Πάμε μια βόλτα στη Νίκαια; Εξερευνούμε τα Προσφυγικά μέσα από τα πιο γνήσια “νικαιώτικα” στέκια

Πριν από δύο περίπου καλοκαίρια, στο άκουσμα της δημιουργίας του νέου σταθμού μετρό στην περιοχή της Νίκαιας, άρπαξα την ευκαιρία να επισκεφτώ για πρώτη φορά την ιστορική περιοχή της Κοκκινιάς, για την οποία είχα ακούσει πολλά. Μετά από δύο χρόνια και πολλές βόλτες στις προσφυγικές γειτονιές της, ομολογώ πως η νοσταλγική διάθεση που μου δημιούργησε η αυθεντικότητα που διατηρεί -από την πρώτη κιόλας φορά που την επισκέφτηκα- παραμένει αναλλοίωτη μέχρι και σήμερα.

Η μεγάλη κεντρική πλατεία, ο στολισμένος πεζόδρομος με δέντρα, παρτέρια και τραπεζάκια έξω από παραδοσιακά καφενεία, «αιωνόβια» κουτούκια, οργανοποιεία και προσφυγικά σπίτια με τις ασβεστωμένες, χρωματιστές με νεραντζιές αυλές τους που θυμίζουν ασπρόμαυρο φιλμ παλιών ελληνικών ταινιών, είναι όλα όσα θα δεις με μια πρώτη ματιά κατεβαίνοντας από το μετρό.

Παρόλο που μένω αρκετά μακριά από τη Νίκαια, όσοι με γνωρίζουν, ξέρουν την αγάπη μου για την περιοχή και τα όμορφα στέκια της που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από άλλες περιοχές. Ας κάνουμε λοιπόν μαζί μία βόλτα στις κρυμμένες γωνιές και στα ιστορικά μέρη της ζωντανής γειτονιάς της Κοκκινιάς, η οποία απέχει πλέον λίγα μόνο λεπτά από τον Πειραιά και εφτά μόλις στάσεις από το κέντρο της Αθήνας, παίρνοντας τη γραμμή 3 του μετρό.

Ανάμεσα στα προσφυγικά, τα απλωμένα ρούχα στα μικροσκοπικά μπαλκόνια και τις φωνές των παιδιών που παίζουν -οι οποίες αντηχούν ακόμη δυνατές στη Νίκαια- θα βρεις παραδοσιακές τοπικές επιχειρήσεις και πλανόδιους πωλητές, που κατέχουν ακόμη μία θέση στις γειτονιές δίπλα στον ανταγωνισμό των μεγάλων αλυσίδων.

Δημοτικό Σχολείο στην Πλατεία Οσίας Ξένης

Κατεβαίνοντας από το μετρό, θα βγεις στον πεζόδρομο του Αγίου Νικολάου που θα σε οδηγήσει στην φημισμένη πλατεία Αγίου Γεωργίου. Εκεί, θα συναντήσεις το παραδοσιακό μπακάλικο «Χρυσανθόπουλος», το παλαιότερο ίσως παντοπωλείο της περιοχής, μια οικογενειακή επιχείρηση που χρονολογείται από το 1965 και καταφέρνει να διατηρεί ακόμη την αυθεντικότητα της –κάτι που δεν συναντάς συχνά σε μία πόλη.

Στρίβοντας αριστερά, θα βρεθείς μπροστά στο ζαχαροπλαστείο «Ασλάνογλου», φημισμένο για τα μικρασιάτικα γλυκά του και ιδανικό προορισμό για τους λάτρεις των σιροπιαστών. Προτείνω ανεπιφύλακτα τα κουρκουμπίνια και τα Σεκέρ παρέ, τα οποία -όπως μας είπαν στο ζαχαροπλαστείο- χαρακτηρίζονται ως αντικαταθλιπτικά!

Ζαχαροπλαστείο Ασλάνογλου

Αν σου αρέσει το παγωτό, μην παραλείψεις να κάνεις στάση στον «Καβάλα», στην οδό Ραιδεστού, και να δοκιμάσεις τις γεύσεις αμαρένα-γιαούρτι και τζανατέλι. Περπατώντας λίγο πιο πάνω, στην πλατεία Κρήνης, το ζαχαροπλαστείο «Τόλης» σε περιμένει με εξίσου νόστιμο παγωτό και φρέσκα γλυκά, τα οποία μπορείς να απολαύσεις είτε στα εξωτερικά τραπεζάκια του -όταν το επιτρέπει ο καιρός- είτε μέσω take-away.

Παραδοσιακό Μπακάλικο Χρυσανθόπουλος

Κάπου εδώ, έφτασε νομίζω η στιγμή να αναφερθούμε στα εξαιρετικά μεζεδοπωλεία της Κοκκινιάς, φημισμένα τόσο για τους νόστιμους μεζέδες τους όσο και για το «παρεΐστικο» κλίμα που εκπέμπουν. Παρόλο που σε κάθε γωνιά της Νίκαιας θα βρεις πολλά, εμείς ξεχωρίσαμε δύο από τα πιο καλά ταβερνάκια που αξίζει να επισκεφτείς. Πρόκειται για τη ψαροταβέρνα «Ιωνικός», που φημίζεται για τον παστό μπακαλιάρο και το κριθαρότο θαλασσινών με χταποδάκι, μύδια και γαρίδες και φυσικά, την «Κρητική Γωνιά», ένα γνήσιο κρητικό ρακάδικο με πεντανόστιμα καλτσούνια και καλή τσικουδιά -οι κρητικοί θα με καταλάβουν.

Προσφυγική κατοικία κρυμμένη σε ένα στενάκι του πεζόδρομου του Αγίου Νικολάου

Γίνεται να επισκεφτείς τη Νίκαια χωρίς να δοκιμάσεις σουβλάκι από τον Μπίλη; Οι Νικαιώτες θα σου απαντήσουν σίγουρα όχι, και ομολογώ πως θα συμφωνήσω. Στα διαμάντια που φιλοξενεί η πλατεία του Αγίου Γεωργίου κρύβεται και ο ιστορικός “Μπίλης”, ένα από τα παλαιότερα σουβλατζίδικα της περιοχής. Και ένα extra tip: Εάν ζητήσεις στο τυλιχτό σου πατάτες, μην παραξενευτείς εάν σε κοιτάξουν λίγο… παράξενα! Όπως οι Θεσσαλονικείς βάζουν κέτσαπ με μουστάρδα στο τυλιχτό τους και οι Κρητικοί γιαούρτι, έτσι και οι Νικαιώτες έχουν μία δική τους παράδοση στο σουβλάκι, το οποίο μπορεί να ακούσεις και ως «Νικαιώτικο» και περιέχει σάλτσα ντομάτας, κρεμμύδι, ντομάτα και τζατζίκι.

Πριν αναχωρήσεις από την πλατεία του Αϊ Γιώργη, σου προτείνω να εμπλουτίσεις τη βόλτα σου με μία επίσκεψη στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, στην οδό Παναγή Τσαλδάρη. Μπορείς να οργανώσεις την επίσκεψη σου από Τρίτη έως Παρασκευή και να ξεναγηθείς στο μουσειακό χώρο όπου φιλοξενούνται πλήθος ιστορικών κειμηλίων, πολεμικών τεκμηρίων και αρχειακού υλικού που ανασυνθέτουν την περίοδο από το 1940-1944.

Αφήνουμε για λίγο τον πολυπερπατημένο πεζόδρομο και πάμε να συνεχίσουμε τη βόλτα μας στην Παλιά Κοκκινιά, συγκεκριμένα στην πλατεία με το πιο όμορφο όνομα που έχω ακούσει. Μιλάω φυσικά για την πλατεία Νεράιδας! Η πολύχρωμη παιδική χαρά, το πράσινο που αναδύεται από κάθε γωνιά της και οι ανθισμένες ροζ βουκαμβίλιες συμβαδίζουν αρμονικά με την ονομασία της πλατείας.

Πλατεία Νεράιδας

Εκεί θα βρεις το αρμένικο ψητοπωλείο του Σέρκου, το οποίο μετρά πάνω από 60 χρόνια λειτουργίας και ειδικεύεται στο κεμπάπ –το νοστιμότερο που έχεις δοκιμάσει! Η συνταγή του είναι μία και η αυθεντική. Εξαιρετικής ποιότητας κρέατος ζυμωμένο για ώρα μόνο με αλάτι και πιπέρι, χωρίς καμία άλλη προσθήκη μπαχαρικών, συνοδευόμενο με αφράτες πίτες ψημένες στα κάρβουνα.

Πλατεία Νεράιδας

Παραμένουμε στην Πλατεία Νεραΐδας και προχωράμε λίγο πιο κάτω, προς «Το Κουτούκι του Αντώνη», για να ολοκληρώσουμε το τρίπτυχο των top μεζεδοπωλείων της Νίκαιας. Χωμένο σε ένα στενό πάνω από την οδό Θηβών, το παραδοσιακό κουτούκι της Παλαιάς Κοκκινιάς είναι το must-visit στέκι ολόκληρου του Πειραιά, που τα έχει όλα. Από «μερακλίδικη» διακόσμηση με μικροαντικείμενα άλλης εποχής, βαρέλια που σε καλωσορίζουν στην είσοδο, αναμμένο τζάκι το χειμώνα και χειροποίητα υφαντά στους τοίχους μέχρι απλές αλλά νόστιμες γεύσεις και παλιά λαϊκή μουσική. Το περίφημο «Κουτούκι του Αντώνη» αποτελεί τον «θησαυρό» της Νίκαιας που θα σου προτείνει κάθε ντόπιος για να έρθεις σε επαφή με ένα αυθεντικό ταβερνάκι όπως ήταν χρόνια πριν.

Το Κουτούκι του Αντώνη

Ήρθε η ώρα για τον καθιερωμένο καφέ! Η αλήθεια είναι πως στη Νίκαια δεν θα συναντήσεις πολλά brunch-άδικα. Αντιθέτως, τα παραδοσιακά καφενεία αναλαμβάνουν τον πρώτο ρόλο σε κάθε στενάκι, πίσω από τα οποία κρύβονται συνήθως ηλικιωμένοι που για χρόνια σερβίρουν τον ελληνικό καφέ με το λουκουμάκι.

Στην πλατεία Οσίας Ξένης ή αλλιώς 17ης Αυγούστου 1944, βρίσκεται το Καφέ-Ουζερί «Το Μπλόκο της Κοκκινιάς», που έχει πάρει το όνομα του από την τραγωδία που υπέστη η Νίκαια το ’44, όταν πραγματοποιήθηκαν ομαδικές εκτελέσεις από τα κατοχικά στρατεύματα των Γερμανών, γεγονός που έμεινε στην ιστορία.

Το Μπλόκο της Κοκκινιάς

Αφού λοιπόν απολαύσεις τον καφέ σου νωρίς το πρωί ή τσιπουράκι με μεζέ μετά το μεσημέρι στο ιστορικό «Μπλόκο της Κοκκινιάς» ή στο εξίσου γραφικό καφενείο «Καπαρόμυλος», στο κέντρο της πλατείας, αξίζει να επισκεφτείς το μουσειακό χώρο της Μάντρας Μπλόκου Κοκκινιάς και το άγαλμα του Ζογγολόπουλου-σημείο κατατεθέν και σύμβολο του αγώνα της Νίκαιας και της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά, προς τιμήν των εκτελεσμένων.

Πλατεία Οσίας Ξένης/ Άγαλμα Ζογγολόπουλου

Δεν θα μπορούσαμε να ολοκληρώσουμε τη βόλτα μας στη Νίκαια χωρίς να κάνουμε μία τελευταία στάση για ποτό. Εάν είσαι λάτρης της ροκ, τότε το Rock Street, στην οδό Ιωνίας, αποτελεί ιδανικό προορισμό για την έξοδο σου, καθώς παίζει από κλασσική έως metal ροκ μουσική ενώ παράλληλα μένει ανοιχτό μέχρι αργά.

Εάν προτιμάς το πιο χαλαρό ποτό, τότε προτείνω το Zempi Place, στην οδό Παναγή Τσαλδάρη, το οποίο λειτουργεί και ως καφέ τις πρωινές ώρες. Έχεις τη δυνατότητα να ενημερώνεσαι για τυχόν πάρτι που διοργανώνουν τα μαγαζιά ανά περιόδους, από τις επίσημες σελίδες τους στο facebook. Θα τα βρεις πολύ κοντά στο μετρό της Νίκαιας.

Φωτογραφία: Facebook / Rock Street

Από παραδοσιακά καφενεία, μικροσκοπικά κουτούκια και μπαρ, μέχρι επίσκεψη σε πολιτιστικά σημεία –όλα αυτά ανάμεσα στα εγκαταλελειμμένα (και μη) προσφυγικά που μαρτυρούν την μακροχρόνια ιστορία της περιοχής- η Κοκκινιά κρύβει αυθεντικά νικαιώτικα στέκια, στα οποία θα επιστρέφεις ξανά και ξανά.