Το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων επιστρέφει: 5 μοναδικές βραδιές με έργα που άνοιξαν νέους ορίζοντες

Νέα δεκαετία, νέες ιδέες, νέες γνωριμίες, σταθερές αξίες, μεγάλα ονόματα, κορυφαία έργα, ερμηνευτικές προκλήσεις, μετακλήσεις, συμπράξεις, πειραματισμοί, τολμηρές αποφάσεις… Το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων γίνεται 11 ετών έχοντας ήδη εγγραφεί στη συνείδηση των μουσικόφιλων (επισκεπτών αλλά και μόνιμων κατοίκων) ως η μοναδική διοργάνωση στην Κρήτη που αφιερώνεται αποκλειστικά στη μουσική δωματίου.

Στον πυρήνα του η καλλιτεχνική επιτροπή αποτελούμενοι από διακεκριμένους μουσικούς: Τον βιολονίστα Γιώργο Δεμερτζή, τους πιανίστες Βασίλη Βαρβαρέσο και Τίτο Γουβέλη, τον τσελίστα Άγγελο Λιακάκη και τον βιολονίστα-επιχειρηματία Γιώργο Μαθιουλάκη. Το φετινό Φεστιβάλ με τίτλο «Η Δημιουργία του Κόσμου – Création du Monde», έχει ως αφετηρία την ομότιτλη σύνθεση του Darius Milhaud το 1923. Στο επίκεντρο, έργα μουσικής δωματίου που καινοτόμησαν με την αισθητική και το περιεχόμενό τους ανοίγοντας νέους ορίζοντες… Έργα που Δημιούργησαν (νέους) Κόσμους.

Σταθερό σημείο συνάντησης το Minoa Palace Resort -μια πολυτελής ξενοδοχειακή μονάδα που συνιστά τουριστικό «τοπόσημο» για την περιοχή των Χανίων- και φιλοξενεί το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου, στέλνοντας το μήνυμα ότι η Ελλάδα έχει να προσφέρει στον επισκέπτη διοργανώσεις ισάξιες της απαιτητικής κεντροευρωπαϊκής μουσικής παράδοσης. Η αρχή γι’ αυτό το καλοκαίρι γίνεται στις 28 Αυγούστου με πέντε απαιτητικέςσυναυλίες εκ των οποίων οι δύο τελευταίες (στις  3 & 4 Ιουλίου) θα πραγματοποιηθούν στο υποβλητικό Θέατρο της Αρχαίας Άπτερας σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων – συνεχίζοντας την περυσινή επιτυχημένη συνεργασία. Οι συναυλίες εντάσσονται στο Φεστιβάλ Κρήτης.

Noé Inui

Φέτος, παρουσιάζονται τρία πρωτοποριακά έργα που άλλαξαν ριζικά το είδος της μουσικής δωματίου. Το Κουιντέτο με πιάνο του Σούμαν (03 & 04.09), η Πρώτη Σονάτα για βιολοντσέλο και πιάνο του Μπετόβεν (01.09) και το Πρώτο Κουαρτέτο με πιάνο του Μότσαρτ (30.08), άνοιξαν νέους δρόμους στη σύνθεση και τη μουσική δημιουργία ως πρώτα στο είδος τους. Ακόμη, δεν λείπουν και πιο σύγχρονες συνθέσεις που σπάνια έχει την ευκαιρία να απολαύσει το ελληνικό κοινό.

Ο Αμερικανός συνθέτης George Crumb, στο έργο του Vox balaenae (Η φωνή της φάλαινας) για φλάουτο, βιολοντσέλο και πιάνο (03 & 04.09), βάζει μάσκες στους ερμηνευτές και κάτω από μπλε φως τους αναθέτει να περιγράψουν μουσικά την εξέλιξη του πλανήτη μας κατά τους προϊστορικούς μεγααιώνες μέσα από τη φωνή της φάλαινας. Ο 21ος αιώνας της μουσικής πρωτοπορίας εκπροσωπείται με το μυσταγωγικό έργο του μινιμαλιστή συνθέτη Steve Reich με τον τίτλο WTC 9/11 για κουαρτέτο εγχόρδων και προηχογραφημένη ταινία (28.08). Ο δημιουργός, εμπνεόμενος από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και χρησιμοποιώντας πραγματικές ηχογραφήσεις από επικοινωνίες που πραγματοποιήθηκαν εκείνη την ημέρα, φτιάχνει ένα μοναδικό, σύγχρονο μουσικό σύμπαν.

Γωγώ Ξαγαρά

Το έργο που δίνει τον τίτλο στη φετινή διοργάνωση, «Η Δημιουργία του Κόσμου» του D. Milhaud, βρίσκεται, φυσικά, στο επίκεντρο του προγράμματος. Μια σύνθεση που εκκινά από αφρικανικούς μύθους για τη δημιουργία του κόσμου και χρησιμοποιεί με ευρηματικότητα στοιχεία από την τζαζ. Επίσης, η Σονάτα για πιάνο του Αυστριακού Alban Berg (28.08), το πρώτο έργο του συνθέτη, σηματοδοτεί τη γέννηση νέων τεχνικών στη σύνθεση. Πρωτοποριακό, αλλά και γεμάτο συναισθηματισμό είναι και το Κουιντέτο με πιάνο του Άλφρεντ Σνίτκε (30.08), ενώ η Δεύτερη Σονάτα του Καρλ Νήλσεν (30.08) ακροβατεί με επιτυχία ανάμεσα στον ρομαντισμό και τον μοντερνισμό.
Με αφορμή την επέτειο των 150 χρόνων από τη γέννηση του Σεργκέι Ραχμάνινοφ, θα ακουστεί, ακόμη, το Πρώτο Ελεγειακό Τρίο του με πιάνο (28.08). Η Εισαγωγή και Allegro του Maurice Ravel (01.09) σηματοδοτεί την πρώτη εμφάνιση της άρπας στο Φεστιβάλ, ενώ η ελληνική σύγχρονη μουσική δημιουργία αντιπροσωπεύεται μέσα από τη Σονάτα για βιολί και άρπα του διαπρεπούς βιολονίστα και συνθέτη, Σίμου Παπάνα (01.09), σταθερού υποστηρικτή του Φεστιβάλ.

