Γιώργος Νανούρης: Κανείς δεν μου έμαθε να είμαι καλός με τον εαυτό μου

Μεσημέρι κοντά στην Κυψέλη, την γειτονιά του. Αν και γειτονιά για τον Γιώργο Νανούρη είναι όπου μπορεί να φτάσει με τη μηχανή του, την οποία οδηγεί από τα 18 του χρόνια. Μέχρι σήμερα , η μηχανή αυτή τον μετέφερε από δουλειά σε δουλειά, από ραντεβού σε ραντεβού, από πρόβα σε πρόβα. Σαν να λέμε από την πρόβα του «Ψηλά από τη γέφυρα» που κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Βεάκη μέχρι την πρόβα του «Αίαντα» που ανεβαίνει ξανά στο «Αλκυονίς».

Αυτόν τον καιρό, μοιάζει να θέλει να καλπάσει πιο μακριά από τα συνηθισμένα, στα οποία εγκλωβίστηκε για πολύ. Μετά από μια περίοδο μεγάλης προσωπικής δοκιμασίας, σημαντικών απωλειών στη ζωή του και συναισθηματικής απομόνωσης, ο Γιώργος Νανούρης επιθυμεί να ξαναβρεί τον καλό, ξέγνοιαστο εαυτό του, να δηλώσει πιο παρόν στη ζωή και κατ’ επέκταση στην τέχνη του.

Το παιδί που ξεκίνησε από τον Χορό μιας τραγωδίας (με πρωταγωνίστρια τη Λυδία Κονιόρδου) ως «κοντάρι», δηλαδή Φρουρός ή παρουσία επί σκηνής χωρίς λόγια, σκηνοθετεί 12 γεμάτα χρόνια, διαμορφώνοντας πολύ διακριτικά μεν, ένα θέατρο ευρείας αποδοχής δε. Αυτή η σύζευξη αξιών που συνιστά ο Νανούρης στα θεατρικά πράγματα – να γνωρίζεις επιτυχία, χωρίς να την κραυγάζεις- είναι ομολογουμένως ιδιαίτερη. Και τώρα, σε μια εποχή προσωπικής μετατόπισης και αναθεώρησης, ο σκηνοθέτης και ηθοποιός (όχι, δεν ξεχνάει την αρχική του ιδιότητα) αναφέρεται στους λόγους της εσωστρέφειας του -που κάποτε έγινε επικίνδυνη- και πλέον θέλει να την ανατρέψει. Μην τον ρωτήσεις πώς, δεν ξέρει ακόμα.

Ζιβάγκο ZARA. Παντελόνι GUESS, SHOP & TRADE. Η φωτογράφιση έγινε στα γραφεία της εταιρίας ανάπτυξης ακινήτων V2 DEVELOPMENT.

Είναι αστείο που με ρωτάς γι’ αυτό σε μια φάση της ζωής μου που θέλω να ξαναπαίξω. Ίσως ήταν μια κατάσταση που είχα απωθήσει. Όμως, τώρα μου ξαναγεννιέται η επιθυμία να παίξω, γιατί ‘βγαίνω’ από μια πολύ δύσκολη χρονιά πένθους και έχω την ανάγκη για κάτι πιο εξωστρεφές. Μέχρι τώρα, δεν έπαιζα πιστεύοντας πως δεν με χρειάζονταν οι παραστάσεις μου. Την ίδια ώρα, είναι τόσο μεγάλη η ευθύνη της σκηνοθεσίας, οπότε δεν μπορώ να είμαι και επί σκηνής και από κάτω. Τώρα, όμως, η σκηνή για μένα σημαίνει μια έξοδο προς τη ζωή. Kι αν το κάνω θα είναι με κάτι χαρούμενο. Συγκεκριμένα σκέφτομαι – μετά από πολλά χρόνια σκέψης – να κάνω ένα βαριετέ.

