Μανώλης Φάμελλος: Μέσα στο άγνωστο και το αναπάντεχο νιώθω πως παίζω επί ίσοις όροις

Ο Μανώλης Φάμελλος δεν τα πάει καλά με τις επετείους και τους απολογισμούς – προτιμά να κοιτά τον “δρόμο από ‘δω και πέρα”- ωστόσο αν έχεις μεγαλώσει με το “Μεγάλο Φωτεινό Καλοκαίρι”, τον “Χαρταετό”, το “Η ευτυχία είναι αυτό”, δεν γίνεται να μην μπεις στον πειρασμό να μετρήσεις πόσα χρόνια σε συντροφεύουν τα τραγούδια του. Δεν μπορείς, βέβαια, και να μην παραδεχτείς ότι το “απο ‘δω και πέρα” έχει μάλλον περισσότερο ενδιαφέρον.

Εξάλλου “Η ζωή ήταν σήμερα”, όπως ονομάζεται και ο τελευταίος δίσκος του Μανώλη Φάμελλου, που επανακυκλοφόρησε σε βινύλιο στις αρχές του χρόνου, και το “σήμερα” για τον Μανώλη Φάμελλο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων έναν δίσκο, εμφανίσεις στον Ορφέα, ένα άλμπουμ – αφιέρωμα στον Λουκιανό Κηλαηδόνη, που όλα δείχνουν ότι θα ακούσουμε πολύ σύντομα.

Λίγο πριν το δεύτερο live του στον Ορφέα, με καλεσμένο τον Γιώργο Ανδρέου -θα ακολουθήσει μία τρίτη και τελευταία εμφάνιση στις 11/2 με καλεσμένο τον Φίλιππο Πλιάτσικα– εμείς μιλήσαμε με τον Μανώλη Φάμελλο για τον νέο δίσκο του, τα social media, το παιχνίδι του αυτοσαρκασμού, την πολιτική ορθότητα.

Φυσικά όπως σε όλες τις ιογενείς περιστάσεις, η αμεσότητα ευνοεί την μεταδοτικότητα. Εδώ όμως θέλουμε να έχει η επαφή θεραπευτικό χαρακτήρα και φυσικά να μην είναι και δυσάρεστη. Κάθε παράσταση όσο κι αν έχει σχεδιαστεί, είναι ένα έργο αυθόρμητο σε ένα ποσοστό, κάτι που θέλει δεν θέλει θα αγκαλιάσει το τυχαίο, στην περίπτωση μου σχεδόν δεν μπορεί χωρίς αυτό. Όταν κινούμαστε αυστηρά εντός προγράμματος έχω μια αίσθηση πως κάτι δεν πάει καλά, πως η ουσία μου διαφεύγει. Να πω βέβαια πως αυτό δεν είναι ασφαλές κριτήριο επειδή το δυσοίωνο σαν ιός και αυτό με τριγυρίζει πάντα. Μέσα στο άγνωστο όμως και το αναπάντεχο νιώθω πως παίζω επί ίσοις όροις.

Το αποζητώ το να αγχώνομαι όπως και να έχει… Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων παίζω σε πολύ μικρές κλίμακες… Ιδανικά θα ήθελα μια μεγάλη παρέα σε ένα εκδρομικό πούλμαν εποχής ή γύρω από μια φωτιά αλλά χωρίς ψητά παρακαλώ. Θα υπέθετε κανείς πως μέχρι τώρα έχω αποκτήσει κάτι σαν πείρα, αλλά όσο κι αν μελετώ δεν μαθαίνω τελικά, χωρίς αυτό να σημαίνει όμως πως η μελέτη πάει χαμένη. Τελικά δεν υπάρχει κάτι άλλο πιο ουσιώδες από το να είμαστε εκεί, να δινόμαστε σε αυτό. Και κάθε φορά το κοινό είναι ένα νέο σώμα που το αγαπάς όσο το εξερευνάς.

Stand up tragedy μετά μουσικής για να είμαστε ακριβείς αλλιώς δεν δένει το μείγμα. Τα τραγούδια μου είναι κάπως αγοραφοβικά και τα συνοδεύω με διάφορες ιστορίες για να αναπνεύσουν κάπως… Επιχειρηματικά σκεπτόμενος είπα να δώσω την ευκαιρία στο κοινό να διασκεδάσει με τα παθήματα μου και να θυματοποιηθώ κι εγώ με την ευκαιρία.

Ο δρόμος για το αύριο περνάει από το εδώ και τώρα

Ναι βοηθούν επίσης και ο συμβιβασμός και ο εφησυχασμός και άλλοι -ισμοί και αφορισμοί… Αφού όλοι όπως είπα παραπάνω ποζάρουμε σαν θύματα και είμαστε (τουλάχιστον σε ένα βαθμό) θύματα και του εαυτού μας. Είναι γοητευτικό παιχνιδάκι ο αυτοσαρκασμός αλλά και υπέροχη αφετηρία για να φτάσεις κάπου, στο βάθος όμως είναι κι αυτός μια μάλλον εγωιστική πράξη. Πάντα παραμονεύει η ευκολία που μπορεί να να μας οδηγήσει πάλι σε μία στείρα αυτοκατάφαση από την πίσω πόρτα.

Ναι υπήρξε, ελπίζω να πέρασε πια…θα ήθελα μια διαβεβαίωση πάνω σε αυτό. Αλλά όπως και με τον καθένα νομίζω. Το πρόβλημα είναι πως λαμβάνοντας ως μέτρο τον συνήθως παραφουσκωμένο εαυτό μας παρεξηγούμε τους άλλους και ολόκληρο το γίγνεσθαι. Ας είναι πάντως, τα λάθη δεν είναι απλά ωφέλιμα, είναι ουσιώδη. Είναι περισσότερο επικίνδυνο το να τα φοβόμαστε, να διστάζουμε να το διακινδυνεύσουμε αλλά και να τα διαστρέφουμε εκ των υστέρων.

Η φθαρτότητα τους, η μυρωδιά τους, το ειδικό τους βάρος, αλλά υποθέτω και όλα όσα μας υποβάλουν σε μια πιο σωματική διαδικασία ακρόασης.

Χιλιάδες πράγματα και περισσότερο από όλα η ανάγκη να ξαναβρούμε την έμπνευση πίσω και μπροστά από τα πράγματα.

Και τι θα πει στραβά; Το στραβό είναι κάτι που μπορεί να ιδωθεί μονάχα από μια απόσταση. Θα ήταν σκληρό να πω εδώ πως το αύριο είναι καθαρά μια υπόθεση αλλά συνεχίζω να πιστεύω πως αξίζει για αυτήν την αβέβαιη προοπτική να προσπαθήσουμε. Δεν υπάρχει και εναλλακτική άλλωστε. Αλλά ο δρόμος για το αύριο περνάει από το εδώ και τώρα. Όπως και το να ζούμε το εδώ και τώρα δικαιώνει όλο το παρελθόν όσες και αν ήταν οι αστοχίες μας. Ας πούμε λοιπόν πως το σήμερα συμπυκνώνει μια διάρκεια, την διαδρομή ως εδώ και τον ορίζοντα που μας καλεί και μας περιμένει.

Πάντα ταιριάζει επιγραμματικά το πολύ κακό για περισσότερο τίποτα, φαίνεται τώρα πως το περισσότερο τίποτα μας είναι αναγκαίο. Από σαπουνόπερα μέχρι Κολοσσαίο τσέπης, είναι τελικά ανθρωπολογικό ζήτημα και όχι τόσο ηθικής τάξης. Ξέραμε βέβαια ότι ο χειρότερος εαυτός μας έψαχνε πάντα κανάλια να βγει στο προσκήνιο… Ας προσέχαμε…

Δεν το έχω σκεφτεί έτσι, γνωρίζω όμως πως πάντα αυτολογοκρινόμαστε ακούσια η εκούσια. Αλλά η τέχνη μπορεί να πάρει το οριοθετημένο και να το εκτοξεύσει πέρα από το πολιτικά ορθό ή όχι και άλλα παρόμοια διλήμματα. Σε κάθε περίπτωση αυτά τα ζητήματα ελευθερίας έκφρασης τα έχω λύσει πάνω κάτω με τον εαυτό μου, αλλά παραμένει γεγονός πως περισσότερος κόσμος από πότε περιμένει στην γωνία για να σε αποκαθηλώσει με μια γλυκιά δολοφονική λαχτάρα.

Για πολύ καιρό ήμουν κατηγορηματικά απορριπτικός απέναντι τους… Τα τελευταία χρόνια έχω αρχίσει να συμφιλιώνομαι, να μαλακώνω, θα έλεγα ίσως και το σχεδόν ομόηχο ρήμα. Με τις επετείους δεν τα πάω και τόσο καλά, δεν θέλω κάτι να μου θυμίζει πως έχει περάσει τόσος καιρός ήδη… Το έχω πει σε κάποιο τραγούδι πως ότι πίσω έχουμε αφήσει περιμένει στην στροφή. Κι όμως όταν βαραίνει, τουλάχιστον ποσοτικά το κομμάτι της διαδρομής που έχουμε καλύψει και μοιραία αναστοχαζόμαστε τα περασμένα πάντα κινδυνεύουμε να μας αρπάξει αυτή η απατηλή λάμψη του παρελθόντος. Εγώ πάντως προτιμώ να έχω στο νου μου το δρόμο από ‘δω και πέρα.

Ήταν ένας Παπατρέχας εκείνος ο εαυτός μου, κάποια μικρά σαμποτάζ καλό θα του έκαναν… Σίγουρα δεν θα χρειαζόταν συμβουλές από κάποιον σαν κι εμένα… Τώρα που το σκέφτομαι εγώ θα είχα ανάγκη να τον συμβουλευτώ πολλές φορές, θα χρειαζόμουν μια δόση από την απερισκεψία του.

Περισσότερος κόσμος από πότε περιμένει στην γωνία για να σε αποκαθηλώσει.

Θέλω να είμαι αισιόδοξος χωρίς να παραγνωρίζω το πλαίσιο της οποίας πραγματικότητας. Και αν και δε μου αρέσει ο όρος, το ζητούμενο είναι να μην παραιτείσαι από την ελπίδα ακόμα κι αν δεν απομένει ελπίδα. Και όταν παλεύεις έχοντας συνείδηση της ματαιότητας του πράγματος, τότε καμία φορά το μάταιο ματαιώνεται αν με καταλαβαίνετε…

Είναι ήδη πανέτοιμος και θα τον εγκαινιάσουμε και ζωντανά πολύ σύντομα. Όπως μοιράζομαι τα δικά μου πράγματα, έτσι θέλω με την καλή έννοια να βάζω τον εαυτό μου και μέσα σε άλλες ιστορίες, ιδιαίτερα σε κάποιες σαν αυτές του Λουκιανού. Και παραμένει πάντα ενεργό το γνωστό αλληλοτροφοδοτούμενο δίπολο δισκογραφία-εμφανίσεις, το μέσα-έξω μου όπως το έχω βαφτίσει!