Τι θα κάνει το ΥΠΠΟ εν όψει της παραίτησης των Καθηγητών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού;

Αντέχει το Υπουργείο Πολιτισμού – το ουσιαστικό και επικοινωνιακό κόστος – που θα επιφέρει το κλείσιμο της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου; Ιδού το ερώτημα.

Γιατί, τόσο το ΥΠΠΟΑ όσο και τα συναρμόδια υπουργεία αναμένεται να έρθουν αντιμέτωπα με αυτό το σοβαρό ενδεχόμενο, εφόσον παραμείνουν αμετακίνητα στο Προεδρικό Διάταγμα 85. Σύμφωνα με αυτό, οι απόφοιτοι καλλιτεχνικών σπουδών τσουβαλιάζονται ως πτυχιούχοι Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης – υποβιβάζοντας έτσι τις τριετείς καλλιτεχνικές σπουδές τους στο επίπεδο της κατηγορίας του απολυτηρίου Λυκείου.

Σύσσωμη η διδακτική ομάδα της Δραματικής Σχολής του Εθνικού – συστημένη από σημαντικές προσωπικότητες ηθοποιών της ελληνικής σκηνής και της καλλιτεχνικής ζωής ευρύτερα – θέτει ως χρονικό όριο την επόμενη Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου για ένα «δείγμα θετικής επίλυσης του ζητήματος». Διαφορετικά, και με την απειλή να χαθεί το έτος σπουδών (καθώς η σχολή τελεί υπό κατάληψη), είναι αποφασισμένοι να δηλώσουν την παραίτηση τους· βάζοντας πρακτικά λουκέτο στην ιστορικότερη δημόσια δραματική σχολή της χώρας.

Αυτό ξεκαθάριζαν νωρίτερα κατά την επίσημη ανακοίνωση των προθέσεων τους, στις εγκαταστάσεις της, υπό κατάληψης, Δραματικής Σχολής του Εθνικού στο «Σχολείον» της Ειρήνης Παππά. «Ήδη γνωρίζετε τη μεγάλη κινητοποίηση ολόκληρου του καλλιτεχνικού κόσμου και τις προσπάθειες των φορέων να ανοίξουν διάλογο με τους αρμόδιους της Πολιτείας. Αλλά μέχρι και σήμερα οι προσπάθειες υπήρξαν άκαρπες», τόνιζε χαρακτηριστικά ο Σύλλογος Διδασκόντων της Δραματικής Σχολής, δια στόματος του ηθοποιού, σκηνοθέτη, μεταφραστή και διδάσκοντα υποκριτική στη Σχολή, Νίκου Χατζόπουλου. «Οι αρμόδιοι υφυπουργοί απαντούν απαξιώνοντας τη σπουδαιότητα του προβλήματος. Σκόπιμα αναφέρονται μόνο στη σχέση που έχουν π.χ. οι ηθοποιοί με τα Κρατικά Θέατρα, λέγοντας ότι ‘δεν αλλάζει τίποτα, εφόσον προσλαμβάνεστε με οντισιόν’, και αποσιωπώντας έτσι το πλήθος άλλων μορφών που μπορεί να πάρει η σχέση των καλλιτεχνών με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σκόπιμα διαδίδουν ότι “οι καλλιτέχνες, με τριετείς σπουδές, θέλουν να πάρουν και πτυχίο ΑΕΙ”».

Δηώ Καγγελάρη: Αφορά σε όλον τον πολιτιστικό και πνευματικό κόσμο και συνιστά μια άμεση προσβολή

Μια τεχνηέντως συντηρούμενη ‘παρεξήγηση’ που, μεταξύ άλλων, θέλησαν να ξεκαθαρίσουν από πλευράς τους και συνάμα να τονίσουν πως οι κινητοποιήσεις τους δεν έχουν «την παραμικρή πολιτική σκοπιμότητα». «Πρόκειται για ένα ουσιαστικό κι όχι τυπικό ή επικοινωνιακό αίτημα. Γι’ αυτό και αισιοδοξώ πως θα βρεθεί λύση αφού αφορά σε όλον τον πολιτιστικό και πνευματικό κόσμο και συνιστά μια άμεση προσβολή» υπογράμμιζε η διευθύντρια της σχολής και Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, Δηώ Καγγελάρη.

Από την σημερινή συνέντευξη Τύπου του Συλλόγου Διδασκόντων της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Στο βάθος το πανό των φοιτητών με σύνθημα: “Σ’ εσάς που με ακούτε: Ο πολιτισμός δεν κληρονομείται, κατακτάται”.

Γνωρίζοντας πως η εκκρεμότητα διαβάθμισης των καλλιτεχνικών σπουδών είναι χρονίζουσα – άρα θα χρειαστεί και χρόνο για να επιλυθεί – ο Σύλλογος των Διδασκόντων ζητεί την διατύπωση μιας άμεσης και σαφούς πολιτικής βούλησης ότι θα αντιμετωπιστεί το θέμα με την σοβαρότητα που του αρμόζει.

Συγκεκριμένα, τα αιτήματα του Συλλόγου των Διδασκόντων συνοψίζονται στην άμεση τροποποίηση του Προεδρικού Διατάγματος 85/22, στην ένταξη των αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών στην κατηγορία Τ.Ε. (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) και σε αίτημα ακρόασης προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τους, αρμόδιους για το θέμα, Υπουργούς.

Την ίδια ώρα, δρομολογούνται και βοηθητικές ενέργειες καθώς – σε συνεννόηση με τις νομικές υπηρεσίες του Εθνικού Θεάτρου – ο Σύλλογος επεξεργάζεται προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος ενώ καλεί σε διάλογο τους καθηγητές της Σχολής του ΚΘΒΕ και της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, με σκοπό τον συντονισμό κοινών ενεργειών. Επίσης, καλεί σε διάλογο όλα τα τμήματα θεατρικών σπουδών της χώρας για την δίκαιη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων και στέκεται αλληλέγγυος στην πρωτοβουλία των ιδιωτικών δραματικών σχολών να προσφύγουν δικαστικά στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Στη διάρκεια των ανακοινώσεων τους, έγινε γνωστή η πρόθεση του υφυπουργού Σύγχρονου Πολιτισμού, Νικόλα Γιατρομανωλάκη να τους συναντήσει, το δυνατόν πιο άμεσα. Παρόλα αυτά, χθες, Δευτέρα, είχε προηγηθεί συνάντηση με τον υφυπουργό Παιδείας Άγγελο Συρίγο, όπου αποδείχθηκε εμμονικά αδιέξοδη.

Γρηγόρης Ιωαννίδης: Η Πολιτεία πρέπει ν’ αφήσει πίσω στερεότυπα δεκαετιών και ιδεοληψίες για το τι σημαίνει ηθοποιός

Ο αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και καθηγητής Ιστορίας Θεάτρου στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Γρηγόρης Ιωαννίδης, παρενέβη καλώντας την Πολιτεία «ν’ αφήσει πίσω στερεότυπα δεκαετιών και ιδεοληψίες για το τι σημαίνει ηθοποιός, οι οποίες τελικά εκφράζονται μέσω του ΠΔ 85. Υπάρχουν εδώ μέσα δεκάδες παιδιά που έχουν ή θα μπορούσαν να έχουν και πανεπιστημιακή μόρφωση αλλά αυτός είναι ο δικός τους αυτοκαθορισμός για την έννοια των προσόντων, ενάντια σε αυτό που επιβάλλει η κοινωνία. Ο καλλιτεχνικός κλάδος δεν αισθάνεται μόνο αδικημένος αλλά και βαθιά θιγμένος γιατί αυτό το διάταγμα λέει με απλά λόγια πως ‘το μονοπάτι που επέλεξες δεν έχει καμία αξία’».

Άποψη από τον προαύλιο χώρο του Σχολείον.

Φυσικά, εκτός από την ηθική απαξίωση μέσω της εφαρμογής του εν λόγω ΠΔ έρχεται και η σημαντική, πρακτική απαξίωση. Αφορά στο δικαίωμά τους στη μετέπειτα καλλιτεχνική και εκπαιδευτική τους εξέλιξη, στην αδυναμία αναγνώρισης των σπουδών τους από εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού, στη μείωση των αποδοχών τους – αφού θα αμείβονται ως απόφοιτοι Λυκείου- και γενικά στην εργασιακή τους αποδυνάμωση.

Στο αμφιθέατρο του «Σχολείον» βρίσκονταν οι φοιτητές από όλα τα έτη και τα τμήματα (υποκριτικής και σκηνοθεσίας) της δραματικής σχολής του Εθνικού, επαναλαμβάνοντας πως «τόσο αυτή όσο και οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν γνωρίζουν καθόλου και δεν τους αφορά ποια είναι η πραγματικότητα για τις σχολές της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης – και ειδικότερα στις υποστελεχωμένες, χωρίς τον απαραίτητο εξοπλισμό, δημόσιες δραματικές σχολές, σαν την δική μας. Ως σπουδάστριες και σπουδαστές αν και έχουμε μια υπερεντατική, υποχρεωτική σπουδή (αγγίζει καθημερινά τις 10 ώρες) και βρισκόμαστε υπό την εποπτεία του ΥΠΠΟΑ, στερούμαστε όλα τα δικαιώματα που έχουν οι φοιτητές των ΑΕΙ (σίτιση, στέγαση, κρατικές υποτροφίες κ.α.)» σημείωναν.

Ανώτερη σχολή μεν, μόνο στα λόγια δε.

Όπως όλα δείχνουν, το ΠΔ 85 είναι ένα από τα τελευταία δεινά του χώρου, όπου – αξίζει να υπενθυμίσουμε – πως έχει καταργηθεί η άδεια άσκησης επαγγέλματος, έχουν ‘θεσμοθετηθεί’ οι απλήρωτες πρόβες στην ελεύθερη αγορά. Η διαβάθμιση των σπουδών, ωστόσο, είναι μια υπόθεση 40ετίας σε απόλυτη εκκρεμότητα.

Συγκεκριμένα από το 1981 οι καλλιτεχνικές σχολές – οπότε και πέρασαν από την αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας σε αυτήν του Υπουργείου Πολιτισμού ανήκαν στην ανώτερη βαθμίδα εκπαίδευσης. Εποπτεύονταν από το ΥΠΠΟ, το οποίο είναι και ο κρατικός φορέας που απονέμει τους τίτλους σπουδών μετά από εισαγωγικές, κατατακτήριες και απολυτήριες εξετάσεις των σπουδαστών ενώπιον ειδικών επιτροπών του Υπουργείου.

Από το 1981 μέχρι το 2003, το Υπουργείο Παιδείας μέσω ειδικών οργανισμών, ισοτιμούσε τα διπλώματα των καλλιτεχνικών σχολών με πτυχία ΤΕΙ. Μετά το 2003, με την κατάργηση της ανώτερης εκπαίδευσης, το Υπουργείο Παιδείας διέκοψε την ισοτίμηση των διπλωμάτων, αφήνοντας στον αέρα τις δραματικές σχολές ακόμα κι αν κατ’ ευφημισμό αποκαλούνται ανώτερες.

Στο διάστημα της τελευταίας 20ετίας (και πριν φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση) υπήρξαν πρωτοβουλίες προσώπων και θεσμών αφενός να ιδρύσουν Ανώτατη Ακαδημία Παραστατικών Τεχνών και αφετέρου να τερματίσουν αυτή την παράλογη συνθήκη. Ωστόσο τα, εν πολλοίς, γνωστά κωλύματα της ελληνικής γραφειοκρατίας (αλλεπάλληλες αλλαγές υπουργών Πολιτισμού, ασυνεννοησία μεταξύ συναρμόδιων υπουργείων αλλά και εσωτερικός πόλεμος από μερίδα ακαδημαϊκών) μπλόκαραν κάθε πιθανότητα προόδου.

Τι ειρωνεία που όλα αυτά, συνέβησαν σήμερα κατά τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Εκπαίδευσης, στην (πρακτικά) κλειστή Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, με την μεγάλη παράδοση και τους κορυφαίους απόφοιτους. Πάντως, οι φοιτητές της Σχολής, τις τελευταίες εβδομάδες, δεν έχουν μείνει αδρανείς καθώς οργανώνουν παλιές αποθήκες των εγκαταστάσεων σε λειτουργικούς χώρους. Αναμένοντας για το μέλλον τους.