Η ήρεμη δύναμη που χαρακτηρίζει τον Σπύρο Γραμμένο σε συνδυασμό με το χιούμορ που διαθέτει από την μια και την οξυμένη κριτική ικανότητα από την άλλη, τον καθιστούν ένα από τα πλέον “δημόσια” πρόσωπα της μουσικής σκηνής που έχει να πει και κυρίως να προσφέρει πολλά.
Μια πολυσχιδής προσωπικότητα, αναμφίβολα ταλαντούχος, έχει καταφέρει να μας κερδίσει και να αποκτήσει το δικό του κοινό που τον ακολουθεί πιστά. Με τραγούδια όπως “Το όνομά μου είν’ το δικό σου” , “Ψυχή” έχει καθιερωθεί στη συνείδηση μας ως τραγουδοποιός με ιδιαίτερα έντονη κοινωνικοπολιτική άποψη.
Την προηγούμενη σεζόν μας έκανε θαμώνες στον “Ορφέα”, όπου θα συνεχίσει και φέτος τις εμφανίσεις του, το καλοκαίρι άνοιξε την συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου στη Θεσσαλονίκη ενώ ετοιμάζει και κάτι τηλεοπτικό με τον Φοίβο Δεληβοριά.
Με αφορμή την συναυλία του στην Τεχνόπολη στις 9 Σεπτεμβρίου, τον συναντήσαμε σε μια… παραλία, σε ένα διάλειμμα από τις επαγγελματικές του υποχρεώσεις και εκτός από βουτιές κάναμε μαζί του μια πολύ όμορφη κουβέντα.
Ο αυτοσχεδιασμός είναι κάτι που σε χαρακτηρίζει. Σε τι σε βοηθάει αυτό;Ο αυτοσχεδιασμός είναι ένας τρόπος, πέρα απ’ τα τραγούδια, να επικοινωνήσεις με το κοινό. Να έρθεις κοντά του. Και επειδή κάθε παράσταση την κάνει διαφορετική το κοινό της, νιώθω την ανάγκη του αυτοσχεδιασμού ώστε να σπάσει ο τέταρτος τοίχος και να αισθανθώ τη σύνδεση που έχω ανάγκη, για να πω πως μια βραδιά πέτυχε.
Αυτό πρέπει να το συζητήσω στην ψυχοθεραπεία μου, για να σου απαντήσω εμπεριστατωμένα.
Μάλιστα… Ο Νίτσε έλεγε ότι η ευφυΐα ενός ανθρώπου μετριέται με τη δόση του χιούμορ που είναι ικανός να χρησιμοποιήσει.Δεν θα ήθελα να έρθω σε αντιπαράθεση με τον Νίτσε, επειδή δεν μπορεί πλέον να μου απαντήσει, οπότε, ας το αφήσουμε έτσι.
Το χιούμορ πολλές φορές μας βοηθά να “ξεχνάμε” και λίγο τα αρνητικά θέματα που μας καταβάλλουν. Βλέπεις να υπάρχει ένας πεσιμισμός; Και γύρω μας και μέσα μας;Θα έλεγα πως μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε τη ζωή. Δεν νομίζω πως είναι πεσιμισμός αυτό που υπάρχει, αλλά μια συνειδητοποίηση όσων συμβαίνουν γύρω μας.
Πώς το εννοείς αυτό;Όταν συμβαίνουν άσχημα πράγματα, χρειάζεσαι κάποιον χρόνο μέχρι να μπορέσεις να αντιδράσεις. Βέβαια, όταν κάθε μέρα συμβαίνει και κάτι καινούριο, το μούδιασμα επιτείνεται. Σίγουρα μέσα στους τρόπους που θα αντιδράσεις είναι και το χιούμορ, γιατί είναι ένα απ’ τα βασικά συστατικά της ζωής. Βοηθάει να ξεχνάμε, να λέμε πράγματα που δεν θα μπορούσαμε να πούμε, πολλές φορές μας βοηθάει ακόμη και να σηκωθούμε απ’ το κρεβάτι.
