Το νέο ερευνητικό ντοκιμαντέρ του Netflix, «Keep Sweet: Pray and Obey», αφηγείται μία αληθινή ιστορία της οποίας οι ανατριχιαστικές αποκαλύψεις και οι λεπτομερείς μαρτυρίες των θυμάτων προκαλούν φρίκη ακόμα και στους λάτρεις των true crime σειρών, που έχουν παρακολουθήσει αρκετές παρόμοιες υποθέσεις.
Πρόκειται για μια αμερικάνικη μίνι σειρά ντοκιμαντέρ αληθινού εγκλήματος, τεσσάρων επεισοδίων, που εξερευνά την πολυγαμική κοινότητα με τίτλο Φονταμενταλιστική Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών, ή αλλιώς FLDS, και την επιρροή του αρχηγού της, Γουόρεν Τζεφς, στα μέλη της. Εστιάζει στην καταγραφή των εγκλημάτων και στη σύλληψη του ηγέτη της αίρεσης για παιδική αποπλάνηση και σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων. Η σειρά κυκλοφόρησε στις 8 Ιουνίου του 2022 στη διαδικτυακή πλατφόρμα του Netflix, σε σκηνοθεσία των Rachel Dretzin και Grace McNally, οι οποίες ξεκίνησαν να παίρνουν συνεντεύξεις από επιζώντες της αίρεσης μετά την επίσκεψη τους στο Short Creek της Γιούτα, την έδρα της εκκλησίας FLDS.
Η χρήση της θρησκείας ως άλλοθι για την πολυγαμία και την ικανοποίηση των σεξουαλικών διαστροφών των «προφητών», δηλαδή των απεσταλμένων του Θεού, που διοικούσαν την αίρεση, η αντιμετώπιση των γυναικών ως μηχανή αναπαραγωγής παιδιών, η σεξουαλική κακοποίηση ανήλικων κοριτσιών και η κοινωνική, ηθική, συναισθηματική και οικονομική εκμετάλλευση ολόκληρης της κοινότητας από τον Γουόρεν Τζεφς αποτελούν εγκληματικές ενέργειες που σοκάρουν, καθώς διαπράχθηκαν τον 21ο αιώνα, όχι σε μία τριτοκοσμική χώρα, αλλά στην Αμερική, εις γνώσιν των αρχών.
Μετά τον απροσδόκητο θάνατο του Ρούλον Τζεφς -πατέρα του Γουόρεν Τζεφς και πρώην ηγέτη της αίρεσης- το 2002, ο Γουόρεν Τζεφς διεκδίκησε τη θέση του, αυτοαποκαλούμενος ως νέος «Πρόεδρος και Προφήτης» και ως μετενσάρκωση του πατέρα του παντρεύτηκε 78 γυναίκες, από τις οποίες οι 24 ήταν ανήλικες.
Με βάση τη θεωρία των μορμόνων ότι πλησιάζει η «Ημέρα της κρίσης», δηλαδή το τέλος του κόσμου, εκμεταλλεύτηκε την θέση εξουσίας του μέσω της επιβολής πιο αυστηρών κανόνων και τρομακτικών διδαχών, της πλύσης εγκεφάλου με απειλές περί αφανισμού από τη Γη και εκδίωξης από τον παράδεισο της αιωνιότητας σε περίπτωση παράβασης του συστήματος ιδεών της FLDS, όπως επίσης μέσω της εξαφάνισης όλων των εξωτερικών επιρροών και ερεθισμάτων από την κοινότητα, με απώτερο σκοπό την αποκοπή των πιστών από την πραγματικότητα.
Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων μερών της σειράς παρακολουθούμε τον αναχρονιστικό τρόπο ζωής της οργάνωσης, μέσα από συνεντεύξεις πρώην μελών της. Ο Γουόρεν Τζεφς ανάγκαζε με τη βία αμέτρητα ανήλικα κορίτσια να παντρευτούν είτε εκείνον είτε άλλους άντρες της επιλογής του – ανεξαρτήτως την ηλικία του ενδεχόμενου συζύγου, που μπορεί να τις περνούσε κατά δεκαετίες και τη συγγένεια που ενδεχομένως τους ένωνε- τις κακοποιούσε σεξουαλικά και τις άφηνε έγκυες επανειλημμένα, με τη δικαιολογία όλα αυτά γίνονταν κατ’ εντολή του Θεού. Δεν επέτρεπε την εκπαίδευση των παιδιών -οι περισσότερες κοπέλες δεν είχαν πάει καν σχολείο ή είχαν τελειώσει μόνο τις πρώτες τάξεις του δημοτικού- απαγόρευε κάθε είδους διασκέδαση, την κοινωνικοποίηση των μελών μεταξύ τους, το φλερτ με συνομήλικους και την ελευθεροτυπία.
