Ακίρα Κουροσάβα: Το κινηματογραφικό του μεγαλείο του σπουδαίου Ιάπωνα σκηνοθέτη, μέσα από 10 θρυλικές ταινίες του

Στις 6 Σεπτεμβρίου 1998, ο θρυλικός σκηνοθέτης Ακίρα Κουροσάβα αφήνει την τελευταία του πνοή στην πρωτεύουσα της Ιαπωνίας ύστερα από ένα σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο, κληροδοτώντας στην ιστορία του κινηματογράφου μερικά από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα.

Ξεκίνησε την σκηνοθετική του πορεία την σκοτεινή εποχή του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, ενώ αργότερα βαπτίστηκε με το ψευδώνυμο “Αυτοκράτορας” της σκηνοθεσίας. Παρόλο που το αρχικό του όνειρο ήταν να γίνει ζωγράφος, τελικά ο κινηματογράφος κέρδισε την καρδιά του. Το 1943, στα 33 του χρόνια, σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία με τίτλο «Σουγκάτα Σάνσιρο» , η οποία αποτέλεσε σημείο εκκίνησης της λαμπρής πορείας του.

Οι ταινίες του Ιάπωνα σκηνοθέτη ακολουθούν μια σειρά κοινωνικού προβληματισμού προς το έγκλημα, την κρατική γραφειοκρατία, τον πυρηνικό πόλεμο αλλά και τη διαφθορά. Το κινηματογραφικό του στυλ θεωρήθηκε περισσότερο «δυτικοποιημένο» από άλλους Ιάπωνες σκηνοθέτες και για το λόγο αυτό οι ταινίες του αποδείχθηκαν εξαιρετικά συμπαθείς στο εξωτερικό. Μάλιστα, ο ίδιος είχε ομολογήσει την επιρροή των John Ford, Abel Gance, Frank Capra, William Wyler και Howard Hawks στο έργο του, καθώς πολλές από τις ιστορίες του είναι εμπνευσμένες από τη δυτική λογοτεχνία.

Μια από τις καλύτερες ταινίες του σκηνοθέτη η οποία έλαβε εξαιρετικές κριτικές, καθώς μέχρι και σήμερα αποτελεί πηγή έμπνευσης από πολλούς δημιουργούς του κινηματογράφου.

Η ιστορία εκτυλίσσεται σε ένα χωριό της Ιαπωνίας του 16ου αιώνα, κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου της χώρας, του οποίου οι αγρότες προσλαμβάνουν έναν βετεράνο σαμουράι, προκειμένου να τους προστατεύσει από επιτήδειους ληστές που καταστρέφουν τις σοδειές τους. Ο σαμουράι συγκεντρώνει έξι ακόμα και όλοι μαζί εκπαιδεύουν τους χωρικούς για το πώς να αμυνθούν στην επικείμενη επίθεση.

High and Low

Εμπνευσμένο από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Εντ Μακ Μπέιν, «Ο Δολοφόνος του Τόκιο», αποτελεί την απόλυτη αστυνομική δραματική ιστορία, χωρισμένη σε τρεις πράξεις.

Η πλοκή εστιάζει σε ένα υψηλόβαθμο στέλεχος μια βιομηχανίας παπουτσιών, ο οποίος την στιγμή που ετοιμάζεται να κλείσει την πιο ριψοκίνδυνη οικονομική συμφωνία της καριέρας του, δέχεται ένα τηλεφώνημα που του αποκαλύπτει ότι ο γιος του έχει απαχθεί. Ο απαγωγέας παρόλο που αργότερα συνειδητοποιεί ότι έχει απαγάγει το λάθος παιδί, εξακολουθεί να ζητάει για λύτρα ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσό, αφήνοντας στον οικογενειάρχη ένα ηθικό δίλημμα που διακυβεύει από τη μία την περιουσία του και από την άλλη την ζωή ενός ανθρώπου.