Εγώ γράφω τραγούδια για όσα ζω, για όσα χαίρομαι, όσα με προβληματίζουν. Η πολιτική, ο τρόπος που την αντιμετωπίζει ο λαός, αλλά και ο τρόπος που αντιμετωπίζει η εκάστοτε εξουσία τον λαό, είναι κάτι που με προβληματίζει απ’ όταν ήμουν παιδί.
Δηλαδή τί είναι αυτό που σε προβληματίζει περισσότερο και σου δημιουργεί σκεπτικισμό αναφορικά με την πολιτική κατάσταση στη χώρα μας;Η απάθεια και η αποστασιοποίηση ενός πολύ μεγάλου μέρους της κοινωνίας από την πολιτική. Αυτό είναι μια νίκη του πολιτικού συστήματος. Το να μην ασχολείται ο λαός με την εξουσία, το να μην τον απασχολεί αυτό που συμβαίνει, πχ με τους φόρους στα καύσιμα ή με την υπερτιμολόγηση της ενέργειας και ξαφνικά, απλώς να βλέπει να τα επιδόματα σαν δώρο, είναι αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει. Όταν πχ βλέπεις έναν άνθρωπο που παίρνει 460€ τον μήνα, να χαίρεται και να λέει μου έδωσε η κυβέρνηση 40€ για την βενζίνη, καταλαβαίνεις πως τον έχουν πείσει πως τόσα αξίζει και πολλά του είναι.
Χαίρομαι πολύ που τα βλέπεις όλα αυτά. Κι εγώ τα βλέπω στον μικρόκοσμό μου και χαίρομαι. Όταν ανοίγουμε το βλέμμα λίγο πιο πέρα, τότε πρέπει να δούμε τι γίνεται.
Ο φασισμός δεν πεθαίνει σε ένα δικαστήριο. Τσακίζεται με καθημερινό αγώνα και επαγρύπνηση. Με συζητήσεις και με προτάσεις
Δεν μου αρέσει να κάνω πολιτικές αναλύσεις και δεν μπορώ με τίποτα να δω το μέλλον. Απλά, προσδοκώ έναν κόσμο που όλοι θα έχουν τα ίδια δικαιώματα και θα απολαμβάνουν την ζωή τους όπως επιθυμούν.
Είχες δηλώσει σε μια παλιότερη συνέντευξή σου ότι ” αυτό που θα ‘θελα να δω, είναι ένα χαμόγελο στο πρόσωπο της μάνας του Παύλου”. Δύο χρόνια σχεδόν μετά, το χαμόγελο αυτό ήρθε. Θεωρείς ότι είναι αρκετό ώστε να φωτίσει την κοινωνία και να αποτελέσει εφαλτήριο ενάντια στις ναζιστικές και φασιστικές δυνάμεις;Φυσικά και δεν είναι αρκετό, και αυτό το βλέπουμε κι απ’ την ίδια που δεν σταμάτησε ποτέ να αγωνίζεται με την γροθιά της υψωμένη. Ο φασισμός δεν πεθαίνει σε ένα δικαστήριο. Τσακίζεται με καθημερινό αγώνα και επαγρύπνηση. Με συζητήσεις και με προτάσεις.
Εδώ είδαμε απ’ τη μία, μια στιγμή ρομαντική ανάμεσα στην δικαιοσύνη και την αστυνομία και απ’ την άλλη τον φόβο για την διαφορετικότητα. Γενικά, αυτό που απασχολεί την εξουσία, είναι να νιώθει «ασφάλεια» ο φιλήσυχος πολίτης. Αυτός που έλεγα προηγουμένως ότι περιμένει τα επιδόματα και μαθαίνει το τι συμβαίνει γύρω του, από καλοπληρωμένες κομμένες και ραμμένες ειδήσεις.
Μιλάμε για λογοκρισία του Τύπου;Μιλάμε για ένα σύστημα που φοβάται την ελευθερία του λαού και του δημιουργεί συνεχώς από όλα τα μέσα που διαθέτει φοβίες. Φοβίες για κάθε τι διαφορετικό. Ένα σύστημα σάπιο και προβληματικό που προσπαθεί να επιβιώσει τρώγοντας ότι έχει απομείνει.
