Ναν Γκόλντιν: H θρυλική φωτογράφος και ακτιβίστρια που έφερε την επανάσταση στη σύγχρονη φωτογραφία

Στις 12 Σεπτεμβρίου, το 1953, στην Ουάσινγκτον των Ηνωμένων Πολιτείων, γεννήθηκε η σπουδαία φωτογράφος και ακτιβίστρια Ναν Γκόλντιν, η οποία έφερε την επανάσταση στη φωτογραφία μέσα από αυτοβιογραφικές εικόνες που απεικόνιζαν βαθιά προσωπικές σχέσεις, μετατρέποντας τη ζωή της σε τέχνη.

Τα παιδικά της χρόνια αποδείχθηκαν δύσκολα εξαιτίας της αδιαφορίας των γονιών της και της κακής κατάστασης του γάμου τους. Αποκορύφωμα η αυτοκτονία της αδερφής της, Barbara, όταν η Γκόλντιν ήταν μόλις 11 ετών. Στα 13 της έχοντας εκδιωχθεί από διάφορα οικοτροφεία, απεχθανόμενη οποιουδήποτε είδους σύμβαση και επιθυμώντας να ελευθερωθεί από τους περιοριστικούς ρόλους με τους οποίους η κοινωνία προσδιόριζε τη γυναίκα- κόρη, μητέρα, σύζυγος- έφυγε από το σπίτι της ζώντας για μεγάλο διάστημα σε κοινόβια και σπίτια ανάδοχων οικογενειών.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Nan Goldin (@nangoldinstudio)

Δύο χρόνια αργότερα θα εγγραφεί στο Satya Community School, ένα προοδευτικό σχολείο μέσα στο οποίο θα έρθει για πρώτη φορά σε επαφή με τη φωτογραφία. Εκεί, η Ναν Γκόλντιν, ούσα βαθιά συγκλονισμένη από τον θάνατο της αδερφής της, χρησιμοποίησε το μέσο ως ένα «οπτικό ημερολόγιο» της ζωής των φίλων της και της ίδιας, ώστε να διατηρήσει αυτές τις στιγμές για πάντα στη μνήμη.

Όπως εξηγεί και η ίδια: «Φεύγοντας από το σπίτι σε μια προσπάθεια να αναδημιουργήσω τον εαυτό μου, έχασα τις πραγματικές αναμνήσεις μου από την αδερφή μου. Θυμάμαι τη δική μου εκδοχή εκείνης, όσων είπε, όσων σήμαινε για εμένα. Ωστόσο δεν έχω ξεκάθαρη αίσθηση του ποια ήταν… πως έμοιαζαν τα μάτια της, πως ακουγόταν η φωνή της… Δεν θέλω να χάσω ξανά την αληθινή ανάμνηση κάποιου». Αυτή η συγκεκριμένη ανάγκη αποτελεί κεντρικό θέμα των φωτογραφιών της όσο και το άτομο το οποίο φωτογραφίζεται.

Για περισσότερα από σαράντα χρόνια, η Ναν Γκόλντιν θα απαθανατίσει τις ιδιωτικές στιγμές των αγαπημένων της: Γέλια, πάρτι, σεξ, ναρκωτικά, αγκαλιές, παιδιά, αρρώστιες, κηδείες, σε έναν «αγώνα» ενάντια στον χρόνο και τη λήθη. Θα δημιουργήσει πολλές αυτοπροσωπογραφίες, ενώ, παράλληλα, θα χρησιμοποιήσει την κάμερα ως «πολιτικό εργαλείο» ώστε, ανάμεσα σε άλλα, να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για κοινωνικά ζητήματα που δύσκολα συζητιούνταν στην Αμερική, όπως η επιδημία του AIDS τη δεκαετία του 1980 ή η πρόσφατη επιδημία των οπιοειδών.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Nan Goldin (@nangoldinstudio)

Στα 18 της χρόνια ξεκίνησε να παίρνει ασπρόμαυρες φωτογραφίες φίλων της drag queens οι οποίες σύχναζαν σε ένα μπαρ στη Βοστώνη, το «The Other Side». H Γκόλντιν δεν προσπαθούσε να δείξει ποιες ήταν «κάτω από τα φτερά» αλλά να αποτίσει έναν φόρο τιμής στην ομορφιά, τη διαφορετικότητα και τη γενναιότητα τους να «αναδημιουργούνται», απαθανατίζοντας τη λάμψη και την ευαλωτότητα τους.

