Η Ανί Ερνό είναι η νικήτρια του Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2022

Η Σουηδική Ακαδημία έδωσε στη δημοσιότητα το όνομα του μεγάλου νικητή του Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2022. Πρόκειται για την Γαλλίδα συγγραφέα Ανί Ερνό, η οποία σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, τιμήθηκε «για το θάρρος και την σαφή διανοητική οξύνοια με τα οποία αποκάλυψε τις ρίζες, την αποξένωση και τους συλλογικούς περιορισμούς της προσωπικής μνήμης».

Η ίδια «πιστεύει στη λυτρωτική δύναμη της συγγραφής. Το έργο της είναι αντισυμβατικό, γραμμένο σε απλή γλώσσα, ξεκάθαρο. Με γενναιότητα και οξύνοια μιλάει για το ταξικό βίωμα, για την ταπείνωση και τον εξευτελισμό, τον φθόνο ή την ανικανότητα του να δεις ποιος είσαι. Έχει επιτύχει κάτι πραγματικά αξιολάτρευτο και διαχρονικό», συνεχίζει στην ίδια ανακοίνωση η επιτροπή των βραβείων.

Η Ερνό είναι η πρώτη Γαλλίδα συγγραφέας μετά τον Πατρίκ Μοντιανό, το 2014, και η 16η συνολικά που τιμάται με το υψηλού κύρους λογοτεχνικό βραβείο, το οποίο συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των 10 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών και σύμφωνα με τη διαθήκη του Άλφρεντ Νόμπελ πηγαίνει στο «άτομο που θα δημιουργήσει στον τομέα της λογοτεχνίας το πιο συναρπαστικό έργο στην ιδανική του μορφή».

Γεννημένη στο Yvetot της Νορμανδίας, το 1940, η Ανί Ερνό, μέσα στο έργο της καταπιάνεται επίμονα και από διαφορετικές οπτικές με ζωές σημαδεμένες από τεράστιες ανισότητες που έχουν να κάνουν με το φύλο, τη γλώσσα και την τάξη, την καθημερινή ζωή στη Γαλλία, ενώ γράφει και μη-μυθοπλαστικά πονήματα. Η συγγραφική της πορεία υπήρξε μακρά και κοπιαστική. Η ίδια σήμερα θεωρείται μια εκ των σημαντικότερων συγγραφέων στη χώρα της έχοντας λάβει πλήθος διακρίσεων.

Το λογοτεχνικό της ντεμπούτο το πραγματοποίησε το 1974 με το «Les armoires vides». Ωστόσο, ήταν το τέταρτο βιβλίο της, με τίτλο «Ο Τόπος» («La Place»), εκείνο με το οποίο γνώρισε την επιτυχία για πρώτη φορά, το 1983. Πρόκειται για ένα «νηφάλιο» πορτραίτο του πατέρα της και του κοινωνικού περίγυρου που τον διαμόρφωσαν. Ενώ, λίγα χρόνια αργότερα, το 1987, θα παρουσιάσει ένα συντομότερο πορτραίτο της μητέρας της, με τίτλο «Μια Γυναίκα». Μια σημαντική αποσαφήνιση για τη φύση της γραφής της Ερνό η οποία μεταπηδάει από τη μυθοπλασία, στην κοινωνιολογία και την ιστορία. Αμφότερα θεωρούνται πλέον σύγχρονα κλασσικά στην Γαλλία.

Ανάμεσα στα αριστουργήματα της συγκαταλέγεται το αδυσώπητα ειλικρινές αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα με τίτλο «Το Γεγονός» (2000), το οποίο μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη σε μια εξίσου συγκλονιστική ομότιτλη ταινία δια χειρός Οντρέ Ντιγουάν, αποσπώντας τον Χρυσό Λέοντα στο περσινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Το βιβλίο επικεντρώνεται γύρω από τη διακοπή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, η οποία έγινε παράνομα στα 23 της χρόνια , σε μια εποχή που θεωρούταν εγκληματική πράξη. Με την αφηγήτρια, 25 χρόνια αργότερα, να προσπαθεί να κατανοήσει αυτήν της την εμπειρία που τη σημάδεψε τόσο πολύ.

Για τη Γαλλίδα συγγραφέα το να γράφεις αποτελεί μια πολιτική πράξη, η οποία σου ανοίγει τα μάτια ως προς τις κοινωνικές ανισότητες. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιεί τη γλώσσα ως «μαχαίρι» όπως το αποκαλεί, ώστε να σκίσει το πέπλο της φαντασίας.

Το 2008 η Ανί Ερνό θα κερδίσει το Prix Renaudot για την αυτοβιογραφία της με τίτλο «Τα Χρόνια», η οποία και έφτασε μέχρι τη βραχεία λίστα του Man Booker International prize το 2019, όταν και μεταφράστηκε στην αγγλική γλώσσα.

Λογοτεχνικό της πρότζεκτ κατά κάποιο τρόπο αποτελεί η καταγραφή της ζωής της, η αποκόμιση μιας αλήθειας από αυτήν, καθώς και η μνήμη. Για πενήντα ολόκληρα χρόνια αφηγήθηκε, «μέσα από την πένα της», γεγονότα που τη σημάδεψαν, από την επίγνωση της ταξικής της θέσης ως παιδί, τον θάνατο των γονιών της, την παράνομη έκτρωση που πραγματοποίησε τη δεκαετία του 1960, τις πρώτες τις σεξουαλικές εμπειρίες της, την αγάπη, το πάθος και την επιθυμία.

Με πληροφορίες από το nobelprize.org