Λουκέτο στη Δραματική του Εθνικού, τεράστιο πλήγμα στον πολιτισμό

΄Ισως ακούγεται δραματικό, αλλά ουσιαστικά είναι μια πένθιμη μέρα για το Εθνικό Θέατρο και για την σύγχρονη θεατρική τέχνη εν συνόλω. Η διδακτική ομάδα των καθηγητών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου έχουν δηλώσει την παραίτηση τους, κι αυτό συνεπάγεται το κλείσιμο του ιστορικού εκπαιδευτικού ιδρύματος για πρώτη φορά στην αιωνόβια ιστορία του.

Σε ανακοίνωση που, μόλις έστειλαν, το σώμα των καθηγητών της σχολής (αποτελούμενο από τους Ανέστη Αζά,  Ιώ Βουλγαράκη, Αλέξανδρο Βούλγαρη, Χαράλαμπο Γωγιό,  Χρήστο Δήμα, Φωκά Ευαγγελινό, Εβίτα Ζημάλη, Θάλεια Ιστικοπούλου, Γρηγόρη Ιωαννίδη, Αλεξάνδρα Καζάζου, Σίμο Κακάλα, Αλεξία Καλτσίκη, Διονύση Καψάλη, Χαρά Κεφαλά, Μαρία Κεχαγιόγλου, Κατερίνα Κοζαδίνου, Ρηνιώ Κυριαζή, Παναγιώτα Κωνσταντινάκου, Γεωργία Μαυραγάνη, Γιάννη Μετζικώφ, Θωμά Μοσχόπουλο, Κωνσταντίνο
Μπουμπούκη, Γιάννη Νταλιάνη, Βίκυ Παναγιωτάκη, Θάνο Παπακωνσταντίνου, Αγλαΐα
Παππά, Κωνσταντίνα Πιτσιάκου, Γιώργο Σαμπατακάκη, Πέτρο Σεβαστίκογλου, 
Αγγελική Στελλάτου, Σύλλα Τζουμέρκα, Ιωάννα Τουμπακάρη, Άγγελο Τριανταφύλλου,
Πρόδρομο Τσινικόρη, Λένα Φιλίπποβα, Ταξιάρχη Χάνο, Νίκο Χατζόπουλο, Αργυρώ
Χιώτη και την διευθύντρια της σχολής Δηώ Καγγελάρη) τιμούν με παρρησία την αρχική, προειδοποιητική τους απόφαση να αποχωρήσουν από τα καθήκοντα τους, αν το υπουργείο Πολιτισμού και τα συναρμόδια υπουργεία δεν κινητοποιηθούν προς εξεύρεση λύσης και απόσυρσης του, απαξιωτικού για τις σπουδές των ηθοποιών, ΠΔ 85.

Με ψυχραιμία το σώμα των καθηγητών δηλώνει πως: «Εμείς, οι καθηγήτριες και οι καθηγητές της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου, εκφράζοντας την αντίθεσή μας στο ΠΔ 85/2022 που υποβαθμίζει τις σπουδές, δημιουργεί μια σειρά από προβλήματα στον εργασιακό τομέα και απαξιώνει τον κλάδο των παραστατικών τεχνών, ανακοινώσαμε στις 24 Ιανουαρίου 2023 την απόφασή μας να παραιτηθούμε από τα καθήκοντά μας στις 8 Φεβρουαρίου 2023, αν δεν υπήρχε στο μεταξύ μια ουσιαστική τροποποίηση του Προεδρικού Διατάγματος. Στηρίξαμε με αυτόν τον τρόπο και τις βασικές διεκδικήσεις των σπουδαστών, που είχαν προχωρήσει στην κατάληψη της
Σχολής.
Στην εκπνοή της προθεσμίας που δώσαμε, δηλαδή στις 7/2, ο υφυπουργός Πολιτισμού κ. Γιατρομανωλάκης κάλεσε εκτάκτως μια αντιπροσωπεία μας και παρουσίασε τις πρωτοβουλίες που είχε ήδη λάβει το τελευταίο διάστημα σχετικά με το ζήτημα (συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης τροπολογίας) καθώς και μια σειρά από προθέσεις για μελλοντικές βελτιώσεις.
Θεωρούμε ότι αυτές οι προτάσεις δεν ικανοποιούν τα βασικά αιτήματά μας καθώς δεν υπάρχει μέχρι στιγμής καμία δημόσια δέσμευση για ουσιαστική τροποποίηση του ΠΔ 85/2022 σχετικά με την ένταξη των αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών στην κατηγορία Τ.Ε. (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) και την αναγνώριση / διαβάθμιση των σπουδών τους.
Εν γνώσει, λοιπόν, της κρισιμότητας της κατάστασης και της σοβαρότητας αυτής της απόφασης, προχωρούμε μετά λύπης στη διακοπή της συνεργασίας μας με τη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και παραιτούμαστε από τις τρέχουσες συμβάσεις ή /και από την ανανέωση των συμβάσεών μας για το δεύτερο εξάμηνο σύμφωνα με το πρόγραμμα
σπουδών της χρονιάς. Ας αναλάβει η Πολιτεία τις ευθύνες που της αναλογούν απέναντι στις σπουδάστριες και τους σπουδαστές που κινδυνεύουν να χάσουν τη χρονιά τους, αλλά και απέναντι στο κύρος της Σχολής του Εθνικού Θεάτρου της χώρας, που υπονομεύεται από το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα».

Η παραίτηση τους δεν σηματοδοτεί μόνο μια σοβαρή αντίδραση στην άδικη υποβάθμιση των παραστατικών σπουδών που προωθεί το ΠΔ, αλλά κι έναν καίριο συμβολισμό για την αξία της εκπαιδευτικής διαδικασίας και για το αδιαίρετο σχήμα (όπως, τουλάχιστον, θα έπρεπε να είναι) διδάσκοντος και διδασκόμενου.

Εικόνα από δράσεις στα πεζοδρόμια του κτιρίου Τσίλλερ. @Μάριος Λώλος.

Στην πραγματικότητα εδώ και δύο εβδομάδες ήμασταν θεατές στο χρονικό μιας προαναγγελθείσας παραίτησης, αφού ούτε η συνάντηση των διδασκόντων με τον αρμόδιο υφυπουργό Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη καρποφόρησε, ενώ η απόπειρα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη – μέσα από μια ανακοίνωση του στο Facebook – εκτιμήθηκε από τα καλλιτεχνικά σωματεία ως στάχτη στα μάτια. Βάσει της πρωθυπουργικής δέσμευσης δρομολογείται απόκτηση δημόσιων, πανεπιστημιακού επιπέδου, σπουδών στις παραστατικές τέχνες έως το 2025, η διαβάθμιση της ωδειακής εκπαίδευσης, η δημιουργία τριών διυπουργικών Ομάδων Εργασίας, για το θέατρο, το χορό και τη μουσική σε επίπεδο διαβούλευσης καθώς και ειδική νομοθέτηση πάνω στο επίμαχο ΠΔ για δίκαιη αμοιβή των καλλιτεχνών (μόνο) στο Δημόσιο.

Ωστόσο, οι εξαγγελίες του αποδομήθηκαν μία προς μία αφού αφενός, η εργασία επιτροπών που έχουν θεσπιστεί στο παρελθόν ουδέποτε τελεσφόρησε, η επίλυση του ζητήματος μετακυλίεται στην επόμενη κυβέρνηση και τέλος η υπόσχεση για νομοθετική ρύθμιση του ΠΔ χαρακτηρίζεται ως «περίπλοκη νομική ακροβασία».

Η Συντονιστική Επιτροπή της κατάληψης σε ανακοινώσεις από τα μεγάφωνα. @Mάριος Λώλος.

Κι ενώ οι κινητοποιήσεις των καλλιτεχνών και του φοιτητικού κινήματος του κλάδου κλιμακώνονταν με απανωτές απεργίες, η κυβέρνηση δήλωνε δημόσια πως «το θέμα έχει λυθεί» και αδυνατεί να κατανοήσει την συντηρούμενη ένταση. Το βράδυ του Σαββάτου σπουδαστές από ιδιωτικές και κρατικές σχολές κατέλαβαν το κτίριο Τσίλλερ του Εθνικού, ενώ χθες τα μεσάνυχτα το ίδιο σκηνικό επαναλήφθηκε και στις εγκαταστάσεις του Rex. Κατάληψη έχει οργανωθεί στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης και στο κτίριο του Βασιλικού Θεάτρου του ΚΘΒΕ, εξακτινώνοντας σε πανελλαδική και μαζική την αντίδραση των φοιτητών. Ακόμα δεν έχει γίνει γνωστό το πόσο θα διαρκέσουν οι καταλήψεις καθώς το βράδυ αναμένονται οι αποφάσεις από τις συνελεύσεις των Συντονιστικών Σωμάτων τους. Στο μεταξύ, τα, υπό κατάληψη θέατρα, ζημιώνονται καθημερινά σε δεκάδες χιλιάδες ευρώ, στερούμενα έσοδα από τις παραστάσεις που θα ανέβαιναν σε αυτά, υπό κανονικές συνθήκες.

Στο δια ταύτα, τα συναρμόδια υπουργεία και ο πρωθυπουργός προσωπικά βρίσκονται αμήχανοι, αδιάλλακτοι και κωφεύοντες μπροστά σε ένα τεράστιο πλήγμα για τον ελληνικό πολιτισμό συνολικά: Οι κορωνίδες των παραστατικών τεχνών του, Εθνικό και ΚΘΒΕ, οι δημόσιες δραματικές σχολές της χώρας είναι κλειστές, η Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης είναι κλειστή, το διδακτικό έτος έχει ήδη χαθεί, συλλήβδην ο καλλιτεχνικός κόσμος της χώρας είναι εξεγερμένος ενώ άγνωστος είναι (ακόμα) ο αντίκτυπος αυτής της κατάστασης στη διεθνή καλλιτεχνική κοινότητα και γνώμη.

Η απόγνωση στα πρόσωπα των διαμαρτυρόμενων σπουδαστών δεν κρύβεται. @Μάριος Λώλος.

Οι σημερινές δράσεις διαμαρτυρίας ξεκίνησαν από το ‘Αλσος Στρατού, πέρασαν από υπουργείο Πολιτισμού με την ανάρτηση πανό στην πρόσοψη της Μπουμπουλίνας και την κατάληψη του κτιρίου Τσίλερ ενώ θα συνεχιστούν πέριξ των εγκαταστάσεων του Εθνικού μέχρι αργά το απόγευμα. Η φωνή του σπουδαστή από τα ανοιχτά παράθυρα του Τσίλλερ, νωρίτερα το μεσημέρι, δήλωνε πως «τώρα αρχίζουμε, ακόμα πιο δυνατοί», παραφράζοντας τον τίτλο του έργου της Λούλας Αναγνωστάκη «Σ’ εσάς που μας ακούτε». Μια φράση που έχει γίνει το σύνθημα του αγώνα τους. Γιατί και, αυτή τη φορά, οι καλλιτέχνες και οι σπουδαστές των παραστατικών τεχνών κάνουν έκκληση ακρόασης, όχι μόνο προς την κυβέρνηση, μα κυρίως προς την κοινωνία.