Τώρα η σκηνή για μένα σημαίνει μια έξοδο προς τη ζωή

Έγινε σιγά – σιγά· επέτρεψα στη ζωή να μου φέρει αυτό που είδα ότι έφερνε. Στην αρχή είχα κλωτσήσει λίγο, δεν ήθελα να εμφανίζομαι ως ένας ηθοποιός με σκηνοθετικά απωθημένα – ήθελα να υπηρετήσω τη σκηνοθεσία πολύ συνειδητά. Οπότε, όταν άρχισα να συνειδητοποιώ την δυναμική της, αποφάσισα να την εξερευνήσω, χωρίς αντιστάσεις. Κι αυτό γονιμοποιήθηκε από τη μια σκηνοθεσία προς την άλλη. Δεν ξύπνησα μια μέρα και είπα «από σήμερα σκηνοθετώ». Δεν ήθελα να βάλω μια ταμπέλα στη θεατρική μου λειτουργία κι αυτό ήταν αποτέλεσμα μιας προσπάθειας να απελευθερωθώ από πολλά βαρίδια που είχα.

Ζιβάγκο H&M

Ναι, με απελευθέρωσε από πολλά δεσμά. Μέχρι στιγμής, μόνο καλό μου έχει κάνει. Χωρίς, ωστόσο, ακόμα να έχω καταφέρει να κατακτήσω τα επίπεδα προσωπικής ελευθερίας που επιθυμώ. Από την άλλη, ζω από τη δουλειά που αγαπώ και έχω γνωρίσει υπέροχους ανθρώπους από διαφορετικούς χώρους και ποικίλες ψυχοσυνθέσεις.

Δεν ήταν ποτέ το όνειρο μου να γίνω σκηνοθέτης· δεν είχα τέτοιες φιλοδοξίες. Αν ξεκινούσα από εκεί, ναι θα μου τόνωνε, μάλλον, την αυτοπεποίθηση. Όμως, επειδή η ζωή με πήγαινε προς τα εκεί, ειλικρινά σου λέω πως το μόνο που αναρωτιόμουν είναι «γιατί επιλέγουν εμένα;». Και πάντα, κάθε φορά που ερχόταν ένας καλλιτέχνης και μου ζητούσε να τον σκηνοθετήσω για κάτι συγκεκριμένο, κυριαρχούσε η ευθύνη για εκείνον που μου εμπιστευόταν το όνειρο του. Η χαρά ερχόταν μετά από όλα αυτά.

Ζιβάγκο και Παντελόνι ZARA. Καμπαρντίνα H&M

Έχω πει και όχι σε πολλές προτάσεις.

Από παιδί είχα την επιθυμία να μπω στο θέατρο. Σε αυτήν την ηλικία συνδέθηκα με όνειρα. Όμως, επειδή είμαι ένας πολύ προσγειωμένος άνθρωπος υποχώρησαν πολύ οι φιλοδοξίες του τύπου «να γίνω, θα γίνω, να είμαι». Με απασχολούσε απλώς να κάνω καλά αυτό με το οποίο καταπιάνομαι κάθε φορά. Η φιλοδοξία μου, δηλαδή, εξαντλούνταν σε μια παράσταση, σε μια δουλειά και μια συνεργασία. Ήθελα να είμαι καλός εκεί. Δεν έκανα σχέδια μακροπρόθεσμα. Εννοείται πως θέλω να πηγαίνουν καλά τα πράγματα, χωρίς όμως να είναι εμποτισμένα με ματαιοδοξία.

Ζιβάγκο και παντελόνι ZARA. Σκοτσέζικη κάπα από προσωπική συλλογή. Mποτάκια ZARA.

