Το Γραφείο των Υδάτινων Κοινών: Το πρόγραμμα δράσεων και εκδηλώσεων του Ιουνίου στο ATOPOS

Ο Ιούνιος σηματοδοτεί την ολοκλήρωση του Γραφείου των Υδάτινων Κοινών, το επιμελητικό πρόγραμμα της Ελένης Ρήγα. Οι καλλιτέχνιδες και προσκεκλημένες συμμετέχουσες συζητούν για την κλιματική και την κοινωνική αλλαγή μέσα από πρίσμα του οικοφεμινισμού.

Οι καλλιτέχνιδες Ιλεάνα Αρναούτου και Ισμήνη Κινγκ, η Ελένη Μυλωνά, η Μαρία Νικηφοράκη και η Δέσποινα Χαριτωνίδη που συμμετέχουν στην έκθεση «Υγρή καρδιά» προσκαλούν το κοινό σε ειδικές ξεναγήσεις και συζητήσεις γύρω από τα έργα τους. Η καλλιτέχνις του θεάτρου, ποιήτρια και ακτιβίστρια Kasia Wojcik διοργανώνει μια ανοιχτή συνέλευση για την ιθαγένεια, τα πολιτικά δικαιώματα και τη μετανάστευση. Η αυτόχθονη Mori καλλιτέχνις και ιδρύτρια της Αυτόνομης Ακαδημίας Joulia Strauss προβάλει ένα πανκ ντοκιμαντέρ για τους αγώνες των κουήρ αβορίγινων και αυτόχθονων καλλιτεχνών για το νερό.

H Μαργαρίτα Τσώμου, καθηγήτρια σύγχρονου θεάτρου, επιμελήτρια του HAU – Hebbel am Ufer και ιδρύτρια του ποπ φεμινιστικού περιοδικού Missy Magazine μας εισάγει στον “πλανητικό φεμινισμό” (planetary feminism). Η Ελένη Ρήγα παρουσιάζει το Γραφείο των Υδάτινων Κοινών υπό το πρίσμα του οικοφεμινισμού. Τελος, το #unmapping project της Χαρίκλειας Χάρη (Μικρογεωγραφίες) σχεδιάζει δύο υδάτινες διαδρομές στο Μεταξουργείο αφιερωμένες στη φύση μέσα στην πόλη και την συμβίωση.

Τον Ιούνιο, σε συνεργασία με την Αυτόνομη Ακαδημία και στο πλαίσιο των οικοφεμινιστικών διεκδικήσεων, το Γραφείο των Υδάτινων Κοινών φιλοξενεί την Γερμανίδα –πολωνικής καταγωγής– Kasia Wojcik. Έχοντας ως βάση της το Βερολίνο, η Wojcik είναι καλλιτέχνις του θεάτρου, ποιήτρια και ακτιβίστρια που δραστηριοποιείται στο Παλέρμο της Ιταλίας και στο Σαντιάγο της Χιλής. Πρόσφατα σκηνοθέτησε το ντοκιμαντέρ Constitución Nómada, το οποίο καταγράφει τις ιστορίες και τις επιθυμίες των μεταναστών που φτάνουν στην κωμόπολη Colchane στα σύνορα Βολιβίας-Χιλής.

Η πειραματική χρήση του ήχου και της εικόνας στο έργο αποδομεί τη διαδικασία επεξεργασίας του συντάγματος της Χιλής μέσα από τις έννοιες του κράτους, της ιθαγένειας, της εθνικότητας και της κυριαρχίας. Στο πλαίσιο των δράσεων του Γραφείου των Υδάτινων Κοινών θα πραγματοποιηθεί μια ανοιχτή συνέλευση γύρω από τα θέματα της ιθαγένειας, της μετανάστευσης, της εθνικότητας, αλλά και της πολιτικής υποκειμενικότητας και των κοινών, μαζί με μεταναστευτικές και ακτιβιστικές οργανώσεις, και καλλιτέχνες/ιδες – γύρω από το πηγάδι του ATOPOS cvc.

