1ο Φεστιβάλ «Μονοπάτια Ζωής»: Ένα διήμερο δωρεάν δράσεων στην Τεχνόπολη για την εξάλειψη του ηλικιακού ρατσισμού

Μια πρωτότυπη και άκρως ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία, με στόχο την αλληλεγγύη, τη συμπερίληψη και την ενδυνάμωση της τρίτης ηλικίας, αναμένεται να λάβει χώρα 15-16 Οκτωβρίου στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων.

Πρόκειται για το 1ο Φεστιβάλ «Μονοπάτια Ζωής», μια διοργάνωση της ΑΝΤΑΜΑ ΚΟΙΝΣΕΠ σε συνεργασία με περισσότερους από 30 φορείς και οργανώσεις και υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων.

Ένα διαγενεακό φεστιβάλ όπου, μέσα από ένα πλούσιο εκπαιδευτικό και ψυχαγωγικό πρόγραμμα δωρεάν δράσεων και εκδηλώσεων για όλες τις ηλικίες, προωθείται η ενεργότερη δραστηριοποίηση των ατόμων 65+, η δημιουργικότητα,  η ενημέρωση σχετικά με υπάρχοντα προγράμματα και υπηρεσίες, ο εθελοντισμός, η ενίσχυση των διαγενεακών δεσμών, η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, καθώς και η εξάλειψη του ηλικιακού ρατσισμού.

Για δύο ημέρες, στην Τεχνόπολη, άτομα μεγαλύτερης ηλικίας αλλά και νεότερων γενιών θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε εργαστήρια, ομιλίες, ενημερώσεις, αθλοπαιδιές, προγράμματα σωματικής άσκησης, να επισκεφτούν τη διαγενεακή έκθεση φωτογραφίας «Η Αγάπη Ενώνει τις Γενιές», να φωτογραφηθούν οι ίδιοι, να διασκεδάσουν και πάνω από όλα να έρθουν πιο κοντά αμφισβητώντας τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις.

Με αφορμή, λοιπόν, τη διεξαγωγή του 1ου Φεστιβάλ «Μονοπάτια Ζωής», οι διοργανώτριες Σοφία Παττακού και Λιάνα Κοκκολιά μοιράζονται μαζί μας τους στόχους και το σκεπτικό πίσω από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, τις δράσεις και τις εκδηλώσεις του διημέρου, μάς μιλούν για την ΑΝΤΑΜΑ ΚΟΙΝΣΕΠ, τις ανάγκες που εξυπηρετεί και τις υπηρεσίες που προσφέρει και μάς δίνουν τη δική τους οπτική πάνω στο φαινόμενο του ηλικιακού ρατσισμού και τις στρατηγικές εξάλειψη τους.

Το φεστιβάλ «Μονοπάτια Ζωής», είναι αφιερωμένο και εστιασμένο στους μεγαλύτερους ανθρώπους της ζωής μας και της κοινωνίας και θα γίνει πραγματικότητα για πρώτη φορά ύστερα από 2 χρόνια αναμονής. Όμως για να είναι ολοκληρωμένο, προσκαλούμε και τις νεότερες γενιές να το πλαισιώσουν, όπως ακριβώς σε μια οικογένεια που έχουν όλοι θέση, από τους πιο μικρούς έως τους πιο μεγάλους.

Ένας βασικός στόχος του Φεστιβάλ είναι να δημιουργήσουμε ερεθίσματα που θα ωθήσουν τους ενήλικες 65+ να κινητοποιηθούν και να παραμείνουν κοινωνικά δραστήριοι. Θέλουμε μέσα από τα εργαστήρια, τις ομιλίες και τις άλλες δράσεις να υπάρξουν ευκαιρίες διασύνδεσης τους με Οργανισμούς, Φορείς, που υλοποιούν προγράμματά, αλλά και προάγουν τον εθελοντισμό. Επίσης στοχεύουμε να «φωτίσουμε» τον πλούτο ζωής, και την εμπειρία των μεγαλύτερων ανθρώπων, καθώς και τη σημασία της διαγενεακής επαφής, διάδρασης και αλληλεγγύης για μία κοινωνία συμπεριληπτική προς όλους, στην οποία … η Ευτυχία δεν έχει Ηλικία!

