Γλυπτά του Παρθενώνα: Aντιπαράθεση βρετανικής κυβέρνησης – Βρετανικού Μουσείου λόγω της Μελίνας Μερκούρη, αποκαλύπτει απόρρητο έγγραφο
Απόρρητο έγγραφο του Υπουργείου Εξωτερικών της Βρετανίας, που βγήκε σήμερα στο φως, αποκαλύπτει ότι η κυβέρνηση της Βρετανίας βρισκόταν σε αντιπαράθεση με το Βρετανικό Μουσείο. Η αφορμή; Η επίσκεψη της Μελίνας Μερκούρη στο Λονδίνο το 1983.
Σύμφωνα με το Art Newspaper, η βρετανική κυβέρνηση πρόσφατα έβγαλε στο φως απόρρητα έγγραφα που αποκαλύπτουν ότι το Υπουργείο Εξωτερικών αντιμετώπισε με απαξίωση τις προσπάθειες του Βρετανικού Μουσείου να διατηρήσει τα γλυπτά του Παρθενώνα, το 1983. Αφορμή υπήρξε η ιστορική επίσκεψη της Μελίνας Μερκούρη στο Λονδίνο εκείνη τη χρονιά.
“Η πολύχρωμη προσωπικότητα και ο ρομαντικός σκοπός της προσέλκυσαν μεγάλο ενδιαφέρον και κάλυψη από τα media” αναφέρεται στα επίσημα έγγραφα της κυβέρνησης.
Μάλιστα, μεγάλη ήταν η ανησυχία ότι από το debate θα έβγαινε νικήτρια η τότε υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας. Μιλώντας για ένα debate στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης του Λονδίνου ανάμεσα στη Μερκούρη και τον διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Ντέιβιντ Γουίλσον, στα έγγραφα αναφέρεται ότι η Μελίνα Μερκούρη “χωρίς αμφιβολία έκλεψε την παράσταση από τον ανταγωνιστή της, Γουίλσον”.
Η Μελίνα Μερκούρη είχε τότε εντείνει τον αγώνα για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στη χώρα μας, αναφέροντας ότι αποτελούν “αναπόσπαστο κομμάτι ενός μνημείου που αντιπροσωπεύει το εθνικό πνεύμα της Ελλάδας”, με τον Γουίλσον να έχει τότε απαντήσει ότι πρόκειται για έναν διεθνή θεσμό που “δεν θα έπρεπε να διαμελιστεί”. Το Υπουργείο Εξωτερικών είχε κρίνει ότι η Μερκούρη “είχε κερδίσει ασυζητητί” τον εκπρόσωπό τους.
Καθώς το debate απειλούσε τις εξωτερικές σχέσεις στην Ευρώπη, ο Burke Trend, τότε πρόεδρος του μουσείου, είχε προειδοποιήσει το Υπουργείο Εξωτερικών ότι αν η κυβέρνηση ζητούσε από το μουσείο να “διευκολύνει” τους Έλληνες, αυτό θα προκαλούσε μια “πολύ δύσκολη κατάσταση”.
Η έκθεση δείχνει ότι ο Brian Cook, επιμελητής του Βρετανικού Μουσείο, ήταν εξίσου αναποτελεσματικός με τον Γουίλσον, στα debate με την Μερκούρη. Σε μία άλλη επίσκεψη, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της στο Λονδίνο, ο Κουκ έκανε “μία απογοητευτική και τυπολατρική άμυνα, με στόχο να αποδείξει ότι ο Έλγιν δεν είχε βανδαλίσει το σημείο και ότι ο Παρθενώνας ήταν σύμβολο του αθηναϊκού ιμπεριαλισμού, όχι της ελληνικής ελευθερίας”.
Ο Βρετανός πρέσβης στην Αθήνα, Περεγκρίν Ρόουντς, είχε προσθέσει ότι “τα επιχειρήματα του Γουίλσον μάλλον θα είχαν τα αντίθετα αποτελέσματα” στους Έλληνες. Μάλιστα, με αφορμή την επίσκεψη της Μερκούρη, είχε προτείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο να “αγκαλιάσει” την ιδέα.
Τότε ο πρώην υπουργός Πολιτισμού του εργατικού κόμματος της Βρετανίας, Χιου Τζένκινς, πρότεινε να διορθωθεί τον νόμο του Βρετανικού Μουσείου, που θεσπίστηκε το 1963 και απαγορεύει τον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων μέχρι σήμερα.
Η διόρθωση του Τζένκινς απορρίφθηκε από τους συντηρητικούς της κυβέρνησης και δεν πέρασε – κάτι που ο υπουργός Πολιτισμού Πολ Σάνον σημείωσε στο έγγραφο του Υπουργείου Εξωτερικών. Η επιστροφή των γλυπτών θα “ξεκινούσε μια διαδικασία αποσπασματικής διάλυσης των συλλογών του μουσείο” είχε πει.
Πέντε μήνες αργότερα, η ελληνική κυβέρνηση είχε καταθέσει και επίσημα μία αίτηση για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα. Μέχρι σήμερα όμως, δεν υπάρχει κανένα πλάνο για τον επαναπατρισμό των γλυπτών, αν και γίνονται συζητήσεις για έναν μακροχρόνιο δανεισμό, με αντάλλαγμα άλλες αρχαιότητες.
[relart 1]