Μέτη Παναγιωτοπούλου: Οι Γιορτές Ρόκκας στα Χανιά είναι τα χέρια και η ψυχή των ανθρώπων τους

Οι Γιορτές Ρόκκας ξεκίνησαν από το όραμα των ανθρώπων της Ρόκκας και της Κεράς να επανασυστήσουν τα χωριά τους στον κόσμο. Ο Παναγιώτης Σημανδηράκης, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής των γιορτών μας, είχε το 2013 την ιδέα να διοργανώσουν μια μουσική συναυλία στον Αρχαιολογικό Χώρο της Ρόκκας που μέχρι τότε δεν είχε αξιοποιηθεί. Από εκείνη την πρώτη χρονιά, ακολούθησαν άλλες τρεις ετήσιες διοργανώσεις υπό το φως της αυγουστιάτικης πανσελήνου. Η επιτυχία και η ανταπόκριση του κόσμου οδήγησε όλους στην απόφαση να αναπτύξουν τη διοργάνωση με φεστιβαλική μορφή, εντάσσοντας και άλλα δρώμενα στο πρόγραμμα, μετατρέποντας την από μια εκδήλωση σε πολλές ημέρες γιορτής. Έτσι από το 2017 μέχρι και σήμερα οι Γιορτές Ρόκκας ανανεώνουν το ραντεβού τους κάθε Αύγουστο με εκδηλώσεις, παραστάσεις, συναυλίες, εκπαιδευτικά εργαστήρια και παράλληλες δράσεις. Το όραμα από την πρώτη εκείνη διοργάνωση μέχρι και σήμερα είναι η επαναφορά ενός βιώσιμου πλαισίου στις κοινότητες της ενδοχώρας μέσω των πρακτικών της πολιτιστικής διαχείρισης.

Οπως κάθε αρχή, έτσι και η διοργάνωση της πρώτης εκείνης συναυλίας το 2013 της Ευανθίας Ρεμπούτσικα κάτω από την αυγουστιάτικη πανσέληνο στον αρχαιολογικό χώρο της Ρόκκας, ήταν δύσκολη. Ηταν μια φανταστική ιδέα, με πολλά εμπόδια στην υλοποίηση, καθώς όλες οι υποδομές έπρεπε να φτιαχτούν από την αρχή. Οι άνθρωποι της Ρόκκας όμως, μέσω του πολύ δραστήριου Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού, δεν έμειναν στην ιδέα. Δούλεψαν πολύ και σκληρά και τα κατάφεραν. Και η επιτυχία αυτής της πρώτης συναυλίας ήταν καταλυτική για τη συνέχεια του εγχειρήματος, το οποίο πλαισίωσε στη συνέχεια και ο γειρονικός Πολιστιστικός Σύλλογος Κεράς, ενισχύοντας περεταίρω την ιδέα και τη διοργάνωση σε όλα τα επίπεδα.

Όσο δε η διοργάνωση μεγάλωνε, χρειάστηκε να εμπλακούν στις Γιορτές Ρόκκας και επαγγελματίες από τον χώρο του πολιτισμού, είτε μιλάμε για την καλλιτεχνική διεύθυνση, είτε για την παραγωγή, είτε για την επικοινωνία κλπ. Τίποτα βέβαια δεν γίνεται αν δεν υπάρχει από πίσω ο κόσμος της Ρόκκας και της Κεράς – γυναίκες, άντρες και παιδιά που στηρίζουν τη διοργάνωση με τα χέρια και την ψυχή τους∙ αν δεν υπάρχουν οι άνθρωποι να ανοίξουν τα χωριά και τα σπίτια τους, να καλωσορίσουν τους επισκέπτες, να δώσουν ένα διαρκές παρών σ’ αυτή τη μεγάλη γιορτή που οργανώνεται δέκα χρόνια πια στον μικρό τους τόπο. Για τον λόγο αυτό λέμε ότι οι Γιορτές Ρόκκας είναι χειροποίητες γιορτές, φτιαγμένες από τους ανθρώπους του τόπου αυτού σαν να διοργανώνουν μια γιορτή στο σπίτι τους.