H συγκεκριμένη σειρά φωτογραφιών θα περιλαμβανόταν αργότερα  στο επιδραστικό βιβλίο της, με τίτλο «The Other Side», το οποίο και εκδόθηκε το 1993, μια εποχή όπου η συζήτηση γύρω από το φύλο και τον σεξουαλικό προσανατολισμό αυξανόταν ολοένα και περισσότερο. Μαζί στο λεύκωμα βρίσκονταν φωτογραφίες της Γκολντίν από τις αρχές των ’80ς, όταν και κατέγραψε τις ζωές των τρανς φίλων της σε μια χρονική στιγμή όπου το AIDS αποδεκάτιζε την κοινότητα, καθώς και φωτογραφικά στιγμιότυπα από την ανάδυση του drag ως κοινωνικό φαινόμενο στην Νέα Υόρκη, το Βερολίνο, τις Φιλιππίνες και τη Μπανγκόκ στις αρχές των ’90ς.

Παρά την ωμή και συχνά πολύ προσωπική φύση των έργων της, η Γκόλντιν πάντα κατάφερνα να διατηρήσει ένα επίπεδο σεβασμού για τα θέματα της όπως η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Στόχος της να φέρει αυτές τις υποεκπροσωπούμενες ομάδες στο φως και όχι να τις καταστήσει θέαμα προς κατανάλωση.

Η αισθητική της Ναν Γκόλντιν, στο ξεκίνημα της, ήταν επηρεασμένη από τα φιλμ του Άντι Γουόρχολ, τον Φεντερίκο Φελίνι, την ιταλική και γαλλική Vogue και τον Χέλμουτ Νιούτον. Τα λιγοστά μαθήματα φωτογραφίας που παρακολούθησε με τον φωτογράφο Χένρι Χόρενσταϊν την έφεραν σε επαφή με το έργο της Νταϊάν Άρμπους, του Άουγκουστ Ζάντερ, καθώς και του αμφιλεγόμενου Λάρι Κλαρκ , η οικειότητα των φωτογραφιών του οποίου θα την εμπνεύσει. Από το 1974 έως το 1978 θα φοιτήσει στη Σχολή του Μουσείου Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Tuffs. Εκεί θα αρχίσει να δουλεύει με φωτογραφική μηχανή Pentax, ευρυγώνιο φακό και φλας, γεγονός που θα διευρύνει την οπτική και την παλέτα της.

Μετά την αποφοίτηση της θα μετακομίσει στη Νέα Υόρκη, φόντο των πιο φημισμένων φωτογραφιών της, απεικονίζοντας με τον φακό την post-punk new-wave μουσική σκηνή, την έντονη μετά-Stonewall ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και την υποκολτούρα των σκληρών ναρκωτικών. Από το 1979 έως το 1986 θα αρχίσει να διαμορφώνεται το σημαντικότερο σώμα δουλειάς της, το οποίο θα κυκλοφορήσει σε βιβλίο- το πρώτο της- υπό τον εμπνευσμένο από την «Όπερα της Πεντάρας» τίτλο «Η Μπαλάντα της Σεξουαλικής Εξάρτησης».

Αποτελούμενο από μια σεκάνς σχεδόν 700 φωτογραφικών πορτραίτων-στιγμιότυπων, ενδεδυμένων με ένα μουσικό soundtrack, το συγκεκριμένο έργο έμελλε να την καταστήσει ως μια σημαντική φωτογράφο. Πρόκειται για μια βαθιά προσωπική αφήγηση διαμορφωμένη από τις εμπειρίες της ίδιας της καλλιτέχνιδας σε Νέα Υόρκη, Βοστώνη, Βερολίνο και αλλού, το οποίο και απεικονίζει προσωπικές στιγμές αγάπης, φιλίας, αναζήτησης ταυτότητας και απώλειας- ζευγάρια να χορεύουν στα κλαμπ ή να δένονται με τα παιδιά τους , λεπτομέρειες της ζωής της Γκόλντιν, τον πόνο και την έκσταση μέσα από το σεξ και την τοξικοεξάρτηση, την κακοποίηση και τον όλεθρο του AIDS.

