ΔΕΥΤΕΡΑ
18
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Σιγά-σιγά μάς αποχαιρετά το 2022 και κάπως έτσι ερχόμαστε αντιμέτωποι με την τραγική συνειδητοποίηση ότι δεν έχουν αλλάξει και πολλά από το 2021 -μια χρονιά που μεταξύ άλλων “στιγματίστηκε” από τις 17 γυναικοκτονίες που ήρθαν στο φως και τα κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας, που αυξήθηκαν κατακόρυφα μετά τα αλλεπάλληλα lockdown.
Σήμερα, ένα χρόνο αργότερα, μετράμε ήδη 16 γυναικοκτονίες, ενώ παρά τις υποσχέσεις της πολιτείας για ένα πιο ασφαλές περιβάλλον για τις γυναίκες, οι περισσότερες από εμάς νιώθουμε την ίδια ανασφάλεια. Μόνο τους τελευταίους δύο μήνες, παρακολουθήσαμε με φρίκη την υπόθεση βιασμού στο Π. Φάληρο, αλλά και τη δράση του “δράκου του Πειραιά” στα Καμίνια της Νίκαιας. Ο δεύτερος είχε συλληφθεί ξανά για σεξουαλική κακοποίηση, αλλά είχε αφεθεί ελεύθερος, προφανώς χωρίς να έχει πράγματι σωφρονιστεί.
Την περασμένη Παρασκευή (25/11) ήταν η Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών και το ζήτημα της κακοποίησης των γυναικών ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα -αν και η πραγματικότητα δεν μας επιτρέπει να το ξεχνάμε ούτε στιγμή.
Με αφορμή την ημέρα, τα social media γέμισαν ιστορίες γυναικών, που επιβεβαιώνουν κατά πολύ την εκτίμηση του ΟΗΕ ότι η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών είναι μια παγκόσμια πανδημία.
Σύμφωνα με στοιχεία του οργανισμού, 1 στις 3 γυναίκες παγκοσμίως έχει βιώσει σωματική ή σεξουαλική βία κάποια στιγμή στη ζωή της, ενώ 1 στις 5 γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού. Παράλληλα, από την αρχή της πανδημίας, σύμφωνα με έρευνα του παραρτήματος του ΟΗΕ για την ισότητα των φύλων, UN Women, το 45% των γυναικών ανέφερε ότι οι ίδιες ή κάποια γυναίκα που γνωρίζουν έχει βιώσει κάποια μορφή βίας και 6 στις 10 γυναίκες θεωρούν ότι η σεξουαλική παρενόχληση σε δημόσιους χώρους έχει χειροτερεύσει.
Με φόντο όλα αυτά τα στοιχεία και τις σχεδόν καθημερινές ειδήσεις περί σεξουαλικών επιθέσεων, μάλλον δεν είναι και τόσο περίεργο που οι γυναίκες δεν νιώθουμε ασφάλεια στο σπίτι, στη δουλειά, στο δρόμο, στη γειτονιά μας.
Η βία που βιώνουν οι γυναίκες έχει αυξηθεί μετά την πανδημία, Report: UN Women
Αν είσαι γυναίκα, μάλλον έχεις μεγαλώσει με συμβουλές, όπως “πρόσεχε το βράδυ”, “μην ντύνεσαι προκλητικά όταν βγαίνεις μόνη”,”μην φοράς ακουστικά στο δρόμο”. “Τα πρώτα σημάδια φόβου ηρθαν στην εφηβεία, οταν άρχισα να αντιλαμβάνομαι τον κίνδυνο και να σκέφτομαι πως μπορεί να συμβεί οτιδήποτε ανά πάσα στιγμή. Ηταν και τοτε που άρχισα να καταλαβαίνω τη φύση των κοπλιμέντων που δεχόμουν και την προκλητική διάθεση των ανδρών απέναντι μου” μάς λέει η Σταυρούλα, 23 χρονών.
Όσο για το που και πότε νιώθουμε περισσότερη ανασφάλεια; Σύμφωνα με την παραπάνω έρευνα του UN Women, 1 στις 4 γυναίκες νιώθουν λιγότερη ασφάλεια σε δημόσιους χώρους, ενώ 1 στις 2 γυναίκες νιώθουν ανασφάλεια όταν περπατούν μόνες το βράδυ!
“Νιώθω λιγότερη ασφάλεια στον δρόμο, κυρίως το βράδυ, ειτε κυκλοφορώ μονη μου είτε με κάποια φίλη, λόγω του σκοταδιού. Το ίδιο μπορεί να νιώσω και την ημέρα, αναλόγως την περιοχή στην οποια βρίσκομαι. Φοβάμαι πιο πολυ όταν συναντώ κάποιον άνδρα το βράδυ, παρά μια γυναίκα“ λέει η Σταυρούλα.