Θα σου πω το εξής: Οδηγώ μηχανή από 18 χρονών, παρότι τη φοβόμουν. Φοβόμουν μην πέσω, μην τρακάρω. Μετά άρχισα να λέω στον εαυτό μου «πρέπει να πέσεις μια φορά για να ξέρεις πως είναι κι αυτό». Κι όντως όταν είχα ένα επιπόλαιο ατύχημα, έπαψε ο φόβος μέσα μου. Κάπως έτσι, φαντάζομαι, θα γίνει και στο θέατρο. Ευτυχώς, είμαι ικανοποιημένος με ό,τι έχω καταπιαστεί ως τώρα. Ωστόσο, έχω στην άκρη του μυαλού μου ότι θα έρθει και η στιγμή που κάτι δεν θα αποδώσει.

Δεν είμαι ο «επαγγελματίας» σκηνοθέτης

Μόλις ανέβηκε η «Κατερίνα», άρχισαν να έρχονται προτάσεις από παραγωγούς που ζητούσαν «κάνε και σε εμάς μια Κατερίνα». Φυσικά και δεν είχα βρει έναν τρόπο, μια συνταγή. Το αστέρι της Κατερίνας ήταν λαμπερό, ήταν μια ειδική περίπτωση, από τις συνεργασίες που δεν συμβαίνουν κάθε μέρα. Ήταν σαν να κερδίζεις το λαχείο – όμως πόσες φορές ελπίζεις να το ξανακερδίσεις; Ήθελα, φυσικά, να δω τη συνέχεια μου – ως παρατηρητής, αν θέλεις – για να βεβαιωθώ πως η «Κατερίνα» δεν ήταν μια τυχαία στιγμή, ένα θαύμα στο χρόνο ή κάτι που μας ‘βγήκε’. Κι ενώ έκανα την αυτοπαρατήρηση μου, άρχισα να εισπράττω προσδοκίες – που πριν την «Κατερίνα» δεν υπήρχαν. Ο παραγωγός περίμενε γεμάτο θέατρο, ο καλλιτέχνης καλές κριτικές. Αντιμετώπισα τέτοιες αγωνίες. Ευτυχώς, όλα όσα διαδέχθηκαν την «Κατερίνα» είχαν αποδοχή, φτάνοντας οκτώ χρόνια μετά να νιώθω πιο επαγγελματίας ως σκηνοθέτης. Τότε μόνο, άρχισε να ηρεμεί ένα κομμάτι μου. Γιατί όλα τα υπόλοιπα κάθε φορά μηδενίζουν και ξεκινούν από την αρχή.

Κάνω αυτό που έχω στο μυαλό μου, μέσα από πολλή δουλειά. Κι από τη στιγμή, που είμαι αυτός που είμαι, με μια συγκεκριμένη αισθητική, κάπως οι δουλειές μου αποκτούν ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα – αποφεύγοντας τη μανιέρα ή την ομοιότητα. Ακούω, πάντως, από πολλούς θεατές πως αναγνωρίζουν ένα ύφος στις παραστάσεις μου. Βέβαια, εκείνο που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι το συναίσθημα που σου προκαλεί μια παράσταση, παρά η αισθητική της ταυτότητα. Θέλω ο θεατής να μπει στο θέατρο και ιδανικά να ξεχάσει την έξω ζωή του. Έτσι κι αλλιώς, όταν σκηνοθετώ επιδιώκω να φτιάχνω πραγματικότητες μακριά από την καθημερινή ζωή.

Η ζωή όλων μας είναι τόσο άγρια, πεζή και τσιμεντένια και αισθάνομαι ότι δεν χρειάζεται το θέατρο να επαναλαμβάνει την ίδια εμπειρία. Πρόθεση μου είναι να φτιάχνω ένα κόσμο πιο ποιητικό, πιο ατμοσφαιρικό, πιο όμορφο ώστε να ξεπλένω αυτά που ζω κι εγώ κι όλοι μας. Μετά την παράσταση, ας γυρίσουμε στη βαβούρα και στην υστερία. Το θέατρο για μένα είναι μια δεύτερη μικρή ζωή, μέσα στην κανονική ζωή.

