Δημήτρης Αγιοπετρίτης- Μπογδάνος: Προσεγγίζουμε τον Άντι Γουόρχολ ενεργειακά, όχι μιμητικά

Για τον Δημήτρη Αγιοπετρίτη – Μπογδάνο ο Άντι Γουόρχολ πιθανώς να παραμείνει για πάντα ένα αίνιγμα. Και αυτό γιατί ο pop εικονοκλάστης συνήθιζε να «κρύβεται» σε κοινή θέα. Μπορεί το υλικό που έχουμε για τη ζωή του να είναι εξαιρετικά πλούσιο εν συγκρίσει με άλλους καλλιτέχνες, ωστόσο, εκείνος «ενδύθηκε» μιας δημόσιας περσόνας η οποία αποκάλυπτε σχεδόν τόσα όσα διατηρούσε κρυφά. Ο Γουόρχολ που έβλεπε ο κόσμος ήταν ίσως το συναρπαστικότερο «δημιούργημα» -η αν θέλετε brand- του ίδιου του Αμερικανού καλλιτέχνη.

Για τον λόγο αυτό ο Δημήτρης Αγιοπετρίτης – Μπογδάνος, όπως μάς εξηγεί, αποφάσισε να τον προσεγγίσει στην παράσταση του, «Andy», «περισσότερο ενεργειακά, παρά μιμητικά». Έτσι, λοιπόν, μέσα από ημερολόγια, συνεντεύξεις και άλλες αξιοσημείωτες πηγές «ξεδιπλώνεται» ένα βιωματικό κολλάζ μιας συναρπαστικής -σχεδόν «θεατρικής»- ζωής γεμάτης αντιφάσεις, λάμψη, αίνιγμα, όνειρα, πάθη, εμμονές, ματαιοδοξία, μύθο, με τον Μιλτιάδη Φιορέντζη να ενσαρκώνει πάνω στη σκηνή τον ιδιοφυή καλλιτέχνη και θρύλο που μετέχει σε ένα πρωτότυπο «ακροβατικό» τετ-α-τετ με τη συνείδηση του.

Το βιογραφικό θεατρικό κείμενο του Δημήτρη Αγιοπετρίτη – Μπογδάνου γράφτηκε και πρωτοανέβηκε το 2010 στο Central Saint Martins του Λονδίνου. Δεκατρία χρόνια μετά παρουσιάζεται, από  τις 24 Φεβρουαρίου 2023, στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, σε σκηνοθεσία του ίδιου. Με αφορμή το γεγονός ο Δημήτρης Αγιοπετρίτης – Μπογδάνος μάς μιλάει για όλα όσα θα δούμε στην παράσταση του, για το πώς «ξεπήδησε» η ιδέα δημιουργίας του συγκεκριμένου έργου και πως «φτάνει» σε εμάς σήμερα, για τον τρόπο με τον οποίο θα «ζωντανέψει» ο εμβληματικός «Πάπας» της Pop Art επί σκηνής, τις δικές του σκέψεις και τα συναισθήματα όσον αφορά την προσωπικότητα του Γουόρχολ και την ικανότητα του να ανάγει τα απλά, ταπεινά και οικεία πράγματα σε τέχνη.

Φωτογραφία: Γιάννης Ζάχος

Με αφορμή τα ημερολόγια, τα βιβλία, τις συνεντεύξεις και τα ανεξάντλητα ντοκουμέντα, ξετυλίγουμε την επεισοδιακή ζωή του πιο επιδραστικού καλλιτέχνη της σύγχρονης τέχνης σε μία βιογραφική αφήγηση από τον ίδιο, που πιο πολύ θυμίζει ένα bras de fer με τον εαυτό του. O Andy μας είναι προκλητικός, ξεκαρδιστικός, αινιγματικός, μα κυρίως αφοπλιστικά αληθινός.

