Οικολογική όπερα για τους ποταμούς της Αττικής στη Λυρική Σκηνή με ελεύθερη είσοδο

Πολύ προτού οι πυρκαγιές κατακάψουν και τα τελευταία της δάση, η Αττική είχε χάσει τους ποταμούς της. Και τους είχε χάσει γιατί οι ίδιοι οι κάτοικοί της, στο όνομα της ασφάλειας και της ανάπτυξης, τους εγκιβώτισαν, τους μπάζωσαν, τους εξαφάνισαν: από τον αρχαίο Ηριδανό, που επιμένει να κυλά ακόμη τα λίγα νερά του στο σταθμό του μετρό στο Μοναστηράκι, μέχρι τον Ιλισό, που κείτεται κάτω από το οδόστρωμα της οδού Καλλιρρόης, αλλά και τον Κυκλοβόρο που ερχόταν απ’ το Γαλάτσι…

«Εξωτικά» ονόματα, που πλέον μοναχά ως τέτοια υπάρχουν (μέχρι την επόμενη νεροποντή· γιατί το νερό δεν ξεχνάει ποτέ τον δρόμο του), μετατρέπονται σε όπερα από τον μουσουργό και μουσικολόγο Μηνά Αλεξιάδη, με τίτλο «Το μυστικό των ποταμών της Αττικής», η οποία θα παρουσιαστεί το Σάββατο 22 Ιουλίου 2023 (20.30), σε σκηνοθεσία Νίκου Διαμαντή, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο ΚΠΙΣΝ, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

Η όπερα, που παρουσιάζεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του 3ου Φεστιβάλ Λυρικός Νότος, είναι το πρώτο μουσικοθεατρικό έργο με θέμα τα ποτάμια και τα ρέματα της Αττικής. Εδώ, οι τρεις φυλακισμένοι-μπαζωμένοι ποταμοί (Ιλισός, Ηριδανός, Κηφισός) και η νύμφη Καλλιρρόη πρωταγωνιστούν σε προσωπικές και ερωτικές περιπέτειες. Ταλαιπωρούνται από τον «βαρόνο της νύχτας» κύριο Τάκη, αλλά με την καθοδήγηση της θεάς Αθηνάς και έναν χρησμό του μάντη Τειρεσία οδηγούνται στην ανάδυση και απελευθέρωσή τους, μέσα από ένα αισιόδοξο θριαμβευτικό φινάλε.

Ειδικότερα, οι τρεις φυλακισμένοι ποταμοί κλαίνε αρχικά την μοίρα τους, όμως στη συνέχειαξεμυτίζουν και διαφεύγουν με την επιθυμία, επιτέλους να ξαναζευγαρώσουν (όπως έκαναν και στην Αρχαία Αθήνα): τραυματίζονται, εμπλέκονται σε φυσικοθεραπείες, εμβολιασμούς και ντροπιάζονται, όταν έρχονται σε επαφή με τη διασκέδαση ενηλίκων που προσφέρει ο μπαζωτής ποταμών και «pro-αγωγός» κύριος Τάκης, ο «Κυκλοβόρος».

Πρώην πολίτες και ναϊάδες της αρχαίας Αθήνας έχουν επίσης εκπέσει και τώρα είναι πελάτες και «καμπαρετζούδες», ενώ η νύμφη Καλλιρρόη (νυν αρτίστα στα υπόγεια) προετοιμάζει την εκδίκησή της.
Την πλοκή σχολιάζει εξαρχής η «από μηχανής» θεά Αθηνά, η οποία δρομολογεί και μια υπερβατική προφητεία του μάντη Τειρεσία για την αποκατάσταση των ποταμών. Ο κ. Τάκης, με σύμμαχο την φανταιζίπροϊσταμένη ιατρείου «θεία Καίτη», θέλει να μπαζώσει τελικά και τον Ποδονίφτη, για να χτίσει εκεί γκαρσονιέρες «River-bnb», αλλά συλλαμβάνεται, δικάζεται και αθωώνεται προσωρινά «υπό όρους». Τελικά, ακολουθώντας μια συλλογική πορεία απελευθέρωσης, οι ποταμοίξαναβγαίνουνστο φως, κλείνοντας το έργο με ένα θριαμβικό τραγούδι ανάδυσης και αποκατάστασής τους.