H βραδιά θα ξεκινήσει με μια εισαγωγή από τη Μαργαρίτα Τσώμου, καθηγήτρια σύγχρονου θεάτρου, επιμελήτρια του HAU – Hebbel am Ufer του Βερολίνου και ιδρύτρια του ποπ φεμινιστικού περιοδικού Missy Magazine γύρω από τον «πλανητικό φεμινισμό» (planetary feminism). H Τσώμου επικεντρώνεται στις διασταυρώσεις του φύλου, της οικολογίας και της κριτικής του αποικιακού εξορυκτισμού, υλοποιώντας τα οικοφεμινιστικά αιτήματα για την πλανητική πολιτική. Αυτή την περίοδο η Τσώμου καταπιάνεται με την ανάπτυξη «πλανητικών φεμινισμών»: μαζί με φεμινίστριες από το Ιράν, το Κουρδιστάν και τη Λατινική Αμερική, γράφει, υποστηρίζει και επιμελείται φεμινιστικές τοποθετήσεις που πλαισιώνουν το φεμινιστικό σχέδιο «πέρα από την ισότητα», εν είδει μεθόδου για τη δομική πολιτική αλλαγή και την αποαποικιοποίηση. Το επόμενο επιμελητικό έργο της σχετίζεται με τη διεθνή φεμινιστική συνάντηση Beyond Equality: Feminisms Reclaiming Life. An Internationalist Gathering.

Θα ακολουθήσει προβολή αποσπασμάτων της ταινίας Transindigenous Assembly της Joulia Strauss, αυτόχθονης Mari εικαστικού και ιδρύτριας της Αυτόνομης Ακαδημίας. Ένα πανκ ντοκιμαντέρ που καταπιάνεται με τους αγώνες πρώτης γραμμής των κουήρ αβορίγινων και αυτόχθονων καλλιτεχνών για το νερό, και εστιάζει στο πώς επινοούν την «καλή ζωή» – μια ζωή που αξίζει κανείς να ζει παρότι είναι θύμα του πλούτου της Αυτοκρατορίας. Τα άτομα που πρωταγωνιστούν στην ταινία διδάσκουν στην Αυτόνομη Ακαδημία –όπου οι γνώσεις τους για την αντιμετώπιση του συνδρόμου της σολασταλγίας (του άγχους που επιφέρει η απειλή της οικολογικής καταστροφής), η επινόηση της περιβαλλοντικής θλίψης ή οι πρακτικές γείωσης θεωρούνται ανώτερες από όλες τις μορφές γνώσης– και με αυτά είναι που συνυφαίνει ο αθηναϊκός οικοφεμινισμός τις διαυτόχθονες επιστημολογίες του. Η Joulia Strauss παίζει μια ρέπλικα μιας αρχαιοελληνικής λύρας, προπονείται για να κερδίσει την τέταρτη ζώνη στην πολεμική τέχνη Việt Võ Đạo Kung Fu και συμμετέχει στα σχέδια για την απελευθέρωση του Κηφισού – του υπόγειου ποταμού που κυλάει κάτω από τα καταπράσινα κυπαρίσσια και τις ελιές στη ζούγκλα της Ακαδημίας Πλάτωνος.

Το βράδυ θα κλείσει με μια συζήτηση ανάμεσα στη Μαργαρίτα Τσώμου, τη Joulia Strauss και την Ελένη Ρήγα σχετικά με τις πρακτικές τους και τα αλληλένδετα ζητήματα των γυναικών, των ομοφυλόφιλων, των κουήρ και των αυτόχθονων στο ευρύτερο πλαίσιο του οικοφεμινισμού, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο του συνολικού επιμελητικού προγράμματος του Γραφείου των Υδάτινων Κοινών.

Η δράση θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Athens Pride.
Η δράση θα πραγματοποιηθεί στα αγγλικά.

Kasia Wojcik

Δημιουργία του Νομαδικού Συντάγματος. Ανοιχτή συνέλευση για την ιθαγένεια, τα πολιτικά δικαιώματα και τη μετανάστευση.