Ikiru

Η δραματική ταινία του Κουροσάβα η οποία απέσπασε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Kinema Junpo και Mainichi Film Awards και ενθουσίασε κριτικούς και κινηματογραφόφιλους παγκοσμίως, έχει κύριο θέμα της την ανεπάρκεια της γραφειοκρατίας και την φθαρμένη οικογενειακή ζωή στην Ιαπωνία.

Η ιστορία αφορά έναν μεσήλικα γραφειοκράτη ο οποίος εργάζεται 30 χρόνια κάνοντας την ίδια δουλειά, όταν ξαφνικά μαθαίνει ότι έχει καρκίνο στο στομάχι και μονάχα έξι μήνες ζωής. Μια συγκινητική ιστορία που παρουσιάζει το πνευματικό ταξίδι ενός ανθρώπου και την αναθεώρηση του για την αξία της ζωής.

Red Beard

Η τελευταία ασπρόμαυρη ταινία του σπουδαίου Ιάπωνα σκηνοθέτη η οποία επικεντρώνεται στην κοινωνική αδικία και εστιάζει στα αγαπημένα θέματα του Κουροσάβα: τον ανθρωπισμό και τον υπαρξισμό.

Η ιστορία αφορά την ταραχώδη σχέση που δημιουργείται μεταξύ ενός αλαζονικού νέου γιατρού  ο οποίος διορίζεται σε ένα δημόσιο νοσοκομείο για φτωχούς. Εκεί γνωρίζει τον διευθυντή του νοσοκομείου που φέρει το παρατσούκλι “Κοκκινογένης” και εντυπωσιασμένος από την καλοσυνάτη προσωπικότητα του, μαθαίνει να αγαπά τη δουλειά του και να βοηθάει με αληθινό ενδιαφέρον τους φτωχούς ασθενείς του.

Rashomon

Η ταινία που εισέβαλε στην δυτική κουλτούρα και θεωρήθηκε τόσο εξωτική όσο και «μοντερνίστικη», καθώς χρησιμοποιεί τη δομή της αναδρομής με τολμηρότερο τρόπο από ό,τι ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος της δεκαετίας του ‘50.

Πίσω στο Κιότο του 12ου αιώνα, ένας ιερέας, ένας ξυλοκόπος και ένας χωρικός αναζητούν καταφύγιο από τη βροχή σε έναν ναό κοντά στην πύλη Ρασομόν. Εκεί θα συζητήσουν ένα σκάνδαλο που είχε ξεσπάσει στο οποίο ένας ληστής μαχαίρωσε μέχρι θανάτου έναν σαμουράι και βίασε την γυναίκα του. Η θρυλική αυτή ταινία του Κουροσάβα απέσπασε το Χρυσό Λέοντα το 1951 και πήρε Τιμητικό Όσκαρ το 1952 από την Αμερικανική Ακαδημία, ενώ θεωρείται μέχρι και σήμερα μια από τις σπουδαιότερες ταινίες όλων των εποχών.

Ran

Η ελαφρώς εμπνευσμένη από τον Βασιλιά Ληρ του Σαίξπηρ, το Ραν θεωρείται μια από τα πιο παθιασμένα, προσωπικά πρότζεκτ του Ακίρα Κουροσάβα.

Η ιστορία αφορά τον πανίσχυρο άρχοντα Χιντετόρα ο οποίος αποφασίζει να μοιράσει το βασίλειο στους τρεις γιους του, με την προϋπόθεση να παραμείνουν ενωμένοι και να υπακούν στις διαταγές του πρωτότοκου. Ωστόσο, ο μικρότερος γιος τον προειδοποιεί για το λάθος του και ο άρχοντας τον αποκληρώνει, μόνο για να μάθει στην συνέχεια ότι είχε δίκιο.

Yojimbo

Το Γιοτζίμπο (μεταφράζεται σε «Σωματοφύλακας») αποτελεί μια από τις πιο δημοφιλείς και all time classic ταινίες του Κουροσάβα και χαρακτηρίζεται ως μια από τις πιο βίαιες, φιλοσοφικές και υπερβατικές ταινίες της σκηνοθετικής του πορείας.