Το Φεστιβάλ θα έχει διάφορες θεματικές, και ο κόσμος θα μπορεί κατά τη διάρκεια του διημέρου να συμμετάσχει σε εκπαιδευτικά, ψυχαγωγικά, διαγενεακά (μικροί-μεγάλοι μαζί) εργαστήρια. Να παρακολουθήσει ομιλίες (εστιασμένες σε ενήλικες). Να ενημερωθεί από τους συμμετέχοντες φορείς για τα προγράμματά τους, καθώς και για εθελοντισμό. Να συμμετάσχει σε αθλοπαιδιές & προγράμματα σωματικής άσκησης. Να φωτογραφηθεί για την καμπάνια μας «Κλείνουμε το μάτι στη Ζωή. Λέμε ΟΧΙ στον Ηλικιακό Ρατσισμό»!. Να περιηγηθεί στη Έκθεση Διαγενεακής Φωτογραφίας, «Η Αγάπη ενώνει τις Γενιές», με έργα μεγάλων και μικρών «φωτογράφων», και τέλος να διασκεδάσει με εκδηλώσεις για όλες τις ηλικίες στην Κεντρική Αυλή.

Σκοπός του φεστιβάλ, είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας Τοπικής Κοινότητας πιο συμπεριληπτικής προς όλους.

Το πρώτο και πιο σημαντικό είναι ότι το Φεστιβάλ έχει Ελεύθερη Είσοδο. Πέρα από αυτό, οι συμμετέχοντες θα μπορούν να συμμετάσχουν σε δράσεις ελεύθερης ροής, να παρακολουθήσουν τις εκδηλώσεις στην Κεντρική Αυλη χωρίς περιορισμό ατόμων ή/ και να συμμετάσχουν σε εργαστήρια, όπου υπάρχει περιορισμός συμμετοχών και για το λόγο αυτό και η δυνατότητα προκράτησης. Το αναλυτικό πρόγραμμα είναι On-Air !

Σε πρώτο επίπεδο το ζητούμενο είναι οι καλεσμένοι να έρθουν να συμμετάσχουν σε δράσεις, να ψυχαγωγηθούν. Σε δεύτερο και πιο ουσιαστικό επίπεδο, είναι να ενημερωθούν για οργανισμούς που υλοποιούν προγράμματα, τόσο εστιασμένα στο μεγαλύτερο ηλικιακό κοινο, όσο και διαγενεακά, ώστε να πάρουν ιδέες, να βρουν τους λόγους να βγουν έξω από το σπίτι, να αναζητήσουν κάτι που ταιριάζει στα ενδιαφέροντά τους στη γειτονιά τους ή και αλλού και να παραμείνουν κοινωνικά ενεργοί.

Ως ΑΝΤΑΜΑ έχουμε τρεις στρατηγικούς άξονες πάνω στους οποίους κινούμαστε και αναπτύσσουμε προγράμματα: Πρώτον την ενδυνάμωση ανθρώπων 65+, μέσα από υλοποίηση δράσεων, που τους κινητοποιούν και τους δίνουν λόγους να παραμένουν συναισθηματικά, σωματικά και διανοητικά ενεργοί. Δεύτερον την ενίσχυση Διαγενεακών Δεσμών, μέσα από προγράμματα που φέρνουν κοντά ανθρώπους διαφορετικών γενεών, βάσει των κοινών ενδιαφερόντων τους. Τρίτον την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, μέσα από δράσεις και καμπάνιες, που έχουν στόχο την αφύπνιση/ ευαισθητοποίηση του κοινού και την κατάργηση στερεοτύπων που σχετίζονται με την Ηλικία και οδηγούν στον Ηλικιακό Ρατσισμό! Δηλαδή, στο διαχωρισμό και κατηγοριοποίηση των ανθρώπων, βάσει ηλικίας.

Το Φεστιβάλ ουσιαστικά, είναι η εφαρμογή των τριών αυτών αξόνων και του οράματος της ΑΝΤΑΜΑ στην πράξη.

Η διοργάνωση ενός δρώμενου, που θέλει να συμβάλει στην καταπολέμηση των κοινωνικών στερεοτύπων που σχετίζονται με τους μεγαλύτερους ηλικιακά ανθρώπους και να προάγει την κοινωνική συνοχή δε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την ουσιαστική συνεργασία με το Δήμο, φορείς, οργανώσεις, αλλά και απλούς πολίτες.

Έτσι, περισσότεροι από 30 Φορείς, Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, αλλά και απλοί πολίτες  συνεργαστήκαμε για την πραγματοποίηση αυτού του 2μέρου βιωματικού, και πολυθεματικού Φεστιβάλ το οποίο τελεί υπό την Αιγίδα του Δήμου Αθηναίων. Επιπλέον υπήρξε ουσιαστική συμβολή από την Αντιδημαρχία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Κοινωνίας των Πολιτών μέσα από την ενεργή συμμετοχή Λεσχών Φιλίας με εργαστήρια και παρουσίαση έργων τους.