Η εναρκτήρια συναυλία της φετινής διοργάνωσης έχει συμβολικό χαρακτήρα. Σε μια έμπρακτη στήριξη προς τους νέους μουσικούς, καταξιωμένοι Έλληνες σολίστ συμπράττουν με νέους μουσικούς, μέλη της Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων Κρήτης του Δήμου Ηρακλείου υπό τη μουσική διεύθυνση της Λίνας Ζάχαρη. Ερμηνεύουν το «Πρελούδιο στο απομεσήμερο ενός φαύνου» του Claude Debussy σε μεταγραφή Arnold Schoenberg (28.08), ένα έργο που γυρίζει σελίδα στα γερά θεμέλια του ρομαντισμού, εγκαινιάζοντας μια νέα πνοή για τη μουσική του 20ού αιώνα. Η συναυλία φιλοδοξεί να συνδέσει την εμπειρία με το ταλέντο, αλλά και να αποτελέσει ένα χώρο διάδρασης και διδασκαλίας. Εκτός από την άρπα, αυτή τη χρονιά θα κάνει την πρώτη του εμφάνιση στο Φεστιβάλ και το φλάουτο, σε μια διάθεση καλλιτεχνικού πλουραλισμού και εξερεύνησης του ρεπερτορίου. Ταυτόχρονα, επιστρέφει το κλαρινέτο σε έργα που συνδυάζουν το δυναμισμό του με τον ισορροπημένο και στιβαρό ήχο των εγχόρδων.

Τιμόθεος Γαβριηλίδης-Πέτριν

Το βλέμμα της διοργάνωσης δεν παύει να είναι στραμμένο “προς τα έξω”. Συνεχίζοντας τις συνεργασίες με αναγνωρισμένους καλλιτέχνες του εξωτερικού, φέτος, υποδέχεται ξανά τον διεθνώς διακεκριμένο Τσέχο βιολονίστα Josef Špaček, ενώ μετά από μερικά χρόνια απουσίας επιστρέφει- ο εξαίρετος Πολωνός βιολονίστας Pawel Zalejski. Παράλληλα, για πρώτη φορά το Φεστιβάλ φιλοξενεί την Ιταλίδα φλαουτίστα Silvia Careddu, 1ο φλάουτο της Εθνικής Ορχήστρας της Γαλλίας, καθώς και την διάσημη Ισραηλινή κλαρινετίστα Shirley Brill.

Σ’ αυτήν του τη νέα περίοδο, το Φεστιβάλ παραμένει πιστό στην πεποίθηση ότι υπάρχει μια άρρηκτη σύνδεση μεταξύ του πολιτισμού και του τουρισμού και – συνακόλουθα- και της τοπικής οικονομίας. Θέτει τον πήχη ακόμα ψηλότερα και αντιλαμβάνεται ότι η τουριστική ανάπτυξη του τόπου μας μπορεί να συνδεθεί γόνιμα και να συνομιλήσει με τη σύγχρονη ελληνική πολιτιστική πραγματικότητα, όπως αυτή εκφράζεται μέσω των εξαιρετικά ταλαντούχων Ελλήνων καλλιτεχνών, συνθετών και εκτελεστών.

Σε συνέχεια, της επιτυχίας της περσινής διοργάνωσης, συνεχίζεται το άνοιγμα του Φεστιβάλ εκτός των τειχών του Minoa Palace Resort και συγκεκριμένα στον Αρχαιολογικό Χώρο Απτέρας, όπου θα πραγματοποιηθεί και φέτος η καταληκτική συναυλία με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί στο Αρχαίο Θέατρο σε απόλυτη συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, ενώ εντάσσεται στο Φεστιβάλ Κρήτης.

Μετά από τη θερμή ανταπόκριση του κοινού έχει προβλεφθεί η επανάληψη της συναυλίας σε δεύτερη ημέρα (3 & 4 Σεπτεμβρίου 2023). Στο πλαίσιο της ψηφιακής και επικοινωνιακής αναβάθμισης της διοργάνωσης που υλοποιείται από την προηγούμενη χρονιά ηχογραφούνται και μαγνητοσκοπούνται οι συναυλίες με διεθνείς τεχνικές προδιαγραφές ώστε να αποτελέσουν άρτιο ψηφιακό υλικό προς χρήση από διεθνή και εγχώρια επικοινωνιακά δίκτυα.

Josef Špaček

Παράλληλα, σε μια πρωτοβουλία με κοινωνικό πρόσημο, έχει προβλεφθεί για όλες τις συναυλίες του Φεστιβάλ στο Minoa Palace Resort, ειδική έκπτωση για φοιτητές, μαθητές μουσικών σχολείων και σπουδαστές μουσικής, νέους έως 25 ετών, ΑΜΕΑ και ανέργους.