Ζιβάγκο H&M

Δεν μπορώ να δουλέψω αλλιώς, γιατί δεν είμαι ο «επαγγελματίας» σκηνοθέτης. Δυσκολεύομαι, αν δεν μπορώ να συνδεθώ με τους ανθρώπους. Μπορώ να το φέρω σε πέρας, αλλά δεν με ευχαριστεί. Κι ένας από τους λόγους που οι παραστάσεις μου θεωρούνται προσωπικές, είναι αυτός. Μην ξεχνάς, πως πρώτα από όλα είμαι ηθοποιός και ξέρω πολύ καλά πως πρέπει να αντιμετωπίζεις έναν άνθρωπο που εκθέτει τον εαυτό του στη σκηνή. Κάνω ό,τι μπορώ ώστε ο ηθοποιός μου να νιώθει ασφαλής, προστατευμένος και ήσυχος πως έχουμε δουλέψει πολύ ώστε να είναι και πολύ καλός. Είναι τόσο ανασφαλής αυτή η δουλειά, οπότε το μόνο που μπορείς να ελέγξεις είναι να σχηματίσεις μια αγκαλιά για να χωρέσεις εσύ και οι υπόλοιποι.

Η αυστηρότητα δεν εκφράζεται με φωνές, προσβολές ή υστερίες. Η αυστηρότητα σημαίνει πειθαρχία

Δεν συνάντησα ακρότητες, ίσως μόνο απότομες συμπεριφορές. Από την εποχή που άρχισα να δουλεύω ως σκηνοθέτης, με προειδοποιούσαν κατά καιρούς για δύσκολους συνεργάτες. Όμως, έφτανα στην πρόβα με καλοσύνη και ευγένεια. Ίσως γι’ αυτό μου αφήνονταν και δεν συναντούσα προβλήματα. Πάντως, καλό είναι να θυμόμαστε πως οι άνθρωποι δεν είναι αντικείμενα και για να πάρεις το καλύτερο από αυτόν πρέπει να σε εμπιστευτεί, να σε αγαπήσει: Το έχω δει να γίνεται. Λέγοντας αυτά, θέλω να ξεκαθαρίσω πως και απαιτητικός είμαι και αυστηρός. Όμως, η αυστηρότητα δεν εκφράζεται με φωνές, προσβολές ή υστερίες. Η αυστηρότητα σημαίνει πειθαρχία.

Ζιβάγκο και παντελόνι ZARA. Σκοτσέζικη κάπα από προσωπική συλλογή. Mποτάκια ZARA.

Μου φαίνεται αδιανόητο ένας άνθρωπος να κάνει με οποιοδήποτε τρόπο κακό σε έναν άλλο άνθρωπο. Ακόμα κι αν η βία είναι λεκτική. Είναι κάτι εντελώς ξένο στην ιδιοσυγκρασία μου, στη στάση ζωής μου και στην ψυχική μου κατάσταση. Πολλές φορές – κι αυτό δεν το λέω μόνο για τον θεατρικό χώρο- δεν μπορώ να διαβάσω τέτοιες ειδήσεις. Πληγώνομαι αφάνταστα για το ανθρώπινο είδος. Δεν σου κρύβω πως έχω την ανάγκη να κλείσω την πόρτα σε τόσο κακό, να φτιάξω το μικρόκοσμο μου, να δουλεύω με ανθρώπους που μιλούν την ίδια γλώσσα με μένα και έτσι να πορεύομαι.

Μεγαλώνοντας σε μια πολύτεκνη οικογένεια έχω μάθει να συνυπάρχω με πολύ κόσμο. Την ίδια ώρα – ακριβώς για τον ίδιο λόγο – αποζητούσα πάντα ένα κομμάτι χώρου προσωπικού για μένα. Κι επειδή, πράγματι, ζω μια καθημερινότητα ομαδική και πολύβουη, αποζητώ χρόνο για μένα στο τέλος της μέρας. Μην ξεχνάς ότι έχω δουλέψει ασταμάτητα για χρόνια κι αυτό είναι κάτι που θέλω να διορθώσω. Πλέον, θέλω να μοιράζω τη ζωή μου μεταξύ δουλειάς και προσωπικού χρόνου.

