιουργία ενός διετούς (biennale) Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας στην Ελλάδα, έπειτα από τρεις βραβεύσεις της σε αρχαιολογικά φεστιβάλ του εξωτερικού. Η ίδια θεώρησε πως είναι εθνικό ζήτημα η δημιουργία ενός αντίστοιχου φεστιβάλ στην Ελλάδα – χώρα συνυφασμένη με την ίδια την έννοια της αρχαιολογίας, στην οποία δεν υπήρχε τίποτα αντίστοιχο, ειδικά τη στιγμή που η Ευρώπη έσφυζε από φεστιβάλ ταινιών αρχαιολογικού περιεχομένου.

Και κάπως έτσι το όραμά της πήρε σάρκα και οστά και γεννήθηκε ο ΑΓΩΝ, ένας θεσμός που έχει καθιερωθεί για 25 χρόνια (με εξαίρεση την παύση των τελευταίων έξι χρόνων) και υλοποιείται από την Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Πολιτισμού ΟΔΥΣΣΕΙΑ σε συνεργασία με τη Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων – Ελληνικό Τμήμα (ICOM).

Η Πρώτη Διεθνής Συνάντηση Αρχαιολογικής Ταινίας του Μεσογειακού Χώρου – ΑΓΩΝ, πραγματοποιήθηκε το 1996, κυρίως χάρη στην έμπρακτη στήριξη της Λένας Σαββίδη και της αρχαιολόγου Άννας Λαμπράκη, εκδότριας του περιοδικού «Αρχαιολογία και Τέχνες».

Στα 25 χρόνια της πορείας του, ο ΑΓΩΝΑΣ εξελίχθηκε σε θεσμό όχι απλώς πανελλαδικής αλλά και διεθνούς εμβέλειας. Το αποδεικνύουν οι συνεργασίες με σημαντικούς φορείς (National Gallery of Art-Washington, Goethe Institut, Πρεσβεία της Γαλλίας, Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Υπουργείο Πολιτισμού, Υπουργείο Τουρισμού, Μουσείο-Αρχείο ΕΡΤ, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, κ.ά.) και προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού και της επιστήμης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, η προβολή ταινιών από μεγάλα δίκτυα (BBC, RAI, ARTE, ZDF και φυσικά ΕΡΤ και ΡΙΚ), αλλά και η μεγάλη αποδοχή από το ευρύ κοινό που ακολουθεί πιστά τις εκδηλώσεις του φεστιβάλ όλα αυτά τα χρόνια.

«Η αρχαιολογία είναι η βαριά βιομηχανία μιας χώρας χωρίς βιομηχανία. Είναι η μόνη βιομηχανία που έχουμε», ανέφερε η σκηνοθέτις Μέμη Σπυράτου καλωσορίζοντάς μας στο Αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης το μεσημέρι της Πέμπτης 5 Μαΐου, όπου και παρουσιάστηκε το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης.

Παρόντες στη συνέντευξη Τύπου ήταν επίσης η Άντζελα Γκερέκου (Πρόεδρος Ε.Ο.Τ), ο Μανόλης Κορρές (Αρχιτέκτονας και Πρόεδρος της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης), ο Δήμος Αβδελιώδης (σκηνοθέτης), η Τέτη Χατζηνικολάου (Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Συμβουλίου Μουσείων), η Μαρία Κομνηνού (Πρόεδρος της Ταινιοθήκης) και η Μαρία Στασινοπούλου (συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας).

Homo Sapiens, les nouvelles origines 14 (C) Bellota Films

Στη συνέχεια πήρε τον λόγο ο Νικόλαος Σταμπολίδης, γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης και μέλος της διεθνούς κριτικής επιτροπής που θα απονείμει τα θεσπισμένα βραβεία του ΑΓΩΝΑ, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε: «Το κοινό θα απορρίψει, θα χειροκροτήσει, θα αξιολογήσει με τον δικό του τρόπο, όμως η αρχαιολογία και ιδιαίτερα ο ‘Αγώνας’ είναι ένα κομμάτι συλλογικό, που μπορεί να το σκεφτεί ένας νους, αλλά για να υλοποιηθεί θέλει πάρα πολύ κόσμο. Είναι τα δάχτυλα της παλάμης ενός δημιουργού που πρέπει να λειτουργήσουν συντονισμένα και συγκροτημένα για να μπορέσει να δοθεί αυτό το αποτέλεσμα. Το κοινό είμαι βέβαιος ότι θα αξιολογήσει όλη αυτή τη προσπάθεια, η οποία πρέπει να συνεχίσει».