Από εκεί και πέρα, σαν διοργάνωση, αντιμετωπίζει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σχεδόν όλες οι πρωτοβουλίες της επαρχίας. Από τις πιο βασικές είναι η έλλειψη σταθερής -κάθε χρόνο- χρηματοδότησης και η έλλειψη μόνιμων υποδομών στα χωριά.

Στόχος μας στο πλαίσιο του φετινού καλλιτεχνικού προγραμματισμού ήταν να αποτυπώσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη διαδρομή αυτής της δεκαετίας. Με αυτό το κριτήριο, προτείναμε δράσεις που αναδεικνύουν όσα κατακτήσαμε όλα αυτά τα χρόνια. Μια από αυτές τις δράσεις, για παράδειγμα, είναι και η διεθνής συνάντηση σε συνεργασία με το The Festival Academy (https://www.thefestivalacademy.eu/en/home/), κατά τη διάρκεια της οποίας εκπρόσωποι από φεστιβάλ από 10 διαφορετικές χώρες θα βρεθούν στα χωριά μας, θα παρακολουθήσουν τα δρώμενα, θα συνομιλήσουν με τους ανθρώπους των Γιορτών Ρόκκας και θα ανταλλάξουν εμπειρίες και βιώματα από τις δικές τους διοργανώσεις.

Πάγιοι στόχοι της διοργάνωσης παραμένουν το υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο των εκδηλώσεων, η δημιουργία πρωτότυπης πολιτιστικής παραγωγής στην ενδοχώρα, η συμπερίληψη και η ζύμωση των επαγγελματιών της τέχνης με την ντόπια κοινότητα.

Στοιχεία της χανιώτικης παράδοσης όπως το παραδοσιακό ριζίτικο τραγούδι και η κρητική μουσική, τα προϊόντα της περιοχής, έθιμα και τελετουργικά, παραδοσιακά επαγγέλματα, έχουν αποτελέσει πηγή έμπνευσης για μας και εντάσσονται κάθε χρόνο στις γιορτές μας είτε με τη μορφή εργαστηρίου ή παράλληλης δρασης.

Έτσι και φέτος, οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν και υποστηρίζουν τους καλλιτέχνες της Κρήτης, αναδεικνύοντας και στηρίζοντας το έργο τους, και φιλοδοξώντας να ενδυναμώσουν τον δίκτυο συνεργασίας που έχουν ήδη σχηματίσει στην περιοχή. Με τα εργαστήρια χορού, λιθοξοΐας, φωτογραφίας, και τις υπόλοιπες εκπαιδευτικές και καλλιτεχνικές δράσεις, οι Γιορτές Ρόκκας θα δώσουν για ακόμη μια χρονιά έναυσμα στην νέα καλλιτεχνική δημιουργία, εκπέμποντας πολιτισμό από αυτή τη μικρή γωνιά της Κρήτης.

Από την πρώτη κιόλας χρονιά οι εκδηλώσεις αγκαλιάστηκαν με θέρμη από το κοινό, τόσο της περιοχής όσο και της ευρύτερης Κρήτης. Χιλιάδες άνθρωποι πλέον, ανανεώνουν το ραντεβού τους κάθε Αύγουστο κάτω από το φως της αυγουστιάτικης πανσελήνου στην μουσική συναυλία στον αρχαιολογικό χώρο της Ρόκκας. Εξίσου σημαντική η συμμετοχή του κοινού στις εκπαιδευτικές δράσεις κάθε χρονιάς. Μέχρι στιγμής περισσότεροι από 2000 άνθρωποι παρακολούθησαν κάποιο από τα εκπαιδευτικά μας εργαστήρια ή τις παράλληλες εκπαιδευτικές δράσεις.

Όμως το αληθινά εντυπωσιακό αποτύπωμα είναι οι δεσμοί που δημιουργούνται μετά το πέρας κάθε διοργάνωσης. Οι άνθρωποι, που βρίσκονται κάθε χρονιά στα χωριά, είτε σαν καλεσμένοι καλλιτέχνες, είτε σαν εθελοντές ή σαν θεατές, δημιουργούν φιλίες και δίκτυο συνεργασιών μεταξύ τους και επανέρχονται με διαφορετικούς ρόλους τα επόμενα χρόνια.

