Για τον χώρο του πολιτισμού το φετινό καλοκαίρι ξεκίνησε πολύ δυναμικά. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στα μεγάλα αθηναϊκά φεστιβάλ που, σχεδόν στο σύνολό τους, βλέπουν τις αρένες και τις κερκίδες τους να γεμίζουν με κόσμο που διψά για ζωντανά θεάματα. Και όσο προχωράμε στην καρδιά της καλοκαιρινής σεζόν, όταν πλέον παραδοσιακά η πολιτιστική δραστηριότητα «αποκεντρώνεται», όλα δείχνουν ότι και η επαρχία θα κινηθεί στους ίδιους ρυθμούς.
Ανοίγει η συζήτηση για το μέλλον των ΦεστιβάλΤα δύο χρόνια της πανδημίας, τα περιφερειακά φεστιβάλ που έγιναν κανονικά – ή έστω σε υβριδική μορφή και αυστηρούς περιορισμούς – ήταν ελάχιστα. Τα περισσότερα «κατέβασαν ρολά» καθώς τα αυστηρά υγειονομικά πρωτόκολλα καθιστούσαν τη διεξαγωγή τους ανέφικτη. Το πόσο μεγάλο ήταν το “κόστος” αυτής της παύσης για τις τοπικές κοινωνίες δεν έχει αποτιμηθεί ακόμα. Το σίγουρο είναι ότι αυτή η περίοδος, που έφερε στην επιφάνεια πολλές παθογένειες στον χώρο του πολιτισμού γενικότερα, ανέδειξε πολλά θέματα προς συζήτηση για το μέλλον των περιφερειακών διοργανώσεων: Πώς μετασχηματίστηκε το τοπίο για τα φεστιβάλ της περιφέρειας; Είναι οι συνέργειες και η διασύνδεση ζητούμενο ή και η λύση για τα τοπικά φεστιβάλ; Ποιος οφείλει να είναι ο ρόλος της Πολιτείας και τι ρόλο μπορεί να παίξει η ιδιωτική χορηγία για τη βιωσιμότητα των τοπικών διοργανώσεων;
Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα θα συζητηθούν σ’ ένα εργαστήριο στο πλαίσιο του πολυθεματικού φεστιβάλ «Αριστοναύτες» που διοργανώνει για πρώτη φορά φέτος ο Δήμος Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης σε συνεργασία με το ΝΠΔΔ Ηλίας Κατσούλης και το Animasyros Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων.
Το Festivals Lab θα γίνει στο Ξυλόκαστρο 9 και 10 Ιουλίου (11:00-14:00) – θα μεταδοθεί με live streaming από τη σελίδα του Φεστιβάλ στο Facebook: aristonautesfestival – εντάσσεται στον γενικότερο άξονα του φεστιβάλ που είναι η αειφορία, η τέχνη και η συνύπαρξη.
Στο συγκεκριμένο forum συμμετέχουν εκπρόσωποι σημαντικών φορέων από όλη την Ελλάδα: Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2023, Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Ziria Festival, Loutraki Festival, Animasyros Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων, Electric Nights Festival, Samos Young Artists Festival, Primarolia Festival.
Λίγες μέρες πριν την έναρξη του 1ου Φεστιβάλ Αριστοναύτες, ανοίγουμε τη συζήτηση με τρεις από τους συμμετέχοντες φορείς και τους ζητάμε να μοιραστούν την εμπειρία και τις απόψεις τους για το παρόν και το μέλλον των περιφερειακών φεστιβάλ και τη σημασία τους για τις τοπικές κοινωνίες.
