Εθνική Πινακοθήκη: Ερωτήσεις ή τελετές;

Μετεξέλιξη της ιστορικής γκαλερί «Νέες Μορφές», το ΙΣΕΤ, που δημιούργησαν οι Τζούλια Δημακοπούλου, Ιωάννα Μεντζενιώτου, Μαρία Βασιλείου και Λεωνίδας Δημακόπουλος, στη δεκάχρονη (2010-2020) λειτουργία του αποσκοπούσε, μέσα από τις αρχειακές συλλογές του, στην όσο το δυνατόν πληρέστερη καταγραφή της πορείας των εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα από το 1945 έως σήμερα.

Αυτό το πολύτιμο υλικό, στο οποίο καταχωρούνται 5.090 καλλιτέχνες, με 33.645 εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, 325 εκδηλώσεις σε 384 μουσεία και αίθουσες τέχνης, 53.160 αποκόμματα εφημερίδων, 1.730 τεύχη περιοδικώνκαι 10.800 τίτλοι βιβλίων, παραδόθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη, προκειμένου να συμπληρώσει το δικό της πλούσιο αρχειακό υλικό και να επιτρέψει τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης τράπεζας δεδομένων, που σκιαγραφεί την καλλιτεχνική δημιουργία στην νεότερη Ελλάδα.

Σε μια χώρα όπου οι δημόσιοι αλλά και οι ιδιωτικοί φορείς χαρακτηρίζονται από μειωμένη αρχειακή συνείδηση (πόσα πολύτιμα ιστορικά τεκμήρια δεν έχουν βρεθεί στα σκουπίδια…), τόσο η δωρεά όσο και η αποδοχή της είναι αξιέπαινη. Πόσο μάλλον που στα δωριζόμενα περιλαμβάνονται οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός του ΙΣΕΤ, αλλά και η φροντίδα για τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας των πέντε υπαλλήλων του Ινστιτούτου, που ετέθη ως όρος για την πραγματοποίηση της δωρεάς.

Ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης, Υφυπουργός Πολιτισμού & Αθλητισμού, αρμόδιος για θέματα σύγχρονου πολιτισμού, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η Τζούλια Δημακοπούλου ιδρυτικό μέλος του ΙΣΕΤ και η Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα Διευθύντια της Εθνικής Πινακοθήκης.

Ορθά, λοιπόν, στην τελετή «παράδοσης – παραλαβής» δόθηκε πανηγυρικός χαρακτήρας, με την παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά και με τη διοργάνωση μιας αποχαιρετιστήριας έκθεσης για τη δεκάχρονη δραστηριότητα του ΙΣΕΤ και την έκδοση συνοδευτικού καταλόγου.

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου απηύθυνε χαιρετισμό στην εκδήλωση

Τα αναπάντητα ερωτήματα

Μια τελετή, όμως, δεν αποτελεί συνέντευξη τύπου. Και είναι ένδειξη υποτίμησης των δημοσιογράφων και της δουλειάς τους να τους προσκαλείς σε μια «συνέντευξη τύπου» στην οποία η μόνη τους πιθανότητα να θέσουν κάποια ερώτηση είναι σε κανένα πηγαδάκι, μεταξύ τυρού και αχλαδιού…

Δεν είναι λίγα, άλλωστε, τα ερωτήματα που θα μπορούσε να θέσει κανείς. Καταρχάς, για ποιο λόγο το αρχείο του ΙΣΕΤ δωρίζεται στην Εθνική Πινακοθήκη και όχι στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, όπως θα ήταν το πιο λογικό; Έγινε πρόταση και συνάντησε άρνηση, όπως, καθώς φημολογείται, συνέβη με τη συλλογή της γκαλερί Μέδουσα, η οποία επίσης κατέληξε στην Εθνική Πινακοθήκη;

Ακόμη, πότε, πώς και με ποιους υλικοτεχνικούς όρους θα δοθεί στους ερευνητές πρόσβαση στο αρχειακό υλικό; Η Βιβλιοθήκη της Εθνικής Πινακοθήκης συνεχίζει να βρίσκεται, «προσωρινά», όπως μας πληροφορούν οι αρμόδιοι, στη Γλυπτοθήκη, στο Γουδί, όπου οι συνθήκες κάθε άλλο παρά ιδανικές για μελέτη και έρευνα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν.

Αυτά και αρκετά άλλα ερωτήματα είχα κατά νου κατευθυνόμενος στη «συνέντευξη τύπου» της Εθνικής Πινακοθήκης. Φαίνεται, όμως, ότι η διεύθυνση του ιδρύματος (η θητεία της οποίας λήγει τον Ιούλιο του 2022) δεν έχει διάθεση να της θέτουν ερωτήματα. Προτιμά τις τελετές…