Στο πλαίσιο του προγράμματος φιλοξενίας της καλλιτέχνιδας Kasia Wojcik στον ATOPOS cvc και σε συνεργασία με την Αυτόνομη Ακαδημία, την Ελένη Τσαμαδιά, τον Amazigh Labidi και τον Γιώργο Αναγνωστόπουλου, θα πραγματοποιηθεί μια συνέλευση σχετικά με θέματα ιθαγένειας, μετανάστευσης, εθνικότητας, πολιτικής υποκειμενικότητας και συμμετοχής στα κοινά.

Σε ένα πρώτο επίπεδο, η ιδέα ενός νομαδικού συντάγματος φαίνεται να ενέχει μια αντίφαση. Τα συντάγματα συνήθως παρουσιάζονται ως προνομιακό παράγωγο των εθνικών κρατών. Τίποτα λοιπόν δεν είναι πιο ξένο στον κλασικό συνταγματισμό από την ιδέα ενός κανονιστικού οργάνου που ενσωματώνει και αναγνωρίζει τις πολιτικές φιλοδοξίες ομάδων ανθρώπων χωρίς χαρτιά.

Η εκδήλωση απευθύνεται σε όλους/-ες, αλλά κυρίως σε μετανάστες ακτιβιστές και ακτιβίστριες που θέλουν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους.
Η δράση θα πραγματοποιηθεί στα αγγλικά με ψιθυριστή μετάφραση στα ελληνικά.

Παρουσίαση του Γραφείου των Υδάτινων Κοινών υπό το πρίσμα του οικοφεμινισμού από την επιμελήτρια Ελένη Ρήγα, η οποία θα διατυπώσει ανοιχτά μια σειρά ερωτημάτων: Πώς μπορεί η κληρονομιά του οικοφεμινισμού να μας βοηθήσει να ανταπεξέλθουμε στις εντεινόμενες περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα; Και πώς αυτή η κληρονομιά (συν)διαμορφώνει τις σύγχρονες καλλιτεχνικές πρακτικές;

Θα ακολουθήσει συνάντηση με τις καλλιτέχνιδες της έκθεσης «Υγρή καρδιά» Ιλεάνα Αρναούτου και Ισμήνη Κινγκ, οι οποίες φιλοτέχνησαν το τοποειδικό γλυπτό A Conservation of Water-Writings.

Η δράση θα πραγματοποιηθεί στα ελληνικά.

έργων Woman Rising, Head Gear, White και Green Net της Ελένης Μυλωνά | Φωτογραφία: Alexandra  Masmanidi

Το πρότζεκτ #unmapping της Χαρίκλειας Χάρη (Μικρογεωγραφίες) σχεδιάζει δύο διαδρομές στην ευρύτερη περιοχή του Μεταξουργείου, με αφετηρία το πηγάδι του ATOPOS cvc:

Μια διαδρομή αφιερωμένη στη φύση μέσα στην πόλη. Ξεκινώντας από τον ATOPOS cvc, οι συμμετέχοντες και συμμετέχουσες θα ακολουθήσουν το υπογειοποιημένο ρέμα του Κυκλοβόρου ως το ρέμα του Προφήτη Δανιήλ. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής θα διερευνήσουμε την ανάδυση νέων υδάτινων μορφών στο αστικό τοπίο, μέσα από τη δράση Nowness της Αγγελικής Σβορώνου και της Ραφαέλλας Κωνσταντίνου, η οποία πραγματοποιήθηκε στην τεχνητή λίμνη πίσω από τις εγκαταστάσεις της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.), όπως και τους τόπους συνάντησης των ανθρώπων με τα ζώα, με αφορμή τα έργα Beasts of Burden του Γιάννη Νικολάου, Κραυσίδωνας – Ζώνη επαφής του Γιώργη Νουκάκη και La gazza landra του Πάνου Χαραλάμπους.

Η δράση θα πραγματοποιηθεί στα ελληνικά.

