Editor’s choice: Οι θεατρικές επαναλήψεις που αξίζουν

Ο βασικός όγκος των παραστάσεων που ανοίγουν την θεατρική περίοδο αντλεί παραδοσιακά από την δεξαμενή των επαναλήψεων, παραστάσεων που είχαν ταμειακή ανταπόκριση, καλλιτεχνική αποδοχή ή – στην καλύτερη περίπτωση – και τα δύο. Ανάμεσα σε αυτές, επιλέγουμε 15 παραγωγές που είδαμε και εκτιμήσαμε τον προηγούμενο χειμώνα με μια έξτρα ευχάριστη διαπίστωση: Οι περισσότερες αφορούν στην ελληνική δραματουργία, σε πρωτοεμφανιζόμενα (ελληνικά ή ξένα) έργα στην εγχώρια σκηνή και σε λιγότερο συχνά παιζόμενα. Από τον Οκτώβριο τα περιμένει ένα νέο κοινό.

Photo credit: Θωμάς Μπέλτσιος.

Χρωστάμε στους Elephas Tilensis την επάνοδο της «Νύχτας της Κουκουβάγιας», δεδομένου ότι ο Γιώργος Διαλεγμένος ήταν εξαιρετικά φειδωλός στα νέα ανεβάσματα των έργων του. Τους χρωστάμε επίσης, την ματιά μιας έντονης και καλοκουρδισμένης αφαίρεσης – άρα και το άνοιγμα μιας άλλης οπτικής αποτύπωσης αυτού του απαιτητικού, στην αφήγηση του, έργου. Ποίηση, μεταφυσική, νατουραλισμός διασταυρώνονται στην σκηνοθετική διαλεκτική των Δημήτρη Αγαρτζίδη και Δέσποινας Αναστάσογλου καθώς μιλούν για τον έρωτα, το θάνατο και την προδοσία: Αρχετυπικές, δηλαδή, θεματικές. Με τον ‘Εκτορα Λυγίζο σε ρεσιτάλ ερμηνείας και μαζί του, τους σκηνοθέτες της παράστασης και τους Παρασκευή Δουρουκλάκη, Μαρία Γκιώνη και Βίκυ Κατσίκα – η τελευταία να αντικαθιστά την πυρετική παρουσία της Θεοδώρας Τζήμου.
Πρεμιέρα 3 Οκτωβρίου

Photo credit: Χρήστος Συμεωνίδης.

Αν και αποπροσανατολισμένη από τη συνύπαρξη με τη μουσική, η εμφάνιση του Πάνου Παπαδόπουλου στο ρόλο της αυταρχικής δασκάλας του Ατάϊντε αποζημιώνει. Φυσικό κωμικό ταλέντο – κυρίως όταν πρόκειται να δώσει μια υπερεαλιστική διάσταση στα πρόσωπα που υποδύεται – ο Παπαδόπουλος επιδίδεται σε ένα φορτισμένο σόλο, αποκαλυπτικό για την γελοιότητα κάθε μορφής αυταρχισμού. Σκηνοθετεί ο Γιώργος Παπαγεωργίου.
Πρεμιέρα 3 Οκτωβρίου

Photo credit: Ελίνα Γιουνανλή.

Η εμβληματική κωμωδία του Μάικλ Φρέιν, που επαναπροσδιόρισε το είδος της βρετανικής φάρσας, περνάει στα χέρια ενός θιάσου πρωταγωνιστών, με λιγότερο ή περισσότερο, κωμική στόφα. Εντυπωσιακά στημένη στην σκηνή του Παλλάς και με την αυτοπεποίθηση ενός all star cast – Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης (ο οποίος και σκηνοθετεί) Σμαράγδα Καρύδη, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Στεφανία Γουλιώτη, Λένα Παπαληγούρα, Γιώργος Χρυσοστόμου – η νέα εκδοχή του «Σώσε» είναι αρκούντως απολαυστική, μολονότι υστερεί στην ωρολογιακή ακρίβεια που απαιτούν τα ανεβάσματα αυτού του είδους.
Πρεμιέρα 5 Οκτωβρίου

Photo credit: Πάτροκλος Σκαφιδάς.

