Ιστορίες Μετακίνησης: Το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου “άνοιξε” στο θεατρόφιλο κοινό

Το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» Δήμου Αθηναίων και η Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων παρουσιάζουν τις 9 παραστάσεις που ξεχώρισαν στον διαγωνισμό συγγραφής και παράστασης θεατρικού έργου «Θέατρο στο Μουσείο – Ιστορίες Μετακίνησης» που υλοποιείται στο πλαίσιο του Culture Is Athens του Δήμου Αθηναίων από τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) και την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Οι καλλιτεχνικές ομάδες της πόλης, έπειτα από ανοιχτό κάλεσμα του ΟΠΑΝΔΑ και της Τεχνόπολης, κλήθηκαν να δημιουργήσουν θεατρικά έργα με έμπνευση τις έννοιες της μετακίνησης και της προσφυγιάς και κεντρικό άξονα την πόλη της Αθήνας και τις συλλογές των τριών πολιτιστικών χώρων.

Κάθε πολιτιστικός χώρος λοιπόν, θα μεταμορφωθεί για λίγο σε θεατρική σκηνή και θα φιλοξενήσει τρεις παραστάσεις σε μία μέρα, οι οποίες θα βασίζονται στα τρία καλύτερα θεατρικά κείμενα που διακρίθηκαν ανά χώρο από την κριτική επιτροπή. Μετά τις παραστάσεις η κριτική επιτροπή και το κοινό θα αναδείξουν κατόπιν ψηφοφορίας την αγαπημένη τους παράσταση, η οποία θα βραβευτεί με χρηματικό έπαθλο.

Credits: Βαγγέλης Πατσιαλός / Vangelis Patsialos

Εμείς βρεθήκαμε την Τρίτη 18 Οκτωβρίου στην εναρκτήρια μέρα αυτού του εγχειρήματος, στο Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου, στο Γκάζι. Ένας σημαντικός χώρος πολιτισμού, που αποτελούσε το παλιό εργοστάσιο φωταερίου της Αθήνας που παρείχε ενέργεια και φωτισμό στην πρωτεύουσα για 130 χρόνια.

Παρακολουθήσαμε τρία έργα που μιλούσαν για την μετακίνηση, καλώντας και τους ίδιους τους θεατές να μετακινηθούν. Η πρώτη μετακίνηση για εμάς είχε ήδη επιτευχθεί μιας και η δράση των έργων εκτυλισσόταν στον μουσειακό χώρο του Φωταερίου, με σκηνικό τους παλαιούς φούρνους, και όχι σε κάποια γνώριμη θεατρική σκηνή. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Το έργο που άνοιξε την θεατρική βραδιά, σε σύλληψη και σκηνοθεσία Ευγενίας Τζιρτζιλάκη, επικεντρωνόταν στην ζωή ενός πρώην θερμαστή που εργαζόταν για χρόνια στο Φωταέριο. Ο πρώην εργάτης, ερμηνευμένος από τον Κώστα Κοράκη, περιέγραφε τις αντίξοες συνθήκες εργασίας που επικρατούσαν, όταν ο χώρος λειτουργούσε ως εργοστάσιο, σε εμάς τους επισκέπτες του σημερινού Μουσείου. Βρισκόμασταν ακριβώς στον χώρο όπου συνέβησαν όλες οι περιγραφές του θερμαστή, πράγμα που καθιστούσε την μετακίνηση μας στο τότε αυτονόητη.

Credits: Βαγγέλης Πατσιαλός / Vangelis Patsialos

Το δεύτερο έργο μάς μιλούσε για την φιλία. Ένα έργο σε σύλληψη του Κώστα Λάκη και σε σκηνοθεσία της Λίλης Σακκά. Δύο πρόσφυγες από την Σμύρνη, που τους υποδύονται οι Κοσμάς Μαρκής και Σπύρος Παπαδιώτης, έφτασαν στην Ελλάδα και έψαχναν για ένα καταφύγιο. Βρήκαν το Φωταέριο και κρύφτηκαν εκεί. Μέσα στον ανείπωτο πόνο της προσφυγιάς και του ξεριζωμού, βρήκαν το καταφύγιο τους στο εργοστάσιο και ο ένας στον άλλον. Όταν ανακαλύφθηκαν από τον νυχτοφύλακα του Φωταερίου ήρθαν αντιμέτωποι με μια ευχάριστη έκπληξη. Με τη βοήθεια και την αλληλεγγύη από μεριάς του νυχτοφύλακα.