Μια διαδρομή αφιερωμένη στη συμβίωση. Η αφετηρία της βρίσκεται στην αυλή γύρω από το πηγάδι του ATOPOS cvc, όπου θα συζητήσουμε για το νερό ως κοινό αγαθό. Οι συμμετέχοντες/-ουσες θα «κατοικήσουν» συμβολικά την αυλή, θα περιδιαβούν την ευρύτερη περιοχή του Δημόσιου Σήματος και του Κεραμεικού, και θα μοιραστούν την εμπειρία από την επαφή τους με το υδάτινο στοιχείο μέσα στην πόλη. Συνοδοιπόροι σε αυτό το αφηγηματικό παλίμψηστο που συνδέει τους υδάτινους τόπους με την ανθρώπινη εμπειρία είναι: ο Γιώργος Αλεξόπουλος, ο οποίος θα μας μιλήσει για τα Πραγματικά και φανταστικά υδάτινα τοπία στο κέντρο της Αθήνας· ο James Lane, ο οποίος μέσα από το έργο του Emersion [Ανάδυση] θα ιχνηλατήσει την αρχαία και σημερινή κατάσταση γεωτόπων εντός και εκτός Ελλάδας με αφετηρία την πηγή, τον ποταμό και τη λίμνη στην τοποθεσία Λέρνη Αργολίδος· η Ρίκα Κριθαρά, η οποία μέσα από το έργο της Passing Lines θα διερευνήσει τις έννοιες της κοινότητας και των αόρατων γραμμών πορείας και συνόρων, των ιστορικών διαδρομών και των δρόμων του νερού· και η Ελένη Τζιρτζιλάκη, η οποία μέσα από το έργο της Φλέες: Μάγισσες στο νερό θα μας βυθίσει σε μια ρευστή κατάσταση και έναν σωματικό και φαντασιακό κόσμο έκφρασης του νερού.

Η δράση θα πραγματοποιηθεί στα ελληνικά.
Aπαραίτητη η δήλωση συμμετοχής στο www.atopos.gr

Επίσκεψη στην έκθεση Υγρή καρδιά και γνωριμία με την καλλιτέχνιδα Ελένη Μυλωνά, δημιουργό του οπτικοακουστικού έργου SeaMonster II και των φωτογραφικών έργων Woman Rising, Head Gear, White και Green Net.

Η δράση θα πραγματοποιηθεί στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Από τη θέση του Μεσογειακού Νότου, οι πέντε Ελληνίδες εικαστικοί –το καλλιτεχνικό δίδυμο Ιλεάνα Αρναούτου και Ισμήνη Κινγκ, η Ελένη Μυλωνά, η Μαρία Νικηφοράκη και η Δέσποινα Χαριτωνίδη– που συμμετέχουν στην έκθεση Υγρή καρδιά διερευνούν προβλήματα όπως η λειψυδρία, η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και η μόλυνση των υδάτων εξαιτίας των πλαστικών και των μικροπλαστικών. Με τη βοήθεια επιστημονικών συμβούλων οι πέντε εικαστικοί εστιάζουν στην επίδραση που έχουν αυτά πάνω σε ευάλωτες ανθρώπινες και μη ανθρώπινες ζωές.

Το Γραφείο Έρευνας είναι τόσο ένα ρευστό μοντέλο επιμελητικής έρευνας, παραγωγής και παρουσίασης διεπιστημονικών και διαθεματικών έργων, όσο και ένα φυσικό γραφείο, ένας ευέλικτος χώρος στον οποίο μπορούν όλοι οι «ερευνητές και ερευνήτριες του νερού» να εργαστούν, να συμβουλευτούν βιβλία και οπτικοακουστικές πηγές, αλλά και να συνομιλήσουν με άλλους/ες ερευνητές/τριες. Το Γραφείο Έρευνας είναι ένας ζωντανός χώρος, ο οποίος προσφέρεται για συναντήσεις εργασίας που μπορεί πιθανά να οδηγήσουν σε μια αυθόρμητη περφόρμανς, μια προβολή, μια γενική συνέλευση ή μια γιορτή όλων των σωμάτων νερού!