Μαρία Ανεστοπούλου – Διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων Animasyros Σχετικά με το Animasyros:To Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων Animasyros πραγματοποιείται από το 2008 στην Ερμούπολη της Σύρου και έχει αναδειχθεί ανάμεσα στα 20 σημαντικότερα του είδους παγκοσμίως. Η 15η διοργάνωση του φεστιβάλ πραγματοποιείται φέτος στις 20 – 25 Σεπτεμβρίου 2022. Το Animasyros, περιλαμβάνει προβολές ταινιών ανιμέισον, μεταξύ των οποίων και ειδικά αφιερώματα σε θεματικές προτεραιότητες, διεθνή φεστιβάλ, καταξιωμένους δημιουργούς και σχολές στο χώρο της τέχνης της εμψύχωσης, το τμήμα της Αγοράς, που αποτελεί πυρήνα επαγγελματικής δικτύωσης και δημιουργίας συνεργασιών και συνεργιών μεταξύ επαγγελματιών των κινουμένων σχεδίων από όλο τον κόσμο, και εκπαιδευτικά εργαστήρια κινουμένων σχεδίων με τη συμμετοχή παιδιών & εφήβων, φοιτητών, σπουδαστών και νέων επαγγελματιών, Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ), ατόμων τρίτης ηλικίας, πρώην εξαρτημένων ατόμων κ.ά. καθώς και άλλες παράλληλες ψυχαγωγικές και λοιπές δράσεις. Όλες οι εκδηλώσεις (προβολές, εκπαιδευτικά εργαστήρια και δράσεις της επαγγελματικής αγοράς) είναι δωρεάν για το κοινό και τους επαγγελματίες και λαμβάνουν χώρα στο ιστορικό θέατρο Απόλλων, στο Πνευματικό Κέντρο Ερμούπολης, στο δημοτικό κινηματογράφο Παλλάς και στην Πλατεία Μιαούλη (ανοικτές προβολές), καθώς και σε άλλα μέρη της Σύρου, όπως ο Φοίνικας, η Ποσειδωνία και η Άνω Σύρος.
Πώς μπορούν να γίνουν βιώσιμα τα τοπικά φεστιβάλ σε μία μετα-covid εποχή και εν μέσω οικονομικής κρίσης;Στην κρίση έγινε μια συσπείρωση των Ευρωπαϊκών Φεστιβάλ Αnimation με ανταλλαγές τεχνογνωσίας και απόψεων και έτσι γεννήθηκε η ιδέα των υβριδικών φεστιβάλ κάτι που εξυπηρετεί φυσικά και ταιριάζει στα οπτικοακουστικά φεστιβάλ.
Ο ρόλος των περιφερειακών φεστιβάλ είναι καθοριστικός για την ανάπτυξη του εθνικού πολιτιστικού προϊόντος, ενώ συνδράμει αποφασιστικά στην ανάταση της τοπικής κοινωνίας σε επίπεδο οικονομικό και κοινωνικό. Τα τελευταία δεκαπέντε και πλέον χρόνια έχουν αναδειχθεί σημαντικά διεθνή φεστιβάλ σε πολλούς τομείς του πολιτισμού που διεξάγονται και έχουν ως σημείο αναφοράς την ελληνική περιφέρεια. Όταν ξεκινήσαμε το Animasyros το 2008 στη Σύρο, ήδη πραγματοποιούνται αρκετά πολιτιστικά φεστιβάλ στο νησί και ο τοπικός πληθυσμός ήταν εξοικειωμένος. Αυτό το στοιχείο μας έδωσε την αναγκαία ώθηση να αναπτυχθούμε σταθερά σε ένα διεθνές σημείο αναφορά για το Animation. Η βιωσιμότητα στην μετα-covid εποχή μεσούσης μιας αναπάντεχης οικονομικής κρίσης είναι σίγουρα μια πρόκληση, αλλά θεωρώ ότι τα περιφερειακά φεστιβάλ έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες ευδοκίμησης και επιβίωσης. Ειδικά στον τομέα των Φεστιβάλ Animation παρατηρήθηκε ήδη από τους πρώτους μήνες της κρίσης μια συσπείρωση όλων των Ευρωπαϊκών Φεστιβάλ με ανταλλαγές τεχνογνωσίας και απόψεων και έτσι γεννήθηκε η ιδέα των υβριδικών φεστιβάλ κάτι που εξυπηρετεί φυσικά και ταιριάζει στα οπτικοακουστικά φεστιβάλ. Η περιφέρεια εκτιμώ ότι στηρίζει τα πολιτιστικά φεστιβάλ περισσότερο γιατί τα θεωρεί αναπόσπαστο τμήμα του τόπου και ως εκ τούτων όχι εύκολα αναλώσιμα. Βεβαίως, η χάραξη μιας καλής στρατηγικής ανάπτυξης και βιωσιμότητας που θα περιλαμβάνει εναλλακτικές μεθόδους υλοποίησης και προσαρμογή στα διεθνή δρώμενα αποτελεί και το αναγκαίο συστατικό στην εποχή μας.
