Την εβδομάδα που πέρασε κάναμε βόλτες στην πόλη, πήγαμε θέατρο, είδαμε ταινίες, ακούσαμε μουσική, παρακολουθήσαμε την επικαιρότητα και πολλά άλλα και κάποια από αυτά θέλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Συγκεντρώσαμε ότι μάς κέντρισε το ενδιαφέρον και μάς ενθουσίασε ή μας απογοήτευσε!
(+) Όλα όσα μάς άρεσαν (+) Το πληθωρικό πνεύμα των Νέων Ρεαλιστών κατακλύζει το Μουσείο ΓουλανδρήΣτο Μουσείο Γουλανδρή φιλοξενείται από τον Ιανουάριο η διεθνής έκθεση «Nouveau Réalisme», θέλοντας να μάς συστήσει το πληθωρικό και διασκεδαστικό πνεύμα των καλλιτεχνών που εκπροσωπούν ένα από τα πιο ανατρεπτικά καλλιτεχνικά κινήματα του 20ού αιώνα. Με πάνω από 50 έργα και πλούσιο αρχειακό υλικό να τα συνοδεύει, η έκθεση φάνταζε ως η ιδανικότερη βόλτα για εμένα, μια βροχερή ημέρα του Μαρτίου. Κι έτσι αποδείχθηκε. Λίγο πριν την ολοκλήρωσή της βρέθηκα στον εκθεσιακό χώρο του ιδρύματος και αφέθηκα να περιπλανηθώ ανάμεσα σε έργα των κυριότερων εκπροσώπων του καλλιτεχνικού ρεύματος που μεσουράνησε το ’60. Οι Νέοι Ρεαλιστές αντλούσαν τα υλικά της τέχνης τους από όπου μπορούμε να φανταστούμε: από σκουπιδότοπους, σιδηρουργεία και μάντρες μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, μέχρι υπαίθριες αγορές, παλιατζίδικα και σούπερ μάρκετ. Σε μια βιομηχανοποιημένη εποχή και κοινωνία, στην οποία κυριαρχούσαν η διαφήμιση και η μαζική παραγωγή και κατανάλωση, κατέθεσαν έργα-σχόλια, με έναν κάπως πιο “παιχνιδιάρικο” τρόπο, με τους προβληματισμούς που αυτά αντανακλούν να αποδεικνύονται φοβερά επίκαιροι και σήμερα. Το καλλιτεχνικό τους όραμα, σύμφωνα και με την ιδρυτική τους διακήρυξη, αφορούσε άλλωστε, σε «νέες αντιληπτικές προσεγγίσεις του πραγματικού». Το κίνημα αυτό της μεταπολεμικής Ευρώπης μπορεί να μην έγινε ευρέως γνωστό, πολλοί εκπρόσωποί του, όμως, συγκαταλέγονται ανάμεσα στους διασημότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Δεν θα φλυαρήσω περισσότερο γιατί πραγματικά τα έργα μιλούσαν από μόνα τους, ενώ έμαθα πολλές άγνωστες λεπτομέρειες πίσω από τη δημιουργία του κινήματος, τη σχέση που συνέδεε τους εκπροσώπους του – οι οποίοι ήταν άλλοτε φίλοι και άλλοτε αντίζηλοι – και κατάφερε να σημαδέψει βαθιά την καλλιτεχνική τους πορεία. Ανάμεσα στα έργα ξεχώρισα τη «Νίκη της Σαμοθράκης» του Yves Klein, μπροστά στην οποία στάθηκα αρκετή ώρα χαζεύοντας το βαθύ μπλε χρώμα, χαρακτηριστικό της Τέχνης του καλλιτέχνη. Η έκθεση δυστυχώς τελειώνει σήμερα!
Ευδοκία Βαζούκη
Μετρώντας αντίστροφα για το Πάσχα, βρεθήκαμε αυτή την εβδομάδα στην Εθνική Πινακοθήκη, όπου στο πλαίσιο των θεματικών της ξεναγήσεων, εστιάζει σε ένα ταξίδι στον χρόνο μέσα από τη θρησκευτική ζωγραφική και στον τρόπο όπου μεγάλοι Έλληνες και ξένοι ζωγράφοι αποτυπώνουν τα Θεία. Η ξενάγηση ακολουθεί το θέμα της θρησκευτικής απεικόνισης μέσα από τα γεγονότα της Σταύρωσης του Χριστού αλλά και πολλών άλλων, από τα βυζαντινά χρόνια ως και την δεκαετία του 1920 όπου η κατανυκτική Βυζαντινή εσωστρέφεια συναντά την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας και του δυτικού κόσμου. Μέσα από εμβληματικά έργα του Κωνσταντίνου Παρθένη, του Νικολάου Γύζη, του Ανδρέα Παβία και άλλων μεγάλων καλλιτεχνών, μπορούμε να δούμε τον μοναδικό τρόπο που αποτυπώνουν αυτό το πνευματικό περιεχόμενο και τις διαφοροποιήσεις σε τεχνικές και υλικά με το πέρασμα των αιώνων, καθώς και να μάθουμε για την ιστορική σημασία αυτών των αλλαγών στην ζωγραφική. Μεγάλο μέρος της ξενάγησης αφορά και την περιοδική έκθεση της Πινακοθήκης για τον Κωνσταντίνο Παρθένη. Ο ίδιος πίστευε πως “Τίποτα στην Βυζαντινή Τέχνη δεν είναι απόλυτα αντικειμενικό… Μια θρησκευτική εικόνα δεν είναι ένα απλό έργο αλλά μια ουσιαστική αναπαράσταση ενός ουράνιου πρωτοτύπου.” Εν όψει του Πάσχα, μπορείτε να επισκεφτείτε την πινακοθήκη και να παρακολουθήσετε την ξενάγηση αυτό το Σάββατο 08/04. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Εθνικής Πινακοθήκης.