Mια από τις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες της περασμένης σεζόν, η πολιτική φάρσα του Ντάριο Φο, επικαιρικά πειραγμένη από τον Γιάννη Κακλέα, επανακάμπτει. Με μπουφόνικο παλμό, στα όρια του μουσικού θεάτρου και έναν καλογυμνασμένο θίασο – κλέβουν την παράσταση ο Πάνος Βλάχος, ο Φοίβος Ροιμένας και ο Θοδωρής Σκυφτούλης – εκθέτει, με τους όρους του λαϊκού θεάτρου, τον παραλογισμό της εξουσίας και του αυταρχισμού.
Πρεμιέρα 5 Οκτωβρίου

Photo credit: Πάτροκλος Σκαφιδάς.

Την ελπιδοφόρα άφιξη μιας νεότατης και πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέα αναγγέλλει από πέρυσι το Μάϊο το θέατρο «Πορεία», ανεβάζοντας το «Νυxιάνγκ». Απόκτημα της Σχολής Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής που έχει εγκαινιάσει το θέατρο, το έργο της 20χρονης Ευαγγελίας Γατσωτή αποτελεί ένα κοινωνικό και, γεμάτο ανατροπές, υπαρξιακό δράμα, φροϊδικής υφής. Στα σκηνοθετικά χέρια του Δημήτρη Τάρλοου, αναδεικνύονται όλοι οι χυμοί του με σημαντικά γρανάζια τις ερμηνείες των Αλεξία Καλτσίκη και Θάλειας Σταματέλου.
Πρεμιέρα 5 Οκτωβρίου

Photo credit: Στράτος Καλαφάτης.

Το τέρας της πατριαρχίας δεν είναι ένα φεμινιστικό αφήγημα της εποχής μας, αλλά είναι ένα καλοαναθρεμμένο τέρας με ρίζες αιώνων. Αυτό μας θυμίζει το μουσικο-θεατρικό θέαμα που, με περισσή ευρηματικότητα, έχει στήσει ο Θοδωρής Γκόνης. Αντλώντας από το βιβλίο του Παντελή Μπουκάλα «Το αίμα της αγάπης» αλλά και από δοκίμια του 19ου και 20ου αιώνα, προτείνει ένα πικρό, ενίοτε σατιρικών αποχρώσεων, μανιφέστο για την θέση της γυναίκας στο πέρασμα των αιώνων, όπως έχει αποτυπωθεί από την ελληνική παράδοση και τα τραγούδια μας. Εκεί ο φόνος της γυναίκας, δεν συνιστά έγκλημα. Με μεγάλη δυναμική διαχειρίζονται ερμηνευτικά αυτό το υλικό οι Άννα Καλαϊτζίδου, Μιχάλης Τιτόπουλος και Μαρία Χάνου σε άψογη συλειουργία με τους μουσικούς Αθηνά Λαμπίρη, Τάσο Μισυρλή και Δημήτρη Χατζηζήση.
Πρεμιέρα 7 Οκτωβρίου

Photo credit: Πάτροκλος Σκαφιδάς.

Ένα από τα σημαντικότερα νέα έργα που προστέθηκαν στο περσινό χειμερινό ρεπερτόριο της πόλης – χάρη στο δαιμόνιο του Θωμά Μοσχόπουλου να ανακαλύπτει νέες δραματουργίες – επιστρέφει για ένα μικρό κύκλο παραστάσεων. Ευαίσθητο, συγκινητικό, βαθιά ανθρώπινο, το κείμενο της Μαρτίνα Μάγιοκ (όχι τυχαία βραβευμένο με Pulitzer), στοχεύει κατευθείαν στην καρδιά. Μια σύγχρονη υπαρξιακή αναρώτηση γύρω από την έννοια της επιβίωσης, της κοινωνικής αξιοπρέπειας, της ενσυναίσθησης, της μοναξιάς σ’ ένα απολύτως «εδώ και τώρα» ανέβασμα. Με τους Μελαχρινό Βελέντζα, Αμαλία Καβάλη, Ειρήνη Μακρή και Φώτη Στρατηγό σε εξαιρετικές ερμηνείες.
Πρεμιέρα 8 Οκτωβρίου

Photo credit: Χρήστος Συμεωνίδης.

΄Ισως η μοναδική παράσταση που έρχεται με τέτοια φόρα από τον περσινό χειμώνα και που η φήμη της διαδόθηκε ραγδαία και εκτός θεατρικού κοινού. Η μεγάλη επιτυχία που ανέδειξε τον Γιώργο Κουτλή από τη νέα γενιά σκηνοθετών, πάνω στην τραγικωμωδία του Νικολάϊ Γκόγκολ είναι μια σαρωτική, ασφυκτικής ενέργειας, παράσταση συνόλου. Αξιοζήλευτους σκηνικούς δεσμούς επιδεικνύουν οι Γιάννης Νιάρρος, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος, Ηλίας Μουλάς, Βασίλης Μαγουλιώτης – ενώ στην ομάδα φέτος προστίθεται ο Θέμης Πάνου.
Πρεμιέρα 12 Οκτωβρίου

Photo credit: Ελίνα Γιουνανλή.