Πώς μπορεί να επιτευχθεί σύνδεση και συνέργεια;Η δημιουργική συνεργασία με άλλους πολιτιστικούς φορείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό είναι αναπόσπαστο στοιχείο της στρατηγικής ανάπτυξης του Animasyros. Από το ξεκίνημά μας δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη συνεργειών αρχικά με συναφείς φορείς του οπτικοακουστικού πολιτισμού από την Ευρώπη και την Ελλάδα. Οι συνεργασίες μας επεκτάθηκαν και σε άλλους τομείς κυρίως μέσω του τομέα της άτυπης εκπαίδευσης, καθώς το Animasyros σχεδιάζει και υλοποιεί ετησίως σε όλη την Ελλάδα σε συνεργασία με μη κερδοσκοπικούς φορείς και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης εκπαιδευτικά εργαστήρια animation που απευθύνονται σε ποικίλες ομάδες-στόχους όπως παιδιά, ΑμεΑ, ηλικιωμένους, πρώην εξαρτημένα άτομα και άλλες ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Η σύνδεση και η συνέργεια λοιπόν μπορεί να επιτευχθεί με συστηματική προσπάθεια και στο πλαίσιο μιας στρατηγικής ανάπτυξης και φυσικά οι πολιτιστικοί φορείς πρέπει να είναι ανοικτοί και να συνομιλούν μεταξύ τους και με άλλους φορείς που ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό.
Ο ρόλος της πολιτείας είναι και πρέπει να είναι πολύ σημαντικός στον τομέα της στήριξης του πολιτιστικού προϊόντος στην Ελλάδα, μέσω των επιχορηγήσεων που λαμβάνουν οι φορείς κατόπιν προσκλήσεων. Όμως η πολιτεία επίσης πρέπει να είναι συνομιλητής των Φεστιβάλ και να αφουγκράζεται τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, ώστε, όπου πρέπει, να ρυθμίζει και να χαράσσει πολιτικές που βοηθούν στην ανάπτυξη και την εξωστρέφεια των Φεστιβάλ. Σε ό,τι αφορά στους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, η δική μας εμπειρία τόσο στη Σύρο όσο και σε άλλα μέρη της Ελλάδας δείχνει ότι οι τοπικοί φορείς δείχνουν όλο και περισσότερο ενδιαφέρον να στηρίξουν ή/και να συνδιοργανώσουν Φεστιβάλ καθώς έχει γίνει πλέον αντιληπτό ότι οι πολιτιστικές εκδηλώσεις συνδράμουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη της περιφέρειας.
