ΠΕΜΠΤΗ
21
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Δεν αποτελεί ειλικρινά τυχαίο γεγονός πως η πόλη των Τρικάλων αποτελεί πρότυπο καινοτομίας, εμπνέοντας μάλιστα ολόκληρες χώρες της Ευρώπης να οραματίζονται τη μετάβαση σε μια νέα εποχή, υιοθετώντας συνεχώς όλο και πιο σύγχρονες πρακτικές. Η πόλη του Ασκληπιού, η γενέτειρα του Βασίλη Τσιτσάνη και του Δημήτρη Μητροπάνου, η πόλη που έχει γίνει διάσημη σε όλα τα Βαλκάνια για τον «Μύλο των Ξωτικών» της, έχει καταφέρει να κρατά τα σκήπτρα της πιο «έξυπνης» πόλης στην Ελλάδα. Από τον αντικαπνιστικό νόμο που πρώτη εφάρμοσε τόσο πιστά, την ευρυζωνικότητα και την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών στους πολίτες, μέχρι την ευρεία χρήση του ποδηλάτου και την εγκατάσταση καλαίσθητων ξύλινων φρακτών μπροστά από τους κάδους των σκουπιδιών της πόλης, τα Τρίκαλα δεν σταματούν να καινοτομούν με τη γόνιμη συνεργασία δημοτικών αρχών και πολιτών, επενδύοντας, μάλιστα, σε ένα ολοένα και πιο ευρύ ψηφιακό παρόν.
Μία πρωινή βόλτα στον ποταμό Ληθαίο δημιουργεί μία απίστευτη αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης. Φωτογραφία: Ευδοκία Βαζούκη
Σημείο αναφοράς για τους κατοίκους, αλλά και τους επισκέπτες της πανέμορφης αυτής πόλης, αποτελεί ο ποταμός Ληθαίος, ο παραπόταμος του Πηνειού, καθώς είναι το πρώτο πράγμα που αντικρίζει κανείς μπαίνοντας στην πόλη και πραγματικά αποτελεί «κόσμημα», ολοκληρώνοντας ένα μαγευτικό σκηνικό, βγαλμένο από πίνακα ζωγραφικής.
Οι ομπρέλες αποτελούσαν ήδη σήμα κατατεθέν για την πόλη των Τρικάλων. Φωτογραφία: Ευδοκία Βαζούκη
Τα Τρίκαλα, όμως, πλέον αποκτούν ένα νέα σημείο αναφοράς, αφού όλη αυτή η σύγχρονη φιλοσοφία της θεσσαλικής πόλης έρχεται να «συναντηθεί» με τον μοντερνισμό του έργου του Γιώργου Ζογγολόπουλου, ενός γλύπτη που έβλεπε τόσο μπροστά από την εποχή του. Συγκεκριμένα, ο Δήμος Τρικκαίων και το Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου συνεργάζονται και εγκαθιστούν στην πόλη το εμβληματικό γλυπτό «Ομπρέλα», για τα εγκαίνια εγκατάστασης του οποίου βρεθήκαμε στα Τρίκαλα, την Παρασκευή 11 Νοεμβρίου.
Το γλυπτό, ύψους 6 μέτρων, βρίσκεται εγκατεστημένο στην αρχή του κεντρικού πεζοδρόμου της πόλης, την οδό Ασκληπιού, και από ό,τι φαίνεται οι κάτοικοι το έχουν ήδη «αγκαλιάσει», καθώς εκτός από τον αέρα των νέων οπτικών που έφερε η αφαιρετική γλυπτική σύνθεση του καλλιτέχνη στο αστικό τοπίο, αποτελεί κι ένα ιδανικό σημείο για ραντεβού – κάτι που μάς απέδειξε το διήμερο παραμονής μας στην πόλη.
Ο σπουδαίος γλύπτης Γιώργος Ζογγολόπουλος μπροστά στις διάσημες «Ομπρέλες» του.