Τέλος, η στήριξη που λαμβάνουν οι Γιορτές Ρόκκας από την τοπική κοινωνία είναι καθοριστική. Οι ντόπιες επιχειρήσεις και οι φορείς στέκονται σταθερός αρωγός των εκδηλώσεων και βρίσκονται στο πλευρό μας καλύπτοντας ανάγκες της διοργάνωσης σε είδος ή παροχές. Χωρίς την ουσιαστική αυτή στήριξη της ευρύτερης περιοχής της Κισάμου και των ανθρώπων της δεν θα ήταν ίδια η διαδρομή μας.

Κατά τη γνώμη μου, το πιο σημαντικό βήμα για το μέλλον της διοργάνωσης που ονειρευόμαστε όλοι, είναι η ενεργοποίηση της νεολαίας της περιοχής. Οι νέοι άνθρωποι των χωριών να οραματιστούν εκ νέου τις Γιορτές Ρόκκας, να τις επαναπροσδιορίσουν και να δημιουργήσουν το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί την επόμενη δεκαετία η διοργάνωση.

Ανυπομονώ να γίνω κι εγώ θεατής και να ταξιδέψω μουσικά στις δυο συναυλίες μας… στη συναυλία έναρξης με τη Μαρίνα Σάττι στις 13 Αυγούστου στην πλατεία της Ρόκκας, μια συνεργασία που ονειρευόμασταν αρκετό καιρό πριν και έχουμε τη χαρά φέτος να την υλοποιούμε, φιλοξενώντας την αγαπημένη καλλιτέχνιδα με το τόσο ιδιαίτερο μουσικό αποτύπωμα. Και φυσικά, στην απόλυτα μυσταγωγική βραδιά της αυγουστιάτικης πανσελήνου στις 31 Αυγούστου, στον αρχαιολογικό χώρο της Ρόκκας όπου θα έχουμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε ένα σύνολο χορωδών που θα μας ταξιδέψει με το αριστούργημα του Καρλ Ορφ, Καρμίνα Μπουράνα, υπό τη μουσική διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη.

Όμως νοιώθω ότι η καρδιά της πρωτότυπης πολιτιστικής παραγωγής των γιορτών μας θα χτυπήσει δυνατά στη δράση «Κερά Μια Σκηνή», στις 19 και 20 Αυγούστου στο χωριό της Κεράς, κατά την οποία θα μετατρέψουμε όλο το χωριό της Κεράς σε μια παραστατική σκηνή και θα ανακαλύψουμε ιστορίες και παραμύθια από όλο τον κόσμο, μέσα από το καλλιτεχνικό πρίσμα 11 ομάδων που δημιουργήθηκαν για τις Γιορτές Ρόκκας. Έτσι, ένας 35μελής θίασος θα ζωντανέψει με μουσική, πρόζα, χορό και αφήγηση ιστορίες για ενήλικες και παιδιά εμπνευσμένες από την παγκόσμια παράδοση. Ταυτόχρονα εκείνο το διήμερο κατά τη διάρκεια της δράσης θα πραγματοποιηθούν διαφορετικά εργαστήρια τέχνης για παιδιά και εφήβους. Αυτή είναι και η δράση που ξεχωρίζω λίγο παραπάνω φέτος καθώς για τέταρτη χρονιά δημιουργούμε πρωτότυπα έργα και ενεργοποιούμε ένα μεγάλο δίκτυο καλλιτεχνών να τα υποστηρίξει σε μια δράση-πρότυπο της διοργάνωσής μας. Δεν είναι τυχαίο ότι εκείνες τις ημέρες θα βρεθούν στα χωριά και οι καλεσμένοι- εκπρόσωποι των φεστιβάλ του The Festival Academy για να παρακολουθήσουν τα δρώμενα και να συνομιλήσουν με τους καλλιτέχνες αλλά και τους ανθρώπους των Γιορτών Ρόκκας.

Σε κάθε περίπτωση, καλώ όλους τους φίλους και τις φίλες των γιορτών μας, να επισκεφτούν το site και τα κοινωνικά μας δίκτυα για να διαλέξουν το δικό τους αγαπημένο εργαστήριο ή τη δική τους αγαπημένη εκδήλωση και να μας επισκεφτούν σε μια μοναδική εμπειρία τέχνης! Καλή αντάμωση στην Ρόκκα και στην Κερά!