Καθώς μιλάμε τόσο για τον Τύπο, όσο και για την δικαιοσύνη, πάμε στην υπόθεση Λιγνάδη. Θέλω να μου πεις, πώς νιώθεις που είναι ελεύθερος ένας παιδοβιαστής.Θεωρώ απαράδεκτο όλο αυτό που συνέβη, απ’ την πρώτη στιγμή. Είδαμε μια συγκάλυψη και μια στάση «φιλική» από «φίλους» κι από ένα ολόκληρο σύστημα. Όλη αυτή η υπόθεση και ο τρόπος που την διαχειρίστηκε, την αγκάλιασε και την φρόντισε το σύστημα που υπάρχει γύρω μας, μόνο ερωτήματα μπορεί να δημιουργήσει. Το να αφήνεις ελεύθερο έναν καταδικασμένο παιδοβιαστή, είναι σαν να κλείνεις τα στόματα όλων των θυμάτων που θα ήθελαν να μιλήσουν και όσων θέλουν να αντιδράσουν. Παρά τα όσα συνέβησαν πάντως, το κίνημα μεγαλώνει, δυναμώνει και δεν θα σταματήσει να φωνάζει πως είναι βιαστής. Τα τελευταία χρόνια συνεχώς παίρνουν δύναμη και μιλάνε άνθρωποι που έχουν δεχτεί κακοποίηση ή παρενόχληση και όσο κι αν προσπαθούν να το αποδυναμώσουν και να τους φιμώσουν, δεν θα συμβεί.
Όπως γίνεται και με τις γυναικοκτονίες που είναι πλέον μάστιγα. Έχουμε χάσει το μέτρημα. Πώς θα τελειώσει όλο αυτό;Δεν ξέρω τι πρέπει να γίνει για να καταλάβει κάποιος πως δεν είναι σωστό να σκοτώνει την σύντροφό του. Γενικά, να καταλάβει πως δεν του ανήκει. Είναι πολλά αυτά που είναι τόσο απλά κι ανθρώπινα που δεν ξέρω πώς να τα εξηγήσεις σε κάποιον. Γκώσαμε αντρίλα, ματσίλα και αρχιδίλα.
Ο έρωτας τι ρόλο παίζει στη ζωή σου;Τεράστιο. Δεν γίνεται να ζεις χωρίς τον έρωτα. Όλες οι σχέσεις είναι ερωτικές. Είναι παρεξηγημένη η λέξη και συχνά την συγχέουμε με το σεξ, αλλά δεν έχει καμία σχέση. Έρωτας είναι η χαρά και το φτερούγισμα που νιώθεις για κάτι. Ό,τι κι αν είναι αυτό. Είτε είναι ένας φίλος, μια φίλη, ένα τραγούδι, η δουλειά σου, το παιδί σου, το κατοικίδιό σου… Λίγο προσοχή χρειάζεται όταν αρχίζεις να νιώθεις έτσι για κινητά, παπούτσια, αυτοκίνητα και γενικά, για υλικά.
Υπήρξε ποτέ στιγμή που ένιωσες πληρότητα; Είτε επαγγελματικά, είτε προσωπικά;Δεν ξέρω τι πρέπει να γίνει για να καταλάβει κάποιος πως η συντροφός του δεν του ανήκει. Γκώσαμε αντρίλα, ματσίλα και αρχιδίλα.
Πολλές στιγμές. Ειδικά στην προσωπική μας ζωή, αυτό πρέπει να είναι ο αγώνας μας. Επαγγελματικά, δεν ξέρω αν θα σταματήσω να ψάχνω τι είναι αυτό που κάνω και πώς θέλω να το κάνω.
Ποια είναι η μεγαλύτερη ισορροπία που θεωρείς ότι έχεις κατακτήσει στη ζωή σου;Δεν ξέρω αν είναι ακριβώς ισορροπία, αλλά έχω καταφέρει κάπως, να διώχνω καθετί τοξικό από δίπλα μου και να απολαμβάνω κάποιες στιγμές περισσότερο απ’ όσο τις απολάμβανα παλιά.