Ένα άλλο πρόσωπο, από το «διαγνωσμένο» κωμικό ταπεραμέντο του, αποκάλυψε, σε πλήρη ανάπτυξη, ο Ορφέας Αυγουστίδης. Καθοδηγημένος από τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο στο μονόλογο του Μπενουά Σολ για τις τελευταίες μέρες του Άλαν Τούρινγκ, καταθέτει μια σπουδαία ερμηνεία, γεμάτη υπαρξιακή ένταση, ψυχολογικές μεταπτώσεις, σαρκασμό και εσωτερική αλήθεια πάνω στην τραγική ιστορία ενός ιδιοφυούς επιστήμονα που εξωθήθηκε στην αυτοχειρία – πέφτοντας θύμα ενός αποτροπιαστικού αποκλεισμού από τις Αρχές λόγω της ομοφυλοφιλίας του.
Πρεμιέρα 14 Οκτωβρίου

Photo credit: Ρoύλα Ρέβη.

H ρηξικέλευθη απόδοση της, κατά Ανούιγ, «Αντιγόνης» από την Μαρία Πρωτόπαππα, επιστρέφει. Η αίσθηση μιας ανοιχτής πρόβας (με τους ηθοποιούς να μπαινοβγαίνουν στη συνθήκη του υποκριτή και τελικά να αφομοιώνονται από τον ρόλο τους) οδήγησε με διαύγεια στον πυρήνα του έργου και του λόγου. Ωστόσο, φέτος, η Πρωτόπαππα ανανεώνει την οπτική της, με την Αντιγόνη να περνάει στα χέρια της (πέρυσι την υποδυόταν η Κίττυ Παϊταζόγλου) σε συνεργασία με τη νεαρή Ηλέκτρα Μπαρούτα. Στην διανομή συνεχίζουν οι Γιάννης Τσορτέκης (σε έναν εκρηκτικό Κρέοντα) και ο Χρήστος Στέργιογλου (καταλυτική η παρουσία του ως αφηγητή).
Πρεμιέρα 15 Οκτωβρίου

photo credit Γιώργος Καλφαμανώλης.

Την συγγραφική του έφεση εξέθεσε για μια ακόμα φορά ο Βασίλης Μαυρογεωργίου, παραδίδοντας ένα έργο φανερά επηρεασμένο από τη μάστιγα της γυναικοκτονίας. Μεταξύ κοινωνικού δράματος και αστυνομικού νουάρ – και παρότι υποφέρει από κάποια δραματουργικά κλισέ – το «Μοτέλ» είναι μια ενδιαφέρουσα απόπειρα, σκηνοθετημένη από τον ίδιο τον συγγραφέα, με ρυθμό, σασπένς και ωραία ατμόσφαιρα. Το άστρο της Κλέλιας Ανδριολάτου ανατέλλει εδώ θεατρικά και μαζί της, σε καλές ερμηνείες, οι Χρήστος Σαπουντζής, Νίκος Αλεξίου, Ιωάννα Μαυρέα, Κατερίνα Λυπηρίδου, Ελευθερία Παγκάλου.
Πρεμιέρα 1 Νοεμβρίου

Η πολυετής άσκηση του Γιώργου Παλούμπη στο ρεαλιστικό θέατρο τον βοηθάει να εγκλιματίζεται με ευχέρεια και διαύγεια σε ανάλογες δραματουργίες. Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτουν και τα «Αξύριστα πηγούνια» του Γιάννη Τσίρου (έργο πρόδρομος στα κείμενα – σχόλια πάνω στον σεξισμό, το ρατσισμό και την γυναικεία κακοποίηση). Προσεγγίζοντας το με ειλικρίνεια και καθαρότητα εστιάζει στις ερμηνείες των ηθοποιών του: Γιώργος Πυρπασόπουλος, Ηλίας Βαλάσης, Στέλιος Δημόπουλος, Μαρία Νεφέλη Δούκα.
Πρεμιέρα 2 Νοεμβρίου

photo credit: Γκέλυ Καλαμπάκα.