Ποιες άλλες πηγές χρηματοδότησης θα ήταν μια λύση;Η πρόσβαση στην ιδιωτική χρηματοδότηση για τα πολιτιστικά Φεστιβάλ δεν είναι πολύ εύκολη αλλά οι παροχές σε είδος είναι κάτι που εμάς μας έχει βοηθήσει διαχρονικά στην κάλυψη βασικών αναγκών παραγωγής και φιλοξενίας. Ο οργανισμός μας στο πλαίσιο της δραστηριοποίησής του έχει επιτυχώς ολοκληρώσει συγχρηματοδοτούμενες από Ευρωπαϊκά Προγράμματα (Youth in Action, Media Programme of the European Union, Creative Europe – MEDIA) δράσεις. Συμμετέχει δε από το Δεκέμβριο του 2020 ως εταίρος φορέας σε συγχρηματοδοτούμενο από το ERASMUS+ έργο που στοχεύει στην ενίσχυση της άτυπης εκπαίδευσης ανιμέισον στο πλαίσιο της ειδικής αγωγής για ΑμεΑ. Η ένταξη σε προγράμματα της ΕΕ παρέχει εκτός από πρόσβαση σε χρηματοδότηση την ευκαιρία ανάπτυξης συνεργασιών με άλλους φορείς από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη δυνατότητα δημιουργίας και υλοποίησης πρωτότυπων δράσεων που προάγουν τελικά το έργο και το πολιτιστικό αποτύπωμα κάθε φορέα.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, που φέτος κλείνει 25 χρόνια ζωής, είναι ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός σε μικρές πόλεις και χωριά της Δυτικής Ελλάδας (Πύργος, Αμαλιάδα και άλλα μικρότερα). Προσελκύει χιλιάδες θεατές, μάλιστα χιλιάδες ανήλικους θεατές, για να παρακολουθήσουν σινεφίλ κινηματογράφο με την κάμερα κατεβασμένη στο ύψος των ματιών των παιδιών. Και όχι μόνο: τα ίδια παιδιά συμμετέχουν σε δράσεις κινηματογραφικής εκπαίδευσης, σε πρωτογενή δημιουργικά εργαστήρια κινηματογράφου και άλλων τεχνών, τα οποία συμπληρώνουν αλλά και υπερβαίνουν τη συνήθη εμπειρία τους στην επίσημη εκπαίδευση (κι αυτή σχεδιαζόμενη διαχρονικά στην αθηναϊκή έρημο…). Κάθε χρόνο φιλοξενεί γύρω στα εκατό παιδιά από το εξωτερικό, που συνεργάζονται με τα παιδιά της Ηλείας, σχηματίζοντας φιλίες και ανοίγοντας δρόμους στη σκέψη τους εκατέρωθεν. Οι εξειδικευμένες δράσεις του Φεστιβάλ εκτείνονται σε όλο το έτος και, ανάλογα με τις εκάστοτε οικονομικές δυνατότητες και πρακτικές ευκαιρίες, σε όλη τη χώρα. Επομένως το Φεστιβάλ είναι πρωτότυπο, καινοτόμο, διαρκές και τοποθετείται στην αιχμή του σύγχρονου προβληματισμού περί του ρόλου της οπτικοακουστικής επικοινωνίας στα παιδιά και τους νέους της χώρας – και αυτό ήδη από το 1997, στον Πύργο Ηλείας…
Τι σημαίνει να κάνεις ένα περιφερειακό φεστιβάλ στην Ελλάδα;Τα περιφεριακά φεστιβάλ είναι πάθος και αισιοδοξία, διάθεση συμμετοχής και ανατροπής των δεσμευτικών βεβαιοτήτων της καθημερινότητας, ενέργεια της κοινωνίας των πολιτών
Η διατύπωση “επαρχιακό” ή -λίγο πιο ωραιοποιημένα- “περιφερειακό”, προερχόμενη κατά κανόνα από την υδροκέφαλη Αθήνα αποτυπώνει κυρίως τις δεσμεύσεις και τα όρια του “πρωτευουσιάνου” και όχι των δρώντων υποκειμένων που πράγματι οργανώνουν φεστιβάλ διαφόρων ειδών σε όλη τη χώρα – όπως εξάλλου κάνουν και χιλιάδες άλλοι διοργανωτές σε μη πρωτεύουσες της Ευρώπης και άλλων ηπείρων.
