Νίκος Χατζηελευθερίου: Όταν γράφεις μουσική πάνω στον ποιητικό λόγο δεν ξέρεις που θα σε βγάλει

Ο Νίκος Χατζηελευθερίου είναι μουσικός, κιθαρίστας, συνθέτης και λάτρης της μουσικής δωματίου. Μετρά 35 χρόνια πορείας, κατά τη διάρκεια των οποίων έχει εμφανιστεί σε διεθνή φεστιβάλ και διοργανώσεις, ενώ έχει συνθέσει αξιοσημείωτο αριθμό έργων, άλλοτε εμπνευσμένος από την ποίηση (Καβάφη, Πεσσόα, Λόρκα, Μπέκερ και όχι μόνο) και άλλοτε από τον θεατρικό λόγο, έχοντας γράψει μουσική για θεατρικές παραστάσεις.

Από το 2005 διευθύνει το μουσικό σύνολο, Guitarte Ensemble, που έχει ιδρύσει και με το οποίο έχει παρουσιάσει σειρά πρωτότυπων σύγχρονων έργων και μεταγραφών από διάφορα στυλ και εποχές της μουσικής.

Τη Δευτέρα 23 Μαΐου, ο Νίκος Χατζηελευθερίου ετοιμάζεται να μας υποδεχτεί στο Jazzet Music Hall, σε μία συναυλία όπου ο ποιητικός λόγος συναντά το τραγούδι, σε ένα μουσικό ταξίδι με την αύρα της Μεσογείου. Με τη σύμπραξη των Χριστίνα Πουπάλου και Δημήτρη Βουτσά (φωνή), Σωκράτη Σταθουλόπουλου (βιολί), Όσβαλντ Αμιράλη (κοντραμπάσο) και Χριστίνας Πολυκρέτη (κιθάρα), ο Νίκος Χατζηελευθερίου παρουσιάζει έργα του για 2 φωνές και μικρό ορχηστρικό σύνολο, τους 4 κύκλους τραγουδιών σε ποίηση Gustavo Adolfo Bécquer, Federico García Lorca, Fernando Pessoa, Περουλή Σακελλαρίδη.

Με αφορμή την πολύ ενδιαφέρουσα συναυλία που ετοιμάζει, εμείς μιλήσαμε με τον Νίκο Χατζηελευθερίου για τη σχέση του με την ποίηση και την κιθάρα, αλλά και για τον τρόπο που τα συνδυάζει στο έργο του.

Τώρα πια, μπορώ να πω οτι δε θυμάμαι σχεδόν τίποτα χωρίς κιθάρα. Άρα δε θα έβαζα χρονικό σημείο αφετηρίας. Θα πω πάντως ότι την κιθάρα πραγματικά την ανακάλυψα, μιας και ξεκίνησα ως αυτοδίδακτος και θεωρώ τυχερό τον εαυτό μου για το γεγονός αυτό.

Έχω μια σειρά από επιφανειακές-επιδερμικές ανάγκες που όλες μαζί μου συνιστούν κάτι βαθύτερο. Όπως η διαχείριση του χρόνου, της φθοράς, της μοναχικότητας, της συνύπαρξης, της άσκησης της προσωπικής αισθητικής αλλά… και της φιλοδοξίας, της ματαιοδοξίας, της συναισθηματικής ωρίμανσης… Χμ.. Το τελευταίο το βρίσκω πολύ σημαντικό τον τελευταίο καιρό..

Τρεις είναι οι λόγοι. Η κλασσική παιδεία που έχω στη μουσική και δεν μου επιτρέπει πολύ (δυστυχώς η ευτυχώς πραγματικά δεν ξέρω…) να ασχολούμαι με την τραγουδοποιοία (μιας και μιλάμε για συνθέσεις για φωνή και όργανα εν όψει της συγκεκριμένης συναυλίας). Ο Περουλής Σακελλαρίδης μ’ έχει παρασύρει – λόγω της πολύχρονης φιλίας μας – με τις μεταφράσεις του (Lorca-Becquer-Cortasar) και τη γραφή του. Και συγκυρίες όπως συμβαίνει πάντα.

Το απρόβλεπτο! Όταν συνθέτεις οργανική μουσική, έχεις σχέδιο που σχεδόν πάντα βγαίνει. Όταν γράφεις μουσική πάνω στον ποιητικό λόγο δεν ξέρεις που θα σε βγάλει…

Τα περισσότερα (υπάρχουν και πρώτες εκτελέσεις για τις 23 Μαΐου) έχουν παρουσιαστεί αποσπασματικά στο παρελθόν. Η ιδέα ήταν να τα παρουσιάσουμε σε μια συναυλία με αισθητική και υφολογική ενότητα.

Ο Becquer θωπεύει σπαρακτικά, ο Pessoa αινιγματικά, ο Lorca δαιμονικά

Σπουδαίοι ποιητές, σφριγηλή ποίηση. Πηγαία έμπνευση, απλόχερη γενναιόδωρη σοδειά τόσο του Απολλώνιου όσο και του Διονυσιακού στοιχείου. Ο Becquer θωπεύει σπαρακτικά, ο Pessoa αινιγματικά, ο Lorca δαιμονικά… Ο Περουλής Σακελλαρίδης περιγράφει την ποίηση που γνωρίζει σε βάθος.

Θα ακούσουμε λοιπόν συνθέσεις στη μορφή του “κύκλου τραγουδιών” και με την αίσθηση του συνόλου “Μουσικής δωματίου”. Τραγουδούν, η Χριστίνα Πουπάλου και ο Δημήτρης Βουτσάς. Παίζουν, ο Σωκράτης Σταθουλόπουλος βιολί, ο Όσβαλντ Αμιράλης κοντραμπάσο, η Χριστίνα Πολυκρέτη κι εγώ κιθάρα.

Συναυλίες με δικά μου έργα θα είναι “στο πρόγραμμα” πλέον. Με αυτούς τους συνεργάτες αναζητούμε τρόπους να επαναφέρουμε στη σκηνή τη μουσική μας πράξη πάνω στη “Γέρμα” του Lorca. Παράλληλα με το Μουσικό μου σύνολο Guitarte ensemble, ετοιμάζουμε ένα πρόγραμμα με μουσικές από τη Μικρασιατική παράδοση επεξεργασμένες για κιθαριστικό σύνολο.