Ως παιδί ένιωθα να μαγεύομαι από τα χρώματα και τις εικόνες των έργων του. Μεγαλώνοντας με προκάλεσε η περσόνα που δημιούργησε – η ασημένια περούκα, τα έντονα γυαλιά, το λευκοπαθικό δέρμα. Συνειδητοποιώντας ότι αυτό ήταν το σημαντικότερο δημιούργημά του θέλησα να τον μελετήσω καλύτερα. Έτσι έγραψα το έργο το 2010 στο Λονδίνο παράλληλα με τη διπλωματική μελέτη του μεταπτυχιακού μου πάνω στις βιογραφικές αναπαραστάσεις. Αυτή η εγκλωβισμένη φύση του Warhol με συγκινεί.

Η μάχη που έδινε μια τέτοια ιδιοφυΐα να βρει τον χώρο (και την αγκαλιά) που αναζητούσε, την έκαναν να μην πατάει στη γη

Νομίζω ότι ο ίδιος ακροβατούσε μεταξύ δύο κόσμων. Ενός εκκωφαντικού, ξέφρενου σύμπαντος και της απόλυτης εσωτερικής σιωπής του. Η μάχη που έδινε μία τέτοια ιδιοφυΐα να βρει τον χώρο (και την αγκαλιά) που αναζητούσε, την έκαναν να μην πατάει στη γη. Και φυσικά ο Warhol στον δημόσιο βίο εκμεταλλεύτηκε αυτή τη διττή του πραγματικότητα στο έπακρο. Άλλωστε γι’ αυτό ό,τι έχει πει είναι αμφίσημο και αμφισβητήσιμο. Αμφισβητήσιμο κυρίως από τον ίδιο.

Προσεγγίζουμε τον Warhol περισσότερο ενεργειακά, παρά μιμητικά. Με τον εξαίρετο Μιλτιάδη Φιορέντζη που σηκώνει το βάρος αυτής της ερμηνείας, στήσαμε έναν κώδικα εξερευνώντας τις δράσεις του μεγάλου καλλιτέχνη πίσω από τα λεγόμενα, τις διαθέσεις, τις προθέσεις και κυρίως το μονοπάτι της ζωής του με ό,τι αυτό προδίδει για τον ήρωα. Ακόμα βέβαια και μετά από μία τέτοια διεξοδική διαδικασία οφείλω να πω ότι ο Andy δεν αποκρυπτογραφείται. Και μάλλον δε θα αποκρυπτογραφηθεί ποτέ.

Ο Μιλτιάδης Φιορέντζης ερμηνεύει τον μονόλογο «Andy» του Δημήτρη Αγιοπετρίτη Μπογδάνου | Φωτογραφία: Πάτροκλος Σκαφιδάς

Πρόκειται για μια αναλαμπή. Ο Andy επιστρέφει γνωρίζοντας ότι έχει πεθάνει, σε έναν οικείο χώρο του για να αποκαταστήσει την αλήθεια του. Με συνοδοιπόρο τη σημαντική εικαστικό και σκηνογράφο Λίνα Πηγαδιώτη στήσαμε με απλότητα ένα συγκινητικό για μένα «σχόλιο» πάνω στο σύμπαν εργασίας του Warhol. Ενώ, η υπέροχη Σοφία Αλεξιάδου δημιούργησε με μια μαγική σημειολογία τις φωτιστικές ατμόσφαιρες της παράστασης. Τέλος, μια πληθώρα αρχειακών στιγμιότυπων σχεδιασμένα και επιμελημένα από την πολύτιμή μας Νάλια Ζήκου, ολοκληρώνει την ανάγλυφη υφή του μωσαϊκού μας.

Τα σημεία ταύτισης περί αποδοχής και ελευθερίας υπήρξαν για μένα κινητήριος δύναμη γι’ αυτή τη δουλειά. Ο χρόνος και ο προβληματισμός πάνω από το κείμενο και σε συνέχεια η αλληλεπίδραση με τον Μιλτιάδη και όλη την ομάδα ήταν μια διαρκώς αποκαλυπτική εμπειρία. Και κυρίως για την ψυχική και πνευματική διαδρομή μου τα τελευταία 13 χρόνια, από τότε δηλαδή που πρωτογράφτηκε το έργο. Πού ήμουν τότε και πού στέκομαι σήμερα.

Σε όλες τις παραστάσεις μου εύχομαι ο κάθε θεατής να μπορεί να φεύγει με ένα δικό του προσωπικό λάφυρο

Αισθητά εξελιγμένο και βαθύτερο. Χωρίς το κείμενο να έχει δραματικές αλλαγές, η σκηνοθετική γραμμή είναι τελείως διαφορετική. Και πώς να μην είναι μετά από τόσα χρόνια, σε μια άλλη χώρα και ύστερα από τόσες συνταρακτικές αλλαγές και συνθήκες στη ζωή μας.

Σε όλες τις παραστάσεις μου εύχομαι ο κάθε θεατής να μπορεί να φεύγει με ένα δικό του προσωπικό λάφυρο. Εδώ τα ζητήματα που τίθενται από τον Warhol είναι ανεξάντλητα. Η ύπαρξη, η τέχνη, η εικόνα, η ομορφιά, η φθορά, το σεξ, η δημοσιότητα, ο θάνατος, η ολοκλήρωση είναι μόνο λίγα εξ αυτών. Παράλληλα όποιος σταθεί απέναντι από τον Andy μας, είναι σα να αποδέχεται μία πρόσκληση για ένα συναισθηματικό rollercoaster. Χιούμορ, συγκίνηση και ωμή αλήθεια εναλλάσσονται διαρκώς. Όπως ακριβώς και στην πραγματικότητά του ευφυέστατου αυτού καλλιτέχνη.

Φωτογραφία: Πάτροκλος Σκαφιδάς

Ο Warhol έλεγε ότι αγαπά τα βαρετά πράγματα. Το βαρετό υπό την έννοια του οικείου, του καθημερινού. Και μεγαλώνοντας συνειδητοποιώ πόσο όμορφο και ανθρώπινο είναι αυτό. Τον δικαιώνω. Βρίσκω εξαιρετικά δυνατή αυτή την αξία. Η ομορφιά στα γνώριμα, συχνά ταπεινά πράγματα. Η αναγωγή των απλών σε τέχνη. Τις κονσέρβες της Cambells τις ζωγράφιζε γιατί τις έτρωγε κάθε μέρα. Και ενώ η δήλωση αυτή του Andy μοιάζει προκλητική, ας αναλογιστούμε την ουσία που αριστοτεχνικά κρύβει.

Προφανώς ήταν μία εντελώς άστοχη κίνηση της κυβέρνησης που ακόμα προσπαθούμε να καταλάβουμε. Ο τρόπος δε, που αγνοήθηκαν οι αρχικές κινητοποιήσεις αληθινά απογοητευτικές. Είναι τόσο θλιβερό να ζούμε σε μια χώρα που η by default λειτουργία δεν εμπεριέχει ευθύτητα, σεβασμό και ειλικρίνεια. Πού θα καταλήξουμε με όλο αυτό άγνωστο. Ωστόσο σε κάθε περίπτωση μιλάμε για ένα ακόμα κακό σπυρί του χώρου των παραστατικών τεχνών που έπρεπε να σπάσει. Αυτό είναι ελπιδοφόρο. Όπως και η συσπείρωση των καλλιτεχνών.

Παράλληλα στο Θέατρο του Νέου Κόσμου τρέχει η παράσταση «Μπιλ & Λου» για λίγες ακόμα παραστάσεις και προετοιμαζόμαστε και για τον δεύτερο γύρο παραστάσεων του «Into the Woods» στην Εθνική Λυρική Σκηνή.