Credits: Βαγγέλης Πατσιαλός / Vangelis Patsialos

Το έργο της Βαλάσιας Βατζόλα, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Μπουζάνη και Αφροδίτης Φλώρου, επικεντρώθηκε και αυτό στη φιλία. Μόνο που αυτή τη φορά μεταξύ δύο εργατών του Φωταερίου, ενός Έλληνα και ενός “Τούρκου” πρόσφυγα που ήρθε στην Ελλάδα. Είδαμε την σταδιακή εξέλιξη της σχέσης τους, από την αρχική αντιπάθεια και δυσπιστία μέχρι την δυνατή φιλία με φόντο τους παλαιούς φούρνους του εργοστασίου. Τους ρόλους ενσάρκωσαν οι Βασίλης Μάραντος και Θάνος Βέης.

Credits: Βαγγέλης Πατσιαλός / Vangelis Patsialos

Μετά την παρουσίαση των τριών παραστάσεων, κληθήκαμε να ψηφίσουμε αυτήν που μας κέρδισε περισσότερο. Λίγη ώρα μετά, ήρθε η ώρα των αποτελεσμάτων και ενημερωθήκαμε πως η γνώμη του κοινού και της κριτικής επιτροπής είχε έρθει σε συμφωνία.

Μεγάλος νικητής της βραδιάς ήταν το έργο “Ο μπεχτσής/Ο νυχτοφύλακας” από το Θεατρικό Εργαστήρι Πρέβεζας. Η απονομή έγινε από τον Πρόεδρο της Τεχνόπολης Κωνσταντίνο Δέδε, ο οποίος αφού ευχαρίστησε τους συγγραφείς και τους συντελεστές όλων των παραστάσεων για τη συμμετοχή τους και για την ποιότητα των έργων που δημιούργησαν, δήλωσε ότι ο Δήμος Αθηναίων κάνει τέχνη σε όλους τους χώρους.

Credits: Βαγγέλης Πατσιαλός / Vangelis Patsialos

Ο Κώστας Λάκης, ο συγγραφέας του νικητήριου έργου, δήλωσε: “Το έργο αυτό ήταν μια ευκαιρία να δω πως αγκαλιάσανε οι άνθρωποι κάποιους άλλους ανθρώπους, που ήρθαν ως μετανάστες. Έτσι λοιπόν έκανα τον μπεχτσή. Βρήκα έναν άνθρωπο που είχε μια μικρή ευαισθησία και αγάπησε δύο ανθρώπους που ήρθαν τυχαία στο Φωταέριο. Η ζωή έχει και πλάκα, δεν μπορεί να είναι μόνο δράμα. Οι άνθρωποι άμα δεν γελάσουμε το χάνουμε το παιχνίδι.” Δεν παρέλειψε επίσης να αναφερθεί στην καταγωγή του από την Σμύρνη, που αποτέλεσε την έμπνευση του για το έργο καθώς και για την ιδιαίτερη σύνδεση του με τον χώρο της Τεχνόπολης.

Ένα όμορφο και ενδιαφέρον εγχείρημα που δίνει βήμα σε νέες καλλιτεχνικές φωνές να δημιουργήσουν και να συνομιλήσουν μέσω των έργων τους με το αθηναϊκό κοινό. Αναδεικνύονται ακόμη και σημαντικοί χώροι πολιτισμού, καθώς οι θεατές τούς ανακαλύπτουν και τούς βιώνουν εκ νέου μέσα από την θεατρική πράξη.

Τα επόμενα νέα θεατρικά έργα θα παρουσιαστούν το Σάββατο 3 Δεκεμβρίου στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» Δήμου Αθηναίων και την Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων αντίστοιχα.

Ο διαγωνισμός συγγραφής και παράστασης «Θέατρο στο Μουσείο: Ιστορίες Μετακίνησης» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος του Δήμου Αθηναίων για τον πολιτισμό «Culture Is Athens / Πολιτισμός είναι η Αθήνα» από τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) και την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Το «Culture is Athens / Πολιτισμός είναι η Αθήνα» είναι το τριετές σχέδιο του Δήμου Αθηναίων που στόχο έχει την αναβάθμιση, την ανάδειξη και την ενοποίηση του πολιτιστικού ιστού της Αθήνας αλλά και την έμπρακτη στήριξη των καλλιτεχνών και των εργαζόμενων στον κλάδο του πολιτισμού.