Όχι, κανείς δεν μου έμαθε να είμαι καλός με τον εαυτό μου. Το πρώτο αντανακλαστικό που ενεργοποιείται είναι να μην στενοχωρηθεί, να μην παρεξηγηθεί, να πληγωθεί ο άλλος. Προσπαθώ να είμαι πάντα εκεί για τους άλλους, κι ας μην είμαι εκεί για μένα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αγαπώ τον εαυτό μου – απλώς είμαι πάρα πολύ αυστηρός μαζί του.

“Πρόθεση μου είναι να φτιάχνω ένα κόσμο πιο ποιητικό, πιο ατμοσφαιρικό, πιο όμορφο ώστε να ξεπλένω αυτά που ζω κι εγώ κι όλοι μας”

Τα τελευταία 20 χρόνια είμαι κλεισμένος μέσα σε ένα θέατρο. Ζω μια επαναλαμβανόμενη πραγματικότητα: Μπαίνω στην πρόβα το πρωί και όταν βγαίνω όλοι κοιμούνται. Βγαίνω από την πρόβα και δεν ξέρω αν έχει πιάσει βροχή ή αν έχει βγάλει ήλιο. Αυτή η συνθήκη με απέτρεψε από πολλές εμπειρίες της ζωής. Πλέον, μου έχει δημιουργηθεί η επιθυμία να μοιράζω τη ζωή μου μεταξύ εξοχής και κέντρου πόλης, να γνωρίσω άλλους ανθρώπους, να ξεφύγω λίγο από την μοναδική ενασχόληση που είναι το θέατρο. Nαι, είμαι πολύ αφοσιωμένος στο θέατρο, αλλά το θέατρο δεν είναι η ζωή μου. Είμαι με το ένα πόδι εκεί και με το άλλο εντελώς έξω από αυτό.

Έχω ευτυχήσει η συντροφικότητα να με συνοδεύει, είτε μιλώ για φίλους είτε για συντρόφους. Ξέρεις, δεν είμαι ένας άνθρωπος με πάθη. Δεν καπνίζω, δεν πίνω, οπότε δεν θα άντεχα να μου λείπει κι αυτό

Πάντα έχει. Έχω ευτυχήσει η συντροφικότητα να με συνοδεύει, είτε μιλώ για φίλους, είτε για συντρόφους. Ξέρεις, δεν είμαι ένας άνθρωπος με πάθη. Δεν καπνίζω, δεν πίνω, οπότε δεν θα άντεχα να μου λείπει κι αυτό.

Ζιβάγκο και Παντελόνι ZARA. Καμπαρντίνα H&M

Η απώλεια της μητέρας μου ήταν μια τεράστια σεισμική δόνηση. Για πολλούς μήνες είχα απίστευτες ενοχές, ακόμα και όταν πεινούσα και ήθελα να φάω. Κι ενώ θέλω να βγω από αυτό το μεγάλο πένθος που βιώνω τον τελευταίο 1.5 χρόνο, κι ενώ θέλω να ακολουθήσω τη ζωή που τρέχει, μέσα μου είμαι ακόμα εκεί. Γι’ αυτό και η εξωστρέφεια μου είναι απολύτως αναγκαία πια. Είχα μάθει να μην βγαίνω συχνά, να μην δίνω πολλές συνεντεύξεις και τώρα θέλω να χαλαρώσω από αυτά τα βάρη. Αισθάνομαι πως θέλω να ανοίξω διάπλατα τα παράθυρα για να μπει αέρας και πολύ φως, μετά από μια περίοδο που το σπίτι μου ήταν ερμητικά κλειστό. Κι αν ο τρόπος να το κάνω είναι να ξαναγίνω πιο κοινωνικός, να μπω πιο μέσα στα πράγματα, να παίξω ως ηθοποιός, θα το κάνω.