Μιλήσαμε πριν για τα νέα παιδιά. Αυτά που έχουν άποψη και γέμισαν ένα στάδιο στη Νέα Σμύρνη στην συναυλία του Λεξ. Πώς σου φάνηκε αυτό το «φαινόμενο»;Υπέροχο. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να μας κάνει να αισθανθούμε αισιοδοξία και να χαρούμε. Ο Λεξ αυτό ζει, αυτό γράφει, αυτό λέει και ο κόσμος το αντιλαμβάνεται. Η ειλικρίνεια είναι κάτι που λείπει απ’ την ζωή μας και απ’ τους καλλιτέχνες. Ο Λεξ είναι ειλικρινής. Αυτό φαίνεται στην μουσική του, στον τρόπο που βγαίνει στην σκηνή και του αξίζει του χρόνου, να μην τον χωράει κανένα γήπεδο.
Θα συνεργαζόσουν μαζί του; Με ποιον άλλο καλλιτέχνη/ καλλιτέχνιδα θα ήθελες πολύ να συνεργαστείς;Δεν έχω απωθημένα. Θα συνεργαζόμουν με οποιονδήποτε καλλιτέχνη υπήρχε λόγος να το κάνω. Οι συνεργασίες πρέπει να γεννιούνται από ιδέες και παρέες.
Έτσι προέκυψε και η συνεργασία με τον Φοίβο Δεληβοριά; Ετοιμάζετε κάτι τηλεοπτικό, «Τα νούμερα».Με τον Φοίβο μας δένουν αρκετά πράγματα. Όταν μου είπε την ιδέα της σειράς και το πώς το είχε φανταστεί όλο αυτό, χάρηκα πάρα πολύ. Δεν μου έκανε πρόταση να συμμετέχω, απλά μου το ανακοίνωσε και μετά από λίγο καιρό, μου ανακοίνωσε πως θα συμμετέχω στη συγγραφική ομάδα. Κάπως έτσι είναι και η σχέση μας με τον Φοίβο. Ανακοινώνουμε ο ένας στον άλλο, δεν προτείνουμε. Όταν πχ τον κούρευα, δεν τον ρωτούσα για το πώς θα τον κουρέψω.
Ξέρεις, είχα την εντύπωση ότι ο Γραμμένος θα σνόμπαρε την τηλεόραση, ότι δεν θα την ήθελε.Αν και θα τα δείχνει η τηλεόραση, «Τα Νούμερα» δεν είναι τηλεόραση. Τηλεόραση, δεν ξέρω αν θα έκανα ποτέ και με ποιους όρους.
Μίλησέ μας λίγο για την συναυλία στην Τεχνόπολη στις 9 Σεπτέμβρη. Τί θα δούμε και τι θα ακούσουμε εκεί;Είμαι ακόμη στα τηλέφωνα, προσπαθώντας να πείσω συναδέλφους να έρθουν να τραγουδήσουμε μαζί, αν και η αλήθεια είναι πως δεν θέλω να έρθει κανένας. Πιστεύω πως αν υπάρξει κάποιος που θα δεχτεί, θα ξενερώσω πολύ άσχημα και δεν θα ξέρω πώς να το διαχειριστώ!
Εγώ την περιμένω με ανυπομονησία, γιατί είναι μια ευκαιρία να παίξω με ολόκληρη την μπάντα μαζί που λόγω των περιορισμών των τελευταίων χρόνων έχουμε χωριστεί σε κομμάτια για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε, αλλά ανυπομονώ να παίξουμε και κάποια καινούργια τραγούδια που φτιάχνουμε αυτόν τον καιρό και θα τα παρουσιάσουμε πρώτη φορά στην Τεχνόπολη.
Ο Σπύρος Γραμμένος θα εμφανιστεί στην Τεχνόπολη στο Γκάζι την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου.
Μαζί του οι μουσικοί Γιώργος Καρδιανός (κιθάρες), Κώστας Μιχαλός (κιθάρες), Χρήστος Καλκάνης (κλαρινέτο, πλήκτρα), Ναταλία Κοκώση (κρουστά, ιρλανδική φλογέρα), Χάρης Παρασκευάς (τύμπανα) και Άλεξ Μυλωνάς (μπάσο).
Προπώληση εισιτηρίων: Viva.gr (https://www.viva.gr/tickets/music/spyros-grammenos-athina/)
Γενική είσοδος: 12 euro
Εισιτήρια στο ταμείο: 15 euro