Θεατής: «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Λίλλυς Μελεμέ

Έργο της όψιμης περιόδου του Σοφοκλή, η «Ηλέκτρα» (όπως και ο Ορέστης) μπαίνουν στο κάδρο της εκδίκησης. Ο φόνος του Αγαμέμνονα από την Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο, δε μένει ατιμώρητος και ένας νέος κύκλος αίματος ανοίγει. Ο Σοφοκλής εστιάζοντας στο υποκειμενικό βλέμμα της Ηλέκτρας αφηγείται τον μύθο των Ατρειδών μέσα από ένα συνολικότερο πρίσμα αμφισβήτησης και διερεύνησης που δεσπόζει τη σκέψη της εποχής (τέλη 5^ου αιώνα).

Η Ηλέκτρα διατηρεί ζωντανή τη μνήμη του πατέρα της Αγαμέμνονα, που σκότωσαν η μητέρα της Κλυταιμνήστρα με τον – νέο βασιλιά- Αίγισθο. Το σταδιακό βύθισμά της στην οργή, τον πόνο δημιουργούν ένα συναισθηματικό κενό που σύντομα αντικαθίσταται από εκδικητικό μένος. Η αδελφή της, Χρυσόθεμις, η Κλυμταιμνήστρα και ο Ορέστης αποτελούν ταυτόχρονα και τις έννοιες με τις οποίες αναμετράται.

Το έργο ξεκινά από την άφιξη του Ορέστη στο παλάτι των Μυκηνών  με τον Πυλάδη και τον γέροντα Παιδαγωγό. Το σχέδιο της εκδίκησης παρουσιάζεται και εκείνοι αποχωρούν για να τιμήσουν τον τάφο του Αγαμέμνονα. Η Ηλέκτρα έκτοτε παραμένει στη σκηνή φανερώνοντας την τραγικότητά της σε όλο της το φάσμα: ο θρήνος προσκρούει στην ανάμνηση, η απέχθεια στην άνομη σχέση της Κλυταιμνήστρας, με την επιθυμία επιστροφής του σωτήρα-Ορέστη να σηματοδοτεί τη μόνη της ελπίδα.

[relart 2]

Η Ηλέκτρα παλεύει με την Κλυταιμνήστρα σε μια λεκτική κονταρομαχία, με τις δυο πλευρές να μένουν ασυμβίβαστες. Εκείνη, σε μια μικρότερη τραγωδία μέσα στη μεγάλη, αδυνατεί να ισορροπήσει σε μια σωστή αντίδραση. Όταν ο Ορέστης επιστρέφει στο Άργος δεν πρέπει να αποκαλύψει τη ταυτότητά του επειδή ο απολλώνιος χρησμός ορίζει ότι ο Ορέστης πρέπει να εκδικηθεί με δόλο. Ο Παιδαγωγός πρώτος εισέρχεται στο παλάτι και με δραματική ένταση προχωρά στην ψευδή ανακοίνωση ότι ο Ορέστης σκοτώθηκε στις αρματοδρομίες των Πυθικών Αγώνων μετά από μία έξοχη εμφάνιση στα υπόλοιπα αγωνίσματα. Ο θρήνος για την Ηλέκτρα επιτείνεται μέχρι που σβήνει όταν αποκαλύπτεται η παρουσία του ενώ η Κλυταιμνήστρα αδυνατεί να ζυγίσει τα συναισθήματά της για τον –υποτιθέμενο- χαμό του γιου της νιώθοντας λύτρωση από τα δεσμά της μητρότητας, αφού η διαπίστωση ότι έχει ήδη χάσει όλα της τα παιδιά της προβάλει τη μεγαλύτερη αλήθεια.

Ο Ορέστης γίνεται ο καταλύτης της τραγωδίας. Αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας το δίκαιο της εκδίκησης, σκοτώνοντας την Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο.

Η Λίλλυ Μελεμέ δημιουργεί μια αισθητικά άρτια παράσταση, στοχεύοντας στο κέντρο του μύθου. Πρόκειται για μια εύρυθμο, συνεκτικό και συντονισμένο αποτέλεσμα που υπηρετεί το ύφος του κειμένου και την κατανοητή μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα. Η πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Σταύρου Γασπαράτου βαθαίνει επίσης την ανάγνωση της Λίλλυς Μελεμέ και δημιουργεί ηχοτοπία ταιριαστά  στη συνολική εικόνα του έργου. Στα πολύ θετικά της παράστασης τα σκηνικά και τα κουστούμια της Μιχαέλας Λιακάτα και της Βασιλικής Σύρμα που δημιουργούν το απαραίτητο συμβολικό επίπεδο το οποίο αξιοποιεί η σκηνοθεσία και που με απλότητα αναδεικνύουν εξίσου τον μύθο. Η Μελίνα Μάσχα στα φώτα της παράστασης τονίζει έξυπνα σημεία και σκηνές με βαρύτητα και η κίνηση της Κικής Μπάκα είναι ρυθμική και σημαντική.

Η Λένα Παπαληγούρα στον πρωταγωνιστικό ρόλο καταφέρνει και συγκεντρώνει το βλέμμα πάνω της με μια δυνατή ερμηνεία που διακρίνεται για την εσωτερικότητα και τη χημεία με τους συμπρωταγωνιστές της. Στο ρόλο του Ορέστη ο Στρατής Χατζησταματίου δίνει μια σταθερή ερμηνεία και στέκεται στο ύψος των περιστάσεων ενώ εξίσου καλές ερμηνείες ακολουθούν και από την Εριέττα Μανούρη ως Χρυσόθεμις. τον Ιωάννη Παπαζήση στον ρόλο του Παιδαγωγού που ξεχωρίζει στον γλαφυρό μονόλογο αλλά και την Ελισάβετ Μουτάφη στο ρόλο της Κλυταιμνήστρας. Ο Δαυίδ Μαλτέζε και ο Πάρης Λεόντιος στους μικρότερους ρόλους συμμετέχουν ικανοποιητικά χωρίς ωστόσο να ξεχωρίζουν. Ο χορός αποτελείται από εξαιρετικά ταλαντουχες ηθοποιούς (Φιόνα Γεωργιάδη, Ήβη Νικολαΐδου, Κωνσταντίνα Νταντάμη, Δανάη Πολίτη, Μελισσάνθη Ρεγκούκου και Αρετή Τίλη), κινείται σαν αερικό και φωνητικά απογειώνει τη συνολική προσπάθεια.

Πρόκειται για μια καλοδουλεμένη παράσταση που έχει να προσφέρει πολλά στον θεατή, χαρακτηρίζεται από καλλιτεχνική αρτιότητα, ουσία και ποιοτικές ερμηνείες. Μια πλούσια σκηνοθετική ανάγνωση που συνοδεύεται από συντελεστές που αναβαθμίζουν το εγχείρημα και ερμηνείες που σε μεταφέρουν στην αρχαία τραγωδία.

[relart 2]