Η δεύτερη συνεργασία της Μπέτυς Αρβανίτη και του Δημήτρη Καραντζά – μετά τον συνταρακτικό «Γυάλινο κόσμο» του 2018 – έρχεται στο ίδιο υψηλό επίπεδο της πρώτης. Ένα κλασικό έργο της αμερικανικής δραματουργίας από το χώρο του ρεαλισμού, η αφήγηση του Ευγένιου Ο’Νιλ για την δυσλειτουργική οικογένεια Ταϊρόν, αναδεικνύεται ως ένα υπαρξιακό, ποιητικό δράμα με την απόκοσμη σκηνοθετική απόδοση ενός εφιάλτη. Αξιομνημόνευτες ερμηνείες από τους Μπέτυ Αρβανίτη, Αλέξανδρο Μυλωνά, Ελίνα Ρίζου και κυρίως από τον Αινεία Τσαμάτη. Το ρόλο του Βασίλη Μαγουλιώτη αναλαμβάνει ο Αναστάσης Λαουλάκος.
Πρεμιέρα 3 Νοεμβρίου

photo credit: Ελίνα Γιουνανλή

Το νεόκοπο έργο της ηθοποιού Νεφέλης Μαϊστράλη για μια, λιγότερο γνωστή, σελίδα του Εμφυλίου πολέμου εντάχθηκε στα αποκτήματα της περσινής σεζόν. Το παρασκήνιο λειτουργίας των αμφιλεγόμενων «Παιδουπόλεων» της βασίλισσας Φρειδερίκης, αναδεικνύεται ως ένας συνδυασμός ιστορικής έρευνας, θεάτρου ντοκουμέντου και μυθοπλασίας. Πρωταγωνιστές του σκοτεινού, αυτού, χρονικού ζωντανεύουν και αφηγούνται – πότε με σατιρική ελαφράδα και πότε με δραματική ένταση – τα τεκταινόμενα. Μια καλή στιγμή για την ομάδα 4Frontal (ερμηνεύουν οι Νεφέλη Μαϊστράλη, Τάσος Δημητρόπουλος, Ελένη Κουτσιούμπα, Χάρης Κρεμμύδας και Πάνος Τοψίδης) που εξαργυρώνει την τριβή της με τη νεοελληνική εργογραφία.
Πρεμιέρα 7 Νοεμβρίου

photo credit: Πάνος Γιαννακόπουλος.

Η ηθογραφία του Ιάκωβου Καμπανέλλη – έργο ορόσημο για τη μετεμφυλιακή Ελλάδα – δοκιμάζεται στη φόρμα του μιούζικαλ με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Ποντάροντας στην εμπνευσμένη σύνθεση του Στέφανου Κορκολή (και τους στίχους του Γεράσιμου Ευαγγελάτου) και τοποθετώντας τη δράση στο πλαίσιο μιας αχρονίας για το καθεστώς ανασφάλειας που διατρέχει τη ζωή του Έλληνα, η σκηνοθεσία του Χρήστου Σουγάρη εξελίσσεται σε ένα εύρυθμο και γενικά καλοφτιαγμένο θέαμα. Επί σκηνής ένας 18μελής θίασος με εξέχοντες τους Γιώργο Γάλλο, Μάνο Βακούση, Δημήτρη Πιατά, Φιλαρέτη Κομνηνού, Μαρία Διακοπαναγιώτου.
Πρεμιέρα 9 Νοεμβρίου

Photo credit: Θωμάς Μπέλτσιος.

Η γόνιμη περσινή σεζόν για την ομάδα των Elephas Tilensis έδωσε μια ακόμα αξιοσημείωτη παράσταση: Την ελεύθερη θεατρική μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου του Μισέλ Ούελμπεκ. Σε μια πολυμεσική παραγωγή μικρής κλίμακας, με στοιχεία που αντλούν από το σινεμά, το stand up comedy, την εικαστική εγκατάσταση και το μουσικό live, o Δημήτρης Αγαρτζίδης και η Δήμητρα Αναστάσογλου συνέθεσαν ένα μη γραμμικό χρονικό ζωής του ήρωα του Ούελμπεκ προς την καταστροφή και τη ματαίωση – οδηγημένος από έναν καταιγιστικά άδικο κόσμο. Συντονισμένοι σε έντονους ρυθμούς ερμηνείας οι Δημήτρης Αγαρτζίδης, Μαρία Κωνσταντάκη, Άρης Λάσκος, Θεοδώρα Τζήμου.
Πρεμιέρα 9 Νοεμβρίου