Η ιστορία τοποθετείται στον 19ο αιώνα της Ιαπωνίας, όπου ο Σαντζούρο, ένας περιπλανώμενος σαμουράι επισκέπτεται μια κωμόπολη όπου δύο τοπικοί γκάνγκστερ βρίσκονται συνεχώς σε διαμάχη για το ποιος θα αναλάβει την εξουσία. Μόλις μαθαίνουν για την άφιξη του σαμουράι, προσπαθούν και οι δύο να τον πάρουν με το μέρος του.

Dersu Uzala

Μια ταινία – ύμνος προς τη φύση, τη φιλία και την πονόψυχη αφοσίωση με κεντρικό πρόσωπο τον ομώνυμο ήρωα. Το Ντερσού Ουζάλα είναι βασισμένο στα δύο βιβλία του τοπογράφου/εξερευνητή Βλαντιμίρ Αρσένιεφ, καθώς είναι η μόνη ταινία του Ακίρα Κουροσάβα που δεν είναι στην ιαπωνική γλώσσα. Κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας το 1976.

Η ιστορία εστιάζει στον Ρώσο τοπογράφο Αρσένιεφ και την ομάδα του που στάλθηκε για να χαρτογραφήσει την περιοχή Ουσούρι της Σιβηρίας. Εκεί, γνωρίζει τον ηλικιωμένο κυνηγό Ντερσού Ουζαλά ο οποίος γίνεται οδηγός τους σε αυτήν την εξερεύνηση. Η ταινία εξελίσσεται με τον εξερευνητή και τον κυνηγό να αναπτύσσουν μια βαθιά φιλία, ενώ με ντοκιμαντερίστικο στυλ, ο Κουροσάβα παρουσιάζει με φανταστικό τρόπο το μεγαλείο της φύσης.

Throne of Blood

Η ταινία είναι βασισμένη στο θεατρικό έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, «Μάκμπεθ» και ελαφρώς παραλλαγμένη, η οποία από τη Σκωτία μεταφέρεται στην φεουδαρχική Ιαπωνία και εμπλουτίζεται με στιλιστικά στοιχεία που προέρχονται από το ιαπωνικό θέατρο Noh. Ο Θρόνος του Αίματος θεωρείται μια από τις καλύτερες κινηματογραφικές προσαρμογές του έργου, καθώς κέρδισε δύο βραβεία Mainichi.

Η ιστορία τοποθετείται στην Ιαπωνία του 16ου αιώνα, όπου ο στρατηγός Βασίζου με σκοπό να εκπληρώσει μια προφητεία και με παρότρυνση της συζύγου του, δολοφονεί τον βασιλιά του και ανεβαίνει στο θρόνο. Βουτηγμένος στην απληστία και για να ολοκληρωθεί η προφητεία, ο στρατηγός συνεχίζει να βάφει τα χέρια του με άιμα.

The Hidden Fortress

Η αριστουργηματική ταινία «Το Κρυμμένο Φρούριο», κέρδισε την Αργυρή Άρκτο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου το 1959, καθώς αποτέλεσε τεράστια πηγή έμπνευσης στον σκηνοθέτη Τζορτζ Λούκας για τις ταινίες Star Wars.

Η ταινία αφηγείται την ιστορία του στρατηγού Μακάμπε ο οποίος επιχειρεί να φυγαδεύσει την κυνηγημένη πριγκίπισσα Γιουκίχιμε, διασχίζοντας μεταμφιεσμένοι ένα εχθρικό δάσος. Εκεί γνωρίζουν δύο ημι-γκαφατζήδε χωρικούς οι οποίοι δέχονται να τους συνοδεύσουν σε αντάλλαγμα χρυσό και δίχως να γνωρίζουν την πραγματική τους ταυτότητα. Μια ψυχαγωγική ταινία του Κουροσάβα που συνάντησε τεράστια εμπορική επιτυχία.