Salvator Mundi: Κατεστραμμένο αντιγραφό από άγνωστο καλλιτέχνη πουλήθηκε για 1 εκατομμύριο ευρώ

Ένα αρκετά κατεστραμμένο αντίγραφο του Salvator Mundi του Leonardo da Vinci κατέκτησε 1 εκατομμύριο ευρώ σε δημοπρασία, με την αρχική εκτίμηση να κυμαίνεται στα 10 με 15 χιλιάδες ευρώ. Το έργο, που πουλήθηκε σε μια online δημοπρασία που διοργάνωσε ο οίκος Christie’s στο Παρίσι στις 28 Νοεμβρίου, κατάφερε να φτάσει μία εξαιρετικά υψηλή τιμή για έργο άγνωστου καλλιτέχνη.

Ο πίνακας περιγράφεται ως «ιταλικής σχολής, που χρονολογείται, γύρω στο 1600, μετά τον Λεονάρντο ντα Βίντσι», στις σημειώσεις του καταλόγου του οίκου. Εάν αυτή η ημερομηνία είναι σωστή, δεν υπάρχει περίπτωση αυτό το έργο να προέρχεται από το εργαστήριο του καλλιτέχνη, ο οποίος πέθανε στη Γαλλία έναν αιώνα νωρίτερα.

Σύμφωνα με τον Pierre Etienne, διεθνή διευθυντή του Christie’s στον τομέα των έργων από Old Masters και έργων του 19ου αιώνα, δεν έχει διεξαχθεί ιατροδικαστική εξέταση για τα χρώματα του έργου. Μια αναφορά, που ανατέθηκε από τον οίκο δημοπρασιών, σε έναν ανεξάρτητο συντηρητή, τον Bernard Depretz, υποδηλώνει ότι υπάρχουν «πολλές μικρές απώλειες», ορατές στον κατάλογο διαδικτυακά, «στο κόκκινο ένδυμα του Χριστού, στη γενειάδα, πάνω από το κεφάλι, στο φόντο και στην υδρόγειο» .

Μια υπεριώδης εξέταση δείχνει αρκετά ίχνη αποκατάστασης, αλλά, σύμφωνα με την αναφορά, «τα σημαντικά μέρη του πίνακα δεν έχουν αλλοιωθεί, ο πίνακας μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι σε πολύ καλή κατάσταση συντήρησης». Λέγεται επίσης πως ο πίνακας ανήκει σε μια οικογένεια στη νότια Γαλλία, αλλά έρχεται χωρίς καμία αναφορά για την ιστορική του προέλευση.

Στον κατάλογό του το 2019 για την έκθεση με έργα του Da Vinci στο Λούβρο, ο Vincent Delieuvin, επιμελητής της ιταλικής ζωγραφικής, απαριθμούσε 22 γνωστά αντίγραφα του Salvator Mundi– συμπεριλαμβανομένου αυτού. Αυτή η έκδοση ανήκει σε μια «οικογένεια» τριών συνθέσεων. Από αυτές, αυτή που θεωρείται υψηλής ποιότητας, έχει εξαφανιστεί μετά από μια δημοπρασία το 1962. Θα μπορούσε να είχε ζωγραφιστεί στο εργαστήριο του Λεονάρντο και να ήταν καταχωρημένη στις πρώην συλλογές των Richard Worsley, Victoria Alexandrina Hare και του συζύγου της Charles Anderson (Pelham, the Earl and Countess Yarborough), σύμφωνα με μια φωτογραφία που είδε η εφημερίδα The Art Newspaper.

Αυτά τα τρία αντίγραφα θα μπορούσαν να είναι εμπνευσμένα από μια ενδιάμεση σύνθεση, καθώς δείχνουν το δεξί χερί του Χριστού στην χαρακτηριστική θέση και με μανίκια παρόμοια με ένα προπαρασκευαστικό σχέδιο, που ανήκει στη βασιλική συλλογή του Windsor, λεπτομέρειες που διορθώθηκαν αργότερα από τον καλλιτέχνη.

Η εξαιρετική τιμή που πωλήθηκε αυτό το αντίγραφο δείχνει τη δύναμη του Salvator Mundi -ο αυθεντικός διάσημος πίνακας βρίσκεται στην ιδιοκτησία του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, αφού αγοράστηκε το 2017 για 450 εκατομμύρια δολάρια από τον πρίγκιπα Mohammad bin Salman.

Ο πίνακας έκτοτε δεν έχει εμφανιστεί, συμβάλλοντας σε μια αύρα μυστηρίου και τροφοδοτώντας τις φήμες για την τύχη του. «Τα πάντα σχετικά με τον Da Vinci προκαλούν τα πιο τρελά πάθη», λέει ο Pierre Etienne, υπενθυμίζοντας τα 2,9 εκατομμύρια ευρώ που πέτυχε ένα αντίγραφο της Μόνα Λίζα του 17ου αιώνα σε μια διαδικτυακή πώληση από τον οίκο Christie’s το 2021. Ανήκε σε έναν συλλέκτη και έμπορο, τον Raymond Hekking, ο οποίος το είχε αγοράσει για 5 ευρώ στη νότια Γαλλία, και παρέμεινε πεπεισμένος, μέχρι τον θάνατό του το 1977, ότι ήταν το πραγματικό.