Άλφρεντ Χίτσκοκ: Πέντε πρωτοποριακές “επινοήσεις” του μάστερ του σασπένς

Σαν σήμερα, 13 Αυγούστου του 1899, γεννήθηκε ο μάστερ του σασπένς, Άλφρεντ Χίτσκοκ. Οι ταινίες τρόμου του Βρετανού σκηνοθέτη έχουν αφήσει εποχή, καθώς θεωρείται πρωτοπόρος στο είδος του!

Τι είναι αυτό που του δίνει, όμως, τον τίτλο του “Mάστερ του σασπένς”; Ας ανακαλύψουμε  5 πρωτοποριακές κινηματογραφικές σκηνές του Άλφρεντ Χίτσκοκ…

Πρόκειται για την ταινία, στην οποία δύο άντρες ταξιδεύουν μαζί σε ένα τρένο και ο ένας αποκαλύπτει στον άλλον ένα σχέδιο για τον τέλειο φόνο και πως να ξεφύγει. Στην σκηνή αυτή, λοιπόν, οι δύο χαρακτήρες δεν συστήνονται στην κάμερα δείχνοντας το πρόσωπό τους αλλά με πλάνα στα πόδια τους. Από τα παπούτσια, ειδικά, μπορούμε να καταλάβουμε πολλά για την οικονομική και κοινωνική κατάσταση του καθενός. Στη συνέχεια φαίνονται και οι μπλεγμένες γραμμές του τρένου, μέχρι την τελική συνάντηση των δύο πρωταγωνιστών μέσα στο τρένο.

To συγκεκριμένο εφέ της κάμερας είναι, πια, γνωστό σε όλους αλλά δεν ξέρουν όλοι πως πρωτοεμφανίστηκε στο “Vertigo” του Χίτσκοκ. Ουσιαστικά, ήταν η προσπάθεια απεικόνισης του αισθήματος ιλίγγου του πρωταγωνιστή όταν κοιτάει από ψηλά προς τα χαμηλά. Έχει διάφορες ονομασίες όπως “Ζοlly”, “Jaws Shot” και “Reverse Tracking Shot”. Yπεύθυνος για το αποτέλεσμα είναι ο κάμεραμαν της Paramount Pictures, Irmin Roberts.

Στο “Suspicion”, η πρωταγωνίστρια φοβάται πως ο άντρας της σκοπεύει να την δολοφονήσει. Έτσι, ενώ σε μια σκηνή, εκείνος της φέρνει απλώς ένα ποτήρι γάλα, ο Χίτσκοκ μας βάζει σε σκέψεις για το αν το γάλα περιέχει δηλητήριο. Η δημιουργία σασπένς σε μια θεωρητικά απλή σκηνή επιτυγχάνεται τοποθετώντας ένα φωτάκι μέσα στο ποτήρι με το γάλα. Καθώς η ταινία είναι ασπρόμαυρη, το έντονο λευκό που δημιουργείται από το φως γράφει τόσο καλά, που επικεντρώνει την προσοχή μας στο ποτήρι!

Στην διάσημη σκηνή στο ντουζ, η πρωταγωνίστρια σκοτώνεται βάναυσα και η αγωνία κορυφώνεται! Το edit παίζει κύριο ρόλο σε αυτήν την σκηνή καθώς έχει πολλά και γρήγορα cut, τα οποία είναι σπασμωδικά και αποκαλύπτουν συγκεκριμένα μέρη του σώματος, του μπάνιου και του χεριού του δολοφόνου. Επίσης, το κάθε cut “εναρμονίζεται” με τα χτυπήματα από το μαχαίρι! Συνολικά περιέχει 78 shots και 52 cuts!

Η ταινία βασίζεται σε θεατρικό και ο Χίτσκοκ, την κάνει να φαίνεται όντως σαν παράσταση, με ένα μόνο σκηνικό και μια πρωτοποριακή τεχνική στην κάμερα. Η ταινία αποτελείται από 10 μονοπλάνα, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους με cut, που μας δίνουν την εντύπωση μιας συνεχόμενης σκηνής. Λες κι όλο αυτό γίνεται μπροστά στα μάτια μας σε πραγματικό χρόνο και δεν υπάρχει εναλλαγή ώρας. Ακόμη και το σκηνικό του ουρανού έχουν πετύχει να μεταβάλλεται με αληθοφάνεια, όσο νυχτώνει. Φυσικά, η τεχνική αυτή είναι διαδεδομένη πια, κι ένα πολύ πετυχημένο παράδειγμα είναι η ταινία “1917” του Σαμ Μέντες.