Η ΑΝΤΑΜΑ, είναι ένας νεοσύστατος οργανισμός που  έχει ως όραμα να λειτουργεί σαν ΓΕΦΥΡΑ που θα συνδέει ανθρώπους ηλικίας 65+ με συνομήλικους και νεότερους, με χώρους πολιτισμού και Οργανισμούς, μέσω πολιτιστικών, εκπαιδευτικών, διαγενεακών δράσεων. Επίσης να συμβάλει στη μείωση του ηλικιακού ρατσισμού, ευαισθητοποιώντας το κοινό μέσα από καμπάνιες ενημέρωσης και δράσεις που συντελούν σε αυτό τον σκοπο, με τελικό στόχο τη διαμόρφωση μίας κοινωνίας συμπεριληπτικής, όπου όλοι έχουν ισότιμο χώρο.

Δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα των προσωπικών μας βιωμάτων, δεσμών και παραστάσεων ζωής, όπου όλες οι γενιές είχαν ρόλο και θέση, τόσο στην οικογένεια όσο και στο ευρύτερο μας περιβάλλον. Αυτό το κοινό μας σημείο, όντας φίλες, μας ώθησε να κάνουμε κάτι “ΑΝΤΑΜΑ”. Βλέποντας τις αλλαγές στην κοινωνία θέλαμε και θέλουμε να δώσουμε στους ανθρώπους άνω των 65+, στη μεταβατική φάση από την ενεργό ζωή στη συνταξιοδότηση,  λόγους να διατηρήσουν έναν ενεργό κοινωνικό ρόλο μία συνέχεια στην κοινωνική τους ζωή.

Η Διαγενεακή Γιορτή πραγματοποιήθηκε πέρσι μαζί με  την  Ελληνική Εταιρία Μελέτης και Έρευνας της Γήρανσης-ΕΕΜΕΓ, στο πλαίσιο διοργάνωσης του 17ου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Γηριατρικής Εταιρείας – EuGMS στην Αθήνα (11-13 Οκτωβρίου 2021,”Growing Old in Better Health: Building Synergies across Europe”).

Ήταν η πρώτη μας εμπειρία σε δράση με φυσική επαφή, όντας 1 ½ χρόνο με περιορισμούς λόγω της πανδημίας και μέσα μας υπήρχε αγωνία και ανυπομονησία μαζί! Ήταν απρόσμενη και συγκινητική η συμμετοχή του κοινού, ειδικά καθώς τη συγκεκριμένη ημέρα στο ξεκίνημά υπήρξε μία πολύ δυνατή καταιγίδα. Η Διαγενεακή Έκθεση Φωτογραφίας, στην οποία, όπως και φέτος τα έργα ήταν από συμμετοχές μικρών και μεγάλων σε ηλικία «καλλιτεχνών» έκρυβε μεγάλη συγκίνηση, για πολλούς από τους συμμετέχοντες, που ήρθαν και έβλεπαν το έργο τους να κοσμεί τον κήπο του Μεγάρου

Σε ένα χώρο ανοιχτό, με σύμμαχο τελικά τον ήλιο και δράσεις για όλες τις ηλικίες μαζί, η τελική αίσθηση ήταν αυτή μίας πραγματικής γιορτής.

Ο Ηλικιακός Ρατσισμός δε στρέφει τα φώτα του μόνο στις μεγαλύτερες γενιές, αλλά και στις νεότερες

Το συγκεκριμένο ερώτημα είναι μία συζήτηση από μόνη της. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού παγκοσμίως σε συνδυασμό με τις αλλαγές στην κοινωνία, την αστικοποιήση, τους γρήγορους ρυθμούς ζωής, την εξιδανίκευση της νεότητας είναι κάποιες από τις αιτίες. Αυτό μπορεί να μεταφραστεί σε διαχωρισμό των ανθρώπων, αποκλειστικά και μόνο με κριτήριο την ηλικία. Όμως ο Ηλικιακός Ρατσισμός δε στρέφει τα φώτα του μόνο στις μεγαλύτερες γενιές, αλλά και στις νεότερες. Ένα παράδειγμα; Στον εργασιακό χώρο ένας ενήλικας μεγαλύτερης ηλικίας ίσως θεωρηθεί ότι δεν μπορεί να ακολουθήσει τους ρυθμούς και τις εξελίξεις, μπορεί να μην καν επιλεχθεί για συνέντευξη απλά και μόνο λόγω του «αριθμού», από την άλλη ένας νεότερος άνθρωπος ειδικά στο ξεκίνημα μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν έχει την εμπειρία / τις γνώσεις για να εισακουστεί. Αντίστοιχα παραδείγματα σίγουρα έρχονται σε όλους στο μυαλό αν σκεφτούμε το χώρο υγείας, αλλά ακόμα και στο οικείο περιβάλλον, που μπορεί η γνώμη του μεγαλύτερου να μην ληφθεί πολύ σοβαρά απλά γιατί είναι μεγάλος … δεν παρακολουθεί τις γρήγορες εξελίξεις, το σήμερα… αγνοώντας την εμπειρία ζωής που αυτός α άνθρωπος φέρει.