Σπύρος Χαϊντούτης
Μετά από μία εμβληματική ταινία και δύο κύκλους που άφησαν εποχή στην ελληνική τηλεόραση, έφτασε δυστυχώς η ώρα να αποχαιρετήσουμε το “Έτερος Εγώ” – και λέω δυστυχώς, αν και ξέρω πολύ καλά ότι δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να μην τελειώνει στην ώρα της μια σειρά, όταν η ιστορία είναι έτοιμη να ολοκληρωθεί. Η ιστορία του καθηγητή Λαϊνη (Πυγμαλίων Δαδακαρίδης) και του Έτερος Εγώ, λοιπόν, ήταν έτοιμη να κλείσει τον κύκλο της και κάπως έτσι φτάσαμε την Δευτέρα να βλέπουμε το μεγάλο φινάλε, μετά από 7 επεισόδια και έναν κύκλο, που μπορεί να ήταν διαφορετικός από τους υπόλοιπους – με περισσότερη αφήγηση και λιγότερη δράση – αλλά ήταν σίγουρα εξίσου συναρπαστικός. Έτσι κύλησε και το 8ο και τελευταίο επεισόδιο του “Έτερος Εγώ – Νέμεσις” και μπορώ να πω ότι εκτίμησα το γεγονός ότι ο Σωτήρης Τσαφούλιας αφιέρωσε τον χρόνο που του είχε απομείνει στο να δώσει ένα αξιοπρεπές τέλος στους χαρακτήρες του. Ναι, ίσως πολλοί περίμεναν σασπένς και τρελές ανατροπές (εξάλλου τα σενάρια για το τέλος της σειράς στο Twitter είχαν οργιάσει), τελικά όμως αυτό το τέλος είχε και περισσότερη ουσία. Μέσα σε μιάμιση ώρα, ο Σωτήρης Τσαφούλιας απάντησε τα ερωτήματα που μας απασχολούσαν – με τον καθηγητή Λαϊνη να συνδέει τα κομμάτια του παζλ σε έναν απολαυστικό μονόλογο – έκλεισε όλες τις ανοιχτές υποθέσεις και τα “τραύματα” που κουβαλούσαν οι χαρακτήρες της σειράς και στο τέλος με μία post credits σκηνή λίγων δευτερολέπτων που κανείς δεν περίμενε, έκανε το δικό του σχόλιο πάνω στην διαφθορά που δυστυχώς δεν αποτελεί μυθοπλασία. Σίγουρα, είναι δύσκολο το “αντίο”, δεν θα μπορούσαμε όμως να έχουμε ζητήσει καλύτερο τέλος.
*Η “Νέμεσις”, όπως και όλοι οι κύκλοι της σειράς είναι διαθέσιμοι on demand στην COSMOTE TV.
Τατιάνα Γεωργακοπούλου
Σήμερα δίνει την τελευταία της παράσταση. Τελευταία για φέτος. Αλλά η «Αρκουδοράχη», το νεόκοπο έργο του Ουαλού Εντ Τόμας που ανακάλυψαν και μεταφέρουν σε πανελλήνια πρώτη, η ομάδα των «Πυρ» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (Σκηνή Ω) θα συνεχιστεί και του χρόνου – όπως αξίζει σε μια τόσο αξιόλογη δουλειά. Οπότε κρατείστε αυτό το σημείωμα ως υπόμνηση για το επόμενο φθινόπωρο. Ακονισμένοι σε λιγότερο δημοφιλείς ή νέες δραματουργίες, ο Αργύρης Ξάφης, η Δέσποινα Κούρτη και η Ιώ Βουλγαράκη (αυτά είναι τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας) συναντώνται ξανά, με την διαφορά πως τώρα δικαιούνται να πουν ότι παρουσιάζουν την πιο ώριμη δουλειά τους. Αφενός, γιατί έχουν ένα θαυμάσιο κείμενο στα χέρια τους: Ένα βραδύκαυστο οντολογικό δράμα που δεν μιλάει απλώς για την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, αλλά για όσα ορίζουν την ευτυχία στη ζωή ενός ανθρώπου: Τον έρωτα, τη φύση, την ειρήνη, την ομόνοια, τον τόπο που ανήκει, τη γλώσσα που αρθρώνει. Ένα ζευγάρι κτηνοτρόφων έχουν στήσει ένα μικρό οχυρό στο πάλαι ποτέ κρεοπωλείο τους, αντιμετωπίζοντας το πλήθος των ανώνυμων εχθρών που έχουν συνθλίψει όλα τα παραπάνω. Παλεύουν με τον πόνο, με την πείνα, την καταστροφή. Παλεύουν και με το θάνατο. Σε αξιόλογη μετάφραση του ίδιου του Ξάφη που, μαζί με την Δέσποινα Κούρτη, ενσαρκώνουν θαυμάσια τους κεντρικούς ήρωες και σε σκηνοθεσία της Ιώς Βουλγαράκη χτίζεται ένα σκοτεινό και αγωνιώδες δράμα όπου στην κορύφωση του το κατακλύζει η συγκίνηση για το μέγα ερώτημα: Τι είναι ο άνθρωπος. Κι – αλίμονο μας – ποιο είναι το μέλλον του. Καλοί συμπαίκτες στο πρόσωπο των Ιωσήφ Ιωσηφίδη και Δημήτρη Γεωργιάδη, υποβλητικό σκηνικό από την Ρωσίδα Άννα Φεντόροβα και χειρουργική κινησιολογική εργασία από την Κατερίνα Φώτη.