Οι προβολές θα πραγματοποιηθούν στον κινηματογράφο Λαΐς της Ταινιοθήκης της Ελλάδος από 10 έως 15 Μαΐου 2022 ενώ η Απονομή των Βραβείων θα πραγματοποιηθεί στο Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» στις 16 Μαΐου 2022, όπου η Μαρία Φαραντούρη θα ερμηνεύσει Μίκη Θεοδωράκη, στον οποίο και αφιερώνεται το Φεστιβάλ.

H θεματολογία του φεστιβάλ είναι η αρχαιολογία με την ευρύτερη έννοια του όρου: Αρχαιότητα, Μεσαίωνας, λαϊκές τέχνες, παραδόσεις, βιομηχανική αρχαιολογία, η πολιτιστική κληρονομιά, η καταγραφή του κάθε κόσμου, που νομοτελειακά χάνεται, το σήμερα που γίνεται η αρχαιολογία του αύριο, φέρνοντας σε επαφή ανθρώπους, όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά κι από όλον τον κόσμο, ανθρώπους-ονειρευτές μιας καλύτερης ζωής.

The moving statues of Alexandria Raymond Collet (Γαλλία)

«Το φεστιβάλ αυτό είναι εθνική υπόθεση», δήλωσε ο Διευθυντής του Φεστιβάλ ΑΓΩΝ, Δημήτρης Κομνηνός, επισημαίνοντας ότι πίσω από την υλοποίησή του υπάρχει ένας πραγματικός αγώνας συνεργατών και συντελεστών. «Η στήριξη της πολιτείας θα πρέπει να είναι διαρκής. Η Ελλάδα είναι ταυτόσημη με την έννοια της αρχαιολογίας. Φτιάξαμε ένα δυνατό φεστιβάλ και είχαμε να επιλέξουμε μέσα από 80 ταινίες από 110 χώρες του κόσμου».

Σύμφωνα με τους διοργανωτές, κατά τη φετινή διοργάνωση, υπήρξε ρεκόρ συμμετοχής ταινιών από όλο τον κόσμο, αφού συνολικά υποβλήθηκαν περισσότερες από 1.300 ταινίες από 100 χώρες, με την Προκριματική Επιτροπή να αναλαμβάνει το δύσκολο έργο της επιλογής.

Με τη σειρά της η Πρόεδρος Ε.Ο.Τ., Άντζελα Γκερέκου, επεσήμανε μεταξύ άλλων: «O Ε.Ο.Τ είναι συμπαραστάτης στο σπουδαίο αγώνα του Φεστιβάλ που συντελεί στο να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη. Λαός χωρίς ιστορία δεν έχει μέλλον. Το έργο σας είναι πολύ σπουδαίο».

58 ταινίες από 15 χώρες θα διαγωνιστούν για τα θεσπισμένα βραβεία του 11^ου Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας ΑΓΩΝ.

Grand Prix / Μεγάλο Βραβείο Κριτικής Επιτροπής
Director / Σκηνοθεσίας
Archaeological Film / Αρχαιολογικής Ταινίας
Screenplay / Σεναρίου
Cinematography / Φωτογραφίας
Educational Film / Εκπαιδευτικής ταινίας
Originality in Conception / Πρωτοτυπίας στη Σύλληψη
Short Film / Τα «μικρά» του ΑΓΩΝΑ (ταινίες διάρκειας έως 10’)
Ειδικό θεματικό βραβείο Ecumenical Community / Οικουμενική Κοινότητα
Βραβείο Κοινού (Θα αναδειχθεί έπειτα από on-site ψηφοφορία του κοινού στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος)

Το βραβείο για τη Συνολική Προσφορά του στον Κινηματογράφο απονέμεται στον οικουμενικό Έλληνα σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά.

Κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ εκτίθενται έργα της Καίτης Μαυρομμάτη με τίτλο Αλεξάνδρεια – Αθήνα στο φουαγιέ της Ταινιοθήκης της Ελλάδος.

Ρίζες. Ελίζα Σόρογκα & Αίγλη Δράκου (Ελλάδα)

16.45 Opening | Έναρξη

17.15 The Enigma of Keros | Το αίνιγμα της Κέρου
(Greece | Ελλάδα, 2020, 87’)

19.00 NΕANDERTAL: The mystery of the Bruniquel Cave | ΝΕΑΝΤΕΡΤΑΛ: Το μυστήριο του σπηλαίου Μπρουνικέλ (France | Γαλλία, 2019, 52’)

20.00 Francisco Albo. Greek Seamen in the First Voyage Around the World | Φρανθίσκο Άλμπο: Έλληνες ναυτικοί στον Πρώτο Περίπλου του Κόσμου
(Spain, Greece | Ισπανία, Ελλάδα, 2021, 38’)

21.00 Music Event | Μουσική εκδήλωση

Thus speaks Tarām-Kūbi, Assyrian Correspondence Vanessa Tubiana Brun (Γαλλία)

16.30  The inner mountain | Το εσωτερικό βουνό
(Italy | Ιταλία, 2020, 40’)

17.10  Alone among the rocks | Μόνος ανάμεσα στους βράχους
(Iran | Ιράν, 2020, 21’)

17.30  Bloody skin | Ματωμένο δέρμα
(Iran | Ιράν, 2021, 18’)

18.00  Olkas II | Ολκάς 2
(Greece | Ελλάδα, 2015, 59’)

19.10  The plunder of our memory | Η λεηλασία της μνήμης μας
(Cyprus | Κύπρος, 2021, 10’)

19.20  Pentadaktylos… so close yet so far | Πενταδάκτυλος… Tόσο κοντά μα τόσο μακριά
(Cyprus | Κύπρος, 2017, 70’)

20.45  Theophilos Gallery: Conservation to the core | Αίθουσα Θεόφιλου: Ολική επαναφορά (Greece | Ελλάδα, 2021, 22’)

21.10  Homo Sapiens: New Origins | Ηοmo Sapiens: Νέοι Ορίζοντες
(France | Γαλλία, 2020, 90’)

The Lions of Lissa. Nicolò Bongiorno

16.30 Slate | Σχιστόλιθος
(Myanmar | Μιανμάρ, 2016, 17’)

16.50 Mother Rain | Μάνα-Βροχή
(Peru | Περού, 2020, 18’)

17.15 Narbo Martius, Rome’s daughter | Narbo Martius, η κόρη της Ρώμης
(France | Γαλλία, 2020, 52’)

18.15 Munich’s most beautiful museum- History and restoration of the Glyptothek |
Το ωραιότερο μουσείο του Μονάχου – Η ιστορία και η ανακαίνιση της Γλυπτοθήκης (Germany | Γερμανία, 2021, 77’)