Ξεπερνώντας τον σκόπελο της αθηνοκεντρικής αντίληψης για τα πράγματα, μιας αντίληψης εγκλωβισμένης μέχρι θανάτου στον εαυτό της, περνάμε στη σφαίρα του πραγματικού: Τα φεστιβάλ της υπόλοιπης Ελλάδας δεν είναι μονάχα διασκέδαση των Αθηναίων όταν κάνουν διακοπές στην επαρχία ή καχεκτικές θερινές πολιτιστικές εκδηλώσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης με μίνιμαλ προϋπολογισμούς. Είναι επίσης πάθος και αισιοδοξία, διάθεση συμμετοχής και ανατροπής των δεσμευτικών βεβαιοτήτων της καθημερινότητας, ενέργεια της κοινωνίας των πολιτών και, υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις, επαγγελματισμός και όργανα υποβοήθησης της καλώς εννοούμενης ανάπτυξης της χώρας.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που πρέπει ν’ αντιμετωπίσετε;Προφανώς δεν είναι εύκολο να κάνει κανείς ένα περιφερειακό φεστιβάλ. Υπάρχουν προκλήσεις περιεχομένου, αλλά κυρίως χρηματοδοτικές και ανθρώπινων πόρων. Επίσης, δεν έχουν πάντοτε όλοι οι συνομιλητές μας την ίδια διάθεση κατανόησης του προβλήματος ή την ίδια οπτική γωνία για τα πράγματα. Σηκώνουμε κι εμείς τα βάρη της άνισης ανάπτυξης του ελλαδικού χώρου, την κυριαρχία της αντίληψης “Ελλάδα είναι μόνο η Αθήνα”. Παρ’ όλ’ αυτά, είναι πολλοί αυτοί, στο κέντρο και την περιφέρεια, που κατανοούν πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος απ’ την άρση της κυριαρχίας του κέντρου για να ορθοποδήσουμε όλοι, στην περιφέρεια, αλλά και στο κέντρο. Έτσι εμείς, όπως και άλλα φεστιβάλ που ενεργούν και παρεμβαίνουν πολιτιστικά στην άλλη μισή Ελλάδα, παραμένουμε δραστήριοι, σχεδιάζουμε το μέλλον μας και θεωρούμε πως το ρίζωμά μας στην Ηλεία και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι αυτό που μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον.
Βασίλης Ψαρράς – Καλλιτεχνικός Διευθυντης Οργανισμού Πριμαρόλια Σχετικά με το φεστιβάλ ΠριμαρόλιαΟ οργανισμός Πριμαρόλια ιδρύθηκε το 2019 με έδρα το Αίγιο. Αναπτύσσεται στις συνδέσεις σύγχρονης τέχνης, επιμέλειας εκθέσεων, ιστορικής έρευνας και αναπτυξιακού πολιτισμού, με βασική αφετηρία την πολιτιστική και ιστορική προσέγγιση των ταξιδιών της Κορινθιακής μαύρης σταφίδας από την ΒΔ Πελοπόννησο και τα Ιόνια νησιά στα λιμάνια της Ευρώπης (19ος αιώνας). Ως σήμερα η βασική πρακτική του οργανισμού Πριμαρόλια είναι το ομώνυμο ετήσιο Φεστιβάλ Πριμαρόλια, το οποίο αναδεικνύει την δυναμική σχέση σύγχρονης τέχνης-προφορικής ιστορίας-ταυτότητας τόπου. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η «νομαδικότητα» του φεστιβάλ. Η υλοποίησή του σε διαφορετικά σημεία του παραλιακού μετώπου του Αιγίου κάθε χρόνο (Σεπτέμβριος) αναδεικνύει διαφορετικές πτυχές της ιστορίας, προσφέρει εναλλακτικές θεματικές προσεγγίσεις, αγγίζει και εξερευνά διαφορετικές πτυχές της τοπικής ιστορίας, παράδοσης και πολιτισμού, ενώ παράλληλα παρουσιάζει αφορμές και τρόπους επανάχρησης και διάσωσης παλαιών και ιστορικών κτηρίων.