Ζιβάγκο H&M. Παντελόνι ICEBERG, SHOP & TRADE. Mποτάκια ZARA.

Συνειδητοποιώ ότι φοβόμουν για πάρα πολλά πράγματα. Όσο κι αν έτρεχα να προλάβω υποχρεώσεις, μέσα μου κυριαρχούσε ο φόβος. Ο φόβος της αποτυχίας, με έκανε να είμαι σε διαρκή κίνηση για να πάνε όλα καλά. Ο φόβος να μην γίνω νωθρός, με έκανε να δουλεύω ασταμάτητα. Ο φόβος να μην παχύνω, με έκανε να γυμνάζομαι συνεχώς. Ο φόβος τι θα πει ο κόσμος, ήταν επίσης τεράστιος. Όλα τα έκανα μέσα από το φίλτρο του φόβου κι όχι από πραγματική επιλογή. Έχει φτάσει η στιγμή που θέλω να μην φοβάμαι πια. Δεν ξέρω πως θα τα καταφέρω, δεν ξέρω πόσο καιρό θα πάρει, αλλά το γεγονός ότι αναγνωρίζω τι συμβαίνει είναι το πρώτο μεγάλο βήμα.

Η απώλεια της μητέρας μου ήταν μια τεράστια σεισμική δόνηση. Για πολλούς μήνες είχα απίστευτες ενοχές, ακόμα και όταν πεινούσα και ήθελα να φάω

Έχω υποσχεθεί στον εαυτό μου να το κάνω, αλλά με συλλαμβάνω να οπισθοχωρώ. Θυμάμαι πως σκηνοθετούσα την τάδε παράσταση, ξεκινούσε με καλές οιωνούς αλλά έπειθα τον εαυτό μου να μην χαρεί – γιατί μπορεί να ήταν τυχαίο ή προσωρινό. Περνούσαν χρόνια, εξακολουθούσα να δίνω παρόμοιες υποσχέσεις στον εαυτό μου και τελικά έδινα παράταση στην προηγούμενη κατάσταση: Έλεγα «αν πάει καλά κι αυτό το project, τότε θα χαλαρώσεις». Μέχρι που ήρθε η Επίδαυρος, όπου επιτέλους μου έδωσα άφεση όταν κι αυτή πήγε καλά. Όμως, ήταν τότε που πέθανε η μητέρα μου. Και γύρισα χιλιόμετρα πίσω. Αισθάνθηκα ότι τιμωρήθηκα μόλις αποφάσισα να χαρώ.

Ζιβάγκο H&M. Παντελόνι ICEBERG, Σακάκι ANTONY MORATO SHOP & TRADE

Μόνο τα καλά. Τη βλέπω στον ύπνο μου πολύ πιο νέα από ότι έφυγε.

Νομίζω πως είναι πράγματα που πρέπει να ξαναθυμηθώ. Πάντως, εκείνοι οι 2-3 άνθρωποι που αγαπώ πολύ κι αληθινά και που μ’ αγαπούν κι εκείνοι ανιδιοτελώς και ξέρουν ποιος είμαι, ποια είναι τα ελαττώματα μου, χωρίς να προσποιηθώ κάτι άλλο, είναι αυτοί που μου προσφέρουν αυτήν την ελαφράδα.

Ζιβάγκο H&M. Παντελόνι ICEBERG, SHOP & TRADE. Mποτάκια ZARA.

Μόνο αυτά βλέπω. Βλέπω πως έγινα πολύ κλειστός και θέλω να επιστρέψω στην προηγούμενη μου κατάσταση, πως είμαι πολύ απαιτητικός, πως έχω ξεχάσει τους φίλους μου και την κοινωνικότητα μου. Γιατί φεύγει η ζωή και πρέπει να προλάβω να ξαναθυμηθώ και τα καλά.