Η συγκεκριμένη σειρά φωτογραφιών παρουσιάστηκε σαν σόου προβολής διαφανειών αρχικά σε μικρούς χώρους εκδηλώσεων, το 1985 στην έκθεση σύγχρονης αμερικανικής τέχνης Μπιενάλε Whitney και σε σημαντικά κινηματογραφικά φεστιβάλ όπως εκείνα του Εδιμβούργου (1985) κα του Βερολίνου (1986). Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 πολλά από τα άτομα που απεικονίζονταν σε αυτή είχαν πεθάνει είτε από υπερβολική δόση είτε από AIDS, ενώ η ίδια η Γκόλντιν θα εισαχθεί σε κλινική απεξάρτησης.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Nan Goldin (@nangoldinstudio)

Είναι η περίοδος όπου η θεματική της θα αρχίσει να διαφοροποιείται. Η Αμερικανίδα φωτογράφος θα εξακολουθεί να «απαθανατίζει» τη ζωή της, ενσωματώνοντας και τις εμπειρίες της από την απεξάρτηση. Με την πάροδο του χρόνου τα θέματα της θα μετατοπιστούν από την αναπαράσταση μιας καταστροφικής νεότητας σε σκηνές γονεϊκότητας και οικιακής ζωής με το φόντο να γίνεται όλο και πιο διεθνές. Το 1994 θα εκδώσει τη σειρά φωτογραφιών της Ιαπωνικής νεολαίας «Tokyo Love», σε συνεργασία με τον φωτογράφο Νομπουγιόσι Αράκι. Ενώ αργότερα θα στραφεί και στη φωτογραφία τοπίου εμπνευσμένη από τους Γερμανούς ρομαντικούς όπως ο Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ.

To 1995 θα δημιουργήσει για λογαριασμό του BBC το αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ «I’ll be your mirror», σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Έντμουντ Κούλθαρντ. Μετέπειτα Θα αναλάβει, επίσης, και διάφορες διαφημιστικές καμπάνιες στο χώρο της μόδας, όπως εκείνη του οίκου Dior το 2013 με πρωταγωνιστή τον Ρόμπερτ Πάτινσον. Έργα της αποτελούν μέρος εμβληματικών συλλογών όπως της Πινακοθήκης  Μοντέρνας Τέχνης Tate, του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, του Κέντρου Πομπιντού κ.α.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Nan Goldin (@nangoldinstudio)

Φέτος, στο 79ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, τον Χρυσό Λέοντα κέρδισε το ντοκιμαντέρ της Λόρα Πόιτρας «All The Beauty and the Bloodshed», ένα επικό και άκρως συναισθηματικό ταξίδι με επίκεντρο την θρυλική φωτογράφο και ακτιβίστρια, μέσα από τις διαφάνειες της, σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό και συνεντεύξεις. Σε αυτό περιγράφεται και ο αγώνας της Ναν Γκόλντιν ενάντια στους Sackler, την οικογένεια πίσω από τη φαρμακευτική, Purdue Pharma- κατασκευαστή του ισχυρού αναλγητικού Oxycontin- την οποία και θεωρεί κύρια υπεύθυνη για την κρίση των οπιοειδών στις ΗΠΑ.

Η ίδια, ούσα ιδρυτικό μέλος της ομάδας υποστήριξης P.A.I.N. (Prescription, Addiction, Intervention Now), μίλησε για τον αγώνα απεξάρτησης της από το συγκεκριμένο αναλγητικό το 2017, διοργάνωσε εκστρατείες διαμαρτυρίας σε μουσεία και χώρους πολιτισμού όπως το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και το Λούβρο, προτρέποντας τους να σταματήσουν να δέχονται χρηματοδότηση από την εν λόγω οικογένεια.