«Ερωτευμένα άλογα» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά: Ένα κοινωνικό γεγονός

Έχεις δει γυμνά κορμιά παιδιών με σύνδρομο Down να τυλίγονται τρυφερά το ένα γύρω από το άλλο, τρέμοντας από πόθο; Έχεις γνωρίσει γονείς παιδιού με αναπηρία να φοβούνται να πάνε τον γιο τους σε πορνείο «μην τυχόν και του αρέσει το σεξ;». Έχεις φανταστεί πως μια νεαρή γυναίκα σε αμαξίδιο δεν έχει χαρεί, όσο ζει, την επαφή με ένα ανδρικό σώμα; Ίσως, δεν έχει αγγίξει την υφή του δέρματος της, δεν έχει καν αυνανιστεί; Έχεις ακούσει αγόρια και κορίτσια με κινητική (ή άλλη) αναπηρία να μοιράζονται μαζί σου τις κρυφές ερωτικές τους επιθυμίες; Να μοιράζονται τις σκέψεις για το πόσο παράξενο πράγμα είναι το φιλί; Να διεκδικούν το δικαίωμα να αγαπήσουν κάποιον ή κάποια, αρτιμελή; Ξέρεις τι σημαίνει η μοναξιά ως αναπηρία;

Μέτρησε πόσα απωθημένα ερωτήματα ή σκέψεις-ταμπού χωρούν στην παραπάνω παράγραφο. Όλα «σπάνε» μέσα σε δυο ώρες. Πρωταγωνιστούν σε μια παράσταση. Σε κοιτάζουν κατάματα, παλλόμενα.

Από τις εντυπωσιακές σκηνές συνόλου της παράστασης.

Τα «Ερωτευμένα άλογα» από την ομάδα «Εν δυνάμει» σε σκηνοθεσία της Ελένης Ευθυμίου ξεκίνησαν εδώ και καιρό την επανάσταση τους. Οι «Εν δυνάμει» σε καλλιτεχνική διεύθυνση της Ελένης Δημοπούλου είναι μια κολεκτίβα ηθοποιών και ατόμων με αναπηρία, που τολμούν να μιλούν για το ανοίκειο μέσα από τη θεατρική επικοινωνία. Εκείνοι που κατάφεραν να δουν την παράσταση τρία χρόνια πριν, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, μπόρεσαν να διαδώσουν τη λυτρωτική της αλήθεια και να ενισχύσουν το δρόμο της για άλλα θέατρα, άλλες πόλεις και άλλες χώρες.

Η πανδημία, φυσικά, δεν βοήθησε. Μα τώρα που η διαδρομή των «Αλόγων» συνεχίζεται, ξαποσταίνουν για λίγες μέρες στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά με ένα νέο κύκλο παραστάσεων.

Τα «Ερωτευμένα άλογα» παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά πριν από τρία χρόνια στο Φεστιβάλ Αθηνών.

Βέβαια, τα «Ερωτευμένα άλογα» δεν είναι μια τυπική θεατρική παράσταση. Είναι ένα κοινωνικό γεγονός. Η θεατρική σύμβαση είναι απλώς το άλλοθι για να ειπωθεί μιαν αλήθεια ασυγκράτητη, που κλωτσάει μέσα σε τοίχους δωματίων, σε στήθη παιδιών, σε λέξεις που δεν ακούγονται, ούτε διατυπώνονται με την ίδια ελευθερία που οι αρτιμελείς αρθρώνουν.

Φαντάσου, ας πούμε, να μην είχες δώσει ποτέ το πρώτο σου φιλί. Να μην είχες κάνει ποτέ σεξ. Να μην είχες κοιμηθεί στο πλευρό κάποιου άλλου σώματος – εννοείται όχι της μάνας σου. Φαντάσου να ερωτευόσουν πάντα χωρίς ανταπόκριση.  Ή να μην ερωτευόσουν ποτέ.

Το υλικό αυτών των «ποτέ» και των «όχι» συγκεντρώθηκε μέσα από πρωτότυπες συνεντεύξεις, συζητήσεις και πρωτότυπα κείμενα της ομάδας «Εν δυνάμει». Είναι, δηλαδή, «ποτέ» και «όχι» βιωμένα, αποσιωπημένα.

Η συμπερίληψη και η ισοτιμία είναι βασικές αρχές της ομάδας «Εν δυνάμει».

Τα «Ερωτευμένα άλογα» καλπάζουν με την ενέργεια του ανείπωτου· όχι του ανήμπορου. Καλπάζουν με την ορμή ενός συναισθήματος εγγενώς ατίθασου. Ο έρωτας, μας αφηγούνται με απίστευτη γνησιότητα, είναι για όλους: Ορατούς κι αόρατους, διαφορετικούς και (πολλά εισαγωγικά) κανονικούς.

Ο έρωτας είναι μια στέρνα με τρεχούμενο νερό, είναι μια πηγή ισοτιμίας, φωλιάζει στις απανταχού καρδιές: Κι εκείνων που γεννήθηκαν με χρωμοσωματικές διαταραχές, που δεν θα ψηλώσουν αρκετά, που δεν θα μιλήσουν καθαρά, που έχουν χέρια ή πόδια ατροφικά, που δεν θα περπατήσουν. Αλλά που έχουν ολόκληρες επιθυμίες, τις ίδιες ενστικτώδεις ορμές, τα ίδια φλεγόμενα θέλω. «Είμαστε ένα λιβάδι από απότιστα λουλούδια» λένε, εν χορώ, οι «Εν δυνάμει» και – τι ειρωνεία – τα μάτια πλημμυρίζουν από υγρασία που, θαρρείς πως, φτάνει να τα δροσίσει.

Ας το ξαναπώ: Τα «Ερωτευμένα άλογα» δεν είναι μια παράσταση που θα θυμάσαι επειδή σου άρεσε ή όχι. Είναι μια παράσταση που θα θυμάσαι με ταραχή. Για την ελευθερία. Για την αφύπνιση. Για την απροσποίητη συγκίνηση. Για το θάρρος. Για το θάρρος να τρέξεις σ’ ένα λιβάδι, γεμάτο εμπόδια.