Τα Χανιά διεκδικούν με αξιώσεις τον τίτλο της «πολιτιστικής πρωτεύουσας» του νότου, καθώς οι πανελλήνιας εμβέλειας πολιτιστικές διοργανώσεις στην πόλη καλύπτουν όλο το φάσμα των τεχνών, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Με τον τρόπο αυτό, η πόλη προικίζεται με τις απαραίτητες υποδομές, που διευκολύνουν και ομορφαίνουν τη ζωή των κατοίκων της, και τοποθετείται σταθερά στον πολιτιστικό χάρτη της χώρας, αλλά και της Ευρώπης.
Με την ευκαιρία των εγκαινίων της έκθεσης έργων του άγγλου ζωγράφου John Craxton, που επέλεξε να ζήσει και να δημιουργήσει στα Χανιά, μιλήσαμε με τον πρόεδρο της Δημοτικής Πινακοθήκης και αντιδήμαρχο Πολιτισμού και Τουρισμού του Δήμου Χανίων, Γιάννη Γιαννακάκη.
Μουσικός και καθηγητής μουσικής ο ίδιος, συμβάλλει ενεργά στην πολιτιστική έκρηξη που σημειώνεται στα Χανιά, όχι μονάχα από τη θέση του στην Αυτοδιοίκηση, πλάι στον δήμαρχο της πόλης Παναγιώτη Σημανδηράκη, αλλά και ως καλλιτεχνικός υπεύθυνος των ερασιτεχνικών μουσικών ομάδων Passe-pARTout και Καθ’ Ωδών, ενώ επίσης συντονίζει εθελοντικά τη μουσική ομάδα του 2ου ΣΔΕ στις Φυλακές Χανίων.
Ομολογουμένως, η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων έχει κατορθώσει τα τελευταία χρόνια να αναβαθμίσει τη θέση της στον σύγχρονο εικαστικό χάρτη. Αυτό οφείλεται στις υψηλού επιπέδου εκθέσεις, τις άρτιες υποδομές αλλά και τις στρατηγικές συνεργασίες με φορείς και ιδρύματα πολιτισμού, σε Ελλάδα και εξωτερικό. Για τον Δήμο Χανίων, η Πινακοθήκη δεν είναι ένας χώρος φιλοξενίας και παρουσίασης έργων τέχνης αλλά ένας πρεσβευτής του πάθους μας για τον πολιτισμό. Ο μακρόπνοος σχεδιασμός που υλοποιούμε περιλαμβάνει –μεταξύ άλλων– σημαντικέςεκθέσεις την επόμενη διετία, αλλά και επέκταση των συνεργασιών μας, καθιστώντας την Πινακοθήκη έναν μοναδικό καλλιτεχνικό φάρο στη Μεσόγειο.
Για πολλά χρόνια, τα Νεώρια αποτελούν ένα μνημείο που αναζητά τη φροντίδα μας. Ο χρόνος, αδυσώπητος, αφήνει τα σημάδια του. Πλέον, όμως, βρισκόμαστε πολύ κοντά στην αποκατάσταση και επανάχρησή τους, με όρους σύγχρονους αλλά και με σεβασμό στην ιστορία τους. Η συνεργασία του Δήμου Χανίων με το Υπουργείο Πολιτισμού, την Περιφέρεια Κρήτης και με την τεχνογνωσία του Πολυτεχνείου Κρήτης ήδη αποφέρει καρπούς. Οι σχετικές εγκρίσεις επιτρέπουν να ονειρευόμαστε σε λίγο καιρό τη λειτουργία ενός νέου τοπόσημου. Εκθέσεις, παραστάσεις, εκδηλώσεις, εγκαταστάσεις, παραγωγές, μπορούν να φιλοξενούνται στο νέο δυναμικό πολιτιστικό κέντρο διεθνούς βεληνεκούς που δημιουργείται στο Ενετικό λιμάνι, με την από κοινού λειτουργία γειτονικών χώρων όπως τα Νεώρια, το θέατρο Μίκης Θεοδωράκης και το Μεγάλο Αρσενάλι.
Παλίμψηστο 5.000 χρόνων! Το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο των Χανίων, αλλά και οι εκτεταμένες ανασκαφές στον λόφο Καστέλλι, θεωρείτε ότι ενισχύουν τη θέση των Χανίων στον χάρτη των αρχαιολογικών διαδρομών της Κρήτης; Ο δήμος έχει ρόλο να διαδραματίσει σε αυτό και ποιον;Η Εφορία Αρχαιοτήτων Χανίων εκπονεί ένα σημαντικό και οργανωμένο πρόγραμμα ανασκαφών αλλά και ανάδειξης της ιστορίας μας. Στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, ο επισκέπτης μπορεί να διαπιστώσει το «παλίμψηστο» των Χανίων, τα αλλεπάλληλα εκείνα στρώματα συνεχούς κατοίκησης της πόλης τα τελευταία 5.000 χρόνια! Ο Δήμος Χανίων υλοποιεί προγράμματα αποκατάστασης μνημείων, σχεδιάζει την πληρέστερη ανάδειξη των τειχών της πόλης και διαμορφώνει τον σύγχρονο δημόσιο χώρο με αίσθημα ευθύνης και χρέους προς αυτή τη μακραίωνη ιστορία μας.