Οι πρακτικές της ΟργάνωσηςΠαράλληλα, βλέπουμε τις πολυάριθμες μεταναστεύσεις όλων των οικογενειών, που εφάρμοσε ο Γουόρεν, σε δυσπρόσιτες περιοχές ως δραστικό τρόπο απομόνωσης και απομάκρυνσης ολόκληρης της κοινότητας από τον πολιτισμό, με τελευταίο προορισμό το Τέξας όπου δημιούργησε τη λεγόμενη Σιών, το μέρος κατοικίας δηλαδή όπου θα περνούσαν τη μετά θάνατο ζωή τους μόνο οι ενάρετοι και αγνοί -κατά τον Προφήτη- πιστοί. Αντίθετα, όσοι δεν υπάκουαν στους νόμους της αίρεσης ή αποτελούσαν απειλή για τον Γουόρεν έμεναν πίσω ή απομακρύνονταν εντελώς. Ορισμένοι άντρες με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, σπουδές και μεγαλύτερη εμπειρία ζωής από εκείνον ήταν ικανοί να αμφισβητήσουν το σύστημα ιδεών της FLDS, με αποτέλεσμα να εκδιώκονται και να διαλύονται να οι οικογένειες τους, των οποίων τα μέλη μεταφέρονταν ως “κτήματα” σε ξένες οικογένειες.
Πέρα από την ψυχολογική, κοινωνική και σεξουαλική εκμετάλλευση που ασκούσε ο Γουόρεν, η οικονομική και εργασιακή εκμετάλλευση της κοινότητας ήταν εξίσου καθοριστική καθώς διαχειρίζονταν ο ίδιος τις επιχειρήσεις των οικογενειών εισπράττοντας όλα τα κέρδη τους, με τη συμβολή της δωρεάν και απεριόριστης εξαναγκαστικής εργασίας των νεαρών αγοριών της κοινότητας, γεγονός που μετέτρεψε την FLDS σε πρώτη οργάνωση εμπορίας ντόπιων στη χώρα.
Οι ανατριχιαστικές μαρτυρίες«Ζήτησα από τον Γουόρεν, τον παρακάλεσα, σε παρακαλώ, μην με αναγκάσεις να παντρευτώ και μου είπε: «Πιστεύεις ότι ξέρεις καλύτερα από τον προφήτη; Αν με αμφισβητείς, αμφισβητείς τον Θεό», ήταν η πρώτη φράση της Ελίσα Γουόλ, μίας από τις επιζώσες που υποχρεώθηκε να παντρευτεί τον ξάδερφο της όταν ήταν 14 χρόνων, που σε προετοιμάζει για την φρίκη της υπόθεσης. Συνεχίζει σε μία αποκαλυπτική κατάθεση, η αδελφή της, Ρεμπέκα Γουόλ, η οποία παντρεύτηκε στα 19 της τον πατριάρχη της αίρεσης, Ρούλαν, που ήταν 83 ετών, «Έκανα τα πάντα για να τον κοιμίσω και να περάσει άλλη μία νύχτα χωρίς να με αγγίξει».
Rebecca Wall«Κάναμε ό,τι μας έλεγαν πως χρειαζόταν, ακόμα κι αν ήταν λάθος, διότι κάθε κακοποίηση νομίζαμε ότι αποβλέπει στη σωτηρία μας», καταθέτουν οι δύο αδελφές.
Όσες γυναίκες κατάφεραν να ξεφύγουν από την οργάνωση, μαρτυρούν πως ακόμα και μέχρι σήμερα δυσκολεύονται να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο, έχοντας περάσει όλη τους τη ζωή αποκομμένες από την πραγματικότητα.
Τα κορίτσια ως “δώρα” στον ΠροφήτηΟ Wallace Jeffs, αδελφός του Γουόρεν Τζεφς, ομολογεί πως η ανατροφή των παιδιών βασιζόταν σε οπισθοδρομικές αντιλήψεις που τους μεταδίδουν οι γονείς από μικρή ηλικία με την κυρίαρχη άποψη ότι οι γυναίκες πρέπει να υποτάσσονται στον Προφήτη και τον άνδρα τους και να αντιμετωπίζονται ως εμπόρευμα ικανοποίησης των συζυγικών καθηκόντων. Αναφέρει πως ο αδερφός του επέβαλλε ειδικό πρόγραμμα διδασκαλίας στις γυναίκες, με τίτλο «Αγνότητα στο Παντοτινό Σύμφωνο Γάμου».
Αποκαλύπτει στη συνέχεια ότι θεωρείται απογοήτευση και προσωπική αποτυχία για έναν άντρα να έχει κάτω από τρεις γυναίκες -δεδομένης της αρχής της αίρεσης που υποστηρίζει ότι όταν ένας άντρας έχει πάνω από τρεις συζύγους κατακτά τον «υψηλότερο βαθμό» στο ουράνιο βασίλειο και μία θέση στην αιωνιότητα- αλλά επιτυχία να έχει πολλά παιδιά κορίτσια αντί για αγόρια, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορεί να προσφέρει πολλές υποψήφιες νύφες στον αποκαλούμενο Προφήτη, ό οποίος με τη σειρά του έχει τη δικαιοδοσία να τις παραδώσει σε μεγαλύτερους κυρίως άντρες γαμπρούς. Ανατριχιαστική αποτελεί η κοινή αντίληψη των πατεράδων, «Θα σου δώσω μερικές, αν μου δώσεις κι εσύ», αναφερόμενοι στις ανήλικες κόρες τους.
