Το υπουργείο Πολιτισμού και οι ανεμόμυλοι της Καλαμάτας

Μόλις τα φώτα σβήνουν στο «Triptych» των Peeping Tom, το Μέγαρο Χορού Καλαμάτας σείεται από το χειροκρότημα. Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και ο υφυπουργός Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης κάθονται στην πρώτη σειρά μαζί με τον δήμαρχο Καλαμάτας Αθανάσιο Βασιλόπουλο, τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου Παναγιώτη Νίκα και τους υπόλοιπους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης της πόλης, έχοντας παρακολουθήσει μια, σχεδόν, τρίωρη παράσταση από την πολύφημη βελγική ομάδα χορού.

Μετά την τέταρτη αυλαία, ένας από τους χορευτές της ομάδας, ο Κύπριος Πάνος Μαλακτός εμφανίζεται στη σκηνή κρατώντας ένα πανό που γράφει «Rapists must be in jail». Η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού παραμένει στη θέση της – κάτω από το βροντερό χειροκρότημα του κοινού (που συνεχίζεται για άλλους λόγους πια) και τα μεγαλόφωνα «μπράβο» που ακούγονται διάσπαρτα μέσα στην αίθουσα. Λίγα λεπτά αργότερα, αποχωρούν μαζί με το κοινό που είχε κατακλύσει την Κεντρική Σκηνή του Μεγάρου.

Σκηνή από την τρίτη πράξη της παράστασης των Peeping Tom, «Triptych».

Αυτή, θα περίμενε κανείς, πως θα ήταν η λογική σειρά των πραγμάτων στην πολυαναμενόμενη πρεμιέρα του Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Το υπουργείο Πολιτισμού, εξάλλου, την τιμά κάθε χρόνο με την παρουσία του – πέρυσι, κατά το πρώτο τριήμερο των εκδηλώσεων είχε παραβρεθεί ο υφυπουργός κ. Γιατρομανωλάκης. Θα περίμενε κανείς πως το αρμόδιο υπουργείο που φροντίζει για την χρηματοδότηση μιας σειράς πολιτιστικών φορέων ώστε να παράξουν έργο, να συνηγορεί – αν όχι να ενθαρρύνει – την ελευθερία έκφρασης των καλλιτεχνών και το δικαίωμα τους σε μια ειρηνική διαμαρτυρία. Να γιορτάσει μια αριστουργηματική παράσταση που παρουσιάζει το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας (το οποίο και εποπτεύει) μαζί με τους βασικούς αποδέκτες του, τους θεατές του. Θα περίμενε να σεβαστεί τον θεσμό στην επίσημη πρώτη του σε συνθήκες κανονικότητας – και μάλιστα μετά από δύο τραυματικά χρόνια εξαιτίας της πανδημίας.

Θα περίμενε, επίσης, ν’ ακούσει, ν’ αφουγκραστεί και τουλάχιστον να αντιμετωπίσει τους κραδασμούς της κοινωνίας, που – στην συντριπτική πλειονότητα τους – συμφώνησαν με τον διαμαρτυρόμενο Μαλακτό· ακριβώς γιατί εξέφραζε την κοινή γνώμη. Θα περίμενε να επικροτήσει τις αρχές ενός ευνομούμενου κράτους ότι οι δράστες σεξουαλικών εγκλημάτων, ήτοι οι βιαστές, ανήκουν στην φυλακή – πόσο μάλλον όταν το ίδιο το δικαστήριο έχει ήδη αποφανθεί γι’ αυτό. Θα περίμενε κανείς, η κ. Μενδώνη να παραμείνει συνεπής στην περσινή δημόσια τοποθέτηση ότι ο καταδικασθέντας δις ως βιαστής Δημήτρης Λιγνάδης, είναι «ένας επικίνδυνος άνθρωπος». Θα περίμενε να διακρίνει το αυτονόητο πως η δικαστική εξουσία είναι και οφείλει να είναι ανεξάρτητη από την εκτελεστική εξουσία, της οποίας και αποτελεί, επί μακρόν, στέλεχος. Επιπλέον, ακόμα και ωφελιμιστικά σκεπτόμενη, θα περίμενε να λειτουργήσει με πολιτική σοφία και να προστατεύσει το υπουργείο στο οποίο θητεύει από νέα αντιπολιτευτικά πυρά.

Ο χορευτής Πάνος Μαλακτός με το επίμαχο πανό διαμαρτυρίας.

Δυστυχώς, η πραγματικότητα πολύ απέχει από την προσδοκία. Η παταγώδης απουσία της υπουργού Λίνας Μενδώνη και του υφυπουργού Νικόλα Γιατρομανωλάκη από την πρεμιέρα του Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας εξελίχθηκε στο, αμέσως μεγαλύτερο, διαχειριστικό λάθος του ΥΠΠΟ μετά την υπόθεση διορισμού – αποπομπής Λιγνάδη. Η ηγεσία του υπουργείου επέλεξε να κυνηγήσει ανεμόμυλους. Επέλεξε να εφεύρει εχθρούς κι όχι να αναγνωρίσει την βαθιά απογοήτευση μιας μεγάλης μερίδας της κοινωνίας που βλέπει την εφαρμογή ποινής ενός κακουργήματος ν’ αναβάλλεται επ’ αόριστον. Προσέφερε στον ΣΥΡΙΖΑ και στους θιασώτες του μια θαυμάσια ευκαιρία ν’ αξιοποιήσουν την αψυχολόγητη απόφαση και να της επιτεθούν για πολλοστή φορά ως τοποτηρητές του λαϊκού αισθήματος. Επέλεξε να ξεμπερδέψει με τις ευθύνες της, πολτοποιώντας τη συλλογική αντίδραση κάτω από το συριζαϊκό πρόσημο. Προτίμησε να ερμηνεύσει την κοινωνική δυσφορία ως πολιτική ιδιοτέλεια. Στάθηκε για μια ακόμα φορά απέναντι από την καλλιτεχνική κοινότητα – με την οποία είναι υποχρεωμένη να κάνει διάλογο.

Η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού επέλεξε να σταθεί στο φουαγιέ του Μεγάρου Χορού Καλαμάτας μέχρι να μπουν οι θεατές στην αίθουσα – κι όχι να τους ακολουθήσει. Επέλεξε, δηλαδή, την απομόνωση, κι όχι την συνύπαρξη.