Δεν παραπονιέμαι, η ζωή μου τα έχει φέρει πάρα πολύ καλά. Ζω από το θέατρο και ζω καλά, αγαπιούνται οι παραστάσεις μου. Δεν είναι καθόλου δεδομένο τίποτα από όλα αυτά.

Έχει φτάσει η στιγμή που θέλω να μην φοβάμαι πια. Δεν ξέρω πως θα τα καταφέρω, δεν ξέρω πόσο καιρό θα πάρει, αλλά το γεγονός ότι αναγνωρίζω τι συμβαίνει είναι το πρώτο μεγάλο βήμα

Έχω παρατηρήσει με τα χρόνια, ότι κάνοντας αυτό που αρέσει σε μένα, τελικά συναντάει και το κοινό. Όσα λειτουργούν σε μένα, λειτουργούν και στο κοινό. Από εκεί και πέρα, εφόσον την απευθύνομαι σ’ έναν κόσμο και του ζητάω να πληρώσει εισιτήριο, οφείλω να τον τιμήσω. Οφείλω στο κοινό να αισθανθεί καλά με την επιλογή του. Στο θέατρο κανείς πληρώνει για να πάρει κάτι μη χειροπιαστό. Πρέπει να δώσεις στον θεατή κάτι για το συναίσθημα του, για την χαρά της στιγμής. Να κρατηθεί η παράσταση ζωντανή μέσα του. Εννοείται, λοιπόν, ότι με νοιάζει ο κόσμος, αλλιώς ας κάτσω να σκηνοθετώ στο σπίτι μου.

Ζιβάγκο H&M. Παντελόνι ICEBERG, Σακάκι ANTONY MORATO SHOP & TRADE

Ειλικρινά, ακόμα και με τον παραγωγό μου το Μάριο Τάγαρη – που είναι ένας νέος άνθρωπος με πολλή αγάπη για το θέατρο – μας νοιάζει πρώτα ν’ αρέσει η παράσταση και μετά το πόσοι έρχονται να την δουν. Μας νοιάζει περισσότερο ότι υπάρχει κόσμος που τον ενδιαφέρει η δουλειά μας και ύστερα αν αυτή έχει έσοδα.

Αρχικά, οι σχέσεις. Με τον Πυγμαλίωνα (Δαδακαρίδη) συναντηθήκαμε για πρώτη φορά, πριν πάρα πολλά χρόνια ως μέλη στο Χορό αρχαίας τραγωδίας. Και είναι πολύ συγκινητικό να βλέπω πως η ζωή έκανε τον ένα πρωταγωνιστή και τον άλλο σκηνοθέτη. Μου αρέσει που μας βλέπω τώρα εδώ, μετά από μια διαδρομή. Άρα και εδώ με φέρνει η κοινή καταγωγή με τους συνεργάτες μου. Από εκεί και πέρα το έργο είναι τρομερά δυνατό. Ο ήρωας είναι ένα πρόσωπο που νιώθει μέσα του να εκρήγνυται μια απαγορευμένη επιθυμία, αλλά δεν παρασύρεται από αυτήν. Ο Μίλλερ μας λέει πως ναι, είναι στην φύση μας να κάνουμε μύχιες σκέψεις, αλλά την ίδια ώρα οφείλουμε να τις ελέγξουμε, να μην αφεθούμε στο κακό – ακόμα κι αν χρειαστεί να θυσιαστούμε. Κι αυτό το συζητάμε μέσα από μια παράσταση, την ώρα που βλέπουμε πόση βία και κακό σκορπίζεται γύρω μας.

Αν συναντάω κάπου τον εαυτό μου είναι εκεί που προσπαθώ να μην κάνω στον άλλο, αυτό που δεν θα ήθελα να μου κάνει. Πρέπει να βρίσκουμε τον τρόπο να λέμε και να πράττουμε όπως θα θέλαμε να δεχτούμε πληροφορίες και πράξεις.