«Κάτοικος της περιοχής Κυκλοβόρου εκ γενετής, τώρα στο Διαβολόρεμα, παιδική ηλικία στον Ιλισό: Μιχαλακοπούλου και Ξενίας παίζαμε σε μιαν αυλή με κουνέλια, αυτά που πνίγηκαν και πνίγονται, όταν και όσο πέφτουν επάνω τους μπάζα», σημειώνει ο συνθέτης και λιμπρετίστας Μηνάς Αλεξιάδης, και συνεχίζει:«Η ονομασία και η διαδρομή της παλιάς λεωφορειακής γραμμής Κυνοσάργους- Τρεις Γέφυρες έδινε κάποτε το στίγμα για τις θέσεις και την πορεία των ποταμών μέσα στο λεκανοπέδιο. Μια όπερα για τη μεγάλη κρυφή ελπίδα: τα ποτάμια και τα ρέματα να ξαναβγούν στο αττικό φως, όπου αυτό μπορεί να γίνει δυνατό».

Από τη μεριά του, σχολιάζοντας «Το μυστικό των ποταμών της Αττικής», ο σκηνοθέτης Νίκος Διαμαντής το χαρακτηρίζει μια πρωτότυπη μεταφορά της ιστορίας της Αθήνας. «Με πικάντικο και παιγνιώδη τρόπο», λέει,«αναδεικνύονται θέματα που αφορούν τον τρόπο που χτίστηκε η πόλη και ο χαρακτήρας των αστικών παρεμβάσεων. Τα ποτάμια της Αθήνας μπαζώνονται και μαζί τους η ιστορία της πόλης. Όμως, μέσα από ένα παιχνίδι ήχων και χρωμάτων και μέσα από μια πανδαισία μουσικής, ο έρωτας τρυπώνει και ο πόθος –κυριολεκτικός και μεταφορικός– οδηγεί τα ποτάμια στην επανάσταση. Μια οικολογική επανάσταση που μας σιγοψιθυρίζει μελωδίες και ακούσματα δικά μας, οικεία και ανθρώπινα, σε διαστάσεις ενός μύθου ή, καλύτερα, ενός ελληνικού παραμυθιού».

Στην όπερα «Το μυστικό των ποταμών της Αττικής» παίρνουν μέρος οι μονωδοί Χρήστος Κεχρής (Ιλισός), Κώστας Μαυρογένης (Ηριδανός), Γιώργος Ματθαιακάκης (Κηφισός), Μαριάννα Πολυχρονίδη (Καλλιρρόη), Κώστας Φλωκατούλας (Κύριος Τάκης), Μαργαρίτα Συγγενιώτου (Προϊσταμένη ιατρείου / Θεία Καίτη), Μαργαρίτα Βαρλάμου (Θεά Αθηνά), Νίκος Σπανάτης (Μάντης Τειρεσίας), Αχιλλέας Χαλδαιάκης (Σκιά), καθώς και το φωνητικό σύνολο που αποτελούν οι: Σοφία Παπαδημητροπούλου (Θάλεια / Ιζαμπέλα και Μάντυ), Γεωργία Τσετσώνη (Ευτέρπη / Αλίνα), Κατερίνα Μποτώνη (Κλειώ/ Όλια), Χρήστος Δεληζώνας (Αριστείδης / Άρης), Χρήστος Ραμμόπουλος (Θεμιστοκλής / Θέμης), ΊλυαΑλγκάερ (Νίκανδρος / Νίκος).

Το ορχηστρικό σύνολο που αποτελούν οι: Νίκος Κατριτζιδάκης (φλάουτο, άλτο φλάουτο, πίκολο, φλογέρα), Εβελίνα Χαρκοφτάκη (κλαρινέτο, μπάσο κλαρινέτο), Στέλιος Χατζηκαλέας (τρομπέτα, φλικόρνο), Άγγελος Μιχαήλ (κόρνο), Παναγιώτης Κολιαβασίλης, Ισίδωρος Θύμης (κρουστά), Άλκηστις Ραυτοπούλου (πιάνο, πλήκτρα), Άρης Δημητριάδης (μαντολίνο, μαντόλα), Γιάννης Τζιώτης (βιολί), Αλέξανδρος Μποτίνης (βιολοντσέλο), Δημήτρης Παπαλάμπρου (ηλεκτρικό μπάσο) διευθύνει ο Ανδρέας Τσελίκας.

Τα σκηνικά φροντίζει η Άρτεμις Φλέσσα και τα κοστούμια η Άση Δημητρολοπούλου. Η χορογραφία είναι του Πιερ Ταβερνιέ και οι φωτισμοί του Χρήστου Τζιόγκα.

Το Φεστιβάλ Λυρικός Νότος είναι διοργάνωση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του Συνδέσμου Δήμων Νότιας Αττικής, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Αττικής.

Η παράσταση είναι κατάλληλη για θεατές από 15 ετών και άνω.