“Αναμφίβολα ο συνδυασμός: βράδυ – ελάχιστος φωτισμός και άδειος δρόμος είναι ο χειρότερος. Δεν είναι μόνο το αίσθημα του φόβου, είναι ότι το όλο σκηνικό σε αγριεύει. Εκείνη την ώρα ο,τι και να συμβεί έχεις μόνο τον εαυτο σου να σε βοηθήσει” συμφωνεί η Φαίδρα, 20 ετών.
Δεν είναι μόνο οι γυναίκες νεαρότερης ηλικίας, που αισθάνονται ανασφάλεια στο δρόμο, ωστόσο. Το αίσθημα φόβου δεν φεύγει όσα χρόνια κι αν περάσουν, μάς λέει η Κωνσταντίνα, 58 χρονών, που αναφέρει ότι δεν βγαίνει εύκολα το βράδυ μόνη της. “Συνήθως μιλάω στο τηλέφωνο ή κρατάω στα χέρια μου σφιχτά τα κλειδιά μου. Πάντως, πάντα είμαι σε εγρήγορση” λέει – και τα κλειδιά ως “όπλο” είναι πράγματι πολύ δημοφιλής πρακτική ανάμεσα στις γυναίκες.
“Συνήθως όταν είμαι μόνη μου βράδυ περπατάω πάρα πολύ γρήγορα. Οπότε ό,τι κι αν συμβεί θα είμαι προετοιμασμενη για τρέξιμο. Επίσης έχω πάντα τα κλειδιά στο χέρι, όταν γυρνάω βράδυ μόνη για να μπω γρήγορα σπίτι και ρίχνω πάντα λοξες ματιές […] Γενικά, έτσι και σε κυριεύσει το αίσθημα αυτό, αν δεν μπεις σπίτι δεν ανακουφίζεσαι” λέει η Φαίδρα.
Μάλιστα, τα κλειδιά είναι τόσο διαδεδομένη πρακτική, που τελευταία όλο και πιο συχνά γυναίκες επιλέγουν να κρατούν μπρελόκ-σιδερογροθιές (μπορείτε να βρείτε μεγάλη ποικιλία σε χρώματα και τιμές στο Etsy).
Όσο λοιπόν η ανασφάλεια και ο φόβος παραμένουν μέρος της καθημερινότητάς μας, τόσο πιο αβοήθητες νιώθουμε. Σύμφωνα με στοιχεία από την ομιλία του πρωθυπουργού, Κ. Μητσοτάκη για την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών, το 2022 έως και τον Οκτώβριο, είχαν καταγγελθεί περισσότερα από 9.500 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και 292 περιστατικά βιασμού. Με την πλειονότητα των δεσμεύσεων της πολιτείας για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, να μην έχουν υλοποιηθεί ακόμα, πολλές είναι οι γυναίκες που αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Μία από αυτές είναι η Δήμητρα Ανδρέου, η δημιουργός μίας νέας εφαρμογής που πολύ σύντομα θα είναι διαθέσιμη σε Ελλάδα και Κύπρο και έχει ως στόχο να κάνει πράξη την γυναικεία αλληλεγγύη.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Με τίτλο InSavior (δηλαδή Instant Savior, Άμεσος Σωτήρας), πρόκειται για ένα δωρεάν app από γυναίκες για γυναίκες, που θα επιτρέπει σε κάθε μία από εμάς να γίνει ο “σωτήρας” μιας γυναίκας που έχει ανάγκη.
Πώς λειτουργεί; Με το κουμπί SOS έκτακτης ανάγκης θα μπορείς να ειδοποιήσεις τις δικές σου επαφές έκτακτης ανάγκης (μπορείς να προσθέσεις από μία έως πέντε), αλλά και όσες γυναίκες της κοινότητας InSavior βρίσκονται σε κοντινή απόσταση εκείνη τη στιγμή και είναι σε θέση να βοηθήσουν και να καλέσουν την αστυνομία. Όταν είσαι ασφαλής απενεργοποιείς τον συναγερμό ύψιστης σημασίας με τον μυστικό κωδικό σου, ενώ διαθέσιμος θα είναι και ένας συναγερμός μέτριας σημασίας, ώστε οι γυναίκες του InSavior που βρίσκονται κοντά σου να μπορούν να δουν την ακριβή τοποθεσία σου σε περίπτωση που χρειαστείς βοήθεια.
Αυτή δεν είναι η μοναδική λειτουργία που προσφέρει το InSavior ωστόσο, αφού μέσα στο app θα μπορείς να βρεις δωρεάν βίντεο με μαθήματα αυτοάμυνας, να διαβάσεις ενημερωτικά άρθρα, αλλά και να μοιραστείς τις σκέψεις σου με τις υπόλοιπες χρήστριες του app.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Πίσω από την εφαρμογή, βρίσκεται η Δήμητρα Ανδρέου, μία γυναίκα που αποφάσισε να αντιμετωπίσει την αγανάκτηση που ένιωθε για την κατάσταση που βιώνουμε. Αφορμή υπήρξε η δολοφονία της 33χρόνης Sarah Everard στο Λονδίνο στις 3 Μαρτίου του 2021, που θύμισε σε όλες μας ότι από τύχη επιστρέφουμε σώες στο σπίτι μας κάθε βράδυ.
“Τότε ήταν που και εγώ λέω δεν γίνεται. Κάτι πρέπει να γίνει. Κάποιος πρέπει να κάνει κατι. Δεν πάει άλλο. Και τότε θυμήθηκα πως είμαι ο κάποιος. Η κάποια. Γιατί κάποιος άλλος; Γιατί πάντα να περιμένουμε να κάνει κάποιος κάτι, να λύσει ένα πρόβλημα που μας αφορά και εμάς. Έτσι, αφου τον ύπνο μου τον είχα χάσει και το άγχος για το αύριο και η αγανάκτηση για το σήμερα με περιέλουζε, άρχισα να σχεδιάζω την εφαρμογή” μάς είπε η Δήμητρα.
Εν μέσω πανδημίας, λοιπόν, η Δήμητρα άρχισε να διαβάζει το ένα άρθρο μετά το άλλο και τελικά έχοντας ως υπόβαθρο τις σπουδές της στις Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες, ήταν σε θέση να τελειοποιήσει την ιδέα της, “με γνώμονα και προτεραιότητα να σωθούν όσο περισσότερες γυναικείες ζωές γίνεται βασιζόμενες στην αμεσότητα και την συνέπεια της γυναικείας αλληλεγγύης”.
Φυσικά, η δημιουργία από την αρχή ενός εντελώς πρωτότυπου app, δεν ήταν εύκολη υπόθεση – η Δήμητρα μάς είπε ότι συνάντησε πολλά εμπόδια. Αυτό όμως δεν την σταμάτησε. “Από εκεί που δεν έβρισκα μια πόρτα ανοιχτή, ξάφνου βρισκόταν ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη χρονική στιγμή να την ανοίξει. Αυτός ο άνθρωπος, ο κάθε άνθρωπος που βρέθηκε στο δρόμο μου και με βοήθησε -τι και αν γι’ αυτόν δεν ήταν τίποτα- για ‘μένα ήταν σαν ένας μικρός αγγελιαφόρος που μου έλεγε να συνεχίσω. Εκεί που οι οικονομικοί πόροι ήταν ανύπαρκτοι, ξάφνου βρισκόταν ακριβώς το ποσό που χρειαζόμουν την κατάλληλη χρονική στιγμή. Και γι’ αυτό οφείλω όλα τα ευχαριστώ του κόσμου στην οικογένεια μου” λέει.
“Θα ήθελα όποια το διαβάζει αυτό, να το δει ως σημάδι και να αρχίσει να κυνηγά τα όνειρα της. Ως μια εντελώς άπειρη κοπέλα σ’αυτό τον χώρο τα κότσια, το θάρρος, η υπομονή και η επιμονή χρειάζονται. Δεν είναι τίποτα ακατόρθωτο, όμως, όταν πιστεύεις στον εαυτό σου μα και στην ιερότητα του σκοπού σου” λέει και πράγματι το δικό της όνειρο πρόκειται σύντομα να πραγματοποιηθεί, αφού η εφαρμογή έχει ολοκληρωθεί και πολύ σύντομα θα είναι διαθέσιμη στα app store σε Ελλάδα και Κύπρο.
Όπως σημειώνει και η ίδια, όμως, “η επιτυχία της εφαρμογής εξαρτάται καθαρά από τη δική σας αλληλεγγύη” -και πράγματι μάλλον ήρθε η ώρα να κάνουμε τα λόγια μας πράξη. Ας είμαστε εμείς εκείνες που θα σώσουμε τις αδερφές μας, μιας και μάλλον αργεί η ημέρα που η ασφάλεια των γυναικών θα αποτελεί πρωταρχικό ζητούμενο της πολιτείας.