Τα Χανιά αναμετρώνται διαρκώς με την ιστορία και το έντονο πολιτιστικό παρελθόντους. Αυτό που ο δήμαρχος Παναγιώτης Σημανδηράκης και η δημοτική αρχή καταφέραμε είναι να αναδείξουμε τις δυνατότητες της πόλης στη σύγχρονη εποχή. Η εξωστρέφεια και η προσήλωση στο στόχο απέφερε καρπούς. Οι τέχνες και ο άνθρωπος είναι –και θα είναι– πάντα στο επίκεντρο.
Ο πολιτισμός αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα αναπτυξιακά εργαλεία ενός τόπου. Σε μικρές ή μεγάλες κοινωνίες, χιλιάδες είναι σε όλον τον κόσμο τα σχετικά παραδείγματα. Είναι μετρήσιμο πλέον το όφελος και της δικής μας πόλης από τις πολιτιστικές δράσεις καθ’ όλο τον χρόνο και αναμφίβολα, τα σημαντικά καλλιτεχνικά γεγονότα συμβάλλουν θετικά στην εικόνα των Χανίων. Και βέβαια, τα οφέλη πολλαπλασιάζονται όταν επιτυγχάνονται και οι αναγκαίες συνεργασίες. Αυτό είναι εξάλλου το ζητούμενο για τη διαρκή αναβάθμιση της ποιότητας ζωής.
Συζητώντας με κατοίκους της πόλης, όλοι παραδέχονται πως είναι σχεδόν αδύνατον να βρει κανείς να νοικιάσει σπίτι στο κέντρο της πόλης, λόγω των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Αυτές τις πιέσεις που δημιουργεί ο τουρισμός στις συνθήκες κατοίκησης στην πόλη, η δημοτική αρχή τις αντιμετωπίζει ως πρόβλημα; Μήπως η πόλη πλησιάζει στα όρια του κορεσμού ως προς την τουριστική της ανάπτυξη;Ο τουρισμός (με διάφορες μορφές) συνεισφέρει περισσότερο από 50% στο ετήσιο εισόδημα των δημοτών. Η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων δημιούργησε ένα νέο ταξιδιωτικό περιβάλλον. Παλαιά κτίρια αποκαταστάθηκαν και πλέον παρέχουν εισόδημα σε δύσκολους καιρούς. Για λίγους μήνες η πόλη φαίνεται να πιέζεται από το βάρος των επισκεπτών, πράγμα διόλου παράλογο εάν κάποιος αναλογιστεί πως διαχρονικά αποτελεί έναν δελεαστικό προορισμό. Στόχος μας είναι να κάνουμε τις απαραίτητες ρυθμίσεις και ενέργειες ώστε η πόλη να συνεχίσει να είναι φιλόξενη. Οι συνεχείς επενδύσεις (ιδιωτικές και δημόσιες) στον τουριστικό τομέα δείχνουν ότι η επισκεψιμότητα θα βαίνει αυξανόμενη σε μια πορεία που είναι πρακτικά αδύνατον να ανακοπεί.
Από το 2019 επιχειρήσαμε να συνδεθούμε ενεργά με το κεντρικό κράτος και το Υπουργείο Πολιτισμού, όχι μόνο σε μια προσπάθεια εξωστρέφειας αλλά και σε μια αναζήτηση έμπρακτης υποστήριξης για τις δράσεις μας. Γεγονότα όπως το πρόγραμμα Ανοιχτά Πανιά, τα ψηφιακά εργαλεία της Δημοτικής Πινακοθήκης, το Φεστιβάλ Βιβλίου, οι δράσεις Αρχιτεκτονικής, το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης τίθενται υπό την αιγίδα ή και τη χρηματοδότηση του ΥΠΠΟΑ. Είναι πλέον τοις πάσι γνωστό ότι συνεχίζουμε με πάθος τη δημιουργική μας πορεία και μένει να διαπιστώσουμε αυτή την υποστήριξη και στο μέλλον.
Η πολιτιστική δραστηριότητα στα Χανιά εκτείνεται πλέον όλο τον χρόνο. Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι θεσμοί και δράσεις που έχετε ήδη στην ατζέντα σας και που αποτελούν λόγο για αφορμή για να επισκεφτεί κάποιος την πόλη;
Κοιτώντας το πολιτιστικό ημερολόγιο των Χανίων, οι αφορμές για επίσκεψη είναι αναρίθμητες: τα Ανοιχτά Πανιά (ένα πρωτότυπο εξάμηνο πρόγραμμα υποστήριξης και χρηματοδότησης νέων καλλιτεχνικών έργων που συνδέονται με την πόλη και κάνουν πρεμιέρα στα Χανιά), η Τριεννάλε Αρχιτεκτονικής (Νοέμβριος 2022), η έκθεση για τον ζωγράφο John Craxton (έως 31/1/2023), το Φεστιβάλ Βιβλίου (στα τέλη Ιουνίου), το Φεστιβάλ Μίκη Θεοδωράκη (αρχές Σεπτεμβρίου), τα φεστιβάλ Κινηματογράφου, χορού Dance Days, Chaniartoon, Rock Festival, Rock Under The Clock, Cretan World Music, οι Φωτογραφικές Συναντήσεις κ.ά. Συνεχή ενημέρωση, πληροφορίες και εισιτήρια μπορεί να βρει κάθε ενδιαφερόμενος στην ιστοσελίδα www.chania-culture.gr