19.40 The last of the nomads | Οι τελευταίοι των νομάδων
(Greece| Ελλάδα, 2020, 18’)

20.00 Fresh milk | Φρέσκο γάλα (Turkey | Τουρκία, 2020, 3’)

20.10 Ore Remembrance | Μετάλλου Μνήμη
(Greece | Ελλάδα, 2020, 54’)

21.15 KΕ•ΗΑ•’JAS  – Man of the Land | KΕ•ΗΑ•’JAS  – O άνθρωπος της γης
(Greece | Ελλάδα, 2021, 62’)

The 1001 faces of Palmyra

16.30 The Eternal Springtime | H Αιώνια Άνοιξη
(Spain | Ισπανία, 2021, 26’)

17.00 Tribe Mark | Το σημάδι της φυλής
(Senegal | Σενεγάλη, 2019, 8’)

17.10 Mixi  (India | Ινδία, 2020, 7’)

17.20 The dome of the sky | Ο θόλος του ουρανού
(Ιran | Ιράν, 2020, 8’)

17.30 The Radkan Tower | O Πύργος Ραντακάν
(Iran | Ιράν, 2019, 30’)

18.10 Return | Επιστροφή  (Turkey | Τουρκία, 2019, 18’)

18.30 Stateless | Χωρίς πατρίδα  (Turkey | Τουρκία, 2021, 14’)

18.45 Antintalo | Αντίνταλο   (Greece | Ελλάδα, 2021, 4’)

18.50 Hellenic Places: Hermoupolis | Τόποι του Ελληνισμού: Ερμούπολη
(Greece | Ελλάδα, 2021, 17’)

19.20 Thus speaks Tarām-Kūbi. Assyrian Correspondance | Έτσι μιλάει η Tarām-Kūbi.
H αλληλογραφία των Ασσυρίων (France | Γαλλία, 2020, 46’)

20.15 Marat, Robespierre, sick men of the revolution | Μαρά και Ροβεσπιέρος: οι ασθενείς της επανάστασης (France | Γαλλία, 2021, 53’)

21.15 1001 faces of Palmyra | Τα ξεχασμένα πρόσωπα της Παλμύρας
(France | Γαλλία, 2020, 90’)

Haymatlos Documentary Film (Τουρκία). Mustafa Aydin

Σάββατο 14/5 (πρωί)

10.00 Recognition | Παραδοχή
(United Arab Emirates | Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, 2020, 20’)

10.20 Water is life | Το νερό είναι ζωή (Turkey | Τουρκία, 2020, 5’)

11.25 Miss Ronaldo | Δεσποινίς Ρονάλντο (Iran | Ιράν, 2020, 4’)

10.40 Kythnos Ancestral Memories. Traditional practices throughout history | Κύθνος, Μνήμες Προγόνων. Παραδοσιακές πρακτικές στο διάβα του χρόνου (Greece | Ελλάδα, 2019, 56’)

11.40 Beloved | Πολυαγαπημένη (Iran | Iράν, 2019, 54’)

12.45 The moving statues of Alexandria | Τα αγάλματα της Αλεξάνδρειας συνεχώς ταξιδεύουν (France | Γαλλία, 2016, 35’)

13.30 Origins (Greece | Eλλάδα, 2018, 11’)

13.40 Abandoned Country: The case of Fikardou | Εγκαταλελειμμένη Ύπαιθρος: H περίπτωση του Φικάρδου (Cyprus | Κύπρος, 2021, 10’)

13.50 On the traces of weaving | Στα χνάρια της ύφανσης (Greece | Ελλάδα, 2020, 4’)

14.00 Roots | Ρίζες (Greece | Ελλάδα, 2018, 27’)

14.30 Tz’üntz’ü (Mexico | Μεξικό, 2020, 33’)

(απόγευμα)

17.00 Iphigenia: Book of Change | Ιφιγένεια: το βιβλίο της αλλαγής (USA | ΗΠΑ, 2017, 50’)

The Islamic Baydha Project. Archaeology, Training and Community Engagement in the Petra Region – Micaela Sinibaldi (Ιταλία)

18.00  NOUS: Peristera’s ancient shipwreck
Speaker: Vassilis Mentoyiannis |

«Έχοντας το NOUS μας στο κλασικό ναυάγιο της Περιστέρας»
Ομιλητής: Βασίλης Μεντόγιαννης