Η θετική εξέλιξη του φεστιβάλ Πριμαρόλια οφείλεται στην εξασφάλιση συμμετοχών διεθνών καλλιτεχνών και τη δημιουργία συνεργασιών με διεθνείς και εγχώριους πολιτιστικούς οργανισμούς , φορείς και ακαδημαϊκά ιδρύματα
Βασική πτυχή του Φεστιβάλ συνιστά η έκθεση σύγχρονης τέχνης, η οποία, με αφετηρία διαφορετικές επιμελητικές θεματικές, προσκαλεί καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό να αναπτύξουν διάλογο με τόπους, χώρους, αρχεία και μνήμες της μαύρης σταφίδας, δημιουργώντας νέα πρωτότυπα έργα στις συγκλίσεις της performance art, της ψηφιακής τέχνης, των in situ εγκαταστάσεων, του art and science ανάμεσα σε άλλα. Το 2022 η έκθεση σύγχρονης τέχνης έχει την υποστήριξη/αιγίδα του οργανισμού ΝΕΟΝ, ενώ βασικό εργαλείο κατά την εποχή της πανδημίας υπήρξαν τα 2 projects των εικονικών καταγραφών των εκθέσεων – virtual exhibition, virtual tour – με την στήριξη του ΥΠ.ΠΟ. Α., (2020, 2021) λειτουργώντας προωθητικά σε μεγαλύτερα κοινά στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο οργανισμός Πριμαρόλια αναπτύσσει μια σειρά παράλληλων έργων σε συνεργασία με σημαντικούς φορείς, ιστορικούς και ερευνητές, όπως το project ψηφιοποίησης τεκμηρίων για την μαύρη σταφίδα (Βιβλιοθήκη της Βουλής, ΓΑΚ), καταγραφή της προφορικής ιστορίας για την μαύρη σταφίδα (ΕΑΠ-ΠΜΣ Δημόσια ιστορία, Ένωση Προφορικής Ιστορίας) κ.ά. Μέσα από τα έργα αυτά καταγράφονται, αναδεικνύονται και ψηφιοποιούνται έγγραφα και προφορικές ιστορίες και ξεχασμένες μνήμες, δημιουργώντας την βάση για διαμεσικές και δημιουργικές παρουσιάσεις του υλικού αυτού εκ των υστέρων στο πλαίσιο του Φεστιβάλ (in situ ηχητικές εγκαταστάσεις κ.α.). Μέσα στα χρόνια το Φεστιβάλ και η έκθεση έχουν την αιγίδα-υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, του Δήμου Αιγιαλείας-ΔΗ.Κ.ΕΠ.Α, Ολυμπίας Οδού κ.ά.
Πώς επιτυγχάνεται η συνεργασία με άλλους φορείς;Βασικό γνώρισμα του οργανισμού Πριμαρόλια είναι η εξωστρέφεια και συνέργεια με βασικό γνώμονα την συνέπεια, συνδυάζοντας το τοπικό και το διεθνές μέσα από δυναμικούς αστερισμούς σύγχρονου πολιτισμού. Αντί της περιφέρειας, κινείται με την οπτική του αστερισμού, ενεργοποιώντας συνεργασίες με άλλους φορείς. Η θετική εξέλιξη του φεστιβάλ και του οργανισμού Πριμαρόλια οφείλεται στην εξασφάλιση συμμετοχών διεθνών καλλιτεχνών, την δημιουργία συνεργασιών με διεθνείς και εγχώριους πολιτιστικούς οργανισμούς (ADAF, Animasyros, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση), φορείς (Βιβλιοθήκη της Βουλής, ΓΑΚ) και ακαδημαϊκά ιδρύματα (ΤΠΨΤ Παν/μιο Πελοποννήσου, ΕΑΠ-ΠΜΣ Δημόσια Ιστορία, UCL Slade, Kingston University, InArts Lab). Ως συνέχεια του Φεστιβάλ αλλά και του ενδιαφέροντος του στην ανάπτυξη πολιτιστικών στρατηγικών, ο οργανισμός Πριμαρόλια παράλληλα διευρύνει τα ενδιαφέροντά του συμπεριλαμβάνοντας στην θεματολογία του περιοχές και αντικείμενα ισχυρού ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος.