Σύρμω Κεκέ: Γιατί να έρθει ένας ρόλος εξαιτίας της τηλεόρασης κι όχι μετά από κόπο 20 χρόνων;

Η γειτονιά του Ψυρρή θα ήταν ήσυχη, αυτό το μεσημέρι, αν η τουριστική κίνηση δεν κρατούσε ακόμα, βαθύ Νοέμβριο. Κι έτσι το ραντεβού στο «Θησείον» της Τουρναβίτου, εκεί όπου ανεβαίνει ο «Μισάνθρωπος» του Μολιέρου σε σκηνοθεσία της Μαρίας Μαγκανάρη, είναι πολύβουο ανάμεσα στους επισκέπτες της πόλης, της γειτονικής αγοράς, στο φοιτηταριό που εμφανίζεται για καφέ μετά τα μαθήματα.

Μαθημένη στους ρυθμούς του κέντρου, που πλέον την απωθούν όσο ομοιάζουν σε touristic mall, η Σύρμω Κεκέ αναζητά μια ήσυχη γωνιά στο διπλανό Minu και κάτι δροσιστικό για να πιει. Μερικά πρόσωπα στα διπλανά τραπέζια στρέφονται προς το μέρος της, αναγνωρίζοντας την, μάλλον, από την πρώτη της τηλεοπτική εμφάνιση στον «Παράδεισο των Κυριών» του Alpha. Βέβαια, η Σύρμω Κεκέ είναι μια από τις ηθοποιούς που αν κάποιος δεν παρακολουθεί θέατρο, δεν θα γνώριζε/αναγνώριζε ποτέ. Συμπληρώνοντας πάνω από 20 χρόνια στη σκηνή – ξαφνικά της ακούγονται πολλά – δηλώνει «φυτό» της τέχνης της και πως «αδυνατεί να κάνει τη δουλειά της ψεύτικα ή πρόχειρα».

Άγνωστο πώς -αφού η, λαϊκών καταβολών, οικογένεια της, δεν σχετίζονταν ιδιαίτερα με την τέχνη – εκείνη θαύμαζε από παιδί το θέατρο. «Θυμάμαι στη γειτονιά μου υπήρχε ένα σπίτι με πιάνο. Και κάθε φορά που πηγαίναμε σε αυτό το σπίτι για να πούμε τα κάλαντα, νόμιζα πως θα λιποθυμήσω από τη χαρά μου» λέει. Ετοιμαζόταν να δώσει εξετάσεις στην Καλών Τεχνών όταν ενεπλάκη ερασιτεχνικά με το θέατρο και κατάλαβε πως της άρεσε τρελά. «Άρχισα να μπαίνω δοκιμαστικά σε αυτό, έλεγα πρώτα θα τελειώσω τη σχολή, μετά θα δοκιμάσω αν θα βρω δουλειά· ήταν στόχοι που έβαζα σταδιακά από φόβο. Βέβαια, ήταν σίγουρο πως ήθελα να κάνω θέατρο».

Ηθοποιός σπουδαία και με ευρεία γκάμα διαθεσιμότητας, έχει επιλέξει όλα αυτά τα χρόνια μια πιο ασκητική εκδοχή εργασίας: Μικρότερης κλίμακας θέατρα, λιγότερο εξωστρεφείς παραγωγές. Πρόσφατα, ωστόσο, έμαθε να αρθρώνει μεγαλύτερες επιθυμίες της. Όπως πρόσφατα ενηλικιώθηκε συναισθηματικά μέσα από τον πιο δύσκολο δρόμο: Εκείνον της απώλειας. Τώρα, θέλει μόνο να γελάει.

Ποιοτικά και οπτικά, μου δίνεις την εντύπωση της θεατρίνας. Το αποδέχεσαι αυτό;

Για ένα μυστήριο λόγο, νιώθω πολύ βαθιά πως είμαι ένα μιμικό ον. Σχετίζομαι με κάτι που αναφέρεται στη μνήμη και στη σχέση που έχω με το λόγο. Νομίζω ότι εκεί βρίσκεται και η δική σου διαπίστωση. Το σίγουρο είναι πως μου αρέσει πολύ ο ορισμός του θεατρίνου και της θεατρίνας, ώστε να νιώθω ότι ανήκω σε αυτήν την κατηγορία καλλιτεχνών. Ψάχνοντας τη δουλειά μου – και μέσα από την ψυχανάλυση- κατάφερα να την αγαπήσω πολύ βαθύτερα. Θέλησα να αποβάλλω το άγχος της καλής επίδοσης και να στρέψω το βλέμμα μου όχι προς τα μένα, αλλά προς αυτό που κάνω. Τιμώ την ίδια τη δουλειά μου και δεν με απασχολεί τόσο αν είμαι ικανή για μια βιρτουοζιτέ. Κι αυτό είναι κάτι που γυρίζει πίσω, γιατί αισθάνομαι πως μπορώ να γίνω και καλύτερη.

Θέλησα να αποβάλλω το άγχος της καλής επίδοσης και να στρέψω το βλέμμα μου όχι προς τα μένα, αλλά προς αυτό που κάνω

Πότε άρχισες να χτίζεις μια σιγουριά για τις ικανότητες σου;

Είναι πολύ σημαντικό να έχεις αποδοχή από συναδέλφους. Το χρειάζεσαι – όσο κι αν δεν θέλεις να σε επηρεάζει. Και φούρνο να είχα, αν έρχονταν πελάτες για να μου πουν ότι φτιάχνω καλό ψωμί, θα ένιωθα χαρά. Μου είναι αναγκαίο να ακούω καλά σχόλια, ειδικά από ανθρώπους που εκτιμώ· και είναι πολύ σημαντικό πως τα τελευταία χρόνια έχω ησυχάσει από την αγωνία για το αν θα έχω δουλειά ή όχι. Αυτό μου δημιούργησε την πεποίθηση πως θα τα καταφέρω. Μάλλον κάνω γι’ αυτήν τη δουλειά και θα υπάρξω σε αυτήν. Αυτό, λοιπόν, συμβαίνει τα τελευταία χρόνια: Πατάω στα πόδια μου κάτι που με τροφοδοτεί με αυτοπεποίθηση.

Ποιοι σπόροι αμφιβολίας είχαν ριζώσει μέσα σου που σε έκαναν να πιστεύεις το αντίθετο;

Στην επαγγελματική μου ζωή έκανα τουλάχιστον τρεις φορές restart. Ενώ είχα στρώσει μια κατάσταση συνεργασίας κάπου, ένιωθα πως δεν ήθελα να συνεχίσω εκεί κι έφευγα. Αυτό συνέβη κάποιες φορές και κάθε φορά ένιωθα πως έπρεπε να ξαναχτίσω τη σχέση μου με το θέατρο από την αρχή. Φοβόμουν πως θα με καταπιεί ο μεγάλος αριθμός των ηθοποιών εκεί έξω. Είμαστε πάρα πολλοί οι ηθοποιοί και πάρα πολύ καλοί ανάμεσα σε αυτούς. Πίστευα ότι δεν θα τα καταφέρω.

Με ποια κίνητρα γινόταν το restart;

Χάρη σε κάποιους συναδέρφους και συνεργάτες που πίστευαν πολύ σε μένα και για τους οποίους νιώθω τεράστια ευγνωμοσύνη. Δυστυχώς, δεν έχω το τσαγανό να πάρω την απόρριψη και να συνεχίσω λέγοντας «όχι, θα τα καταφέρω». Θα ήθελα όμως να το έχω. Είμαι πιο ανασφαλής από αυτό.

Τι τύπος είσαι;

Στη ζωή συνειδητοποιούμε συχνά ποιοι είμαστε μέσα από τη ματιά των άλλων – και στο θέατρο αυτό είναι πολύ καθαρό. Ξέρω πως μεγάλωσα με πολλή αποδοχή από την οικογένεια μου, έλαβα πολλή αγάπη. Νόμιζα πως είμαι η πιο όμορφη και η πιο έξυπνη ενώ ήξερα πως δεν ισχύουν αυτά. Παρόλα αυτά, αυτή η αίσθηση με συνόδευσε δίνοντας μου πολλή αυτοπεποίθηση. Ωστόσο, όταν δεν είχα την απαραίτητη αποδοχή – και γιατί να την έχω πάντα; – γκρεμιζόμουν, γκρεμιζόταν ο κόσμος μου. Είναι μια ζωή και μια δουλειά με πολλές απορρίψεις. Μου ήταν δύσκολο να διαχειριστώ τις ήττες μου, κατέρρεα. Προσπάθησα πολύ για να φύγω από αυτό.

Και τώρα;

Πιστεύω πως τώρα διανύω την πιο ωραία μου φάση σε σχέση με αυτό που κάνω. Η πίστη αυτή, έρχεται με το χρόνο. Αγαπώ το θέατρο βαθύτερα.

Όταν δεν είχα την απαραίτητη αποδοχή – και γιατί να την έχω πάντα; – γκρεμιζόταν ο κόσμος μου

Παρατηρώντας σε αυτά τα χρόνια έχω την εντύπωση πως πας λίγο με το σταυρό στο χέρι. Είναι έτσι;

Ναι, έτσι είναι. Κάνω μια πολύ συνειδητή προσπάθεια να μην δίνω έδαφος στην τοξικότητα. Κάνω μια πολύ συνειδητή προσπάθεια να είμαι δίκαιη, να είμαι εντάξει απέναντι στους άλλους. Δεν θέλω να ξεκουραστώ πάνω στην ασχήμια που μπορεί να νιώθω, αν περνάω δύσκολα. Αν μπορούσα να αναγνωρίσω κάτι στον εαυτό μου είναι πως προσπαθώ πολύ να είμαι εντάξει. Από την άλλη, όλες οι μετακινήσεις που κάνουμε στη ζωή μας σχετίζονται με την αποδοχή κι έχω αποδεχθεί και τα σκοτεινά μου κομμάτια. Δεν λέω κάτι πρωτότυπο προφανώς· λέω πως όταν διακρίνω κάτι που δεν αρέσει σε μένα, το αναγνωρίζω, δεν το κρύβω. Κι αυτό είναι πολύ απελευθερωτικό.

Αυτό σημαίνει πως δεν έμπαινες και στην διαδικασία της διεκδίκησης για να μην αδικήσεις κάποιον;

Νομίζω πως σχετίζεται με κάτι άλλο. Ήταν πολύ ανακουφιστικό όταν κατάλαβα πως επιλογές που φοβόμουν να δοκιμάσω δεν σχετίζονταν με τις επιθυμίες μου, αλλά με το βλέμμα των άλλων. Μου πήρε πολύ καιρό να συνειδητοποιήσω ότι είχα φιλοδοξίες σε σχέση με την δουλειά μου.

Ονόμασε τις, αν θέλεις.

Να παίξω σε μεγαλύτερα πράγματα από αυτά που μπορεί να μου έδιναν, να με υπολογίζουν περισσότερο ή να με αναγνωρίζουν ως κάποια που κάνει καλύτερα τη δουλειά της από κάποιους άλλους. Θα μου πεις, ποιος θα το κρίνει αυτό; Εγώ; Πάντως, από την στιγμή που έφτασα σε αυτή την συνειδητοποίηση, άρχισα να διασκεδάζω πολύ περισσότερο τα πράγματα. Και πλέον, νιώθω πως είναι δικές μου οι επιλογές.

Έχεις αυτές τις φιλοδοξίες ακόμα; Για τα μεγαλύτερα πράγματα, για τον επώνυμο ρόλο;

Μπορεί να ακουστεί τελείως τρελό, αλλά όχι. Αφού τις άρθρωσα ως επιθυμία, τώρα δεν με νοιάζει. Ή ίσως είναι μια μεγαλύτερη διαστροφή: Νιώθω πως κάτι ικανοποίησα και θα ανακαλύψω κάτι άλλο για να με βασανίζει. Αλλά αυτή είναι μια δυναμική διαδικασία, κάθε φορά θέλεις να κατακτήσεις και κάτι άλλο και κάτι άλλο.

Κάνω μια πολύ συνειδητή προσπάθεια να είμαι δίκαιη, να είμαι εντάξει απέναντι στους άλλους. Δεν θέλω να ξεκουραστώ πάνω στην ασχήμια που μπορεί να νιώθω, αν περνάω δύσκολα

Σκέφτομαι πως ανήκεις στην κατηγορία των ηθοποιών που κανείς θα μάθει μόνο αν έρχεται στο θέατρο. Μόλις φέτος κάνεις μια τηλεοπτική απόπειρα στον Alpha και στον «Παράδεισο Κυριών».

Επέλεξα να κάνω τηλεόραση τώρα που άνοιξε πολύ αυτός ο χώρος. Αυτή τη στιγμή με εξιτάρει ως κάτι καινούργιο. Περνάω πάρα πολύ ωραία. Και δεν έχω να δώσω εξηγήσεις γι’ αυτό. Ωστόσο, αν ήμουν σίγουρη ότι θα μπορούσα να βιοπορίζομαι από το θέατρο, δεν ξέρω αν θα με ένοιαζε τόσο η αναγνωρισιμότητα. Θα με ενδιάφερε η αναγνωρισιμότητα μόνο για να νιώθω δυνατή στη δουλειά μου. Αλλιώς τι άλλο να με νοιάζει; Αν θα με κεράσουν ποτό σε ένα μπαρ;

Κι αν σταθεί ως αφορμή για να σου προτείνουν έναν πρωταγωνιστικό ρόλο σαν αυτόν που ονειρευόσουν;

Με ενοχλεί αυτό που γίνεται τελευταία στο θέατρο. Γιατί να ερχόταν ένας ρόλος εξαιτίας της τηλεόρασης κι όχι μετά από κόπο 20 χρόνων; Από την άλλη, σκέφτομαι πως υπάρχουν μερικά πράγματα που δεν μπορώ να αλλάξω. Κι έτσι αρκούμαι να κάνω καλά αυτό που μπορώ. Στενοχωριέμαι γιατί πρέπει να μοχθώ πολύ, αλλά και πάλι κάποια πράγματα στη ζωή είναι τυχερά. Αν, για παράδειγμα, ξεκινούσα με μια μεγάλη επιτυχία, κάποια πράγματα θα απλουστεύονταν στην πορεία. Χρειάστηκε να δουλέψω περισσότερο, αλλά μια χαρά. Εξάλλου, δεν ξέρω πως είναι να είσαι αναγνωρίσιμος. Μπορεί να είναι ωραίο, μπορεί να είναι και χάλια.

Γενικά, είσαι σπάνια εξωστρεφής με την έννοια, ότι παίζεις σε παραστάσεις που ουρλιάζουν θέατρο, όχι θέαμα. Τι σε φοβίζει να κάνεις κι άλλα βήματα έξω από αυτό το πλαίσιο;

Δεν φοβάμαι το εμπορικό θέατρο, απλώς δεν με παίζουν. Έτσι κι αλλιώς, οι μικρές μας επιλογές, μας οδηγούν σε ένα αποτέλεσμα. Σχεδόν ασυναίσθητα, βρέθηκα να συνεργάζομαι με συγκεκριμένα σχήματα σε συγκεκριμένα θέατρα. Όμως οι εμπειρίες μου στην Επίδαυρο, η απεύθυνση σε χιλιάδες κόσμου είναι εκπληκτικές. Δεν ξέρω αν είναι αυτό που λέμε εμπορικό θέατρο. Εγώ, έχω μάθει να ξεχωρίζω τις δουλειές σε εκείνες που περνάω καλά και σε εκείνες που όχι.

Σε πειράζει που δεν έχεις προτάσεις για μεγαλύτερες παραγωγές; Τρέφεις ένα παράπονο;

Το τι σημαίνει θεατρική δικαιοσύνη για μένα είναι στο δικό μου το μυαλό. Άλλωστε, κι ο άλλος δεν είναι υποχρεωμένος να σε ξέρει ή να σε εκτιμά! Μπορώ, βέβαια, να πω ότι έχω υπάρξει σε θιάσους με αντιφατική διανομή.

Μου πήρε πολύ καιρό να συνειδητοποιήσω ότι είχα φιλοδοξίες σε σχέση με την δουλειά μου

Είπες ότι πάντα θα βρίσκεις κάτι άλλο να σε βασανίζει επαγγελματικά. Τι είναι αυτό που τελευταία σε προβληματίζει;

Ειδικά τώρα, έχω πάψει να βασανίζομαι για τη δουλειά. Κοιτάζω πρώτα τι συμβαίνει τριγύρω, στην κοινωνία. Ανησυχώ με την επιβίωση μας. Κι αν ανησυχώ για το αισθητικό κομμάτι δεν είναι για την παράσταση μας, το «Μισάνθρωπο» ή για το θέατρο αλλά για το αισθητικό κομμάτι της χώρας μου. Ανησυχώ, επίσης, για την δημόσια υγεία – μετά την εμπειρία ενός δημόσιου νοσοκομείου που είχα για μήνες. Ανησυχώ για την εικόνα της πόλης μου και της ακραίας τουριστικοποίησης της με το Airbnb. Ανησυχώ για όλα όσα μας φεύγουν από τα χέρια. Ανησυχώ για το αν σε λίγα χρόνια δεν θα έχουμε πρόσβαση στην ίδια μας τη χώρα. Και σκέφτομαι πως όλα αυτά θα καθρεφτιστούν και στη δουλειά μου. Με ενοχλεί, ας πούμε, που σε μια διανομή ο παραγωγός ή ο σκηνοθέτης είναι υποχρεωμένος να πάρει κάποιον αναγνωρίσιμο από την τηλεόραση για να μπορέσει να επιβιώσει.

Αναφέρθηκες στην εμπειρία του δημόσιου νοσοκομείου, μετά την βαριά νοσηλεία της μητέρας σου. Έτσι δεν είναι;

Η αλήθεια είναι πως έζησα – όπως πολλοί φαντάζομαι – τον παραλογισμό του δημόσιου νοσοκομείου. Και τότε αναγκάστηκα να κάνω πράγματα ενάντια στο χαρακτήρα και την αξιοπρέπεια μου. Μέσα στη νοσοκομειακή παράνοια ήθελα να ξέρω πως έκανα ότι μπορούσα για τη μητέρα μου. Και φυσικά, όπου βρεθώ, θα διαλαλώ την απίστευτη ανάγκη να διαφυλάξουμε το σύστημα υγείας μας. Δεν μπορώ να φανταστώ την κόλαση ενός βαριά ασθενούς που είναι ανασφάλιστος. Είναι ένας αγώνας για την αξιοπρέπεια μας αυτός.

Οι τελευταίοι μήνες ήταν για σένα πολύ θλιμμένοι εξαιτίας της απώλειας της μαμάς σου. Πώς πορεύεσαι έκτοτε;

Μια τόσο κομβική απώλεια δεν την συνειδητοποιείς στ’ αλήθεια. Και γίνεται πολύ πιο δύσκολο όταν κανείς έχει υποφέρει πριν φύγει από τη ζωή. Παρόλα αυτά, είναι εκπληκτικό το πώς σε οδηγεί να σκεφτείς τα πράγματα πολύ διαφορετικά. Ακούγεται περίεργο αλλά, η απώλεια είναι μια μεγάλη ευκαιρία. Σέβεσαι αλλιώς τα πάντα, προστατεύεις τη ζωή. Είναι πολλές οι φάσεις που περνάς. Προσωπικά, είμαι ευγνώμων γιατί στην χειρότερη φάση, συνάντησα τεράστια κατανόηση και μεγάλη αγκαλιά από τους συνεργάτες μου στο Εθνικό. Με προστάτευσαν πολύ οι φίλοι μου, πήρα αντικαταθλιπτικά και έκτοτε προσπαθώ.

Ποια είναι η σχέση με τους γονείς σου; Ποια ήταν με τη μητέρα σου;

Τα τελευταία χρόνια, είχα την τύχη να ξεκινήσω ψυχανάλυση, κάτι που με βοήθησε πολύ να μετακινήσω τη σχέση μου μαζί τους, να τους αφήσω να έχουν περισσότερη πρόσβαση στη ζωή και στα συναισθήματα μου. Κι είχα ακόμα μεγαλύτερη τύχη που πρόλαβα να μοιραστώ πολλά πράγματα με τη μητέρα μου, πρόλαβα να της πω ότι την αγαπώ πάρα, πάρα πολύ. Κι αυτό μετά την απώλεια της, εξαργυρώνεται στον πατέρα μου. Έχουμε αρχίσει να συζητάμε πολύ πιο βαθιά πράγματα. Και είναι πολύ συγκινητικό, το πως ο πατέρας μου – που είναι ένας μεγάλος άνθρωπος – μετακινείται. Γενικά, αυτή την στιγμή, γίνεται μια τρομερή προσπάθεια από όλη μου την οικογένεια να υπενθυμίζουμε τρομερά ο ένας στον άλλο πόσο δίπλα είμαστε.

Ακούγεται περίεργο, αλλά η απώλεια είναι μια μεγάλη ευκαιρία. Σέβεσαι αλλιώς τα πάντα, προστατεύεις τη ζωή

Απέκλειες τους γονείς σου με έναν τρόπο;

Είχα την ανάγκη η ζωή που κάνω να είναι δική μου: Η καθημερινότητα μου, το ποιοι συναναστρέφομαι, που πάω. Επίσης, δυσκολευόμουν πολύ να μοιραστώ όσα ένιωθα γιατί δεν ήθελα να ξέρουν και πολλές στενάχωρες πλευρές της ζωής μου. Απέκλεια τη μητέρα μου από την ζωή μου και τώρα μετανιώνω γι’ αυτό.

Τι σε προβληματίζει φιλοσοφικά και υπαρξιακά αυτόν τον καιρό;

Υπάρχει ένα πολύ δύσκολο κομμάτι στην απώλεια όταν είσαι άθεος, όπως εγώ. Κι αυτό ήταν οδυνηρό και κατά τη διάρκεια της ασθένειας της μητέρας μου, παρότι ομολογώ πως προσευχόμουν. Δεν πάσχω, δηλαδή, από έλλειψη πίστης αλλά δεν καταφέρνω να κάνω την προσωποποίηση του ένθεου. Έρχεται και επικάθεται η λογική και δεν μπορώ να συνδεθώ με την Εκκλησία – παρότι λατρεύω τις τελετές. Με φέρνει σε αμηχανία, αισθάνομαι μια αναπηρία ως προς αυτό. Κατά συνέπεια, η αθεΐα σε αναγκάζει να βουτήξεις στο χάος. Κάνει ακόμα πιο επώδυνο να διαχειριστείς το θάνατο αφού το μυαλό σου σκοντάφτει συνεχώς στο ανεπιστρεπτί… Κλονίστηκα πολύ δεν το κρύβω· με απασχολεί το γήρας, η ασθένεια. Παρόλα αυτά, πλέον, θέλω να γελάω, να λέω στους ανθρώπους πόσο τους αγαπάω, να περνάω καλά, να μην αφήνομαι στο ζόφο. Να ζω επί της ουσίας την κάθε μέρα. Δυστυχώς, δεν κλείνει εύκολα αυτός ο χώρος που ανοίγει η απώλεια.

Σε παρηγόρησε κάτι μέσα σε αυτό;

Στο διάστημα νοσηλείας της μητέρας μου – όπου πονούσε φοβερά και δεν μπορούσαμε να τη βοηθήσουμε – συνέβη κάτι: Αφέθηκε, ήθελε πολύ να την φροντίζω, να την κάνω μπάνιο, να την ντύνω, να την χτενίζω… ‘Ολο αυτό ήταν μια καταπληκτική απερίγραπτη εμπειρία. Ήταν σαν να περιποιούμαι το σώμα μου και το σώμα της. Ήταν το μωρό μου. Έγινε μια αντιστροφή και, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, όλη αυτή η διαδικασία ήταν το μεγαλύτερο δώρο της ζωής μου. Ήταν μια θρησκευτική κατάσταση.

Ξεριζώθηκε κάτι μέσα σου;

Συνειδητοποίησα ότι είμαι ενήλικας.

Έχασες το παιδικό σου κομμάτι;

Έπαψα να είμαι η κόρη της μαμάς μου.

Υπάρχει ένα πολύ δύσκολο κομμάτι στην απώλεια όταν είσαι άθεος, όπως εγώ. Κι αυτό ήταν οδυνηρό. Δεν πάσχω από έλλειψη πίστης αλλά δεν καταφέρνω να κάνω την προσωποποίηση του ένθεου

Σου λείπει ότι δεν είσαι και μάνα;

Στο παρελθόν, προσπάθησα να κάνω οικογένεια, αλλά δεν γινόταν. Θα μπορούσε να είχε συμβεί, αλλά δεν ήρθαν εύκολα τα πράγματα. Παρόλα αυτά, αν κάποιος θέλει να γίνει γονιός, θα γίνει. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να το καταφέρεις και ο ωραιότερος είναι να υιοθετήσεις. Βλέπεις, άργησα πολύ να ενηλικιωθώ και να πάρω αποφάσεις. Γενικά, το θέμα της δέσμευσης ήταν ένα πολύ μεγάλο θέμα για μένα. Όμως, αυτή είμαι, χωρίς αυτές τις αποφάσεις.

Εξακολουθεί να σε προβληματίζει η δέσμευση;

Όχι τόσο. Άσε που έχω πολύχρονες φιλίες.

Όπως με τη σκηνοθέτρια Μαρία Μαγκανάρη.

Ναι, είμαστε πάνω από 20 χρόνια φίλες. Απλώς τώρα που η οικογένεια μου συσπειρώθηκε μετά το χαμό της μητέρας μας, επανεκτίμησα το θεσμό. Θεωρούσα για πολλά χρόνια, ότι είναι ένας οργανισμός που αλληλεπιδρά με την κοινωνία ως ένα πολύ κλειστό και συντηρητικό σύστημα. Ιδεολογικά αυτό δεν μου πάει πολύ. Πάντως, αν θελήσω να γίνω μητέρα θα κάνω τα πάντα για να αποκτήσω παιδί και να είμαι καλή μητέρα. Θα ήταν πολύ ωραία αν υπήρχε κι ένας σύντροφος, γιατί θαυμάζω και εκτιμώ τρομερά τη συντροφικότητα… Αλλά είναι πολύ πιθανόν να μην κάνω οικογένεια με παιδιά, όπως την φανταζόμαστε όλοι.

Σου λείπει η συντροφικότητα;

Σε αυτή τη φάση, όχι – αν και έχω βγει από μια μεγάλη σχέση. Είμαι πολύ προστατευμένη από τους φίλους μου κι από την πολλή δουλειά και επικρατεί ακόμα η θλίψη. Πάντως, λυπήθηκα που ήμουν μόνη μου στη φάση του πένθους.

Αν όλοι αγαπούσαμε, ο κόσμος θα ήταν γαμάτος

Είσαι άνθρωπος που αγαπάς τους ανθρώπους ή κάπου χάνεις την εμπιστοσύνη σου σε αυτούς;

Πιστεύω ότι η αγάπη θα μας σώσει. Πιστεύω σε κάτι ανώτερο, όπως για παράδειγμα, στη γέννηση ενός παιδιού. Αν όλοι αγαπούσαμε, ο κόσμος θα ήταν γαμάτος. Αν μας κινούσε αυτό, αν μας κινούσε και ο σεβασμός που σημαίνει αγάπη – μια θέση ακραία θρησκευτική εδώ που τα λέμε – θα ζούσαμε σε μια ιδανική συνθήκη. Κι επειδή συνειδητοποιώ πως κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, καταλήγω στη σκέψη ότι δεν θα συμβεί κάποιο τεράστιο κακό αν εξαφανιστεί το ανθρώπινο είδος. Όταν κάνω αυτή τη σκέψη, οραματίζομαι ένα γαλήνιο πλανήτη με ζώα και φυτά κι εκεί βλέπω μια ολοκλήρωση. Να κάτι που μπορώ να δω ως after life.

Θα αποσυρόσουν από τον κόσμο, από την μεγάλη πόλη, έστω για ένα διάστημα όπως ο «Μισάνθρωπος»;

Όσο μεγαλώνω εκτιμώ την εξοχή. Δεν αντέχω πολύ τη φασαρία, το άγχος, την πολυκοσμία. Αλλά θέλω πάντα να έχω ανθρώπους γύρω μου, δίπλα μου.