Στέλλα Χαραμή
Την εβδομάδα που μάς πέρασε αρκετά δημοσιεύματα έγραψαν πως μια νέα τηλεοπτική σειρά βασισμένη στη δημοφιλή σειρά βιβλίων φαντασίας «Χάρι Πότερ» βρίσκεται στα σκαριά από την HBO Max. Πολλοί ήταν εκείνοι που -ανάμεσα τους και εγώ- που διάβασαν τη συγκεκριμένη είδηση κάπως «μουδιασμένοι». Κάποιοι σκέφτηκαν πως η ήδη υπάρχουσα επιτυχημένη μεταφορά βιβλίων στη μεγάλη οθόνη σε οκτώ ταινίες, η οποία ολοκληρώθηκε περίπου πριν από δεκατρία χρόνια και αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά highlights του 21ου αιώνα, δεν χρειάζεται να επαναληφθεί και μάλιστα τόσο σύντομα, στη μικρή οθόνη αυτή τη φορά. Το πρόβλημα, όμως, δεν βρίσκεται δυστυχώς εκεί. Αν και τα πρώιμα δημοσιεύματα κάνουν λόγω πως η κάθε σεζόν της νέας σειράς θα βασίζεται σε ένα από τα επτά βιβλία, ωστόσο πρέπει πρώτα να περιμένουμε να επιβεβαιωθεί το πως ακριβώς το έχουν στο μυαλό τους το καινούριο πρότζεκτ οι άνθρωποι που θα καταπιαστούν εν τέλει με αυτό. Το πρόβλημα έχει να κάνει με τη συγγραφέα των βιβλίων J.K. Rowling, με την οποία η Warner Bros. βρίσκεται σε συζητήσεις ώστε εκείνη να αναλάβει χρέη παραγωγού.
Ως έφηβη υπήρξα από εκείνες/ους που βρήκαν καταφύγιο στο λογοτεχνικό σύμπαν του «Χάρι Πότερ», μέσα σε έναν κόσμο που αγωνίζεται και διατρανώνει τις αξίες της ισότητας, της φιλίας, της αλληλεγγύης, της αποδοχής και της συμπερίληψης. Και φυσικά της αγάπης και του να ανήκεις κάπου. Όμως εδώ και αρκετά χρόνια, συγκεκριμένα από τον Ιούνιο του 2020, η συγγραφέας των βιβλίων κατάφερε πρώτη η ίδια να προδώσει τους πολυαγαπημένους της ήρωες και τα πιστεύω για τα οποία αυτοί μάχονταν, χρησιμοποιώντας την μεγάλη «πλατφόρμα» που η διασημότητα και η τεράστια επιτυχία των βιβλίων και των ταινιών της έδωσε, για να αρθρώσει τρανσφοβικό λόγο. Χρησιμοποίησε δηλαδή την όποια ισχύ της επαναλαμβάνοντας στερεοτυπικές και αβάσιμες απόψεις ενάντια σε μια ομάδα ανθρώπων που βιώνει τη βία, την κακοποίηση, τις διακρίσεις, την καταπάτηση δικαιωμάτων, την ανισότητα και την περιθωριοποίηση. Tον Μάρτιο του 2023 μάλιστα σε ένα podcast συνέκρινε τους ακτιβιστές των τρανς δικαιωμάτων με τους «θανατοφάγους» των βιβλίων της. Η ίδια σίγουρα, αν η νέα σειρά τελικά «προχωρήσει», θα γίνει ακόμα πιο πλούσια, αποκτώντας ακόμα μεγαλύτερο βήμα και επιρροή. Και αυτός είναι ένας αρκετός λόγος για να προβληματιστούμε. Τα βιβλία και οι ταινίες «Χάρι Πότερ» υπήρξαν σημαντικά για πολλούς σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό και με διαφορετικό τρόπο, όμως τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ακόμη πιο σημαντικά. Ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι.
Αριστούλα Ζαχαρίου