Οι βασικές στρατηγικές για την καταπολέμησή του Ηλικιακού Ρατσισμού, όπως αυτές αποτυπώνονται στην Παγκόσμια Καμπάνια για την καταπολέμηση του Ηλικιακού Ρατσισμού, είναι: α) Διαμόρφωση και Ενδυνάμωση Πολιτικών και Νόμων για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και ανισοτήτων που σχετίζονται με την ηλικία, και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. β) Η ένταξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων και παρεμβάσεων σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, που στόχο θα έχουν να ενισχύσουν την ενσυναίσθηση και την κατανόηση σχετικά με τα στάδια της ζωής, αλλά και να καταρρίψουν αρνητικές αντιλήψεις σχετικά με τις διαφορετικές και ειδικά τις μεγαλύτερες ηλικίες. γ) Υλοποίηση Διαγενεακών Παρεμβάσεων, που καλλιεργούν την αλληλεπίδραση και σύνδεση μεταξύ διαφορετικών γενεών και μπορούν να συμβάλουν στην αμοιβαία κατανόηση και συνεργασία τους.

Οι Διαγενεακές παρεμβάσεις / δράσεις θεωρούνται από τα πιο αποτελεσματικά μέσα για τη μείωση του ηλικιακού ρατσισμού, των αρνητικών στερεοτύπων, καθώς οι διαφορετικές γενιές ερχόμενες σε επαφή μπορούν να βρουν κοινά σημεία αναφοράς, να μεταφέρουν διαφορετικά ερεθίσματα ο ένας στον άλλο και έτσι να καταλάβουν καλύτερα ο ένας τον άλλο.

Αυτή τη στιγμή ενεργά είναι η on-line διαγενεακή συμβουλευτική υπηρεσία www.wise2gether.gr, όπου εθελοντές ηλικίας 65+ απαντούν σε ερωτήματα ανθρώπων 18-45, το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Βοηθός Ερμηνευτή στο Μουσείο», σχεδιασμένο για άτομα ηλικίας 65+ και διάρκειας έξι μηνών, το οποίο μόλος ξεκίνησε! Υλοποιείται μαζί με το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο και πραγματοποιείται δωρεάν χάρη στην υποστήριξη του «ΤΙΜΑ Κοινωφελούς Ιδρύματος». Είναι ένα πρόγραμμα για το οποίο έχουμε ιδιαίτερη χαρά, καθώς κατά τη διάρκειά του, αλλά και μετά την ολοκλήρωσή του οι ωφελούμενοι θα αλληλεπιδρούν με παιδιά και τις οικογένειές τους μέσα από τα προγράμματα του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου. Τέλος το κάλεσμα συμμετοχής στην καμπάνια μας «Κλείνουμε το μάτι στη Ζωή. Λέμε ΟΧΙ στον Ηλικιακό Ρατσισμό», καθώς μέσα από κάθε πρόσωπο που προστίθεται σχηματίζεται δυναμικά η εικόνα μίας κοινωνίας συμπεριληπτικής και ταυτόχρονα ανοιχτής σε όλες τις ηλικίες.

Στο επόμενο άμεσο διάστημα θα ανακοινώσουμε ένα κάλεσμα για τη δράση μας «Αληθινά Πρόσωπα, Αληθινοί Άνθρωποι», με στόχο να δημιουργούμε την 1η Ελληνική βιβλιοθήκη φωτογραφιών που απεικονίζει στιγμές ζωής ανθρώπων 65+, χωρίς αναζήτηση του τέλειου και του επιτηδευμένου, με στόχο την καταπολέμηση των ηλιακών στερεοτύπων.

[relart 1]

Σκοπός του φεστιβάλ, είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας Τοπικής Κοινότητας πιο συμπεριληπτικής προς όλους, μέσα από την έμπρακτη ένταξη στο Φεστιβάλ των 3 στρατηγικών αξόνων της ΑΝΤΑΜΑ (ενδυνάμωση ενηλίκων ηλικίας 65+, ενίσχυση διαγενεακών δεσμών, ευαισθητοποίηση κοινωνίας για τον ηλικιακό Ρατσισμό).