«Κάθε στιγμή είναι ένα καινούργιο ξεκίνημα»: Τα λόγια του Νομπελίστα Τόμας Έλιοτ που πάντα θα μάς εμπνέουν
Σαν σήμερα, πριν από 134 χρόνια, γεννήθηκε ο Τόμας Έλιοτ, ένας ποιητής που θα κέρδιζε αργότερα το Νόμπελ λογοτεχνίας αλλά και τις καρδιές των αναγνωστών, με τα σπουδαίας σημασίας λόγια του.
Στις 26 Σεπτεμβρίου του 1888 γεννήθηκε στο Μιζούρι των ΗΠΑ ο Τόμας Στερνς Έλιοτ. Η καλή οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του θα τον οδηγούσε στα 25 του χρόνια στην Αγγλία, την οποία και επέλεξε τελικά για πατρίδα και εφαλτήριο του σπουδαίου ταξιδιού του στον κόσμο της ποίησης.
Από τα μαθητικά του χρόνια στην Αμερική, ο Τόμας Έλιοτ είχε συνειδητοποιήσει την κλίση του, η οποία αφορούσε τα γράμματα. Στο σχολείο ήταν καλός με ό, τι καταπιανόταν, το αγαπημένο του μάθημα ήταν η λογοτεχνία και πριν ακόμα κλείσει τα 10 του χρόνια εξέδιδε μόνος του ένα περιοδικό ποικίλης ύλης, το «The Fireside».
Στα φοιτητικά του χρόνια, ο Τόμας Έλιοτ γνωρίστηκε πιο άμεσα με τη λογοτεχνία. Φοιτούσε στο Χάρβαρντ και συχνά έδινε τα ποιήματά του προς δημοσίευση στο λογοτεχνικό περιοδικό της σχολής, το «The Harvard Advocate». Μετά την αποφοίτησή του, ο φιλόδοξος ποιητής ξεκίνησε ένα ταξίδι αναζήτησης, το οποίο τον έφερε μέχρι την Ευρώπη, όπου ερωτεύτηκε το Λονδίνο.
Παρόλα αυτά, δεν έμεινε εκεί και γύρισε στην Αμερική ως διδακτορικός φοιτητής του Χάρβαρντ. Τρία χρόνια μετά, ο Έλιοτ καταλαβαίνει πως τελικά, η Αμερική δεν του ταίριαζε όσο η Αγγλία. Το 1914, εκμεταλλευόμενος μία μεγάλη υποτροφία που του προσέφερε το πανεπιστήμιο, ο Τόμας Έλιοτ επιστρέφει στην Αγγλία, και αυτή τη φορά φοιτά στο Merton College της Οξφόρδης.
Εκεί γνωρίζει τον Έζρα Πάουντ, με τον οποίο αργότερα θα γίνουν οι δύο πιο χαρακτηριστικοί ποιητές του Αγγλοαμερικανικού λογοτεχνικού μοντερνισμού. Στην Αγγλία θα γνωρίσει και τη γυναίκα του, Βίβιεν Χέι-Γουντ, την οποία θα παντρευτεί άμεσα. Τότε είναι που ξεκινά να εργάζεται και ως δάσκαλος και κριτικός λογοτεχνίας για να κερδίσει τα προς το ζην.
Το 1915 όμως, ένας ακόμα τίτλος προστίθεται στην επαγγελματική του ταυτότητα, αυτός του συγγραφέα. Ο Τόμας Έλιοτ κυκλοφορεί το πρώτο επίσημο ποίημά του, «Το ερωτικό τραγούδι του Τζέι Άλφρεντ Προύφροκ», το οποίο εντυπωσιάζει τους λογοτεχνικούς κύκλους της Αγγλίας.
Λίγα χρόνια αργότερα, ο Έλιοτ βρίσκεται στον δρόμο της Βιρτζίνια Γουλφ, η οποία τον βοηθά να εκδώσει μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του, το «Έρημη Χώρα», ένα ποίημα που θα τον κατατάξει στους κορυφαίους ποιητές του 20ου αιώνα, αλλά θα τον αναδείξει και σε έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς εκπροσώπους του λογοτεχνικού μοντερνισμού.
Όσο τα χρόνια περνούσαν, τόσο πιο έντονα διαγραφόταν η σημαντική θέση του Τόμας Έλιοτ στη λογοτεχνία της Αγγλίας του 20ου αιώνα. Μετά από σημαντικές λογοτεχνικές κατακτήσεις, το 1948, ο ποιητής λαμβάνει ακόμα μία, την υποψηφιότητα για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, το οποίο και κερδίζει.
Τον Οκτώβριο του 1964, και ενώ ο ποιητής συνεχίζει ακούραστος τη λογοτεχνική του δημιουργία και ζει ευτυχισμένος με τη δεύτερη σύζυγό του, Βάλερι Φλέτσερ, μεταφέρεται ξαφνικά στο νοσοκομείο, έχοντας πέσει σε βαθύ κώμα. Στις 4 Ιανουαρίου του 1965, ο Τόμας Έλιοτ αφήνει την τελευταία του πνοή στο Λονδίνο, την πόλη που αγάπησε πολύ και επέλεξε για πατρίδα και τόπο ταφής του.
Τα λόγια του Τόμας Έλιοτ που θα μείνουν χαραγμένα στη μνήμη μας
“Ο σκοπός της λογοτεχνίας είναι να μετατρέψει το αίμα σε μελάνι”: Τόμας Έλιοτ
Τα έργα του «Τέσσερα Κουαρτέτα», «Οι Κούφιοι Άνθρωποι» και «Έρημη Χώρα», θεωρούνται μέχρι και σήμερα ως κάποια από τα πιο σημαντικά δώρα του νομπελίστα ποιητή στη λογοτεχνία, αλλά ταυτόχρονα και τα πιο δύσκολα, καθώς η ποίηση του Έλιοτ πρέπει να διαβαστεί με τα μάτια της ψυχής και όχι της λογικής.
Ο Τόμας Έλιοτ, με την αγάπη του για την φιλοσοφική αναζήτηση, έκανε και τους αναγνώστες του να αγαπήσουν το άγνωστο, το φιλοσοφικό και πάνω από όλα τον ξεχωριστό κόσμο της πένας του λογοτέχνη, που άφησε πίσω του σπουδαίες φράσεις, μεγάλης σημασίας.
«Όλοι περνούν την εμπειρία. Λίγοι παίρνουν το μάθημα.»
«Μόνο αυτός που ρισκάρει να πάει πολύ μακριά μπορεί να ανακαλύψει πόσο μακριά μπορεί να πάει.»
«Δεν θα σταματήσουμε να εξερευνούμε. Και το τέλος της εξερεύνησής μας θα είναι όταν θα φτάσουμε εκεί από όπου ξεκινήσαμε και θα ανακαλύψουμε το μέρος για πρώτη φορά.»
«Να κάνεις χρήσιμα πράγματα, να λες θαρραλέα πράγματα, να στοχάζεσαι όμορφα πράγματα. Αυτά είναι αρκετά στη ζωή ενός ανθρώπου.»
«Η αγωνία είναι η υπηρέτρια της δημιουργικότητας.»
«Η Ποίηση δεν είναι η απελευθέρωση των αισθημάτων, αλλά η δραπέτευση από τα αισθήματα. Δεν είναι η έκφραση της προσωπικότητας αλλά η δραπέτευση από την προσωπικότητα. Αλλά θα πρέπει κανείς να έχει αισθήματα και προσωπικότητα για να θέλει να δραπετεύσει από αυτά.»
«Είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να εξηγήσουμε ένα πάθος σε κάποιον που δεν το έχει ζήσει, όπως δεν μπορούμε να εξηγήσουμε το φως σε έναν εκ γενετής τυφλό.»
«Δεν πιστεύω ότι γερνάει κανείς. Νομίζω πως αυτό που συμβαίνει είναι ότι νωρίς στη ζωή, σε μια ορισμένη ηλικία μένει κάποιος ακίνητος και βαλτώνει.»
«Οι άνθρωποι στους οποίους δεν έχει συμβεί ποτέ τίποτε δεν μπορούν να καταλάβουν την ασημαντότητα των γεγονότων.»
«Ο σκοπός της λογοτεχνίας είναι να μετατρέψει το αίμα σε μελάνι.»