Το γλυπτό «Ομπρέλα» δημιουργήθηκε το 1990 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη Μπιενάλε της Βενετίας το 1993. Η ομπρέλα, που αποτελεί την πλέον αναγνωρίσιμη εικαστική έκφραση του καλλιτέχνη, αποτελεί ένα αντικείμενο οικείο σε όλο τον κόσμο και μάλιστα αποκτά μια ιδιαίτερη σημασία, αφού μεταμορφώνεται σ΄ένα πλαστικό σύμβολο με πολλούς εννοιολογικούς συνειρμούς και ενεργοποιεί την ανθρώπινη φαντασία, παίρνοντας κάθε φορά νέα πνοή σε απόλυτη αρμονία με τον περιβάλλοντα χώρο.
Η υλοποίηση της εγκατάστασης πραγματοποιήθηκε με δωρεά του γλυπτού εκ μέρους του Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου και της οικογένειας Θεοδωρίδη, που δεν σταματά να υλοποιεί το όραμα του καλλιτέχνη, που πλέον δεν βρίσκεται εν ζωή, για την παρουσία της γλυπτικής στον δημόσιο χώρο. Η αρχιτεκτονική παιδεία που είχε ο ίδιος ο Γιώργος Ζογγολόπουλος ήταν αυτή που του έδινε τη δυνατότητα αποτύπωσης των έργων του σε διαφορετικές κλίμακες, πιστεύοντας βαθιά πως η δημόσια γλυπτική οφείλει να υπηρετεί τον άνθρωπο και να εναρμονίζεται μαζί του – μια ισορροπία που διασφαλίζει αποδεδειγμένα θα λέγαμε και τη διαχρονικότητα του έργου του καλλιτέχνη. Άλλωστε, στο επίκεντρο της πόλης των Τρικάλων βρίσκεται ο ίδιος ο άνθρωπος και η συνεχής βελτίωση της ποιότητας της ζωής του, ακριβώς όπως και το μήνυμα της Τέχνης του Ζογγολόπουλου, που θέλει τη γλυπτική να βρίσκεται δίπλα στον άνθρωπο, καλλιεργώντας την πνευματική και αισθητική του αντίληψη.
Η κατασκευή και αυτού του γλυπτού πραγματοποιήθηκε από το καλλιτεχνικό εργαστήριο των συνεργατών του Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου, κυρίων Λεωνίδα & Στέλιου Γκίκα, οι οποίοι έχουν επιμεληθεί πλήθος γλυπτών έργων του Ζογγολόπουλου από όταν ο ίδιος βρισκόταν ακόμη εν ζωή.
Η «Ομπρέλα» του Γιώργου Ζογγολόπουλου δεσπόζει στην αρχή της οδού Ασκληπιού, στο κέντρο της πόλης των Τρικάλων. Φωτογραφία: Ευδοκία Βαζούκη
Σε ένα πολύ όμορφο κλίμα βρεθήκαμε το βράδυ των εγκαινίων στο άνοιγμα της οδού Ασκληπιού, για να θαυμάσουμε από κοντά το εξαιρετικό γλυπτό, όσο ένα κουαρτέτο εγχόρδων συνόδευε με κλασικούς ήχους, που τόσο πολύ αγαπούσε ο γλύπτης.
Ο Δήμαρχος Τρικκαίων κ. Δημήτρης Παπαστεργίου υπήρξε ο φιλόξενος οικοδεσπότης της εκδήλωσης κατά την οποία ευχαρίστησε το Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου για τη δωρεά του γλυπτού, τονίζοντας ότι είναι «τιμή για την πόλη» να έχει ένα δημόσιο γλυπτό του Γιώργου Ζογγολόπουλου, ενώ χαρακτήρισε την «Ομπρέλα» ως «μία μετάβαση σε νέα περίοδο, με μια πόλη που θα μπορεί να αλλάζει όμορφα, αποκτώντας πολιτισμό και νέες οπτικές».
Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου κ. Νίκος Θεοδωρίδης και ανιψιός του μεγάλου γλύπτη, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην προσωπική του σχέση με την πόλη των Τρικάλων, την ποιότητα και την ευαισθησία των κατοίκων της. Στη συνέχεια μοιράστηκε μαζί μας μια δική του ανάμνηση με τον γλύπτη και θείο του που εξηγεί τον αντιπολεμικό συμβολισμό του συγκεκριμένου γλυπτού, αλλά και την έννοια της ενότητας των ανθρώπων κάτω από την ίδια ομπρέλα.
(Από αριστερα): Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου κ. Νίκος Θεοδωρίδης, o κ. Βαγγέλης Γονατάς, μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου και η ιστορικός τέχνης και συνεργάτιδα του Ιδρύματος, Ίρις Κρητικού. Φωτογραφία: Ευδοκία Βαζούκη
Μαζί μας στο ταξίδι είχαμε την τύχη να έχουμε την ιστορικό τέχνης και συνεργάτιδα του Ιδρύματος, κα Ίρις Κρητικού, η οποία έκανε μια σύντομη μα όπως πάντα στοχευμένη παρουσίαση του γλυπτού στο πλαίσιο της εκδήλωσης, μιλώντας παράλληλα για την προσωπικότητα αυτού του «αιώνιου έφηβου» Ζογγολόπουλου και το πώς αυτή συνάδει απόλυτα με την Τέχνη του, αλλά και την ιδιαίτερη σημασία της δημόσιας γλυπτικής στην καθημερινότητα μιας πόλης και των κατοίκων της, σε μια χώρα που αυτή δυστυχώς απουσιάζει.
Ο κ. Βαγγέλης Γονατάς, μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου, αναφέρθηκε με τη σειρά του στη φιλοσοφική διάσταση του καλλιτεχνικού έργου του Ζογγολόπουλου και στη δυνατότητα που μάς προσφέρει η Τέχνη για την ερμηνευτική προσέγγιση νοημάτων, όπως η διαδικασία ανακάλυψης του εαυτού και κατ΄ επέκταση του κόσμου.
Τελειώνοντας η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τη φωταγώγηση του γλυπτού και την προσφορά ενός μικρότερης κλίμακας γλυπτού «Ομπρέλα» εκ μέρους του Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου, με την επιθυμία αυτό να στολίζει από εδώ και στο εξής το Δημαρχείο της πόλης.
Οι βόλτες στα Τρίκαλα δεν σταματούν…Φωτογραφία: Ευδοκία Βαζούκη
Μετά την επίσκεψή μας αυτή στα Τρίκαλα, με την υπέροχη αυτή αφορμή, συμφωνήσαμε όλοι πως σύντομα θα επιστρέψουμε για να δώσουμε κι εμείς το δικό μας ραντεβού «κάτω από την Ομπρέλα» σε μια καθόλου τυχαία οδό, την οδό Ασκληπιού. Γιατί η Τέχνη ήταν, είναι και θα είναι πάντα θεραπευτική, όπως πολύ εύστοχα σημείωσε η κα Ίρις Κρητικού.
Για το τέλος αξίζει να σας προτείνουμε να κάνετε μία επίσκεψη στο Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου στο Ψυχικό, που αποτελεί πραγματικά ένα «ζωντανό κύτταρο», και να περιηγηθείτε στην κατοικία αλλά και στο εργαστήριο του Γιώργου και της γυναίκας του Ελένης Ζογγολοπούλου, να θαυμάσετε από κοντά την έκθεση γλυπτών, των ζωγραφικών έργων, αλλά και των εργαλείων και των υλικών που οι δύο καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν. Μία επίσκεψη που σίγουρα σε κάνει να αναρωτιέσαι πώς μέσα από τα μόλις 24 τετραγωνικά αυτού του εργαστηρίου ξεπηδά τόση ενέργεια…