Παρόλο που η νομοθεσία στις ΗΠΑ καταδικάζει την πολυγαμία ως μη συνταγματικό δικαίωμα, πρακτικά δεν διώκεται σχεδόν ποτέ διότι αποδεικνύεται δύσκολα και γιατί οι αρχές αρνούνται να διαταράξουν τις οικογένειες. Η πολυγαμία όμως, δεν αποτελεί το κύριο πρόβλημα αλλά αφορμή για τα δευτερογενή εγκλήματα που υποβόσκουν, όπως η σεξουαλική, κοινωνική, ηθική και συναισθηματική εκμετάλλευση των θυμάτων, σε μια κλειστή θρησκευτική κοινότητα ελεγχόμενη από άντρες, μία ανεξέλεγκτη τυραννική πατριαρχία.
Έτσι, καθ’ όλη τη διάρκεια των επεισοδίων παρατηρούμε τις αποτυχημένες προσπάθειες των αστυνομικών αρχών και των μέσων ενημέρωσης να διαχειριστούν το θέμα, είτε λόγω φόβου και αδιαφορίας, είτε γιατί συμμερίζονταν τις αντιλήψεις της αίρεσης. Εξαίρεση αποτέλεσαν ο δημοσιογράφος Mike Watkiss και ο ιδιωτικός ερευνητής Sam Brower, οι οποίοι συνέβαλαν ενεργά στην διαλεύκανση της υπόθεσης μέσα από ασταμάτητες έρευνες, σε συνεργασία με την πολύτιμη βοήθεια των δύο επιζώντων της αίρεσης, αδελφών Γουόλ.
Η καταγγελία της 16χρονης Ρουθ Σταμπς για σεξουαλική κακοποίηση και υποχρεωτική τέλεση γάμου με τον 32χρονο αστυνομικό, Ροντνι Χολμ, πιστό οπαδό του Γουόρεν ήταν η πρώτη περίπτωση που έδωσε αποδεικτικά στοιχεία στις αρχές για να ξεκινήσει έρευνα και για να γίνει δίωξη εναντίον του αστυνομικού και μετέπειτα του Γουόρεν. Μετά από αυτό το γεγονός, ξεκίνησε ένα ανθρωποκυνηγητό, κατά το οποίο ο Γουόρεν τράπηκε σε φυγή αφού κρίθηκε ένας από τους δέκα πιο καταζητούμενους φυγάδες του FBI.
Η αιφνίδια σύλληψη του τον οδήγησε σε φυλάκιση και μετέπειτα στην ανακάλυψη όλων των αποδεικτικών στοιχειών -εγγράφων, φωτογραφιών και ηχητικών ντοκουμέντων και ενός μεγάλου ψηλού κρεβατιού- που διαφύλασσε ο Γουόρεν στον ναό της FDLS, τα οποία οδήγησαν στην αποκάλυψη των αποτρόπαιων εγκλημάτων της παιδικής αποπλάνησης και των ομαδικών βιασμών που εμπλέκονταν ο ίδιος. Σε ένα έγγραφο, βρισκόταν η ομολογία του «Ο κύριος μου λέει συνεχώς να παντρευτώ κι άλλο νεαρό κορίτσι», ενώ υπάρχει σε ηχητικό ντοκουμέντο ο βιασμός ανήλικων κοριτσιών.
Κρίθηκε ένοχος το 2011, λαμβάνοντας τη μέγιστη ποινή, 100 χρόνια συν 20 επιπλέον. Παρόλ’ αυτά, διοικεί μέχρι σήμερα την οργάνωση μέσα από τη φυλακή, έχει εκδώσει ήδη δύο βιβλία, και έχει χιλιάδες αφοσιωμένους ακόλουθους –μέλη της FDLS στη σημερινή εποχή -που εξακολουθούν να τον πιστεύουν και να τον υποστηρίζουν.
Τα τελευταία λεπτά του ντοκιμαντέρ, δίνουν ελπίδα και προσφέρουν κάθαρση στην ιστορία, περιγράφοντας την οριστική εγκατάλειψη της Alicia Rohbock –θύματος της αίρεσης FDLS- και των παιδιών της από την οργάνωση. Χαρακτηριστικά αναφέρει «Δεν θα μπορούσα να αφήσω τα παιδιά μου να περάσουν το ίδιο, έφεραν μία μεγάλη ρυμούλκα, βάλαμε όλα τα πράγματα μας μέσα και φύγαμε. Καθώς οδηγούσαμε, άνοιξαν ξαφνικά διάπλατα οι πόρτες και άρχισαν τα πέφτουν όλα τα πράγματα, τα καθωσπρέπει φορέματα που επέβαλε ο Γουόρεν, οι κατηχήσεις του, τα μακριά εσώρουχα που έπρεπε να φοράμε και όλη η ζωή. Καθόμουν και τα έβλεπα και σκεφτόμουν, πρέπει να τα ξεκινήσω όλα από την αρχή, όλα ολοκαίνουρια».