ΟΣΔΕΛ: Nέα έρευνα αποκαλύπτει τις συνήθειες του αναγνωστικού κοινού

Από τον Ιανουάριο του 2021 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2022, ο καθηγητής κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ, Νίκος Παναγιωτόπουλος διεξήγαγε με την υποστήριξη του ΟΣΔΕΛ μία καινοτόμα έρευνα, σκοπός της οποίας ήταν η καταγραφή και η ερμηνεία του συστήματος των παραγόντων που καθορίζουν την αναγνωστική συμπεριφορά στην Ελλάδα, την τελευταία δεκαετία.

Τα αποτελέσματα της έρευνας με τίτλο «Αναγνώσεις, αναγνώστες και αναγνώστριες: Το βιβλίο και το κοινό του στην Ελλάδα» είναι πλέον έτοιμα και πρόσφατα δημοσιεύτηκαν στη σελίδα του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου (ΟΣΔΕΛ), για όσους θέλουν να μάθουν την θέση που έχει σήμερα το βιβλίο στην Ελλάδα, ενώ θα παρουσιαστούν και στην επίσημη εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 8 Νοεμβρίου στις 19:00, στο Ωδείο Αθηνών.

Ο καθηγητής κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ και επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας του ΟΣΔΕΛ παρουσιάζει τα αποτελέσματά της στην επίσημη συνέντευξη τύπου.

Απώτερος στόχος της ερευνητικής ομάδας και όσων βοήθησαν στην έρευνα είναι η πρωτοβουλία αυτή να αποτελέσει αφορμή να επανεισαχθεί στη δημόσια συζήτηση η πρακτική της ανάγνωσης ως κυρίαρχη πολιτισμική ενέργεια και να αναδειχθεί η ανάγκη χάραξης μίας εθνικής πολιτικής για την ανάγνωση και το βιβλίο.

Με την πρωτοβουλία αυτή ο ΟΣΔΕΛ, σε συνεργασία με τους συλλόγους συγγραφέων και εκδοτών, στοχεύει να φωτίσει το γεγονός ότι οι αναγνωστικές ανισότητες μπορούν να παράγουν κοινωνικές και πολιτισμικές ανισότητες, ενώ η ανάγνωση και το βιβλίο μπορούν να αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες για την προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη κάθε πολίτη, ανοίγοντας τον δρόμο για μια κοινωνία με ίσες ευκαιρίες για όλες και για όλους.

Η έρευνα «Αναγνώσεις, αναγνώστες και αναγνώστριες: Το βιβλίο και το κοινό του στην Ελλάδα» όμως δεν ενδιαφέρει μόνο το οικοσύστημα του βιβλίου, καθώς αναφέρεται και σε θέματα τόσο του πολιτισμού όσο και της εκπαίδευσης, αποτελώντας τελικά ένα πολύτιμο εργαλείο για την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα.

• Ο πληθυσμός τριχοτομείται σε μη αναγνώστες, μη εντατικούς αναγνώστες και εντατικούς αναγνώστες. Το μέσο πλήθος βιβλίων που έχουν διαβαστεί από τον γενικό πληθυσμό είναι τα 5 βιβλία.
• Η έλλειψη χρόνου είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο δεν διαβάζουν βιβλία οι περισσότεροι πολίτες.
• Σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80% τα βιβλία που διαβάστηκαν ήταν έντυπης μορφής, ενώ ebook διάβασαν κυρίως άνδρες νεαρής ηλικίας.
• Η λογοτεχνία βρίσκεται στην πρώτη θέση των αναγνωστικών προτιμήσεων, ακολουθούν η ιστορία και η αστυνομική λογοτεχνία.
• Με την ανάγνωση των βιβλίων επιδιώκεται τόσο η πληροφόρηση και η απόλαυση της τέχνης του λόγου όσο και η φυγή από την καθημερινότητα.
• Σημαντικός παράγοντας στην αγορά ενός βιβλίου είναι η διάδοσή του από στόμα σε στόμα, χωρίς να παύει η ανάγκη να το πιάσει ο αναγνώστης στα χέρια του πηγαίνοντας στα βιβλιοπωλεία.
• Όσο υψηλότερο είναι το εκπαιδευτικό επίπεδο των ερωτώμενων τόσο αυξάνονται οι τιμές στον δείκτη ανάγνωσης βιβλίων. Ειδικότερα, οι ερωτώμενοι ανώτερου εκπαιδευτικού επιπέδου έχουν μέση τιμή στον δείκτη 8,1 έναντι 3,5 των ερωτώμενων κατώτερου εκπαιδευτικού επιπέδου.
• Όσο υψηλότερου επιπέδου είναι τα επαγγέλματα του πατέρα, της μητέρας, του πατρογονικού και του μητρογονικού παππού των ερωτώμενων τόσο υψηλότερος είναι ο δείκτης ανάγνωσης βιβλίων.
• Όσο αυξάνονται τα βιβλία που υπάρχουν στο νοικοκυριό ή που υπήρχαν στην παιδική βιβλιοθήκη των ερωτώμενων, τόσο αυξάνεται και ο δείκτης ανάγνωσης κατά το τελευταίο έτος.

Περισσότερα συμπεράσματα θα παρουσιαστούν την Τρίτη 8 Νοεμβρίου στις 19:00, στο Ωδείο Αθηνών, σε μία εκδήλωση ανοιχτή για το κοινό, το οποίο ενδιαφέρεται να μάθει για το αναγνωστικό προφίλ της χώρας του αλλά και για το πώς μπορεί αυτό να γίνει καλύτερο, μέσα από διάφορες προτάσεις για βελτίωση.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, θα ακολουθήσει συζήτηση, στην οποία θα συμμετάσχουν η Λένα Διβάνη, συγγραφέας και τ. καθηγήτρια στη Νομική Σχολή Αθηνών, ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, συγγραφέας και πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης, η σκηνοθέτρια Όλγα Μαλέα και ο καθηγητής Νίκος Παναγιωτόπουλος. Τη συζήτηση θα συντονίσει η δημοσιογράφος Ξένια Κουναλάκη.