18.30 The Lions of Lissa | Τα λιοντάρια της Λίσσα (Italy | Ιταλία, 2019, 76’)

19.55 The mysteries of Cosquer cave | Σπήλαιο Κοσκέρ: ένα αριστούργημα με διορία χρόνου (France | Γαλλία, 2022, 55’)

21.00 PORTOLAGO – Ghosts in the Aegean | PORTOLAGO – Φαντάσματα στο Αιγαίο (Greece | Ελλάδα, 2017, 60’)

22.10 Lost in the woods | Μόνος στο δάσος
(Greece | Ελλάδα, 2020, 50’)

10.00 Ladies and Princes of Prehistory | Κυρίες και Πρίγκιπες της Προϊστορίας
(France | Γαλλία, 2021, 52’)

11.00 The retrieval of the lost | H ανάκτηση του χαμένου (Greece | Eλλάδα, 2021, 33’)

11.40 The Storyless Land | Τόπος χωρίς ιστορία (Iran | Ιράν, 2021, 35’)

12.20 The dream of eternal life | Το όνειρο της αιώνιας ζωής (Spain | Ισπανία, 2020, 53’)

13.30  The trace of time | Το ίχνος του χρόνου (Greece | Ελλάδα, 2020, 97’)

17.00 The dune people | Oι άνθρωποι των αμμόλοφων (France | Γαλλία, 2018, 57’)

18.10 The Islamic Baydha Project | To πρόγραμμα Ισλαμική Μπέιντα
(Italy | Ιταλία, 2021, 21’)

18.40 The Lord of Snow | Ο άρχοντας του χιονιού (Italy | Ιταλία, 2016, 52’)

19.45 Persepolis – Chicago | Περσέπολις – Σικάγο (Iran | Ιράν, 2020, 40’)

20.30 The impossible narration: Memory and photography of the Kalavryta Slaughter |
Η αδύνατη αφήγηση. Μνήμη και φωτογραφία της σφαγής των Καλαβρύτων  (Greece | Ελλάδα, 2021, 25’)

21.00 Songs to the dead children in Auschwitz | Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά του Άουσβιτς (Spain | Ισπανία, 2021, 13’)

Tribute to COSTA GAVRAS |Αφιέρωμα στον ΚΩΣΤΑ ΓΑΒΡΑ

21.30 ΑΜΕΝ. | ΑΜΗΝ.
(France – Germany – Romania | Γαλλία – Γερμανία – Ρουμανία, 2002, 132’)

Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας»

11^η Τελετή Απονομής Βραβείων Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής Φεστιβάλ ΑΓΩΝ

Μουσική εκδήλωση: Η Μαρία Φαραντούρη στον Αστερισμό της Ανδρομέδας ερμηνεύει Μίκη Θεοδωράκη

Διακεκριμένες προσωπικότητες από τον χώρο του κινηματογράφου, της αρχαιολογίας, της λαογραφίας και της δημοσιογραφίας, συμμετέχουν στις κριτικές επιτροπές του 11ου Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας ΑΓΩΝ.

Την Προκριματική Επιτροπή, που επιφορτίστηκε το τιτάνιο έργο της επιλογής 58 ταινιών από τις συνολικά 1,480 που υποβλήθηκαν προς αξιολόγηση και θα προβληθούν στο Φεστιβάλ, απαρτίζουν αλφαβητικά:

Ευάγγελος Καραμανές, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών

Πέγκυ Λάγιου, παραγωγός

Γιώργος Μουζακίτης, σκηνοθέτης-παραγωγός

Κυριακή Μπεϊόγλου, δημοσιογράφος

Ζέτα Ξεκαλάκη, αρχαιολόγος, μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού Αρχαιολογία και Τέχνες

Πέπη Ραγκούση, δημοσιογράφος

Γεωργία Σαλαμπάση, σκηνοθέτις

Γιάννης Σημηριώτης, ειδικός στις νέες τεχνολογίες

Τη Διεθνή Κριτική Επιτροπή που θα απονείμει τα θεσπισμένα βραβεία του ΑΓΩΝΑ, στις 16 Μαΐου 2022, στο Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο “Μαρία Κάλλας”, απαρτίζουν αλφαβητικά:

Δήμος Αβδελιώδης, σκηνοθέτης

Dario di Blasi, αρχαιολόγος, πρώην διευθυντής του διεθνούς φεστιβάλ αρχαιολογικής ταινίας της Φλωρεντίας, Ιταλία

Nazim Güveloğlu, παραγωγός-σκηνοθέτης, Τουρκία

Κώστας Γαβράς, σκηνοθέτης

Μάνος Ζαχαρίας, σκηνοθέτης

Νίκος Καλτσάς, αρχαιολόγος, διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης

Lada Laura, αρχαιολόγος, διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας του Split, Κροατία

Άννα Νταλάρα, εκδότης-παραγωγός συναυλιών

Μέμη Σπυράτου, σκηνοθέτις Πρόεδρος του Διεθνούς Φεστιβάλ ΑΓΩΝ

Νίκος Σταμπολίδης, αρχαιολόγος, διευθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης