Ο εκδοτικός οίκος Kodansha γνωστοποίησε τον θάνατο του Κενζαμπούρο Όε σήμερα Δευτέρα (13 Μαρτίου), χωρίς όμως να διευκρινίζει το μέρος όπου ο νομπελίστας άφησε την τελευταία του πνοή. «Απεβίωσε από γηρατειά τις πρώτες ώρες της 3ης Μαρτίου», δήλωσε μόνο.
Το έργο τουΟ Όε έγραφε κυρίως επηρεασμένος από τη Γαλλική και Αμερικανική λογοτεχνία, ενώ στα βιβλία του ασχολείται κυρίως με κοινωνικά, πολιτικά και φιλοσοφικά ζητήματα.
Αν και συχνά έλεγε ότι έγραφε έχοντας στο μυαλό του μόνο το ιαπωνικό κοινό, ο Όε κατάφερε να προσελκύσει ένα διεθνές αναγνωστικό κοινό κατά τη δεκαετία του 1960 με τα έργα του«Hiroshima Notes», μια συλλογή από δοκίμια για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των επιθέσεων με τη χρήση πυρηνικών, και τα μυθιστορήματα «A Personal Matter» και «The Silent Cry», που προέκυψαν από μία κρίση ανάμεσα στον ίδιο και τη γυναίκα του μετά τη γέννηση του γιου τους με υδροκεφαλισμό. Το γεγονός της αναπηρίας αυτής του γιου του επηρέασε βαθιά τον Όε, ο οποίος ενέτασσε από τότε το θέμα αυτό συχνά στο έργο του.
Η πρώτη σημαντική αναγνώριση για τον Κενζαμπούρο Όε ήρθε το 1958, όταν κέρδισε το διάσημο βραβείο «Ακαταγκάουα» για το έργο του «Η εκτροφή» («Shiiku»), που αργότερα έγινε και ταινία από τον Ναγκίσα Όσιμα. Το 1964 κέρδισε το βραβείο «Σιντσόσα» για το «Μια προσωπική υπόθεση» («Kojinteki na taiken»), το 1967 κέρδισε το βραβείο «Tanizaki» για τη «Σιωπηλή κραυγή» («Manen gannen no futtoboru»), ενώ το 1973 κέρδισε το βραβείο «Νόμα» για το «Η πλημμύρα εισβάλει στο πνεύμα μου» («Kōzui wa waga tamashii ni oyobi»).
Τελικά, τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1994 για τη δημιουργία αυτού που η επιτροπή των βραβείων χαρακτήρισε ως «έναν φανταστικό κόσμο, όπου η ζωή και ο μύθος συμπυκνώνονται για να σχηματίσουν μια ανησυχητική εικόνα για την ανθρώπινη κατάσταση σήμερα».
Μεταξύ 1958 και 1961 δημοσίευσε μια σειρά έργων που ενσωματώνουν σεξουαλικές μεταφορές για την κατοχή της Ιαπωνίας, τα οποία ήρθαν αντιμέτωπα με ένα κύμα κατακραυγής στη χώρα. Μετά από αυτή τη φάση τα έργα του απέκτησαν πιο σκοτεινά χαρακτηριστικά, καθώς πια άρχισε να ασχολείται με περιθωριακούς απατεώνες και αντί-ήρωες.
Ο πολιτικές του θέσειςBREAKING: Nobel-winning novelist Kenzaburo Oe, a leading liberal voice in Japan who challenged the conformity of modern society, has died at 88. https://t.co/PWSWcpQ5ho
— The Japan Times (@japantimes) March 13, 2023
Πολιτικά τασσόταν με το μέρος των αντιφρονούντων που αντιτάσσονταν στις αμυντικές δυνάμεις της Ιαπωνίας και υποστήριζαν την καταβολή πολεμικών αποζημιώσεων στην Κίνα, την Κορέα και άλλους γείτονες της Ασίας. Για τις θέσεις του αυτές είχε συχνά πέσει θύμα κατηγοριών, μέχρι και απειλών από τη «δεξιά», όπως όταν αρνήθηκε να λάβει το Τάγμα του Πολιτισμού, ένα μετάλλιο της Ιαπωνίας που απονέμεται από τον αυτοκράτορα, σε Ιάπωνες που έχουν διακριθεί στην Τέχνη. Ο ίδιος απέρριψε τη βράβευση αυτή λέγοντας: «Δεν αναγνωρίζω καμία εξουσία, καμία αξία, ανώτερη από τη δημοκρατία».
Για τις αντιρρήσεις του πάνω στο θέμα του whitewashing της ιστορίας της χώρας, μηνύθηκε και για συκοφαντική δυσφήμιση το 2005 για ένα δοκίμιο που είχε γράψει το 1970 και στο οποίο ισχυριζόταν ότι Ιάπωνες αξιωματικοί είχαν εξαναγκάσει εκατοντάδες κατοίκους της Οκινάουα, λίγο πριν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, να αυτοκτονήσουν λέγοντάς τους ότι θα βιάζονταν, θα βασανίζονταν και θα δολοφονούνταν από τα αμερικανικά στρατεύματα. Οι ενάγοντες ήταν ένας 91χρονος βετεράνος πολέμου και οι επιζώντες συγγενείς άλλου βετεράνου, αλλά η μήνυση κατασχέθηκε από δεξιούς πολιτικούς που ήθελαν να διαγραφούν οι αναφορές στη συμμετοχή του στρατού από τα σχολικά βιβλία.
Με πληροφορίες από nytimes.
